نحوه تشویق کودکان، راه درست و اصولی

تشویق کردن باعث افزایش عزت نفس کودک می‌شود.افرادی که عزت نفس بالاتری دارند در زندگی شادتر و دارای سلامت روحی بیشتری هستند. در صورتیکه افراد با عزت نفس کمتر از لحاظ روحی متزلزل و حتی شاید افسرده هستند. تشویق بطور ذاتی انگیزه برای موفقیت را افزایش می‌دهد. تشویق کردن مقاومت و استقامت بیشتر می‌کند.
اصولا انسان ها به ۲ دسته تقسیم می‌شوند، یکی آن هایی که فکر می‌کنند هوش و مهارت های ثابتی دارند و تغییر نمی‌کنند و دسته دیگر کسانی که باور دارند که در حال پیشرفت و بهبود خواهند بود. نکته مهم این هست که در تشویق دانش آموزان بجای استفاده از لغت «چه بچه باهوشی» باید نشان دهیم چطور باهوش هستند و یا چطور خوب هستند.
وقتی دانش آموزی نمره خوبی می‌آورد و یا درسش را درست جواب می‌دهد گفتن این جمله «چه بچه‌ باهوشی» شاید خیلی به عنوان جمله تشویقی استفاده می‌شود. ولی این جمله کودک را به یک ذهنیت ثابت تبدیل می‌کند من در این کار خوب هستم یا بد هستم و هیچ چیز تغییر نمی‌کند.
کودکانی که ذهنیت ثابت نسبت به خودشان دارند، کمتر تمایل به انجام کارهای چالشی و سخت دارند زیرا فکر می‌کنند این کارها سخت هست و آن ها توانایی انجام آن را ندارند پس هیچ تلاشی نمی‌کنند و یا برعکس یعنی فکر می‌کنند همه کار بلد هستند و در نتیجه وقتی شکست می‌خورند بسیار سر خورده می‌شوند.
جملات تشویقی معمولا در مدرسه یا منزل بکار برده می‌شود. جملات تشویقی وقتی بصورت صحیح استفاده شود تاثیر قدرتمندی بر روی کودک می‌گذارد زیرا باعث تقویت مثبت برای تکرار رفتار ستایش شده، می‌شود. معمولا در تعریف کودک برای موفقیت های ورزشی عبارت «خوب انجام دادی» و موفقیت های علمی عبارت «با هوش هستی» استفاده می‌شود. اما استفاده از این جملات تشویقی هیچ وقت باعث ایجاد انگیزه نمی‌شود.

مثالی در این باره می‌زنیم
«سارا به اصرار خانواده‌اش در کلاس شنا ثبت نام کرده است. روز اول کلاس خیلی سخت بود. چند بار طول و عرض استخر را رفت و حسابی خسته شده بود. بدنش درد گرفته بود و روز دوم هیچ تمایلی به ادامه یادگیری شنا نداشت. اصولا سارا دختری هست که به ورزش و حرکات پر تحرک علاقه‌ای ندارد و بیشتر ترجیح می‌دهد در خانه بماند برای همین مادر سارا تصمیم گرفته اونو تشویق کنه تا ورزشی را در طول تعطیلات تابستان ادامه بدهد و کمی تحرک داشته باشد.
روز دوم کلاس شنا بود و سارا به زور و گریه راهی کلاس شد. بعد از چند جلسه مادر سارا تصمیم گرفت با معلم شنا صحبت کند و وضعیت سارا در کلاس پیگیری کند. معلم خطاب به سارا و مادرش گفت: «به سارا خیلی افتخار می‌کند چون هرگز شکایتی نمی‌کند، حتی وقتی خیلی خسته هست باز سخت تلاش می‌کند و تسلیم نمی‌شود». بعد از شنیدن این صحبت ها چهره سارا چطور بود؟ یا چهره مادر سارا؟ هر دو لبخندی بر روی لب داشتند و خوشحال…»
در این نقد معلم هیچ اشاره‌ای به چیز مشخصی نکرده که سارا در آن به خوبی کار می‌کند، اما در ذهن سارا این ذهنیت را ایجاد کرد که برای موفقیت در شنا حتما لازم نیست در آن «خوب» باشی. رسیدن به موفقیت سخت کار کردن، شکایت نکردن و تسلیم نشدن هست. از آن روز به بعد سارا هیچ شکایتی از کلاس شنا رفتن و سختی آن نداشت.
با رشد دادن فکرمان و استفاده از جملات تشویقی صحیح ما به بچه‌ها انگیزه برای بهتر شدن می‌دهیم. تاثیر همه جملات تشویقی با هم برابر نیستند. در صورتی که جملات تشویقی شما به صورت بی‌قائده استفاده شود آسیب بیشتری از مفید بودن آن دارد. جملات تشویقی نظیر تو باهوشی، تو زیبا هستی، پرنسس من هستی… و از این قبیل باید حذف شود.