افزایش هوش کودک، هر آنچه باید بدانید

مساله هوش کودک دغدغه بسیاری از والدین امروزی است. هیچ پدر و مادری نیست که دلش بخواهد ضریب هوشی یا IQ فرزندش کم باشد. به همین دلیل والدین امروزی حتی قبل از این که تصمیم به بچه دار شدن بگیرند همه چیز را بررسی می‌کنند. از وضعیت سلامتی شان گرفته تا تغذیه مناسب، ورزش و سلامت روحی، موقعیت اقتصادی و امکاناتی که می‌توانند در اختیار فرزندی بگذارند که قرار است به جمع خانواده اضافه شود.

هوش کودک از مادر به ارث می‌رسد یا پدر؟
بسیاری از ما تصور می‌کنیم که هوش از هر دو والد به ارث می‌رسد. اما حقیقت این نیست! فقط یکی از والدین باعث به ارث رسیدن هوش به فرزند می‌شود و آن هم مادر است. تحقیقات گسترده‌ای که بر روی این موضوع انجام شده نشان می‌دهد که هوش از طریق ژن خاصی که بر روی کروموزوم X وجود دارد به کودک منتقل می‌شود. دو عدد از کروموزوم X در زنان وجود دارد. اما می‌خواهیم ببینیم این ژن خاص چیست و چرا اینقدر اهمیت دارد.
ژنی که مربوط به هوش است بسته به اینکه از طرف مادر یا پدر آمده رفتار متفاوتی دارد ژنی که مربوط به هوش است بسته به اینکه از طرف مادر یا پدر آمده رفتار متفاوتی دارد. این ژن اگر از پدر به ارث برسد به سیستم لیمبیک و اگر از مادر باشد به قشر مخ می‌رود. هر دوی این مکان‌ها در مغز هستند اما تفاوت بسیاری در نحوه‌‌ عملکرد دارند. سیستم لیمبیک محل پردازش احساسات، غریزه و خلق و خوی است در حالی که قشر مخ هوش را کنترل می‌کند. به عبارت دیگر اگر این ژن از طرف مادر باشد دقیقا به همان جایی می‌رود که مورد نیاز است ولی اگر از طرف پدر باشد اینطور نیست. (مردان فقط یک کروموزوم X دارند). بنابراین می‌توان گفت بهترین پیش بینی برای اینکه کودک تا چه اندازه باهوش خواهد بود میزان IQ مادر است این یافته‌ها نشان می‌دهد که تا به حال چقدر اشتباه کرده ایم! تا امروز همیشه هوش را به پدران و احساسات را به زنان نسبت می‌داده ایم در صورتی که دقیقا برعکس این مساله در واقعیت وجود دارد. مادران گرامی زیاد هم به خود نبالید!! دانشمندان می‌گویند که فقط ۴۰ تا ۶۰ درصد از هوش از مادر به کودک می‌رسد و بقیه آن بستگی به محیط و نحوه‌‌ی تربیت کودک دارد که هر دو والد در آن نقش دارند و جالب تر این که بعد از تولد کودک، پدران نقش بسیار پر اهمیت تری در افزایش هوش کودک نسبت به مادر دارند. کودکانی که وقت بیشتری را با پدر خود می‌گذرانند IQ بالاتری دارند.

راه‌های پرورش و تقویت هوش کودک
توانمند سازی کودکان بر عهده والدین آن هاست. پدر و مادر، پدربزرگ، مادربزرگ یا هر فرد بالغی که بخشی از زندگی یک کودک است تاثیر بسیاری در شکل دادن به شخصیت او دارد. کودک با تقلید از رفتار اطرافیان نزدیک خود گفتار و خصوصیات بسیاری را یاد می‌گیرند. آن‌ها مثل شما صحبت می‌کنند، عمل می‌کنند و رفتار می‌کنند یا حداقل اینکه تلاش شان را می‌کنند که مانند شما باشند. کلام شما به عنوان یک فرد بالغ تاثیر گذار در زندگی کودک‌تان بسیار قوی تر از آنچه که فکر می‌کنید است. برای تربیت کودک باهوش باید رازهایی را بدانید که چندان سخت نیستند. می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر هوش کودک را تقویت کنید.
از او یک هنرمند بسازید
تحقیقات نشان می‌دهد که نقاشی کردن و انجام کارهای دستی و ابتکاری بهترین راه برای تربیت کودک باهوش قبل از ورود به مدرسه است. دانشمندان معتقدند که نقاشی کردن پروسه یادگیری کودکان را بهبود می‌بخشد و کمک به افزایش سطح حافظه آن‌ها می‌نماید. کودکانی که کارهای هنری انجام می‌دهند در انجام کارهای علمی و حفظ مطالب و همچنین بسیاری از مهارت‌های دیگر قوی‌تر از باقی همسالان خود هستند.
هوش کودک را پرورش دهید
برای تربیت کودک باهوش کافی است که با داوینچی درون او در ارتباط باشید و او را پرورش دهید! محیطی پر از مدادهای رنگی، کاغذها و بوم‌های نقاشی و … فراهم کنید تا او را به نقاشی کردن تشویق کنید. همچنین برای این که او بداند که شما برای کارهایش ارزش قائلید کارهای هنری او را در محیط منزل‌تان نصب کنید و همواره او را تشویق کنید. اگر فرزندتان کمال گراست و در انجام نقاشی هایش وسواس به خرج می‌دهد کاری کنید که او در حین انجام کارهای هنری لذت ببرد و به او بفهمانید که کارش در هر صورت عالی است و به مرور پیشرفت خواهد کرد. علاوه بر نقاشی می‌توانید با او به خیاطی، کار با لگوها، صنایع دستی، نجاری و …. بپردازید.
برای افزایش هوش کودک صبحانه شاهانه به او بدهید
همه ما می‌دانیم که صبحانه مهم ترین وعده غذایی انسان است. این مطلب در مورد زمانی که مغز کودک در حال رشد است بسیار ضروری تر و پر اهمیت تر هم می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که کودکانی که صبحانه مفصل و مغذی می‌خورند تمرکز و توجه و همچنین یادگیری بسیار بیشتری نسبت به باقی کودکانی که صبحانه نمی‌خورند، دارند. می‌دانید چرا؟ مغز انسان زمانی که از خواب بیدار می‌شود یک مخزن خالی و بدون انرژی است. از طرفی غذایی که ما می‌خوریم گلوکز لازم برای به کار انداختن و ایجاد انرژی لازم برای بدن و مغز را تامین می‌کند. حال اگر کودکی که صبح از خواب با یک مغز خالی از گلوکز بیدار شده است را تصور کنیم خواهیم فهمید که چرا این کودک در یادگیری مطالب جدید و همچنین یادآوری مطالب قدیمی ضعیف است! بدن و مغز او بدون صبحانه انرژی لازم برای یادگیری را ندارد. تحقیقات گسترده در میان ۴۰۰۰ دانش آموز دبستانی نشان می‌دهد که کودکانی که به طور مرتب از خوردن صبحانه فراری هستند تاخیر و غیبت بیشتر، ضعف و عدم تسلط کلامی و همچنین مشکلات رفتاری بیشتری با والدین و معلمان خود دارند. نوع مواد غذایی که کودکان در صبحانه مصرف می‌کنند هم بسیار مهم است چرا که مغز آن‌ها نیاز به یک قدرت و انرژی پایدار دارد. مواد غذایی غنی از فیبر و پروتئین بهترین انتخاب برای بالا نگه داشتن سطح قند خون مغز آن هاست. اگر صبحانه فاقد ارزش غذایی باشد سطح قند خون به همان سرعتی که بالا می‌رود سقوط خواهد کرد و کودک دچار افت قند خون در طی ساعات اولیه روز خواهد شد. بنابراین برای تربیت کودکان باهوش از کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌های پیچیده برای وعده صبحانه فرزندتان استفاده کنید تا گلوکز آرام آرام در طی روز به مغز او تزریق شود. میوه و سبزیجات و همچنین ماهی و گوشت تازه بهترین انتخاب هستند.
همان گونه که دوست دارید با شما رفتار شود رفتار کنید
یک قانون طلایی وجود دارد که می‌گوید هر طوری که دوست دارید کودک رفتار کند همان گونه عمل کنید. کودک تا سنین نزدیک جوانی به خوبی شما را درک می‌کند. احترام و مهربانی از جانب شما این توانایی را در او بسیار قوی می‌کند. موعظه و نصیحت کارایی مناسبی برای کودکان نخواهد داشت. شما نیاز به سخنان خاصی ندارید فقط رفتار خود را اصلاح کنید تا کودک هم از شما تبعیت کند.
برای توانمند سازی و تقویت هوش کودک به صحبت‌های کودک تان گوش کنید
ممکن است تصور کنید او کودک است و هنوز درایت درستی از مسائل ندارد. اما برای توانمند سازی کودکان در هنگام بروز مشکلات حتی به صحبتهای کم عقلانه او هم گوش کنید. او به اندازه شما برداشت کامل و بی نقصی از مسائل ندارد ولی شما می‌توانید قبل از اعمال راهکار شنونده خوبی باشید. گوش دادن با تمرکز و درک صحبتهای او تاثیر زیادی در حرف شنوی او خواهد داشت. محترمانه حرفهای او را گوش کنید سپس راه کار جدید را ارائه دهید.
به او دید مثبت بدهید
این عبارت تا پایان دوره زندگی یک فرد قدرتمند عمل می‌کند. نگه داشتن یک نگرش مثبت می‌تواند خیلی خیلی دشوار باشد ولی به همان اندازه مفید است. اگر فرزند شما یاد بگیرد که برای نگه داشتن یک دید مثبت تلاش کند در آینده نیز موفق تر خواهد بود. این درس مهم را در کودکی به ذهنیت او بیاموزید بی شک در بزرگسالی باقی می‌ماند.
مهربانی بزرگترین هدیه برای توانمند سازی کودکان
یکی از اصلی ترین راه‌های توانمند سازی و افزایش هوش کودک و بزرگترین درس هایی که شما می‌توانید به کودک خود آموزش بدهید این است که چگونه مهربان باشند. در جهان به اندازه کافی افرادی که قضاوت کنند و فاقد مهربانی باشند پیدا می‌شود. اما شما سعی کنید دلسوز و مهربان باشید تا کودکتان نیز این خصلت را پیدا کند. به او بیاموزید که چگونه به دیگران در هر شرایطی محبت کند و دنیایی متفاوت بسازد. کودک تا سنین قبل از جوانی درسهای بسیاری از زندگی اطرافیان خود می‌گیرد. بهتر است شما را با رفتارهایی که دوست دارید آینده از او ببینید الگو قرار دهد.

کاهش هوش کودک با مصرف زیاد منگنز
تحقیقات سال‌های اخیر نشان داده است کودکانی که در معرض فلزات سنگین قرار می‌گیرند یا سوء تغذیه دارند، ضریب هوشی کمتری دارند. منگنز یکی از مواد معدنی ضروری برای سلامت مغز و ضریب هوشی است. ولی اگر بیش از اندازه مصرف شود تاثیر معکوس دارد. در ساخت آلومینیوم و سایر آلیاژها، باطری ها، کودها و سرامیک از منگنز استفاده می‌شود. پس بدون آن که بخواهیم به طرق مختلف درمعرض این ماده معدنی قرار می‌گیریم. ارتباط بین هوای آلوده حاوی سرب و منگنز و بیماری پارکینسون هم ثابت شده است. در افرادی هم که در معرض هوای آلوده مثل شهرهای بزرگ، پالایشگاه‌ها و کارخانه‌ها هستند بیماری‌های عصبی بخصوص در سنین بالای ۵۰ سالگی بیشتر دیده می‌شود. به همین دلیل متخصصان و محققان برای همه گروه‌های سنی هشدار می‌دهند به منظور جلوگیری از سمی شدن بدن در معرض هوا و غذای آلوده قرار نگیرند.
ارتباط مستقیم منگنز با ضریب هوشی پایین
با تحقیقات انجام شده از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ میلادی و بررسی خون و موی کودکان ۷ تا ۹ ساله در آمریکا مشاهده شد کودکانی که کمبود منگنز یا آن را بیش از حد مجاز در بدن شان داشتند دارای مشکلات عصبی بودند. تست ضریب هوشی این کودکان هم مشکلاتی را نشان می‌داد. در واقع به دلیل آن که کودکان در حال رشد هستند بیشتر تحت تاثیراثرات ناشی از کم و زیاد بودن مواد معدنی و ویتامین‌ها قرار می‌گیرند. هر چند تحقیقات در گروه محدودی از کودکان انجام گرفت ولی تیم تحقیق به سرپرستی دکتر هاینس Dr. Haynes اعتقاد دارند باید بررسی‌ها را در گروه‌های بیشتری انجام داد. ولی آن چه مسلم است و همه دانشمندان بر آن اذعان دارند به منظور پیشگیری از مشکلات عصبی و ضریب هوشی پایین باید توازن استفاده از ویتامین‌ها و مواد معدنی رعایت شود و حتی الامکان مادر قبل و در طول بارداری در معرض فلزات سمی ناشی از هوا و غذای آلوده قرار نگیرد. بهترین کار قبل از تصمیم به بارداری اطمینان مادر از سلامتی خود با مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایشات چکاپ است. از مسائل مهم دیگر رعایت رژیم غذایی و سم زدایی بدن چند ماه قبل از بارداری و رعایت کلیه نکات موارد تغذیه‌ای و بهداشتی در طول بارداری است. استفاده از مکمل‌ها هم فقط توسط پزشک متخصصان زنان و زایمان باید برای مادر تجویز شود تا هیچ خطری جنین را تهدید نکند.

تاثیر شیر مادر بر هوش کودک
تاثیر شیر مادر بر هوش کودک زودتر یعنی حدود ۱۶ سالگی بروز می‌کند مطالعات درباره تاثیر شیر مادر بر هوش کودک پیش از این نشان داده بود تغذیه با شیر مادر باعث افزایش بهره هوشی فرزند می‌شود که در بزرگسالی حدود ۳۰ سالگی خود را نشان می‌دهد. ولی بررسی‌های اخیر حاکی از آن است که تاثیر شیر مادر بر هوش کودک زودتر یعنی حدود ۱۶ سالگی بروز می‌کند و برای عدم توقف بهره هوشی باید فاکتورهای دیگری نیز وجود داشته باشد. تحقیق بر روی حدود ۰۰۰ر۱۴ نفر کودک با تولد آن‌ها و بررسی دقیق تغذیه با شیر مادر آغاز شد. در طی سال اول هر مادر ۶ بار به وسیله متخصص کودکان ویزیت می‌شد تا در مورد تغذیه مادر راهنمایی و مراحل رشد بررسی شود. این تحقیق درباره تاثیر شیر مادر بر هوش کودک توسط مرکز PLOS Medicine بلاروس انجام شد. وقتی کودکان به سن نوجوانی یعنی ۱۶ سالگی رسیدند از آن‌ها تست هوشی انجام گرفت که شامل بهره هوشی، توانایی کلامی، حافظه غیرکلامی، شناخت از واژه‌ها، توانایی انجام کارها، هوش دیداری - فضایی، فرآیند اطلاعات، سرعت فرآیند اطلاعات و مهارت‌های موتوری مغز بود. مقایسه نتایج تست با کودکانی که با شیر مادر تغذیه نشده بودند نشان داد که گروه تحت بررسی در صحبت کردن یعنی شناخت از کلمات و به کار بردن درست واژه‌ها توانایی بیشتری داشتند. یکی از پروفسورهای دانشگاه مک گیل مونترال به نام Seungmi Yang که در تحقیق حضور داشت این طور توضیح می‌دهد: «اگر مادر می‌خواهد هوش فرزندش بیشتر باشد بهترین زمان سال‌های اول تولد است که شیردهی مادر عملکردهای شناختی مغز را تقویت می‌کند. هر چند عوامل دیگری مثل فواصل بین بارداری، سن مناسب، تغذیه مادر، تربیت. تحصیلات والدین هم بر بهره هوشی کودک تاثیر گذار است.» نتیجه تحقیق نشان داد فرزندانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند در بزرگسالی هوش بیشتری دارند. ولی عوامل دیگری را هم همان طور که پروفسور یانگ می‌گوید همراه با تغذیه با شیر مادر باید در نظر گرفت. کتاب خواندن، بازی‌های جسمی و فکری، نوع تربیت، سطح فرهنگ خانواده از این عوامل است که باعث می‌شود هوش فرزند در ۱۶ سالگی نسبت به بقیه همسالانش بیشتر باشد. نکته قابل توجه این که پس از بلوغ در صورتی که فرزند در نتیجه تربیت به مطالعه و تفکر عادت نکرده باشد رشد هوشی او متوقف می‌شود و پس از آن تغییری در بهره هوشی‌اش داده نمی‌شود. این تحقیق نشان می‌دهد هوش فاکتوری است که قابلیت تربیت و حتی افزایش تا سال‌های بعد در زندگی دارد.

مادران بالای ۳۰ سال کودکان با هوش تری به دنیا می‌آورند
بسیاری از خانم‌ها در دهه بیست سالگی تصمیم به مادر شدن می‌گیرند. بسیاری از پزشکان و حتی مادران تاکید می‌کنند که تا قبل از ورود به دهه ۳۰ زندگی شان حداقل یک فرزند بیاورند. چرا که در دهه‌‌ی ۲۰ یک زن، انرژی بیشتری برای تربیت کودک وجود دارد، چیزی که واقعا به وجود آن نیاز احساس می‌شود. اما تحقیقات جدید تئوری‌های قابل تاملی در این رابطه ارائه کرده است که تئوری‌های قبلی را مورد تردید قرار می‌دهد. تحقیقات جدید نشان داده که فرزندانی که در اوایل دهه ۳۰ سالگی به دنیا آورده می‌شوند باهوش تر از کودکانی هستند که در دهه ۲۰ همان مادر به دنیا می‌آیند. محققان معتقدند که شاید این امر به دلیل این باشد که زنان در دهه ۳۰ زندگی خود، شیوه سالم تری برای زندگی انتخاب می‌کنند و وقت بیشتری را برای فرزندشان می‌گذارند. زنان در این دهه از زندگی احتمال رفتارهای پرخطر مانند سیگار کشیدن و شیوه‌های ناسالم زندگی را کمتر انتخاب می‌کنند و احتمالا د راین دهه تحصیلات بالاتر و درآمد بیشتری نسبت به ۲۰ سالگی شان دارند. این به این معنی نیست که زوج‌ها برنامه زندگی خود را تغییر بدهند و یا فرزند دار شدن شان را به تاخیر بیندازند بلکه این ادعا در کودکان رده سنی ۵ ساله انجام شده و مانند خیلی از تئوری‌های پزشکی دیگر برای آگاهی والدین مورد آزمایش قرار گرفته است و بدین معنی نیست که تمام کودکانی که در دهه ۳۰ سالگی مادرشان به دنیا می‌آیند باهوش تر از بقیه باشند. اما احتمال اینکه روابط زوجین در دهه ۳۰ سالگی تثبیت شده باشد خیلی بیشتر از ۲۰ سالگی است که این مساله نیز به نفع فرزندان این زوج می‌باشد.

همبستگی ضریب هوشی و تاثیر دوستان کودک بر هوش کودک
طی یک مطالعه در دست بررسی که در اولویت چاپ مجله PsyArXiv قرار گرفته است، رایان کارلوس ملدروم از دانشگاه بین المللی ایالت فلوریدا و دو دانشجوی همکارش نگاهی به داده‌های موسسه ملی سلامت کودکان و مطالعات تکاملی بشر در تربیت کودکان و پرورش نوجوانان انداختند؛ پژوهشی که ۱۰ شهر ایالات متحده را شامل هزاران خانوار، از تولد تا ۱۵ سالگی مورد بررسی قرار داد. ملدروم و همکارانش تست‌های ضریب هوشی ۱۷۵ کودک هدف را در دو بازه زمانی سنی به طور ویژه‌ای جمع آوری و مورد بررسی قرار دادند؛ یک بار در ده سالگی و بار دیگر در ۱۵ سالگی. هنگامی که این کودکان، ۱۱ ساله بودند، محققین، صمیمی ترین دوست آن‌ها را برای تکمیل این تست‌های متوالی، که شامل یک تست IQ هم می‌شد، به موسسه دعوت می‌کردند. وقتی همکاران ملدروم اعداد را تحلیل کردند، متوجه شدند IQ کودکانی که در این آزمایش به عنوان هدف مطرح بودند با IQ دوستان صمیمی آن‌ها در ۱۱ سالگی، همبستگی زیادی دارد. به لحاظ آماری، این مسئله همانند این است که بگوییم وزن شما با مقدار غذای مصرفی روزانه شما در ارتباط است یا اینکه مدرک تحصیلی شما به سطح دانایی شما وابسته است. عوامل دیگری نیز بر ضریب هوشی افراد، اثر گذار است، اما رابطه جالبی در این مورد خاص وجود دارد. دلایل زیادی وجود دارد که ضریب هوشی دوست دوران کودکی روی افراد موثر باشد، از جمله، مثل: "کبوتر با کبوتر، باز با باز". گروهی که وظیفه کنترل عوامل اثر گذار بر این مطالعه را بر عهده داشتند، عوامل دیگر اثر گذار بر ضریب هوشی این کودکان را در سن ۱۰ سالگی در نظر گرفتند. از جمله IQ والدین و مقطع تحصیلی، وضع مالی خانواده، ساختار عاطفی خانواده و دیگر فاکتورهایی که ممکن است بر روی نتایج به دست آمده اثر گذاشته باشند. حتی پس از در نظر گرفتن تمام این عوامل، باز هم در آن مورد، همبستگی دیده می‌شد. شاید در نگاه اول، این فکر به ذهن شما نیز خطور کند که تست‌های استفاده شده در این موسسه، بیشتر هوش متبلور را اندازه گیری کرده اند که با هوش سیال در تضاد است. بر اساس اظهارات محققین نیز این مسئله، بسیار قابل تامل است. افراد دارای دوستان صمیمی باهوش تر، ممکن است برای دانایی، توانایی و هوش بالای خود دلیل دیگری مثل وضع مالی بهتر خانواده داشته باشند. همچنین کودکی ممکن است در کلاس، بیشتر به درس گوش کند یا رفتار بهتری از خود نشان دهد که باز ممکن است دوستان آن‌ها چنین ویژگی هایی داشته باشند. پس از دوست صمیمی دوران کودکی خود تشکر کنید. زیرا او باعث شده است که شما باهوش تر شوید! او نیز باید به همین دلیل از شما سپاس گزار باشد.

تاثیر ورزش کردن پدر بر هوش کودک
ورزش درست مثل هر فاکتوری از زندگی سالم می‌تواند بر ژن‌ها تاثیر بگذارد یافته‌ها و تحقیقات متعدد تا به امروز نشان داده است ورزش باعث سلامت هر چه بیشتر مغز می‌شود. حافظه و یادگیری دو فعالیت مهم مغز است که در نتیجه ورزش قوی تر و بهتر می‌شود. از طرف دیگر ورزش باعث می‌شود تا ارتباط بین سلول‌های عصبی مغز بهتر صورت گیرد که نتیجه‌اش تفکر هوشمندانه است. مطالعات همچنین نشان داده است که ورزش درست مثل هر فاکتوری از زندگی سالم می‌تواند بر ژن‌ها تاثیر بگذارد. تغییراتی پایدار بر ژن‌ها که حتی می‌تواند به نسل بعد منتقل شود. این پروسه را اپی ژنتیک epigenetics می‌نامند. یعنی هر سلولی و ژنی قابلیت بالقوه‌ای برای تغییر دارد فقط باید این قابلیت را فعال کرد. هر چند هنوز محققان در حال بررسی این نکته هستند که آیا تغییرات ساختاری که در مغز در نتیجه ورزش به وجود می‌آید می‌تواند به طور کامل به نسل بعدی منتقل شود یا نه؟ به عبارت دیگر آیا والدین سالم و ورزشکار ژن خود را به فرزندانشان انتقال می‌دهند؟ این نکته حداقل در مردان تقریبا به اثبات رسیده است. چرا که ورزش باعث سالم شدن اسپرم‌ها و در نتیجه فرزندان باهوش می‌شود. در مرکز تحقیقات آلمان به نام گوتینگن چندین موش در نسل‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. علت انتخاب موش برای این آزمایش این بود که موش‌ها از نظر ژنتیکی وقتی به دنیا می‌آیند یکسان هستند و فقط با تغییر سبک زندگی و نوع تغذیه شان تغییرات ژنتیکی پیدا می‌کنند. تمام موش‌ها در شرایطی نگهداری شدند که حداقل فعالیت بدنی را داشته باشند. وقتی بزرگتر شدند و به سن باروری رسیدند نیمی از آن‌ها را به قفس‌های مجهز که دارای وسایل بازی بود انتقال دادند. ۱۰ هفته بعد از زندگی در این قفس پر از بازی و فعالیت بدنی دانشمندان مغز موش‌ها را بررسی کردند. موش‌های فعال نسبت به موش هایی که هنوز در قفس‌های محدود نگهداری می‌شدند تغییرات شگرفی داشتند. مغز آن‌ها فعال تر بود، ارتباط سلول‌های عصبی مغز بهتر انجام می‌شد و فعالیت شناختی آن‌ها عمیق تر بود. جالب تر از همه زمانی بود وقتی یک موش نر از گروه دوم ( دارای فعالیت ) با یک موش ماده از گروه اول (بدون فعالیت بدنی) جفت گیری دادند فرزندان آن‌ها از همان ابتدا دارای تغییراتی در مغزشان بودند. یعنی ارتباطات عصبی مغزشان از همان ابتدای به دنیا آمدن قوی تر بود. اتفاقی در مغز پدرشان نیفتاده بود. از همه مهمتر این بود که یادگیری این موش‌های کوچولو سریع تر بود و حافظه طولانی مدت تری داشتند تا آن چه را یاد گرفته اند به خاطر بیاورند. نتیجه تحقیق دانشمندان را بر آن داشت تا به سرعت تغییرات را در بدن انسان بررسی کنند.
در انسان چه اتفاقی می‌افتد؟
با بررسی ژن‌های موش‌ها توجه دانشمندان به میکرو آر ان‌ ای micro RNA جلب شد. مولکول‌های بسیار ریزی که با کارکرد درونی ژن‌ها در ارتباط هستند. با بررسی اسپرم دونده‌ها ( که فعال ترین ورزشکاران هستند و دو ماد ورزش‌ها است) دانشمندان متوجه شدند سطح بالایی از میکرو آر ان‌ ای فقط در ورزشکاران دونده بالغ وجود دارد و در جوان تر‌ها یا دوندگان آماتور این سطح مشاهده نمی‌شود. هر چند تا قبل از بلوغ این مولکول‌های ریز در بدن همه مردان یکسان است. نکته جالب توجه دیگر اسپرم مردانی که ورزش نمی‌کردند درست مثل دونده‌های جوان بود. آن چه این تحقیقات نشان داد ثابت کرد فعالیت بدنی باعث می‌شود تا نسل بعدی مغزی فعال تر و ذهنی هوشیار تر و باهوش تر داشته باشد. آندره فیشر Andre Fischer پروفسور مرکز آلمانی بیماری‌ها عصبی ژنتیکی و نویسنده مقاله می‌گوید: «ما اعتقاد داریم که می‌توان با ورزش تغییرات مثبتی در میکرو آر ان‌ای ایجاد کرد که حتی تاثیرات همیشگی دارد و مغز نسل‌های بعدی را متکامل تر می‌کند.» هر چند به تحقیقات بیشتری در انسان نیاز داریم تا از تغییر روند تکامل مغز در نسل‌های بعدی اطمینان حاصل کنید، ولی آن چه مسلم است ورزش باعث گردش خون بیشتر در بدن و در نتیجه اسپرم‌های سالم تر در مردان می‌شود. پروفسور فیشر در مقاله‌اش نوشته است : «به نظر من ورزش از ژنتیک مهم تر است. ما می‌توانیم با ورزش مولکول‌ها را فعال تر کنیم تا نسل بعدی باهوش تر باشد.»

تاثیر بیهوشی بر مغز و هوش کودک
کودکانی که زیر ۳ سالگی بیهوشی دریافت کرده اند حافظه‌ای ضعیف تر و رفتارهای خارج از کنترل داشتند مطالعات علمی و بالینی ثابت کرده است بیهوشی قبل از سه سالگی تاثیر چندانی در افت هوش کودک ندارد. البته در صورتی که کودک به دفعات تحت عمل جراحی با بیهوشی قرار گیرد در بزرگسالی فعالیت‌های موتوری مغز دچار اشکال شده، فرد در رفتار و یادگیری دچار مشکل خواهد شد. کلینیک مخصوص کودکان مایو Mayo Clinic در مینه سوتای آمریکا به رهبری دکتر دیوید وارنر Dr. David Warner متخصص کودکان تحقیق تاثیر بیهوشی بر هوش کودک را بعهده گرفت. در این تحقیق ۸۰ درصد کودکان زیر سه سال که با بیهوشی کامل تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند تغییراتی در میزان هوش آن‌ها به وجود نیامد. در سال ۲۰۱۶ اداره غذا و داروی آمریکا اعلام کرد بیهوشی‌های مکرر قبل از سه سالگی منجر به ایجاد تغییراتی در مغز می‌شود. این گفته که بر اساس مطالعات روی حیوانات عنوان شده بود محققان را بر آن داشت تا تاثیر بیهوشی بر هوش را در انسان بررسی کنند. به همین منظور ۱۰۰۰ کودک متولد شده بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۷ در این تحقیق بررسی شدند. ۲۰۰ کودک ۲ تا ۳ بار، ۳۸۰ کودک یک بار بیهوشی گرفته بودند و بقیه حدود ۴۰۰ کودک هیچ گونه جراحی و بیهوشی نداشتند. جراحی‌های گوش، بینی و گلو از جراحی‌های رایج بود. کودکان ۸ تا ۱۲ ساله و نوجوانان ۱۵ تا ۲۰ ساله نیز بررسی شدند. هر سه گروه ضریب هوشی و کارکرد مغزی یکسانی داشتند. ولی مشاهده شد کودکانی که زیر ۳ سالگی بیهوشی دریافت کرده اند حافظه‌ای ضعیف تر و رفتارهای خارج از کنترل داشتند. در کودکانی که تا ۳ سالگی دو بار یا بیشتر بیهوشی گرفته بودند حتی مشکلاتی در کنترل رفتار ارادی مثل گرفتن مداد، سرعت و میزان یادگیری و مشکل در خواندن مشاهده شد. والدین این کودکان اظهار کردند که یادگیری کودکان ضعیف است و قادر به کنترل بعضی از رفتارهای آن‌ها نیستند. نتیجه این تحقیق در مجله پزشکی Journal Anesthesiology به چاپ رسید و گروه تحقیق تاکید کرد علاوه بر بیهوشی باید نحوه جراحی را مورد بررسی قرار داد. مطالعات بیشتری در این مورد در حال انجام است تا در کودکانی که عمل جراحی به ناگزیر باید انجام شود با راهکارهایی بتوانند مانع از کاهش هوش، مشکل در یادگیری و ناهنجاری‌های رفتاری شان شوند.

آیا هوش کودکان نسل جدید بیشتر است؟
درباره اینکه هوش بچه‌های امروزی بیشتر است زیاد شنیده ایم. دهه چهلی‌ها معمولا همراه بودند، فداکار و مشارکت پذیر، دهه پنجاهی‌ها تحمل کننده‌های خوبی بودند و تقریبا با هر چیزی کنار می‌آمدند، دهه شصتی‌ها پر انرژی بودند و یاد گرفتند در برابر نسل قبلی بایستند و حق خود را طلب کنند. دهه هفتادی‌ها سرکش شدند، دهه هشتادی‌ها تقریبا رها و حالا که نوبت به دهه نودی‌ها و بچه‌های نسل جدید رسیده به نظر می‌رسد خیلی بیشتر از سن شان می‌دانند طوری که تقریبا والدین در برابر آن‌ها احساس ناتوانی می‌کنند. اختلاف یا شکاف نسل‌ها که به تفاوت‌های دو نسل پشت سر هم معمولا با فاصله زمانی ۲۵ ساله بوجود می‌آید یک امر بسیار طبیعی است. ربطی هم به فرهنگ شرقی یا غربی ندارد. زمانی که ما در کشمکش با ورود بچه‌های نسل جدید بعد از انقلاب یعنی دهه شصتی‌ها به جامعه بودیم یک معلم انگلیسی می‌گفت چه قدر بچه‌های ایران خوب هستند. ما در انگلستان حتی بچه‌های دبستانی را نمی‌توانیم کنترل کنیم. این همه تغییر بین نسل‌ها از کجا می‌آید؟ آیا راهی وجود دارد تا بتوانیم یک راه ارتباطی بین دو نسل پیدا کنیم؟ آیا هوش بچه‌های امروزی واقعا بیشتر است؟ بچه‌های نسل جدید که امروز در سراسر جهان به آی جین iGen معروف است که شاید بتوانیم به دلیل استفاده از اینترنت و تلفن‌های هوشمند معادل آی جین را نسل هوشمند بنامیم، از زمانی که به دنیا می‌آید در معرض انواع و اقسام اطلاعات قرار دارد. نسل هزاره سوم با اینترنت و تلفن هوشمند متولد شده است، خوب می‌داند چگونه از خودش مراقبت و از حقش دفاع کند. آمارهای جدید نشان می‌دهد حاملگی در دختران نوجوان، استفاده از الکل و سیگار، تصادفات رانندگی در جوامعی مثل آمریکا بین ۳۰ تا ۶۰ درصد نسبت به دهه ۷۰ میلادی کاهش نشان می‌دهد. آمارهای بررسی شده بین سال‌های ۱۹۷۶ تا ۲۰۱۶ در آمریکا نشان می‌دهد رفتارهای پرخطر جنسی و تصادفات ناشی از استفاده الکل در نسل امروز کاهش چشمگیری داشته است. یکی دیگر از ویژگی‌های نسل جدید این است که دیرتر مشغول به کار و ترک خانواده و شروع زندگی مستقل می‌شوند. هر چند آن‌ها مثل نسل‌های پیش از خود شاد نیستند و آمار خودکشی در نسل امروز نسبت به نسل‌های قبلی افزایش نشان می‌دهد. در عین حال نسل جدید بودن در اتاقش و کار کردن با تلفن همراه را با بودن در یک مهمانی ترجیح می‌دهد. در واقع نسل امروز بودن با تلفن همراهش را به هر چیزی دیگری ترجیح می‌دهد. همین مساله باعث شد تا یونیسف تحقیقی را در مورد استفاده از تلفن‌های هوشمند انجام دهد. مطالعات که در دسامبر ۲۰۱۷ به طور رسمی منتشر شد اعلام کرد که استفاده معمول - یعنی نه زیاد نه کم - نه تنها تاثیر منفی بر رشد فکری کودکان و نوجوانان ندارد بلکه آن‌ها را باهوش تر می‌کند. همه محققان، روان شناسان و جامعه شناسان متفق القول اعتقاد دارند هوش بچه‌های امروزی بیشتر از نسل‌های پیشین است. آن‌ها خیلی خوب قوانین را می‌فهمند، شرایط را خیلی خوب تجزیه تحلیل می‌کنند، هنگام مکالمه و بحث و اظهار نظر با بزرگسالان کم نمی‌آورند، در صورتی که به فرد بزرگتر از خودشان اعتماد کنند به خوبی با او کنار می‌آیند و تعامل اجتماعی برقرار می‌کنند. آن‌ها با اینترنت و تلفن هوشمند کارهای خارق العاده‌ای انجام می‌دهند. تقریبا هر چیزی را با اینترنت تلفن همراه شان جست و جو می‌کنند و اطلاعات دقیقی نسبت به آن دارند. در صورتی که آنان را خوب درک کنیم می‌توانیم بگوییم امروز نمی‌توان از شکاف نسل‌ها که باید از هم پوشانی نسل‌ها صحبت کرد. نسل امروز در جامعه آمریکا برخلاف اجداد خود که نژاد پرستی را رواج می‌داد، به این آگاهی رسیده است که ورود یک سیاه پوست را به کاخ سفید یک امر بدیهی و یک حق طبیعی بداند.
بچه‌های امروز سرکش و غیرقابل کنترل هستند؟
کودکان امروزی با وسایل ارتباطاتی هوشمند امروز متولد می‌شوند بچه‌های امروزی یا بچه‌های نسل جدید بخصوص دهه اخیر تا چشم خود را باز کرده اند تلفن همراه، ماهواره و اینترنت و شبکه‌های اجتماعی جزء جدایی ناپذیر زندگی و حتی آموزش و پرورش شان شده است. در واقع کودکان امروزی با وسایل ارتباطاتی هوشمند امروز متولد می‌شوند. بسیاری از نوجوانان امروزی مخالفانی هستند که حتی نام نسل Z را بر خود گذاشته اند. آخرین حرف الفبای زبان انگلیسی که در یونانی هم معنای زنده همیشه جاوید می‌دهد. یا به قول خودشان اند end. آیا باید آن‌ها را iGen یا نسل هزاره سوم بنامیم یا نمونه‌ای جدید که دیگر حتی برده شبکه‌های اجتماعی نیست و تقریبا با هر چیزی مخالفت خود را نشان می‌دهد. بعد از حادثه تیراندازی در مدرسه استومن داگلاس در ایالت فلوریدا اما گونزالز دختری ۱۸ ساله با موی سر تراشیده، شلوار جین پاره می‌پوشد و با هشتک NeverAgain# (دوباره هرگز) عضو جنبش منع قانونی اسلحه در ایالت متحده آمریکا شده است که جمهوری خواهان را به چالش می‌طلبد. یا نوئمی وادلر یازده ساله که با گفته‌اش روی آنتن زنده تلویزیون «یک دختر امروزی آمریکایی - آفریقایی داستانشان تیتر صفحه اول روزنامه‌ها نیست» به یکی از چهره‌های معروف این نسل مشهور شده است. یا دیوید هوگ دانش آموز دیگری از مدرسه داگلاس فلوریدا است که بارها با سیاستمداران محلی پس از حمله مسلحانه در مدرسه درگیر شده و بال و پر آن‌ها را ریخته است. آیا باید آن‌ها را سرکش و افسارگسیخته نامید یا اعتقاد داشت این کودکان و بچه‌های نسل جدید با روش خودشان اعتراض می‌کنند. جولی لیتکوت هایمز Julie Lythcott-Haims نویسنده کتاب «چگونه یک بزرگسال تربیت کنیم؟» اعتقاد دارد هر چند وسایل ارتباط جمعی تاثیرات مفیدی داشته ولی استفاده مداوم از آن‌ها و عدم تعامل اجتماعی مستقیم آثار مخرب خود را در نوجوانان دارد نشان می‌دهد. لیزا دامور Lisa Damour روانشناس نیز می‌گوید هر چند شیفته چنین تغییرات شگرفی در نسل جدید و هوش بچه‌های امروزی شده است ولی وقتش است بدانیم نسل جدید نسل متفاوتی است. به عقیده او نسل امروز صریح صحبت می‌کند، واضح و روشن پیامش را بیان و در سخت ترین شرایط بسیار خونسرد رفتار می‌کند.
چه باید بکنیم؟
والدین کودکان و نوجوانان و بچه‌های نسل جدید باید نسل امروز را همان گونه که هست قبول کنند. از او بخواهند مسئولیت کارها و تصمیم گیری‌هایش را به عهده گیرد. با او گفت و گو داشته باشند. آن‌ها را در کارها و مشورت‌های خانوادگی حتی از سنین کم مشارکت دهند. نسل امروز با سرعت و قدرت به پیش می‌رود و والدین باید آموزش‌های لازم را ببینند تا از آنها عقب نیفتند. چرا که نسل امروز آن قدر توانایی دارد در حالی که تلفن همراه هوشمند در دستش است به بزرگسالان یاد بدهد چه کنند و چه نکنند. در واقع نسل امروز نسلی فوق‌العاده و باهوش ترین نسل بشر تا به امروز بر روی کره زمین است. والدین امروزی تنها نباید به فکر تربیت فرزندان خود باشند بلکه باید همراه با فرزند خود بزرگ شوند. هوش بچه‌های امروزی آنقدر است که شکاف بین نسل‌ها را از بین برده و بزرگسالان جامعه را که نتوانند پا به پای آن‌ها یاد بگیرند، خود را تربیت کنند و درک بهتری از زندگی داشته باشند به راحتی پشت سر می‌گذارد. نسل امروز به ما می‌آموزد تا آخرین لحظه عمر باید در فکر آموزش و پرورش خود باشیم در غیر این صورت سریع تر کهنه شده از گردونه زندگی خارج می‌شویم و در موزه جای می‌گیریم.