ترتیب دندان درآوردن در کودکان، چگونه است؟

بسیاری از کودکان نخستین دندان خود را در حدود شش ماهگی درمی‌آورند اما این سن می‌تواند از سه تا دوازده ماهگی متغیر باشد. دندان‌ها بر روی انحنایی از استخوان فک‌ها به نام قوس دندانی قرار گرفته‌اند. قوس فک بالا کمی بزرگ‌تر از قوس فک پایین است. تعداد دندان‌های شیری، ۲۰ عدد و تعداد دندان‌های دائمی، ۳۲ عدد می‌باشد. شکل دندان‌ها و تعداد ریشه‌های آن‌ها متفاوت است‌. لایه‌های مختلف دندان به ترتیب از سطح به عمق عبارتند از:

- مینا: خارجی‌ترین لایه پوشاننده تاج که سخت‌ترین بافت بدن می‌باشد.

- عاج: لایه زیرین مینا یا لایه میانی دندان.

- مغزدندان: داخلی‌ترین قسمت دندان که حاوی اعصاب و رگ‌های خونی است.

- لثه: بافت نرم پوشاننده استخوان فک‌ها و از بافت‌های نگهدارنده دندان است.

- سمان: لایه بیرونی ریشه که سطح آن را می‌پوشانند.

- استخوان فک: بافت سخت نگهدارنده دندان.

در انتهای هفته ششم جنینی، جوانه‌های دندان‌های شیری کودک در داخل استخوان فک شروع به تشکیل شدن می‌کند. جوانه‌ دندان‌های دائمی نیز در سطح پشتی دندان‌های شیری قرار می‌گیرند و در طول ماه سوم جنینی ایجاد می‌شوند. جوانه‌ دندان‌های شیری تا شش ماهگی و جوانه دندان‌های دائمی تا سال ششم زندگی کودک خاموش می‌مانند، بعد از آن، شروع به رویش می‌کنند. جالب است بدانید فرزند شما وقتی که به دنیا می‌آید، جوانه دندان‌های شیری و دائمی را ‌با خود به همراه می‌آورد. دندان‌های شیری کودک شما شامل دندان‌های پیشین (۴ عدد در هر فک)، دندان‌های نیش (۲ عدد در هر فک) و دندان‌های آسیا یا کرسی (۴ عدد در هر فک) می‌باشد. انسان‌های بالغ بر خلاف کودکان دارای ۴ عدد دندان آسیا (۴عدد آسیای کوچک و ۶ عدد آسیای بزرگ) در هر فک می‌باشند.

اولین دندان‌های کودکان معمولاً در حدود شش ماهگی رویش می‌یابند و معمولا اولین دندان نمایان شده، از دندان‌های پیشین فک پایین است. البته تجربه نشان می‌‌دهد که زمان رویش دندان‌های شیری کودکان، بسیار متغیر است ولی معمولاً حدود ۹ ماهگی، کودک دارای ۴ دندان پیشین در فک بالا و ۴ دندان پیشین در فک پایین می‌باشد. بسیاری از کودکان، نخستین دندان خود را در حدود شش ماهگی درمی‌آورند اما این سن می‌تواند از سه تا دوازده ماهگی متغیر باشد و رویش اولین دندان‌های دائمی، حدود ۶ سالگی است. حدود۵/۵ تا ۱۲ سالگی دندان‌های شیری لق می‌شوند و می‌افتند. در اکثر مواقع ۲ تا ۶ ماه بعد از افتادن دندان‌های شیری، دندان‌های دائمی در‌می‌آیند. از هر سه هزار کودک، یکی هنگام تولد دندان داشته که ارثی و در دخترها بیشتر است. گاهی نیز اولین دندان ممکن است تا ۱۴ ماهگی هم ظاهر نشود که برخی مواقع وجود کیست‌هایی به شکل تورم آبی‌رنگ در لثه نمایان و مانع خروج دندان شیری می‌گردد. دندان اگر شل شده باشد، باید کشیده شود، چون ممکن است باعث اشکال در مکیدن شیر یا زخم شدن زیر زبان نوزاد یا نوک پستان مادر شود. دندان شیری از دندان دائمی کوچکتر و روشن‌تر است. دندان شیری در کودکان طبقه مرفه جامعه (به دلیل نوع تغذیه) و نیز در دختران زودتر ظاهر می‌شود.