سونوگرافی واژینال یا شکمی، کدام بهتر است؟

زنان و مادران باردار برای بررسی سلامت اندام‌های لگنی خود مانند رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، دهانه رحم، واژن و غیره، نیاز به انجام سونوگرافی خواهند داشت. برای بررسی این اندام‌ها دو نوع سونوگرافی وجود دارد که با نام‌های سونوگرافی واژینال و شکمی شناخته می‌شوند. معمولا پزشک زنان با توجه به شرایط بیمار و نتایجی که باید از وضعیت او بدست آورد، انجام یکی از این سونوگرافی‌ها را تجویز می‌کند. با اینکه هر دو نتایج دقیق و قابل اطمینانی را ارائه می‌دهند، اما تفاوت‌هایی با هم دارند. در این متن به شما خواهیم گفت که کدام یکی از سونوگرافی‌های واژینال یا شکمی بهتر است؟

سونوگرافی شکمی چیست؟

سونوگرافی شکمی می‌تواند ساختارهای داخلی بدن را نشان دهند، همچنین به تشخیص مشکلات مختلفی در این اندام‌ها کمک کند. به طور کلی، سونوگرافی شکمی برای تشخیص مواردی همچون مشکلات کبد (مانند کیست‌ها، توموها، التهاب و آسیب‌های کبدی)، مشکلات طحال (بزرگ شدن طحال، کیست‌ها، توموها و عفونت‌ها)، مشکلات کلیه (سنگ کلیه، کیست‌ها، توموها و عفونت‌ها)، مشکلات مثانه (عفونت، سنگ مثانه و توموها)، مشکلات پانکراس (پانکراتیت و توموها)، مشکلات روده (انسداد روده، توموها و تجمع مایع در شکم)، آسیب‌های شکمی (خونریزی)، تشخیص بارداری در مراحل اولیه (اگرچه سونوگرافی واژینال در این مورد ترجیح داده می‌شود) بررسی تجمع مایع در شکم (آسسیت) و بررسی بزرگی اندام‌های شکمی (بزرگ شدن کبد یا طحال) موثر است.

کاربردهای سونوگرافی شکمی

همانطور که در بخش قبلی نیز گفته شد سونوگرافی شکمی برای بررسی اندام های داخل شکم و وضعیت سلامتی آنها مورد استفاده قرار می گیرد. در صورت احساس درد در این ناحیه، همینطور مشاهده خونریزی های غیر طبیعی و علائم دیگر پزشک انجام سونوگرافی شکمی را توصیه می کند:

• پیگیری بارداری: به ویژه در مراحل اولیه برای تأیید بارداری، بررسی رشد جنین و شناسایی هرگونه ناهنجاری
• بررسی درد لگن: برای یافتن علت دردهای غیرقابل توضیح در ناحیه لگن، مانند کیست‌های تخمدان، فیبروم‌های رحمی یا اندومتریوز
• ارزیابی خونریزی‌های غیرطبیعی: جهت بررسی دلایل خونریزی شدید یا نامنظم قاعدگی
• شناسایی توده‌ها: برای تشخیص و اندازه‌گیری توده‌هایی مانند کیست‌های تخمدانی یا فیبروم‌ها
• بررسی ناباروری: برای ارزیابی سلامت اندام‌های تولیدمثلی در زنانی که با مشکلات باروری مواجه هستند.

نحوه انجام سونوگرافی شکمی

انجام سونوگرافی شکمی به این صورت است که بیمار روی تخت دراز می‌کشد و از ناحیه شکم یا ناحیه مورد نظر برای سونوگرافی، برهنه می‌شود. یک ژل رسانا به پوست ناحیه مورد نظر مالیده می‌شود، سپس تکنسین سونوگرافی، سنسور (پروب) را روی پوست حرکت می‌دهد تا تصاویر مختلفی را از ناحیه مورد نظر ثبت کند. ممکن است سنسور را در نقاط مختلفی از شکم قرار دهد. تصاویر سونوگرافی در زمان واقعی و به صورت زنده نمایش داده شده و توسط دستگاه ثبت و ذخیره می‌شوند. مدت زمان سونوگرافی شکمی معمولاً کوتاه است و بین 10 تا 30 دقیقه طول می‌کشد.

سونوگرافی واژینال چیست؟

سونوگرافی واژینال یک روش تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از اندام‌های داخلی لگن استفاده می‌کند. در این روش یک پروب نازک و انعطاف‌پذیر درون واژن قرار می‌گیرد و تصاویری از اندام‌های لگن مانند رحم، تخمدان‌ها، مثانه، گردن رحم، واژن و غیره را به صورت واضح‌تر و دقیق‌تری ایجاد می‌کند. سونوگرافی واژینال ممکن است کمی ناراحت کننده باشد، اما معمولاً دردناک نیست. به دلیل وارد شدن حسگر به داخل واژن و فشار ملایمی که در هنگام انجام این روش ایجاد می‌شود ممکن است احساس ناراحتی مختصری در حین انجام سونوگرافی واژینال ایجاد گردد.

کاربردهای سونوگرافی واژینال

همانطور که گفته شد سونوگرافی واژینال بررسی بهتر همراه با نتایج واضح تری از اندام های داخلی لگن را ارائه می دهد. بنابراین زمانی که پزشک به ارزیابی دقیق تری از وضعیت بیمار خود نیاز داشته باشد، به جای سونوگرافی شکمی از سونوگرافی واژینال استفاده می کند.

• بررسی بارداری در مراحل اولیه: برای مشاهده بهتر مراحل ابتدایی بارداری، تأیید وجود ضربان قلب جنین یا تشخیص بارداری خارج رحمی
• ارزیابی دقیق‌تر مشکلات زنان: زمانی که سونوگرافی لگنی اطلاعات کافی ارائه ندهد، واژینال می‌تواند دید دقیق‌تری از مشکلاتی مانند خونریزی غیرطبیعی یا درد لگنی فراهم کند.
• تشخیص بیماری‌ها: مشکلاتی مانند کیست‌های تخمدان، فیبروم‌های رحمی و اندومتریوز معمولاً با این نوع سونوگرافی بهتر دیده می‌شوند.
• ارزیابی دهانه رحم: به‌ویژه در بارداری‌های پرخطر، این نوع سونوگرافی می‌تواند برای بررسی احتمال زایمان زودرس از طریق بررسی دهانه رحم استفاده شود.

نحوه انجام سونوگرافی واژینال

نحوه انجام سونوگرافی واژینال به این صورت است:

•  متخصص سونوگرافی در ابتدا توضیحاتی در مورد نحوه انجام سونوگرافی به بیمار می‌دهد.
• مقداری ژل مخصوص سونوگرافی را روی ناحیه مورد نظر (داخل واژن) می‌مالد. این ژل، برای انتقال امواج صوتی و ایجاد تصویر واضح ضروری است.
• یک پروب (مخروطی شکل) را به آرامی داخل واژن بیمار قرار داده و آن را در داخل واژن حرکت می‌دهد.
• تصویر بر روی مانیتور نمایش داده می‌شود.
• تکنسین تصویر را کنترل می‌کند و در صورت لزوم، زاویه پروب را تغییر می‌دهد.
• بعد از اتمام تصویربرداری، نتایج در اختیار پزشک قرار داده می‌شود.

تفاوت سونوگرافی واژینال و شکمی

تفاوت سونوگرافی واژینال و شکمی را در نحوه انجام آن‌ها متوجه شدید، اما لازم است تفاوت‌های اصلی بین این دو روش را به طور دقیق‌تر نیز بررسی کنیم:

آمادگی پیش از انجام سونوگرافی واژینال و شکمی

• سونوگرافی شکمی: ممکن است از شما خواسته شود قبل از انجام سونوگرافی آب بنوشید تا مثانه پر باشد که این کار به وضوح بیشتر تصاویر کمک می‌کند.
• سونوگرافی واژینال: معمولاً نیاز به آمادگی خاصی ندارد، اما ممکن است از شما خواسته شود مثانه خود را تخلیه کنید.

روش انجام سونوگرافی واژینال و شکمی

• سونوگرافی شکمی: یک روش غیرتهاجمی است که به صورت خارجی از روی شکم انجام می‌شود و به طور کلی راحت‌تر است، زیرا هیچ وسیله‌ای را وارد بدن نمی‌کند.
• سونوگرافی واژینال: یک روش داخلی است که در آن ترانس دیوسر داخل واژن قرار داده می‌شود و امکان مشاهده دقیق‌تر اندام‌های لگنی را فراهم می‌کند.

میزان دقت سونوگرافی واژینال و شکمی

• سونوگرافی شکمی: تصویری کلی از اندام‌های لگنی ارائه می‌دهد و برای ارزیابی‌های اولیه مناسب است.
• سونوگرافی واژینال: تصاویر دقیق‌تر و واضح‌تری ارائه می‌دهد و به ویژه در مراحل اولیه بارداری یا هنگام بررسی بیماری‌های خاص زنان کارایی دارد.

موارد استفاده سونوگرافی واژینال و شکمی

• سونوگرافی شکمی: معمولاً برای پایش بارداری، بررسی دردهای لگنی و ارزیابی خونریزی‌های غیرطبیعی به کار می‌رود.
• سونوگرافی واژینال: زمانی استفاده می‌شود که به بررسی دقیق‌تری نیاز باشد، مانند تشخیص کیست‌های تخمدان، فیبروم‌ها و اندومتریوز.

احساس راحتی سونوگرافی واژینال و شکمی

• سونوگرافی شکمی: معمولاً بدون درد و کاملاً قابل تحمل است.
• سونوگرافی واژینال: ممکن است کمی ناراحت‌کننده باشد، به ویژه به دلیل ورود ترانس دیوسر به بدن، اما اغلب به خوبی قابل تحمل است.

با درک این تفاوت‌ها، می‌توانید با اطمینان بیشتری نسبت به انتخاب روش مناسب برای شرایط خاص خود تصمیم‌گیری کنید.

سونوگرافی واژینال بهتر است یا شکمی؟

نتخاب بین سونوگرافی واژینال یا شکمی معمولاً به شرایط خاصی که باید ارزیابی شود بستگی دارد که به شرح زیر ااست

• فیبروم رحم: سونوگرافی واژینال معمولاً مؤثرتر است زیرا تصاویر دقیق‌تری از فیبروم‌ها ارائه می‌دهد.
• کیست تخمدان: برای بررسی کیست‌های تخمدانی، به‌ ویژه کیست‌های کوچک‌تر که ممکن است در سونوگرافی لگنی دیده نشوند، سونوگرافی واژینال ترجیح داده می‌شود.
• آندومتریوز: هر دو نوع سونوگرافی می‌توانند به شناسایی آندومتریوز کمک کنند، اما سونوگرافی واژینال دید بهتری از بافت آندومتر ارائه می‌دهد.
• ناباروری: در بررسی‌های مربوط به ناباروری زنان، سونوگرافی واژینال گزینه‌ای مؤثرتر است چون دید واضح‌تری از رحم و تخمدان‌ها فراهم می‌کند.

جمع‌بندی

برای بررسی سلامت زنان از سونوگرافی‌های واژینال و شکمی استفاده می‌شود. هر کدام از این سونوگرافی‌ها می‌توانند نتایج دقیقی را برای پزشک آماده کنند، در واقع این پزشک است که با توجه به شرایط بیمار نوع سونوگرافی را تشخیص داده و آن را تجویز می‌کند. سونوگرافی شکمی بیشتر برای بررسی‌های ساده‌تر، همچنین جهت مشاهده وضعیت اندام‌های داخلی شکم از رحم و تخمدان‌ها گرفته تا کلیه و مثانه استفاده می‌شود. اما سونوگرافی واژینال تنها برای بررسی دقیق‌تری از اندام‌های تناسلی زنان مانند رحم و تخمدان‌ها، واژن، دهانه رحم و غیره انجام می‌گیرد.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.