چرا برخی کودکان دیر به حرف می افتند؟

به گزارش نی نی بان ،  همانند سایر مهارت ها و نقاط عطف، سنی که بچه ها زبان یاد می گیرند و شروع به صحبت می کنند می تواند متفاوت باشد. داشتن اطلاعات در مورد رشد گفتار و زبان می تواند به والدین کمک کند تا متوجه شوند که آیا دلیلی برای نگرانی از دیر حرف زدن کودک وجود دارد یا خیر یا فرزند آنها در دسته کودکان دیرآموز قرار می گیرد یا نه. اما چه مشکلاتی باعث می شود کودک دیر به حرف بیفتد؟ 

۱.مشکلات فیزیولوژیک:

بسیاری از کودکان با تاخیر در گفتار، مشکلات دهان و حرکتی دارند. این ها زمانی اتفاق می‌افتند که در قسمت‌هایی از مغز که مسئول گفتار هستند، مشکلی وجود داشته باشد. این امر هماهنگی لب ها، زبان و فک را برای ایجاد صداهای گفتاری دشوار می کند. این کودکان همچنین ممکن است مشکلات دهانی-حرکتی دیگری مانند مشکلات تغذیه داشته باشند.

۲.نقص هوش:

بسیاری از کودکانی که مبتلا به تاخیر زبان و گفتار هستند هوش طبیعی دارند و درک بالایی از مسائل اطرافشان دارند. اما هوش یک توانایی ذهنی است که قابلیتهای مختلفی مثل استدلال و حل مسئله و برنامه ریزی و تفکر انتزاعی و استفاده از زبان و یادگیری مسائل مختلف رو شامل می شود. بنابراین ممکن است تاخیر گفتاری کودک از کم هوشی یا مشکل هوشی هم باشد اما هنوز متخصصان به نتیجه صد در صدی درباره این موضوع نرسیده اند.

۳.ثانویه بر اختلالات دیگر:

گاهی اوقات کودک دچار اختلالی هست که بر اساس این اختلال، حرف زدن کودک هم دچار تاخیر می شود. این اختلالات شامل اوتیسم، کم شنوایی، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی، آپراکسی دوران کودکی، شکاف کام و… باشد

۴.مشکلات شنوایی:

مشکلات شنوایی نیز می تواند بر گفتار تأثیر بگذارد. بنابراین شنوایی شناس باید شنوایی کودک را هر زمان که نگرانی گفتاری وجود دارد آزمایش کند. کودکانی که در شنیدن مشکل دارند ممکن است در گفتن، درک، تقلید و استفاده از زبان مشکل داشته باشند. عفونت گوش، به ویژه عفونت های مزمن، می تواند شنوایی را تحت تأثیر قرار دهد. اما تا زمانی که شنوایی طبیعی در یک گوش وجود داشته باشد، گفتار و زبان به طور طبیعی توسعه می یابد. بهتر است کودکی که دچار تاخیر در حرف زدن است را از نظر شنوایی بررسی کنید.

۵.سبک ارتباطی نامناسب والدین:

یکی از دلایل دیگر تاخیر گفتاروزبان وجود مشکل در شیوه ارتباطی والدین با کودک است. این مشکل در بعضی از رفتارهای روزمره افراد است. به طور مثال رفتاری مانند تلویزیون دیدن. در فعالیت صحبت کردن (مخصوصا اگر به قصد یادگرفتن کلمات و نحوه حرف زدن باشد) باید دو طرف بحث فعالیت داشته باشند و به این صورت گفت وگویی دو طرفه شکل بگیرد. اما در تلویزیون دیدن کودک یاد می گیرد که تنها گوش دهد و ساکت باشد. به این ترتیب نمی تواند در مواقعی که سوالی پرسیده می شود جوابی دهد.

۶.عدم ایجاد زمینه ارتباطی برای کودک:

از دیگر رفتارهای اشتباه روزمره این هست که والدین نیازهای کودکشان را بدون اینکه او به زبان بیاورد برآورده می کنند. اینکه مادر و پدر به کودک اجازه دهند تا کودکشان درخواستش رو به زبان بیاورد و به درستی آن را بیان کند برای یاد گرفتن حرف زدن بسیار اهمیت دارد. همچنین والدین به دلیل خستگی یا مشغله زیاد تمایل یا وقتی برای حرف زدن با کودک در نظر نمی گیرند. در نتیجه کودکان با کلمات آشنا نمی شوند. والدین به عنوان اولین کسانی که کودک با آنها در ارتباط است تاثیر بی نهایتی بر صحبت کردن کودک دارند.پس بطور کلی محیط ارتباطی، نقش مهمی در رشد گفتار و زبان دارد. سوء استفاده، غفلت یا عدم تحریک کلامی می تواند کودک را از رسیدن به نقاط عطف رشد باز دارد.

۷.اختلال یادگیری:

برخی از اختلالات گفتار و زبان شامل عملکرد مغز می شود و ممکن است نشان دهنده ناتوانی یادگیری باشد. یکی از دلایل دیر حرف زدن کودک، دیگر تاخیرهای رشدی، مثل: زایمان زودرس است.

چه کودکانی بیشتر در معرض تاخیر زبان هستند؟

معمولا پسران بیشتر دچار این موضوع می شوند. همچنین کودکانی که یکی از اعضای خانواده شان هم درگیر تاخیر زبان یا اختلال ارتباطی باشد بیشتر احتمال ابتلا به این مشکل را دارند. کودکانی که دارای مشکلات شنوایی و عفونت گوش باشند این مشکل را خواهند داشت. همچنین اگر کودک مبتلا به اختلالاتی از طیف اوتیسم یا سندروم داون باشد هم احتمال ابتلا بالا می رود.

اولین خط درمان دیر حرف زدن کودک، گفتار درمانی است. اگر گفتار تنها تأخیر رشدی باشد، این ممکن است تنها گفتار درمانی مورد نیاز باشد. گفتار درمانی همچنین می تواند به عنوان بخشی از برنامه درمانی کلی در صورت وجود تشخیص دیگری موثر باشد. گفتاردرمانگر مستقیماً با فرزند شما کار خواهد کرد و همچنین به شما در مورد چگونگی کمک کردن به شما آموزش می دهد. با توجه به این که تاخیر گفتار و زبان در سنین ۲ و نیم تا ۵ سالگی می‌تواند منجر به مشکل خواندن در مدرسه و مشکلات رفتاری و اجتماعی شود، در صورت احساس این مشکل باید هر چه سریع تر به یک متخصص مراجعه کرد.

چگونه به رشد گفتار و زبان کودک در خانه کمک کنیم؟

بر ارتباطات تمرکز کنید. با کودک خود صحبت کنید، آواز بخوانید و تقلید صداها و حرکات او را تشویق کنید.برای فرزندتان کتاب بخوانید. از زمانی که کودک شما نوزاد است شروع به کتاب خواندن برای او کنید. به دنبال کتاب‌های مناسب سن کودک باشید. کتاب هایی که پر از تصاویر هستند و کودک را تشویق می کند تا زمانی که شما در حال نام بردن تصاویر کتاب هستید به آنها نگاه کند.

از موقعیت های روزمره استفاده کنید. برای تقویت گفتار و زبان فرزندتان و زود حرف زدن کودک، در طول روز به روش خود صحبت کنید. خوراکی های موجود در مغازه ها را نام ببرید، توضیح دهید هنگام پختن غذا یا تمیز کردن اتاق چه کاری انجام می دهید و به اشیاء اطراف خانه اشاره کنید. همه چیز را با زبان ساده و سرعت کم به کودک بگویید، اما از “حرف زدن مدل کودکانه که دارای خطاهای تولیدی و واجشناختی باشد” خودداری کنید.

منبع: خانه رشد