بازی کودکان مهارت، تقویت و شناخت محیط

ایرنا: مطالعات روانشناسی نشان می دهد:مهارت کودکان در بازی،قدرت مهار موقعیت های تنش زا و عدم استفاده از خشونت را در بزرگسالی تقویت می کند.

نتایج مطالعه مشترک تحقیقی آمریکا و بلژیک درسال ۲۰۰۹ نشان داد استفاده از قدرت تخیل و افزایش مهارت بازی در دوران کودکی، بیانگر توان بیشتر او در بزرگسالی برای چاره جویی مشکلات روزمره است.

سوال اصلی پژوهش مزبور این بود که در عصر جدید فناوری که در برخی کشورها کودکان ۴۰ ساعت در هفته را به تماشای تلویزیون،بازیهای رایانه ای، سی دی های کارتونی، فیلم های مهیج پلیسی و گشت و گذار در اینترنت می گذرانند، آیا تخیل کودک به خطر نمی افتد و آیا شخصیت های تخیلی و دوستان خیالی زمان کودکی به نفع همبازیهای بی روح رایانه ای و پلی استیشن به کنار نهاده نمی شود؟

هرچند اسباب بازیهای شیک امروزی و بازیهای رایانه ای مهیج طرفداران و مدافعان خود را دارد اما نتایج این پژوهش نشان داد هرچند این ابزار قدرت بصری و پاسخگویی کودکان را سرعت می بخشند اما همواره این نگرانی فزاینده نیز وجود دارد که پیشرفت عظیم انقلاب دیجیتال می تواند اثر منفی بر رشد فکری کودکان گذاشته باشد و خلاقیتهای آنها را کاهش دهد.

به اعتقاد روانشناسان شرکت کننده در این پروژه مطالعاتی، اگر ما همه موضوعات برنامه ریزی شده را در اختیار کودکان قرار دهیم، آیا آنها می توانند روزی خود را از این چارچوب از پیش تعیین شده بیرون کشیده و مانند مخترعان بزرگ فکر کنند و آیا به این ترتیب، کودکان را از داشتن اندیشه خلاق باز نمی داریم؟

با توجه به گستره استفاده کودکان جهان از جمله در کشور ما از دستاوردهای دنیای جدید، پیداست که نتایج این تحقیق باید مورد امعان نظر کارشناسان داخلی نیز قرار بگیرد.

یک کارشناس ارشد روانشناسی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت:نخستین چالش پژوهشگران علم روانشناسی ارائه تعریف دقیق از نیروی تخیل است.

آزاده میرلوحیتصریح کرد:سینگر یکی از دانشمندان پیشرو در مطالعات کودکان و بازی، نیروی تخیل را«قدرت تفکرنمادین»می خواند یعنی خلق تصویر چیزی که مستقیما دربرابر آدمی نیست.

وی افزود:به عنوان مثال، انسان می تواند در حالی که پشت میز کارش نشسته است، خود را در ساحل دریا و خوردن ماهی کبابی مجسم کند.

این محقق روانشناسی کودکان خاطرنشان کرد:نیروی تخیل انسان درایجاد و توسعه فرایند تفکر پیچیده،از حل مشکلات عملی همچون چگونگی رهاشدن از گره ترافیکی تا تفکرات پیچیده مانند اندیشیدن به ابعاد جهان هستی، نقش محوری دارد.

به گفته میرلوحی، نیروی تخیل انسان از ابتدای زندگی پدید می آید و با ارتباط دادن سلول های مغز به یکدیگر بستر لازم برای خیال پردازی و افکار فانتزی را در سراسر حیات فراهم می آورد.

وی با بیان اینکه وقتی کودکان بازی تخیلی می کنند، در واقع خلاقیت خود را پرورش می دهند، گفت:شاید بازی باآجرهای خانه سازی،وسایل آشپزخانه،کاری قدیمی و از مدافتاده به نظربرسد اما اینگونه بازیها به واسطه طبیعت باز و بی ساختار خود اجازه می دهد تا روح کودک به هرسو که مایل است به پرواز درآید.

این متخصص روانشناسی معتقد است:یک کارتن خالی ماشین لباسشویی می تواند در ذهن کودک مانند یک سفینه فضایی، زیردریایی یا قطار تصور شود.

میرلوحی با اشاره به اینکه قوه تخیل کودک همزمان با زبان بازکرن او، شروع به شکل گیری می کند ،افزود:مطالعات نشان می دهد کودکانی که بیشتر بازی تخیلی می کنند دایره واژگان وسیعتری نسبت به کودکانی دارند که کمتر به این گونه بازیها می پردازند.

به گفته وی،این مطالعات همچنین بیانگر این است که کودکان دارای نیروی تخیل قویتر، از زبان پیچیده تر مانند استفاده از قیدها و ساختار دستوری مشکل تر همچون ساختارهای فاعلی، بهره می جویند.

این محقق روانشناسی خاطرنشان کرد:کودکان با بیان داستانها و اجرای موقعیت های تخیلی، مهارتهای زبانی خود را به کار می بندند تا بتوانند با موفقیت از عهده اجرای آن برآیند.

به گفته میرلوحی، بازی کردن علاوه بر افزایش قدرت تمرکز و توجه در کودکان، امکان اجتماعی شدن، بیان احساسات و تمرین مهارتهای حرکتی را نیز در کودک فراهم می آورد.

وی یادآور شد: کودکانی که بازیهای تخیلی می کنند بیشتر می خندند و نسبت به کودکانی که چندان به بازیهای تخیلی نمی پردازند، کمتر رفتار تهاجمی از خود نشان می دهند.