ویروس سنسیشیال تنفسی، شناسایی و درمان آن در نوزادان
ویروس سینسیشال سیستم تنفسی یا RSV یک عفونت ویروسی است که میتواند باعث ایجاد علایم قابل توجهی در بچههای زیر سن دو سال شود.
ویروس سینسیشال سیستم تنفسی یا RSV یک عفونت ویروسی است که میتواند باعث ایجاد علایم قابل توجهی در بچههای زیر سن دو سال شود. به هر حال، اغلب اطفال مبتلاء به این ویروس دچار علایم شبه سرماخوردگی میشوند و بدون مواجهه با مشکلی بهبود پیدا میکنند.
RSV میتواند در برخی گروههای سنی شامل موارد زیر پیامدهای جدی در پی داشته باشد:
- نوزادان زیر شش ماه
- نوزادان متولد شده به صورت زودرس
- نوزادان دچار بیماریهای ریه یا سیستم ایمنی
RSV ویروسی است که در ذرات خارج شده به همراه سرفه یا عطسه وجود دارد. این اجرام میتوانند به صورت مستقیم از یک نفر به دیگری منتقل شوند یا از طریق تماس فرد با اقلام آلوده مثل دستگیره در یا اسباب بازی از کسی به دیگری انتقال پیدا کنند.
شیوع این بیماری در ماههای فصل زمستان و بهار بیش از دیگر اوقات سال است.
علایم RSV
علایم RSV مشابه علایم ناشی از یک سرماخوردگی شدید و شامل موارد زیر است:
- آبریزش بینی
- تب
- ضعف در تغذیه یا خواب
- کاهش میزان انرژی
- سرفه کردن
- عطسه کردن
- دشواری تنفسی
- به داخل کشیده شدن قفسه سینه همراه تنفس
- تند شدن میزان تنفس
- توقف تنفسی
RSV در عین حال شایعترین علت برونکیولیت و پنومونی در کودکان زیر سن یک سال است. این اختلالات میتوانند سبب ورم ریهها شوند که خود میتواند به پر شدن راههای هوایی با مخاط منجر گردد. این ترکیب مخاط و ورم میتواند به دشوار شدن تنفس منجر شود.
هر نوزادی به شکلی اندک متفاوت از دیگری علایم ویروس سینسیشال (RSV) را تجربه میکند. برخی از بچهها علایم خفیفی دارند در حالی که دیگران با مشکلات تهدید کننده زندگی مواجه میشوند.
درمان RSV
RSV یک ویروس است و درمانهای اختصاصی معدودی برای کمک به علاج آن در دسترس است.
آنتیبیوتیکها در مورد ویروسها کارآیی ندارند و هیچ واکسنی برای پیشگیری از این بیماری موجود نیست. در عوض درمان RSV به طور معمول با هدف مدیریت علایم و پیشگیری از عوارض دنبال میشود.
اغلب موارد سینسیشال در اطفال بدون درمان و در طول یک تا دو هفته برطرف میشود. گاهی از اوقات، مراقبان بچه میتوانند وی را در خانه درمان کنند تا ویروس از بین برود.
مداوای خانگی برای RSV
برخی مداواهای ساده خانگی شامل موارد زیر میتوانند کمک کننده باشند:
- تشویق بچه به خوردن مایعات. اگر بچه بالای 6 ماه سن داشته باشد باید کوشید تا آب بیشتری مصرف کند. تشویق نوزادان شیرخوار به خوردن شیر بیشتر در حد امکان میتواند مانع بروز دهیدراسیون در بدن آنان شود و نیاز بچه به مصرف آب بیشتر و سیراب شدن بدن را برطرف نماید.
- داروهای غیر نسخهای. استامینوفن میتواند تب را کاهش داده و حالت ناراحتی را در بچه برطرف کند. در مورد دادن استامینوفن به بچهها مشورت با پزشک ضروری است در صورتی که بچه پیشتر این دارو را مصرف نکرده باشد یا اینکه زیر سه ماه سن داشته باشد.
- پاک کردن راههای هوایی از مخاط. خارج کردن مخاط اضافی از دهان یا بینی بچه با استفاده از سرنگ میتواند تنفس کردن و غذا خوردن را برای بچه راحتتر کند.
- نشستن درون حمام بخار. برای رسیدن به این منظور فضای حمام را بخارآلود کنید. بخار میتواند به کاهش التهاب در راههای هوایی، رقیق کردن مخاط و راحتتر کردن تنفس به بچه کمک کند.
همیشه پیش از دادن داروهای سرماخوردگی یا سرفه به بچهها با پزشک مشورت کنید. برخی از داروها حاوی موادی هستند که برای بچههای زیر سن 6 سال مناسب نیستند. مردم باید از دادن اغلب داروهای سرماخوردگی و سرفه به اطفال زیر سن 2 سال خودداری کنند.
دارودرمانی و سایر درمانها
اگر بچه دچار علایم RSV شدید باشد گزینههای درمان ایجادگر تسکین در بچه شامل موارد زیر است:
اکسیژن
اگر بچه دچار مشکلات تنفسی شده باشد، سطح اکسیژن خون وی دچار افت خواهد شد که این وضعیت در صورت عدم درمان میتواند بسیار خطرناک باشد.
در صورتی که بچه برای نفس کشیدن دچار تقلا شده باشد، وی برای انجام تنفس نیاز به صرف انرژی بیشتری دارد. در نهایت امکان بروز نارسایی تنفسی و توقف تنفس در بچه وجود دارد، که این موقعیتی اورژانسی محسوب میشود.
رسانیدن اکسیژن اضافی به بچه در شرایط مورد بحث میتواند سطح اکسیژن خون را افزایش داده و از میزان تلاش مورد نیاز برای تنفس کم کند.
مایعات
بچههای دچار تقلا برای نفس کشیدن ممکن است انرژی لازم برای غذا خوردن را نداشته باشند و نوشیدن مایعات به میزان مورد نیاز را دشوار بیابند. اطفال بسیار خردسال به ویژه شیرخواران صرف، ممکن است بسیار سریع دچار کمآبی بدن شوند.
اگر بچه به قدر کافی نمینوشد، ممکن است به هیدراسیون داخل وریدی یا لولۀ تغذیه نیاز داشته باشد تا بدن وی سیراب گردد.
دارودرمانی
در برخی موقعیتها دکترها ممکن است داروهایی را برای باز کردن راههای هوایی تجویز کنند تا بچه بتواند با سهولت بیشتری نفس بکشد.
بچههای بسیار بیمار یا در معرض خطر ممکن است به داروهایی نیاز داشته باشند که به سیستم ایمنی برای حمله به ویروس و بیرون راندن آن از بدن کمک کند.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورتی که بچه هر گونه نشانهای شامل موارد زیر را که بر بروز مشکل تنفسی دلالت دارند از خود نشان دهد باید به اورژانس مراجعه کرد:
- خستگی مفرط
- تند شدن تنفس
- به داخل کشیده شدن قفسه سینه در هنگام تنفس
- کبود شدن اطراف لب و ناخن انگشتان دست
دیگر دلایلی که توجیه کننده نیاز مراجعه به پزشک هستند شامل موارد زیر است:
- بچه به قدر کافی نمیخورد یا نمینوشد
- بچه در حال ضعیف شدن است و به اندازه معمول فعال نیست
- بچه دچار علایم سرماخوردگی است که به جای بهبود تشدید شده یا رو به وخامت میروند
- بچه دچار سرفهای است که برطرف نمیشود
پیشگیری از RSV
ویروس سینسیشال بسیار مسری است که این بدان معنی است که به سادگی به دیگران منتقل میشود.
برخی راهکارهای سرراست میتوانند به پیشگیری از ابتلاء به بیماری یا سرایت آن به دیگران کمک کنند. برخی از این راهکارها شامل موارد زیر است:
- از تماس نزدیک با هر کسی که ظن بیمار بودن وی مطرح است خودداری کنید. تماس شامل بوسیدن، در بغل گرفتن و دست دادن است.
- از استفاده مشترک از وسایل آلوده با دیگران خودداری کنند. فنجانها، بطریها و اسباببازیها همگی پتانسیل حمل ویروس را دارند که ویروس میتواند روی آنها تا ساعتها زنده بماند.
- دستها را به طور مکرر شستشو کنید.
- از لمس صورت، چشمها، دهان یا بینی خودداری کنید.
دورنما
در اغلب موارد ویروس سینسیشال سبب ایجاد ناخوشی خفیف و شبیه به سرماخوردگی در نوزادان یا بچههای خردسال میشود و آنها به طور کامل بهبود خواهند یافت.
به هر حال RSV میتواند سبب بروز علایم تهدید کننده زندگی در برخی نوزادان شود به ویژه آنانی که در ریسک ابتلاء به بیماریهای سیستم تنفسی قرار دارند یا نوزاد نارس بودهاند.
مراقبان بچه در صورت وجود ظن ابتلاء بچه به سینسیشال باید آنان را از نزدیک برای مشکلات تنفسی و دهیدراسیون مورد بررسی قرار دهند و در صورت وجود نگرانی در هر موردی باید به پزشک مراجعه کرد.
منبع:
مهرین