چهار دلیل برای اهمیت آموزش گروهی به کودکان با اختلال طیف اُتیسم
اختلال اُتیسم، یک طیف است که در یک سر آن افرادی با عملکردی نزدیک به افراد عادی، و سر دیگر آن افرادی با علائم شدید قرار دارند. همه‌ی افراد با این اختلال، ممکن است تعداد و شدتی از علائم را تجربه کنند.
با گذشت کمتر از شش ماه از سال ۱۳۹۹، تا امروز بیش از ۹۵۰۰ کودک با اختلال طیف اتیسم به دنیا آمده‌اند. آمار نشان می‌دهد تقریبا از هر ۵۴، یک نفر با اختلال طیف اُتیسم به دنیا آمده است. این آمار نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد افزایش داشته و زنگ هشداری است که به ما می‌گوید باید آمادگی و دانش بیشتری برای پذیرش این اختلال در خودمان و روش‌های آموزش ایجاد کنیم.
اختلال اُتیسم، یک طیف است که در یک سر آن افرادی با عملکردی نزدیک به افراد عادی، و سر دیگر آن افرادی با علائم شدید قرار دارند. همه‌ی افراد با این اختلال، ممکن است تعداد و شدتی از علائم را تجربه کنند؛ بنابراین اُتیسم یک اختلال صفر و صدی نیست که بتوان برای همه افراد، یک نسخه ثابت تجویز کرد. اینجاست که اهمیت آگاهی و دانش نسبت به این اختلال خودش را نشان می‌دهد.
مراجعه به پزشک، تنها راه تشخیص قطعی اُتیسم
والدین کودک معمولا از اولین کسانی هستند که تفاوت کودکشان را با دیگر کودکان متوجه می‌شوند. نوزادانی که در این طیف قرار دارند، به محیط اطرافشان پاسخی نمی‌دهند یا بی‌تفاوتند. این کودکان به وسایل و انواع اسباب بازی که می‌چرخند مثل پنکه، یا ماشین لباسشویی علاقه دارند. این کودکان در سنی که باید، شروع به حرف زدن نمی‌کنند یا هیچ‌وقت تلاش برای ارتباط برقرار کردن با دیگران را شروع نمی‌کنند.
البته مشاهده علائم، نمی‌تواند تشخیص قطعی اُتیسم باشد. بهترین کاری که والدین می‌توانند انجام دهند، بردن کودکشان نزد یک روان‌شناس یا متخصص اطفال با گرایش تخصصی اُتیسم است. همه این علائم می‌توانند دلیل دیگری جز اُتیسم داشته باشند. در صورت تشخیص قطعی اُتیسم، فرآیند آموزش و درمان کودک آغاز خواهد شد.
آموزش و درمان کودک با اختلال طیف اُتیسم
برای اختلال طیف اُتیسم، درمان قطعی یا دارویی وجود ندارد. بعضی از داروها، فقط شدت علائم را کاهش می‌دهند. کودک با اختلال طیف اُتیسم، درک متفاوتی از اشیاء و رفتار‌های ما دارد. او دنیا را به عینک اُتیسم می‌بیند، پس بی‌فایده است اگر ما بخواهیم با روش‌های عادی به او آموزش دهیم. اما روش‌های مطمئن و موثری وجود دارند که به بهبود علائم و نشانه‌های کودک کمک می‌کند.
کودک با اختلال طیف اُتیسم، نیاز به یک ارزیابی همه‌جانبه دارد تا بتواند مجموعه‌ای خدمات آموزشی و توان‌بخشی را دریافت کند. این کودکان نیاز به آموزش‌هایی برای رفتاردرمانی، گفتاردرمانی، مهارت‌های اجتماعی دارند و در کنار این‌ها والدین هم باید مرتب با یک مشاور متخصص در ارتباط باشند. همه درمان‌ها و آموزش‌های گفته شده، باید با همراهی والدین، همسالان و یک تیم متخصص در مراکز آموزشی همراه باشد تا بیشترین اثر ممکن را بگذارد.
چهار دلیل اهمیت آموزش تیمی به کودکان با اختلال طیف اُتیسم
۱- احساس امنیت با حضور والدین: کودک با اختلال طیف اُتیسم، سخت با غریبه‌ها ارتباط برقرار می‌کند. در واقع، تنها مادران و پدران نقاط امن و آرامش کودک هستند. بخش مهمی از فرآیند آموزش باید با حضور فردی ادامه پیدا کند که هم کودک و علایق و ترس‌هایش را به خوبی می‌شناسد و هم کودک به او اعتماد کامل داشته باشد.
۲- پیشرفت در مهارت‌های اجتماعی با حضور همسالان: یکی از نشانه‌های مهم اُتیسم، ضعف در روابط اجتماعی با همسالان است. بازی‌کردن با اسباب بازی محبوب کودک با حضور یک کودک دیگر، هم او را به دیگران علاقمند می‌کند و هم روش درست بازی را به کودک یاد می‌دهد.
۳- تاثیر بیشتر روش‌های درمانی و آموزشی با حضور تیم متخصص: هر یک از روش‌های درمانی اُتیسم مانند پکس «PECS» یا همان سیستم برقراری ارتباط با تصویر، بازی‌های توان‌بخشی و رفتاردرمانی‌ها باید با حضور یک متخصص این کار انجام شود. این کار هم تاثیر و دقت درمان را افزایش می‌دهد و هم جلوی آسیب‌های ناشی از کم‌مهارت بودن والدین را می‌گیرد.
۴- ایجاد آمادگی در کودک برای حضور در اجتماع‌های بزرگ‌تر، با داشتن ارتباط با یک تیم بزرگ: یکی از اضطراب‌های بزرگ کودک با این اختلال، حضور در مدرسه یا محیط‌های شلوغ است. اما او باید آمادگی و توانایی حضور در جامعه در بزرگسالی را هم پیدا کند. ارتباط با یک تیم آموزشی بزرگ قدم اول برای عادت کردن به چنین محیط‌هایی است.
پکس، روش موثر برقراری ارتباط برای کودک با اختلال طیف اُتیسم
همان‌طور که گفته شد، یکی از علائم مهم اُتیسم، حرف نزدن و ارتباط برقرار نکردن با دیگران است. کودکان با این اختلال برای درک معنی کلمات و استفاده از آن‌ها با دچار مشکل می‌شوند و سوء تفاهم ایجاد می‌کنند. برای همین گاهی ترجیح می‌دهند که صحبت کردن را کنار بگذارند. در عوض، بیشتر این کودکان، با تصاویر و رنگ‌ها ارتباط بهتری برقرار می‌کنند. سیستم برقرای ارتباط با تصویر شیوه‌ای است که از همین ویژگی برای آغاز کردن و ادامه دادن مکالمه با کودک استفاده می‌کند.
این سیستم، شش مرحله دارد که از درخواست یک شی مانند یک اسباب بازی شروع شده و در مرحله آخر به ابراز احساسات می‌رسد. پکس یک روش برقراری ارتباط ارزان با مداخله کم تکنولوژی است که می‌تواند خاطره‌های منفی کودک را از زبان گفتاری کم کم پاک و به بهبود آن کمک کند.
مجموعه کدی لند ، یکی از تولیدکنندگات کارت‌های دیداری پکس است که محصولی مطابق با نتایج پژوهش‌های علمی تولید کرده است. کارت‌های دیداری کدی گویا و برچسب خورده‌اند و شانس موفقیت بالایی دارند. مجموعه کدی لند، یک مجموعه فعال در حوزۀ تولید و دسته‌بندی اسباب بازی و محصولات مناسب برای کودکان با نیاز‌های مراقبتی ویژه است. محصولات کدی لند از استاندارد‌های روز دنیا پیروی می‌کند و هر روز تلاش می‌کند که محصولاتی با کیفیت بالاتر ارائه کند.