بیدار شدن شبانه کودکان، دلایل
احتمال بیدار شدن یک کودک بیمار در شب زیاد است. به نظر می‌رسد بیشتر بیماری‌های کودکان در شب شدت می‌یابد.
احتمال بیدار شدن یک کودک بیمار در شب زیاد است. به نظر می‌رسد بیشتر بیماری‌های کودکان در شب شدت می‌یابد. یکی از دلایل این امر می‌تواند تنهایی کودک باشد. کودک بیماری که تنها مانده، هیچ‌چیزی او را از فکر بیماری‌اش منصرف نمی‌کند. همچنین تب ناشی از بیماری‌های ویروسی در شب شدت می‌یابد و خواب کودک را مختل می‌سازد.
معمول‌ترین علل پزشکی شب‌خیزی این موارد است:
• گرفتگی بینی
بینی گرفته، کودک را از خواب بیدار می‌کند زیرا مجاری تنفسی بینی کودکان بسیار باریک است و ازآنجایی‌که کودکان معمولاً از بینی تنفس می‌کنند بنابراین کمترین گرفتگی بینی موجب ناراحتی و درنتیجه بیدار شدن کودک می‌شود. اگر بینی کودک شما شب‌ها می‌گیرد طرز درمان آن در زیر شرح داده‌شده است.
باکمی آب و نمک می‌توانید داروی مناسبی تهیه کنید. با 4/1 قاشق چای‌خوری نمک و یک لیوان آب، سرم بینی درست کنید، سپس با یک قطره‌چکان پلاستیکی در هر سوراخ بینی چند قطره بچکانید. این چند قطره سرم بینی، علاوه بر اینکه بینی کودک را تمیز می‌کند موجب سرفه یا عطسه کودک می‌گردد که خود یک مکانیسم حفاظتی برای تمیز کردن مجاری تنفسی کودک است. پس از چند دقیقه با یک آب‌دزدک پلاستیکی کوچک که در تمام داروخانه‌ها موجود است، به‌آرامی ترشحات بینی کودک را بیرون بکشید.
بینی گرفته، کودک را از خواب بیدار می‌کند زیرا مجاری تنفسی بینی کودکان بسیار باریک است و ازآنجایی‌که کودکان معمولاً از بینی تنفس می‌کنند بنابراین کمترین گرفتگی بینی موجب ناراحتی و درنتیجه بیدار شدن کودک می‌شود. اگر بینی کودک شما شب‌ها می‌گیرد طرز درمان آن در زیر شرح داده‌شده است.
باکمی آب و نمک می‌توانید داروی مناسبی تهیه کنید. با 4/1 قاشق چای‌خوری نمک و یک لیوان آب، سرم بینی درست کنید، سپس با یک قطره‌چکان پلاستیکی در هر سوراخ بینی چند قطره بچکانید. این چند قطره سرم بینی، علاوه بر اینکه بینی کودک را تمیز می‌کند موجب سرفه یا عطسه کودک می‌گردد که خود یک مکانیسم حفاظتی برای تمیز کردن مجاری تنفسی کودک است. پس از چند دقیقه با یک آب‌دزدک پلاستیکی کوچک که در تمام داروخانه‌ها موجود است، به‌آرامی ترشحات بینی کودک را بیرون بکشید.
اکثر کودکان در برابر فروبردن آب‌دزدک در بینی مقاومت می‌کنند ولی به‌هرحال باید ترشحات بینی پاک شود. استفاده از یک دستگاه بخور در آب‌وهوای خشک و در ماه‌های خشک‌سال، به باز شدن بینی کودکان کمک می‌کند. کودکانی که راحت‌تر تنفس می‌کنند، بهتر می‌خوابند.
• آلرژی‌ها
محرک‌های محیطی یعنی عوامل حساسیت‌زا به‌ویژه در مواد شیمیایی که پیرامون محل خواب کودک قرار دارند، می‌تواند موجب گرفتگی و خارش بینی کودک شوند و درنتیجه خواب او را بر هم بزنند. شایع‌ترین عوامل حساسیت‌های تنفسی که بر کودک شما تأثیر بسیار زیادی می‌گذارند عبارت‌اند از: گردوخاک، محصولات لبنی تهیه‌شده از شیر گاو، انواع عطر، اسپری مو، فضولات حیوانات، گیاهان، لباس‌ها (مخصوصاً پشمی)، حیوانات بدبو، بالش‌هایی از پر، لحاف‌ها، پتوها و اسباب‌بازی‌هایی که گردوخاک به خود می‌گیرند.
اتاق و تختخواب را گردگیری کنید. تمام حیوانات کثیف، اسباب‌بازی‌ها، بالش‌های پر و تمام چیزهایی که گردوخاک به خود می‌گیرند کم‌کم جمع‌آوری و به انبار منتقل کنید. اتاق‌خواب بیشتر کودکان و نوزادان مرکز بزرگ تولید حساسیت است.
محرک‌های محیطی یعنی عوامل حساسیت‌زا به‌ویژه در مواد شیمیایی که پیرامون محل خواب کودک قرار دارند، می‌تواند موجب گرفتگی و خارش بینی کودک شوند و درنتیجه خواب او را بر هم بزنند. شایع‌ترین عوامل حساسیت‌های تنفسی که بر کودک شما تأثیر بسیار زیادی می‌گذارند عبارت‌اند از: گردوخاک، محصولات لبنی تهیه‌شده از شیر گاو، انواع عطر، اسپری مو، فضولات حیوانات، گیاهان، لباس‌ها (مخصوصاً پشمی)، حیوانات بدبو، بالش‌هایی از پر، لحاف‌ها، پتوها و اسباب‌بازی‌هایی که گردوخاک به خود می‌گیرند.
اتاق و تختخواب را گردگیری کنید. تمام حیوانات کثیف، اسباب‌بازی‌ها، بالش‌های پر و تمام چیزهایی که گردوخاک به خود می‌گیرند کم‌کم جمع‌آوری و به انبار منتقل کنید. اتاق‌خواب بیشتر کودکان و نوزادان مرکز بزرگ تولید حساسیت است.
لباس‌ها و وسایل خواب کودک را قبل از استفاده به‌دقت بشویید. اگر کودک شما ناراحتی تنفسی شدیدی دارد، به‌جای فرش‌های پرزدار از فرش‌های قابل شستشو استفاده کنید. مرتباً گردگیری کنید و در حالت‌های پیشرفته‌تر و جدی‌تر بیماری از تهویه در اتاق استفاده کنید. از همه مهم‌تر دورتادور اتاق کودک علائم سیگار نکشید، بچسبانید.
• تب‌های شبانه
اگر کودک شما روزها دچار تب می‌شود، ولی قبل از خواب به نظر می‌رسد که حال وی رو به بهبودی است، بهتر است قبل از رفتن به رختخواب به او تب بر بدهید. اکثر بیماری‌های ویروسی با تب‌هایی همراه‌اند که در شب شدت می‌یابند. تب، کودک را از خواب بیدار می‌کند ولی هیچ‌گاه نباید برای خورانیدن تب بر کودک را از خواب بیدار کنید مگر با دستور پزشک متخصص. برای گرفتن درجه حرارت بدن لازم نیست کودک را از خواب بیدار کنید. این کار را با لمس دست و یا بوسیدن پیشانی هم می‌توان انجام داد.
• عفونت گوش‌ها
عفونت گوش‌ها یکی از متداول‌ترین علل بیدار شدن نوزادان یا کودکان در نیمه‌های شب است. برای تشخیص اینکه سرماخوردگی موجب عفونت گوش‌ها گردیده یا خیر، به این توصیه‌های پزشکی توجه کنید.
زمانی که آبریزش بینی کودک تغییر رنگ داده یعنی از حالت آبکی و بی‌رنگ به زردرنگ و غلیظ تبدیل‌شده است.
زمانی که کودک سرماخورده و گوشه چشم‌هایش نیز قی می‌کند.
زمانی که کودک بانشاط شما، براثر سرماخوردگی بی‌حوصله و بهانه‌گیر می‌شود.
زمانی که آرامش خواب او دگرگون می‌شود. یعنی بد می‌خوابد و چندین بار در شب از خواب بیدار می‌شود.
با توجه به این نشانه‌ها درصورتی‌که سرماخوردگی کودک شما منجر به گوش‌درد شده است، حتماً نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد. متأسفانه عفونت گوش در کودکان شب‌ها شدت می‌یابد و کودک را بسیار ناراحت می‌کند. وقتی کودک به حالت خوابیده قرارگرفته عفونت به‌صورت مایع به پردۀ گوش فشار وارد می‌آورد و زمانی که می‌نشیند عفونت از پردۀ گوش جدا می‌شود و فشار کمتری وارد می‌کند. به این دلیل نوزادانی که دچار عفونت گوش شده‌اند در تختخواب خود می‌ایستند یا می‌نشینند و مادر تصور می‌کند که کودک بهتر شده است.
کودکی که گوش‌درد دارد، ناراحتی او شب‌ها شدت می‌یابد و به‌دفعات او را از خواب بیدار می‌کند ولی روزها، درد تخفیف پیدا می‌کند. بنابراین، این تغییر را نباید با بهبودی کودک اشتباه بگیرید و هرچه زودتر کودک را نزد دکتر ببرید.
اگر کودک شما روزها دچار تب می‌شود، ولی قبل از خواب به نظر می‌رسد که حال وی رو به بهبودی است، بهتر است قبل از رفتن به رختخواب به او تب بر بدهید. اکثر بیماری‌های ویروسی با تب‌هایی همراه‌اند که در شب شدت می‌یابند. تب، کودک را از خواب بیدار می‌کند ولی هیچ‌گاه نباید برای خورانیدن تب بر کودک را از خواب بیدار کنید مگر با دستور پزشک متخصص. برای گرفتن درجه حرارت بدن لازم نیست کودک را از خواب بیدار کنید. این کار را با لمس دست و یا بوسیدن پیشانی هم می‌توان انجام داد.
• عفونت گوش‌ها
عفونت گوش‌ها یکی از متداول‌ترین علل بیدار شدن نوزادان یا کودکان در نیمه‌های شب است. برای تشخیص اینکه سرماخوردگی موجب عفونت گوش‌ها گردیده یا خیر، به این توصیه‌های پزشکی توجه کنید.
زمانی که آبریزش بینی کودک تغییر رنگ داده یعنی از حالت آبکی و بی‌رنگ به زردرنگ و غلیظ تبدیل‌شده است.
زمانی که کودک سرماخورده و گوشه چشم‌هایش نیز قی می‌کند.
زمانی که کودک بانشاط شما، براثر سرماخوردگی بی‌حوصله و بهانه‌گیر می‌شود.
زمانی که آرامش خواب او دگرگون می‌شود. یعنی بد می‌خوابد و چندین بار در شب از خواب بیدار می‌شود.
با توجه به این نشانه‌ها درصورتی‌که سرماخوردگی کودک شما منجر به گوش‌درد شده است، حتماً نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد. متأسفانه عفونت گوش در کودکان شب‌ها شدت می‌یابد و کودک را بسیار ناراحت می‌کند. وقتی کودک به حالت خوابیده قرارگرفته عفونت به‌صورت مایع به پردۀ گوش فشار وارد می‌آورد و زمانی که می‌نشیند عفونت از پردۀ گوش جدا می‌شود و فشار کمتری وارد می‌کند. به این دلیل نوزادانی که دچار عفونت گوش شده‌اند در تختخواب خود می‌ایستند یا می‌نشینند و مادر تصور می‌کند که کودک بهتر شده است.
کودکی که گوش‌درد دارد، ناراحتی او شب‌ها شدت می‌یابد و به‌دفعات او را از خواب بیدار می‌کند ولی روزها، درد تخفیف پیدا می‌کند. بنابراین، این تغییر را نباید با بهبودی کودک اشتباه بگیرید و هرچه زودتر کودک را نزد دکتر ببرید.
بعضی‌اوقات عفونت پشت گوش جمع می‌شود و فشار ایجادشده موجب پارگی پردۀ گوش می‌گردد و چرک از گوش جاری می‌شود. اگر متوجه شدید که ترشحات غلیظی در اطراف گوش خارجی جمع شده یا آثار آن روی بالش نزدیک گوش کودک دیده می‌شود، حتی اگر دردهم قطع‌شده باشد فوراً او را نزد پزشک ببرید.
• کرم‌های سنجاقی
کرم‌های سنجاقی شبیه تکه‌های باریک و کوچکی از نخ سفید به طول 3/1 اینچ هستند. کرم‌های سنجاقی ماده و بارور از روده‌ها به‌طرف پایین حرکت و در خارج از روده راست تخم‌ریزی می‌کنند. این عملاً معمولاً در شب انجام می‌شود. کودک بیدار می‌شود و اطراف محل تخم‌ریزی شده را که معمولاً دور مقعد و ران‌هاست می‌خاراند. تخم کرم‌ها در زیر ناخن‌های کودک جمع می‌شوند و به دهان او و یا سایر کودکان و افراد خانواده منتقل می‌شود. تخم‌های بلعیده‌شده دوباره وارد روده می‌شوند، رشد می‌کنند، تولیدمثل می‌نمایند و دورۀ زندگی را از سر می‌گیرند.
بیدار شدن‌های مکرر کودک در شب و علائم خارش و خراشیدگی اطراف مقعد کودک نشان‌دهندۀ ابتلای کودک به کرم سنجاقی است. بعضی از اوقات اگر در شب با نور چراغ‌قوه مقعد کودک را معاینه کنید کرم‌های سفید را خواهید دید. در دختران کوچک کرم‌ها ممکن است نزدیک وازن تخم‌ریزی کرده و در همان‌جا ایجاد خارش نمایند.
کرم‌های سنجاقی شبیه تکه‌های باریک و کوچکی از نخ سفید به طول 3/1 اینچ هستند. کرم‌های سنجاقی ماده و بارور از روده‌ها به‌طرف پایین حرکت و در خارج از روده راست تخم‌ریزی می‌کنند. این عملاً معمولاً در شب انجام می‌شود. کودک بیدار می‌شود و اطراف محل تخم‌ریزی شده را که معمولاً دور مقعد و ران‌هاست می‌خاراند. تخم کرم‌ها در زیر ناخن‌های کودک جمع می‌شوند و به دهان او و یا سایر کودکان و افراد خانواده منتقل می‌شود. تخم‌های بلعیده‌شده دوباره وارد روده می‌شوند، رشد می‌کنند، تولیدمثل می‌نمایند و دورۀ زندگی را از سر می‌گیرند.
بیدار شدن‌های مکرر کودک در شب و علائم خارش و خراشیدگی اطراف مقعد کودک نشان‌دهندۀ ابتلای کودک به کرم سنجاقی است. بعضی از اوقات اگر در شب با نور چراغ‌قوه مقعد کودک را معاینه کنید کرم‌های سفید را خواهید دید. در دختران کوچک کرم‌ها ممکن است نزدیک وازن تخم‌ریزی کرده و در همان‌جا ایجاد خارش نمایند.
اگر نتوانستید کرم‌ها را ببینید ولی هنوز مشکوک هستید راه‌حل دیگر این است که یک‌تکه چسب زخم را از قسمت پارچه‌ای آن روی مقعد فشار دهید تا تخم‌ها به آن بچسبند این کار را به‌محض بیدار شدن کودک انجام دهید. چسب را نزد آزمایشگاه ببرید تا در زیر میکروسکوپ تخم‌ها شناسایی شوند و آنگاه درمان را با تجویز دکتر شروع کنید.
• دردهای شبانه
بیشتر بچه‌های کوچک‌تر و حتی کمی بزرگ‌تر گاه‌گاهی دچار درد و ناراحتی در ناحیه شکم یا سر می‌شوند. این دردها ازنظر پزشکی دلیل خاصی ندارد. با داروهای مختلف کودک را آزار ندهید، درد به‌زودی قطع خواهد شد.
به‌عنوان یک قانون کلی در نظر داشته باشید دردهای خفیف و موقت در ناحیه شکم یا سر در روز نیازی به درمان ندارند. ولی اگر در شب موجب بیدار شدن کودک از خواب شوند حتماً با پزشک مشورت کنید.
بیشتر بچه‌های کوچک‌تر و حتی کمی بزرگ‌تر گاه‌گاهی دچار درد و ناراحتی در ناحیه شکم یا سر می‌شوند. این دردها ازنظر پزشکی دلیل خاصی ندارد. با داروهای مختلف کودک را آزار ندهید، درد به‌زودی قطع خواهد شد.
به‌عنوان یک قانون کلی در نظر داشته باشید دردهای خفیف و موقت در ناحیه شکم یا سر در روز نیازی به درمان ندارند. ولی اگر در شب موجب بیدار شدن کودک از خواب شوند حتماً با پزشک مشورت کنید.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼