راههای تخلیه انرژی کودک، حتما بخوانید

ایسنا: یک کارشناس مددکاری اجتماعی گفت: مقداری انرژی اضافی در کودکان وجود دارد که این انرژی از طریق بازی باید به مصرف شود، چرا که کودکان از طریق «بازی»، نوعی تمرین را انجام می‌دهند، در نتیجه می‌توانند مهارت‌های لازم را برای رفع نیازهای زندگی به دست آورند، بنابراین بازی در واقع نوعی فعالیت برای پاکسازی حالات درونی است.

مینا رستمی اظهار کرد: آزادی در انتخاب نوع بازی، بازی کردن با آسودگی کامل، دخالت نکردن بزرگترها برای تغییر مسیر بازی یا همبازی شدن با کودکان، سبب می‌شود که آن‌ها از بازی‌های انفرادی و گروهی به طور واقعی لذت ببرند و همه اینها از شرایط اصلی بازی‌های آزاد است.

بگذارید کودکان آنقدر بازی کنند تا سیر شود

وی در ادامه بیان کرد: "مادر بزرگ‌ها" در مورد بازی بچه‌های کوچک به مادران همیشه سفارش می‌کنند که «بگذارید آنقدر بازی کند تا سیر شود» که این گفته بی‌شک حاصل تجربه‌ای عمیق است، چرا که کودکی که در هر یک از مراحل رشد به اندازه‌ نیازش آزادانه بازی کند، بهتر و استوارتر این مراحل را پشت سر می‌گذارد و انسانی متعادل‌تر و مفید‌تر می‌شود

رستمی توضیح داد: الگوی بازی کودکان در سال‌های اولیه کودکی نشانه تغییر رشدی آن‌هاست؛ کودک خردسال بیشتر به بازی انفرادی نیاز دارد که مجددا با بازی موازی دنبال می‌شود، یعنی ۲ کودک در کنار هم و نه با یکدیگر به بازی می‌پردازند. آن‌ها ممکن است از یک وسیله نیز استفاده کنند، اما مستقل از یکدیگر و بدون ارتباط زیاد با هم به کار و بازی بپردازند.

کودکان از ۴ تا ۶ سالگی به بازیهای گروهی روی می‌آورند

وی عنوان کرد: کودکان سه تا چهار ساله بیشتر به بازی ارتباطی می‌پردازند؛ یعنی آن‌ها با کودکان دیگر نیز بازی می‌کنند و می‌توانند وسایل خود را تا اندازه‌ای معین به دیگران بدهند و یا با آن‌ها شریک شوند، اما در عین حال نمی‌توانند علایق فردی خود را فدای گروه کنند و به اصطلاح تابع گروه شوند. از چهار تا شش سالگی است که کودکان بیشتر به بازی اشتراکی روی می‌آورند و در موقعیت‌های گروهی که هدفی مشترک را دنبال می‌کنند، به بازی گروهی می‌پردازند.

رستمی، به طور کلی عوامل موثر در بازی کودکان را شامل سن، جنس، هوش و محیط معرفی کرد و گفت: در جریان رشد کودکان، سه نوع بازی مشاهده می‌شود، بازی‌های تمرینی، بازهای نمادی و بازی‌های با قاعده.

وی ادامه داد: به طور کلی کودک در هر سنی به بازی‌های خاصی می‌پردازد و بعد از مدتی بعضی از آن‌ها را رها می‌کند؛ برای مثال بچه‌هایی که به مهد کودک می‌روند از بازی با مکعب‌های چوبی دست می‌کشند، چرا که اشیایی از قبیل رنگ گل رس، مداد رنگی و.... فعالیت‌های جالب‌تر و متنوع‌تری هستند که به کودک عرضه می‌شود و او تمایل دار برای بازی به آن‌ها بپردازد.

وقتی کودکی نمی‌تواند اسباب بازی‌ها و عروسک‌های خود را جان‌دار کند، از آنها دست می‌کشد

رستمی اظهار کرد: وقتی کودکی نمی‌تواند اسباب بازی‌ها و عروسک‌های خود را جان‌دار کند، این بازی‌ها نیز جذابیت خود را از دست می‌دهد و او کم کم به سوی بازی‌هایی مانند فوتبال، بستکبال، شطرنج و بازی‌های فکری پیچیده می‌رود که نیازهای فکری، جسمی، روانی و اجتماعی او را بهتر برآورده می‌کند.

وی با اشاره به بازی کودکان افزود: مقدار انرژی اضافی در کودکان وجود دارد که این انرژی از طریق بازی باید به مصرف شود، چرا که کودکان از طریق بازی، نوعی تمرین را انجام می‌دهند، در نتیجه می‌توانند مهارت‌های لازم را برای رفع نیازهای زندگی به دست آورند، پس بازی نوعی فعالیت برای پاکسازی حالات درونی است.

این کارشناس مددکاری اجتماعی تصریح کرد: عامل اصلی بازی، لذتی است که در حال بازی کردن در فرد ایجاد می‌شود و این تفاوت اصلی با کار است، چرا که کار نوعی فعالیت برای رسیدن به هدف است. شخص این فعالیت را نه تنها به خاطر آن که از آن لذت می‌برد، بلکه بدلیل آنکه خواهان نتیجه نهائی آن است به انجام می‌رساند.

وی با بیان اینکه برای تمیز و تشخیص بازی از کار، پنج معیار به عنوان شاخصه‌های بازی معرفی شده است، بیان کرد: این معیارها شامل این است که بازی دارای هدف در خود است، بازی اختیاری است نه اجباری، بازی دلپذیر و خوشایند است، بازی ترکیب و سازمانی ندارد و نهایتا بازی از قید کشاکش و پرخاش آزاد است. برای مثال نقاشی را می‌توان به عنوان فعالیتی دلپذیر و لذت بخش در بازی در نظر گرفت که منظور کسب لذت از آن است.

کودکان هنگام بازی کردن به فکر برنده شدن و رقابت با دیگران نیستند

رستمی اشاره کرد: کودکان به فکر برنده شدن و رقابت با دیگران نیستند و هدفشان تفریح و لذت بردن از بازی است، اما به تدریج که کودکان بزرگتر می‌شوند و موضوع رقابت و برنده شدن بیش از بازی برایشان لذت آفرین می‌شود.

وی اظهار کرد: اهمیت بازی و اثر عمیق روحی و معنوی و آموزش نهفته در آن، به طور جدی مورد توجه کارشناسان و پژوهشگران است و آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که بازی کردن برای پذیرش مطالب گوناگون، ایجاد آمادگی جسمی و روانی موثر است و عمل یادگیری را سریع و آسان می‌سازد؛ بازی در واقع نیروهای ذهنی و جسمی فرد را برای کسب موفقیت به کار می‌اندازد.

این کارشناس مددکاری اجتماعی در پایان خاطرنشان کرد: بازی‌هایی که بزرگترها ترتیب می‌دهند، مدت محدودی کودکان را سرگرم نگه می‌دارد، اما بازی‌هایی که کودکان خودشان آنها را ترتیب می‌دهند، می‌تواند ساعت‌ها و شاید همه‌ روز آن‌ها را مشغول کند. کودکان «عروسک‌بازی»، «خانه‌سازی» با گل و شاخ و برگ بازی‌هایی که در مدرسه ترتیب داده می‌شود و غیره را به دلخواه شروع می‌کنند و ساعت‌ها با آن سرگرم می‌شوند.