فواید شیردهی مادر، سودی که خودتان و فرزندتان می برید

شیر مادر مواد مغذی مورد نیاز بدن نوزادان را تامین می کند. این ماده حاوی مقدار مناسبی از مواد مغذی است، به راحتی قابل هضم می باشد و به راحتی در دسترس است. با این حال، فقط ۳۰ درصد زنان در سراسر جهان از این روش طبیعی برای تغذیه نوزادان خود استفاده می کنند. برخی از زنان قادر به تغذیه نوزاد خود با شیر مادر نیستند، اما برخی این توانایی را دارند و شیردهی با شیر مادر را روش مناسبی برای تغذیه نمی دانند. با این حال مطالعات نشان داده اند که تغذیه با شیر مادر دارای مزایایی برای سلامت مادران و نوزادان است. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به فواید شیردهی برای مادر و نوزاد اشاره خواهیم کرد. تمام این فواید بر اساس یافته های علمی است. موارد ۱ الی ۵ از فواید شیردهی برای نوزادان و موارد ۶ الی ۱۱ از فواید شیردهی برای مادران است.

شیر مادر ارزش غذایی زیادی برای نوزادان دارد
اکثر متخصصان حداقل ۶ ماه تغذیه کودک با شیر مادر را توصیه می کنند. شیر خارج شده از پستان شامل همه چیزهایی است که نوزاد برای شش ماه اول زندگی خود به آن ها نیاز دارد. ترکیب این ماده حتی با توجه به نیازهای تغذیه ای کودک، به ویژه در ماه اول زندگی، تغییر می کند.
در اولین روزهای پس از تولد، پستان یک مایع غلیظ و زرد رنگ تولید می کند. این ماده همان آغوز است که پروتئین بالا دارد و کم قند است و با ترکیبات مفید غنی شده است.
آغوز به دستگاه گوارش نابالغ نوزاد کمک می کند تا رشد کند. پس از چند روز اول، سینه شروع به تولید شیر بیشتری می کند. تنها چیزی که ممکن است در شیر مادر وجود نداشته باشد، ویتامین D است. برای جبران این کمبود، مصرف قطره ویتامین D معمولا پس از سن ۴ هفته توصیه می شود.

شیر پستان حاوی آنتی بادی های مهمی است
شیر مادر با آنتی بادی هایی است که به کودک کمک می کنند تا با ویروس ها و باکتری ها مبارزه کند، غنی شده است. این قانون به ویژه در مورد آغوز صدق می کند. آغوز مقدار زیادی ایمونوگلوبولین A و همچنین چندین آنتی بادی دیگر دارد.
وقتی مادر در معرض ویروس ها یا باکتری ها قرار می گیرد، تولید آنتی بادی ها آغاز می شود. سپس این آنتی بادی ها به شیر ترشح شده و در طی تغذیه به نوزاد منتقل می شود. IgA با ایجاد یک لایه محافظ در بینی، گلو و دستگاه گوارش، از بدن نوزاد محافظت می کند.
به همین دلیل، مادران شیرده مبتلا به آنفولانزا ممکن است آنتی بادی هایی را وارد بدن نوزاد خود کنند که از انتقال بیماری جلوگیری می کنند. این در حالی است که شیر خشک آنتی بادی ندارد. مطالعات متعدد نشان داده اند که نوزادانی که شیر مادر مصرف نمی کنند بیشتر به بیماری هایی مانند پنومونی، اسهال و عفونت آسیب پذیرند.

شیردهی می تواند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد
این روش تغذیه ممکن است خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله موارد زیر را کاهش دهد:
عفونت گوش میانی:
۳ یا بیشتر از ۳ ماه شیردهی به نوزاد ممکن است خطر ابتلا به عفونت گوش میانی را ۵۰٪ کاهش دهد.
عفونت های دستگاه تنفسی:
شیردهی به بیش از ۴ ماه خطر بستری شدن نوزاد به دلیل ابتلا به این عفونت ها را تا ۷۲٪ کاهش می دهد.
سرماخوردگی و عفونت:
نوزادانی که به مدت ۶ ماه شیر مادر مصرف کرده اند ممکن است نسبت به نوزادان عادی تا ۶۳ درصد کمتر به سرماخوردگی و عفونت گوش یا گلو مبتلا شوند.
عفونت های قارچی:
تغذیه با شیر مادر، خطر ابتلا به عفونت های روده را ۶۴ درصد کاهش می دهد.
آسیب دیدگی بافت روده:
تغذیه نوزادان نارس با شیر مادر میزان ابتلا به انتروکولیت نکتوست را حدودا ۶۰ درصد کاهش می دهد.
سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS):
تغذیه با شیر مادر، خطر ابتلا به این سندرم را در ماه اول ۵۰٪ و در سال اول ۳۶٪ کاهش می دهد.
بیماری های آلرژیک:
تغذیه با شیر مادر به مدت حداقل ۳ الی ۴ ماه خطر آسم، درماتیت آتوپیک و اگزما را کاهش می دهد.
بیماری سلیاک:
نوزادانی که در بدو تولد در معرض گلوتن قرار می گیرند، نسبت به نوزادان عادی ۵۲ درصد کمتر به بیماری سلیاک مبتلا می شوند.
بیماری التهابی روده:
نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند ممکن است ۳۰٪ کمتر به بیماری التهابی روده در دوران کودکی مبتلا شوند.
دیابت:
تغذیه با شیر مادر حداقل به مدت ۳ ماه خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ (تا ۳۰٪) و دیابت نوع ۲ (تا ۴۰٪) را کاهش می دهد.
لوسمی در دوران کودکی:
تغذیه با شیر مادر به مدت ۶ ماه یا بیشتر خطر ابتلا به سرطان خون را ۱۵ الی ۲۰ درصد کاهش می دهد.

شیردهی باعث افزایش وزن متعادل در نوزادان می شود
تغذیه با شیر مادر سبب افزایش وزن سالم و پیشگیری از چاقی در دوران کودکی می شود. مطالعات نشان داده اند که میزان چاقی در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند در مقایسه با نوزادانی که شیر خشک می خورند، ۱۵ تا ۳۰ درصد پایین تر است. مدت زمان شیردهی نیز مهم است، زیرا هر ماه شیردهی خطر ابتلا به چاقی را در نوزاد ۴٪ کاهش می دهد.
این خاصیت ممکن است به دلیل رشد باکتری های مختلف در روده باشد. نوزادانی که شیر مادر می خورند، دارای باکتری های میفد بیشتری در روده هستند که ممکن است بر روی ذخیره چربی تأثیر بگذارند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، لپتین بیشتری در بدن دارند. لپتین یک هورمون کلیدی برای تنظیم اشتها و ذخیره چربی است.

تغذیه با شیر مادر باعث می شود کودکان دقت بیشتری داشته باشند
برخی مطالعات نشان داده اند که ممکن است تفاوتی در رشد مغز نوزادان تغذیه شده با شیر مادر و شیر خشک وجود داشته باشد. این اختلاف ممکن است به دلیل صمیمیت جسمی و تماس لمسی و چشمی با مادر در زمان شیردهی رخ دهد.
مطالعات نشان داده اند که نوزادان تغذیه شده با شیر مادر دارای ضریب هوشی بیشتری هستند و به احتمال زیاد کمتر با مشکلاتی ارتباطی، رفتار و یادگیری مواجه اند. این تحقیق به وضوح نشان می دهد که تغذیه با شیر مادر تاثیر مثبتی بر رشد مغز نوزاد در دراز مدت دارد.

تغذیه با شیر مادر ممکن است به شما کمک کند که زودتر وزن کم کنید
بعضی از زنان در طول تغذیه با شیر مادر وزن بیشتری کم می کنند. گرچه تغذیه با شیر انرژی مورد نیاز مادران را در حدود ۵۰۰ کالری در روز افزایش می دهد، اما تعادل هورمونی بدن در این دوران بسیار متفاوت از حالت طبیعی است.
به علت این تغییرات هورمونی، زنان شیرده اشتهای بیشتری دارند و ممکن است برای تولید شیر بیشتر به ذخیره چربی نیاز داشته باشند. ۳ ماه اول پس از زایمان، مادران شیرده ممکن است نسبت به مادرانی که به نوزادشان شیر نمی دهند، وزن بیشتری کم کنند. با این حال، پس از ۳ ماه شیردهی، سرعت سوزاندن چربی افزایش پیدا می کند.
مادرانی که شیرده هستند حدود ۳ تا ۶ ماه پس از زایمان شروع به کاهش وزن می کنند. مهمترین نکته این است که رژیم غذایی و ورزش مهمترین عوامل تعیین وزن پس از زایمان هستند.

تغذیه با شیر مادر به متقبض شدن رحم کمک می کند
در دوران بارداری، رحم به شدت بزرگ می شود. این اندام که قبل از بارداری اندازه گلابی است، در ماه های آخر بارداری تقریبا تمام فضای شکم را اشغال می کند. بعد از زایمان، رحم از طریق فرایندی به نام involution، به اندازه قبلی خود باز می گردد. هورمون اکسی توسین که در دوران بارداری افزایش می یابد، به این روند کمک می کند.
بدن شما در طول زایمان مقدار زیادی اکسی توسین ترشح می کند تا به کودک برای به دنیا آمدن کمک کند و خونریزی را کاهش دهد. اکسی توسین در زمان شیردهی نیز در بدن افزایش می یابد. ترشح این هورمون بعد از زایمان موجب انقباض رحم و کاهش خونریزی می شود.
مطالعات همچنین نشان داده اند که مادرانی که شیرده هستند، معمولا بعد از زایمان خونریزی کمتری دارند و رحمشان سریع تر جمع می شود.

مادرانی که شیرده هستند کمتر افسردگی می گیرند
افسردگی پس از زایمان نوعی افسردگی است که می تواند در مدت کوتاهی پس از زایمان ایجاد شود. تا ۱۵٪ مادران پس از زایمان به این اختلال مبتلا می شوند. زنان شیرده، نسبت به مادرانی که به نوزاد خود شیر نمی دهند به احتمال زیاد کمتر به افسردگی پس از زایمان مبتلا می شوند.
تغذیه با شیر مادر باعث تغییرات هورمونی در بدن می شود. یکی از مهمترین تغییرات، افزایش مقدار اکسی توسین تولید شده در هنگام تولد و تغذیه با شیر مادر است. به نظر می رسد اکسی توسین اثرات ضد اضطراب بر روی بدن دارد. همچنین موجب تقویت ارتباط مناطق خاصی در مغز می شود.

شیردهی باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری می شود
یکی از فواید شیردهی برای مادران، محافظت از بدن در برابر سرطان و چند بیماری جدی دیگر است. مدت زمان شیردهی نوزاد با خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان ارتباط دارد.
در حقیقت، زنانی که در طول زندگی خود بیش از ۱۲ ماه به نوزاد خود شیر داده اند، ۲۸ درصد کمتر با خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان مواجه بوده اند. هر ساله شیردهی خطر سرطان پستان را ۴٫۳ درصد کاهش می دهد.
مطالعات اخیر نیز نشان داده اند که تغذیه با شیر مادر ممکن است از ایجاد سندرم متابولیک در بدن مادران جلوگیری کند. این سندرم گروهی از شرایطی را شامل می شود که خطر ابتلا به بیماری قلبی و سایر مشکلات را افزایش می دهند.
زنان که در طول زندگی خود ۱ الی ۲ ساله شیردهی دارند، خطر ابتلا به فشار خون بالا، آرتریت، چربی خون بالا، بیماری قلبی و دیابت نوع ۲ در آن ها بین ۱۰ الی ۵۰ درصد کمتر می شود.

شیردهی ممکن است از قاعدگی جلوگیری کند
شیردهی تخمک گذاری و قاعدگی را متوقف می کند. تعلیق در چرخه های قاعدگی در حقیقت می تواند راهی طبیعی برای جلوگیری از بارداری باشد. بعضی از زنان حتی از این پدیده به عنوان روشی برای جلوگیری در چند ماه اول پس از زایمان استفاده می کنند. با این حال، توجه داشته باشید که این روش ممکن است روش کاملا موثری نباشد.

شیردهی موجب صرفه جویی در وقت و هزینه می شود
علاوه بر فواید شیردهی که در بالا به آن ها اشاره کردیم، اگر کودک خود را با شیر مادر تغذیه کنید، دیگر مجبور نیستید برای خرید شیر خشک و سر شیشه هزینه بپردازید. شما با این روش شیردهی حداقل ۶ ماه هزینه ای اضافه برای خوراک نوزاد پرداخت نمی کنید.