چند هفتگی دقیقا قلب جنین تشکیل می شود؟

از چند هفتگی دقیقا قلب جنین تشکیل می شود؟

یکی از نقاط عطف رشد جنین زمانی است که قلب او شروع به تپیدن می‌کند. معمولا ممکن است اولین علامت قابل مشاهده جنین که به عنوان «قطب جنین» شناخته می‌شود، تقریبا در هفته‌های 5 تا 6 بارداری مشاهده شود. در ادامه، جدول زمانی رشد ضربان قلب جنین را بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چگونه و چه زمانی پزشک می‌تواند ضربان قلب جنین را تشخیص دهد. بافت قلب جنین در حدود هفته 5 تا 6 بارداری شروع به تپیدن می‌کند و به عنوان ضربان قلب در سونوگرافی ثبت می‌شود، البته در این مرحله، قلب هنوز رشد نکرده است. همچنین، ممکن است در این مرحله بتوان اولین علامت قابل مشاهده جنین را که به عنوان «قطب جنین» شناخته می‌شود، مشاهده کرد.

قلب جنین در هفته دهم بارداری کاملا رشد می‌کند. در ادامه در مورد رشد قلب جنین در هفته های 5 تا 10 بارداری، اطلاعات بیشتری کسب می‌کنید.

ضربان قلب جنین در هفته های بارداری

• در هفته ۵ بارداری، قلب در حال رشد جنین از دو لوله تشکیل شده است که در وسط به هم جوش خورده‌اند و تنه‌ای با چهار لوله منشعب ایجاد می‌کنند. در این مرحله، بافت قلب شروع به انقباض می‌کند و ممکن است با استفاده از سونوگرافی واژینال بتوان آن را تشخیص داد.
• در هفته ۶ بارداری، قلب جنین به طور چشمگیری تغییر می‌کند، لوله اصلی قلب، شکل S را تشکیل می‌دهد.
• در هفته ۷ بارداری، بطن‌ها و دهلیزهای قلب شروع به جدا شدن و توسعه می‌کنند. 
• در هفته ۸ بارداری، دریچه‌های بین دهلیزها و بطن‌های قلب تشکیل می‌شوند.
• در هفته های ۹ و ۱۰ بارداری، آئورت و ورید ریوی تشکیل می‌شوند. در هفته دهم، قلب جنین به طور کامل رشد کرده است.
• انقباضات قلبی قبل از اینکه با دستگاه‌های دستی داپلر معمولی در مطب قابل شنیدن باشند، با سونوگرافی قابل مشاهده خواهند بود.
• در طول سونوگرافی بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری، پزشک آناتومی جنین، از جمله قلب جنین را بررسی می‌کند.
• ضربان قلب جنین با رشد او تغییر می‌کند و به طور کلی، بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربه در دقیقه است.

نحوه تشخیص ضربان قلب جنین

یک خانم باردار برای تشخیص ضربان قلب جنین در مراحل مختلف بارداری تحت اسکن قرار می‌گیرد. اگر خانم بارداری لکه‌بینی، خونریزی یا مشکلاتی در بارداری قبلی داشته باشد، پزشک ممکن است اسکن را در اوایل هفته 6 بارداری توصیه کند.

پزشک سونوگرافی را در سه ماهه اول برای اهداف زیر انجام می‌دهد:

• تایید بارداری و بررسی سن جنین 
• بررسی وجود حاملگی خارج رحمی مشکوک 
• ارزیابی خونریزی یا درد 
• بررسی تعداد جنین‌ها 
• بررسی ضربان قلب جنین 
• بررسی هر نوع ناهنجاری جنین یا رحم 
• بررسی دستگاه داخل رحمی و برداشتن آن

روش‌های تشخیص ضربان قلب جنین 

پزشک، ضربان قلب جنین را به روش‌های مختلفی تشخیص می‌دهد که عبارتند از:

اسکن ترانس واژینال

در مراحل اولیه بارداری، معمولا قبل از هفته 11، سونوگرافی ترانس واژینال می‌تواند به بررسی ضربان قلب جنین کمک کند. اسکن ترانس واژینال، داخلی است. پزشک برای نظارت بر رشد جنین، دستگاهی را وارد واژن می‌کند. با این حال، تقریبا تا هفته هفتم بارداری، تشخیص ضربان قلب جنین دشوار است.

در صورتی که اسکن شکم تصویر واضحی از جنین ارائه نکند، اسکن ترانس واژینال نیز می‌تواند پس از هفته 11 بارداری مفید باشد.

اسکن ترانس شکم

در سه ماهه دوم و سوم، اسکن ترانس شکم می‌تواند به ارزیابی بارداری کمک کند. پزشک، ژل روان‌کننده را در قسمت تحتانی شکم خانم باردار قرار می‌دهد. سپس یک دستگاه اسکنر اولتراسوند دستی را روی شکم حرکت می‌دهد تا رحم و جنین را پیدا کند. در سه ماهه دوم، قلب جنین به طور کامل تشکیل شده است و پزشکان باید ضربان قلب را در اسکن ببینند.

پزشکان از اسکن ترانس شکم در سه ماهه دوم یا سوم برای موارد زیر استفاده می‌کنند:

• تعیین سن و رشد جنین
• بررسی وجود چند جنین 
• بررسی وضعیت جنین 
• ارزیابی دهانه رحم 
• ارزیابی رحم 
• بررسی هر نوع مشکلی که قبلا شناسایی شده 
• بررسی مایع آمنیوتیک و جفت 
• ارزیابی هر نوع خونریزی یا درد 
• بررسی وجود توده‌های مشکوک 
• بررسی وجود نشانگرهای بیوشیمیایی غیر طبیعی 
• بررسی وجود ناهنجاری‌های جنینی
• بررسی علائم زایمان زودرس 
• تایید بارداری مشکوک خارج از رحم 
• ارزیابی از دست دادن بارداری 

پایش ضربان قلب جنین

پزشک از دستگاه سنجش ضربان قلب جنین در طول زایمان برای بررسی هر نوع تغییر استفاده می‌کند. دو روش برای نظارت بر ضربان قلب جنین در این زمان وجود دارد:

• یک؛ سمع: این روش شامل نگه داشتن یک گوشی پزشکی مخصوص یا مبدل داپلر روی شکم خانم باردار و گوش دادن به ضربان قلب جنین است. پزشک ممکن است این کار را در زمان‌های خاصی در طول زایمان انجام دهد.
• دو؛ نظارت الکترونیکی جنین: این روش شامل استفاده از تجهیزات تخصصی داخلی یا خارجی برای اندازه‌گیری ضربان قلب در پاسخ به انقباضات است. 

چرا ضربان قلب جنین غیرقابل تشخیص است؟

پزشک ممکن است به دلایل زیر نتواند ضربان قلب جنین را در طول اسکن پیدا کند: 

• اسکن در اوایل بارداری انجام شده
• خانم باردار، شکم بزرگ‌تری دارد 
• حاملگی خارج از رحم

زمانی که طول جنین 7 میلی‌متر یا بیشتر شد، پزشک باید بتواند ضربان قلب جنین را بشنود. اگر پزشک نتواند ضربان قلب را تشخیص بدهد، ممکن است از فرد بخواهد تا یک هفته دیگر برای اسکن مجدد مراجعه کند.

پرسش و پاسخ مخاطب نی نی بان درباره تشکیل قلب جنین

پاسخ دکتر شیرین قاضی زاده، متخصص زنان و زایمان: به طور کلی مشخص شدن اینکه قلب جنین تشکیل شده یا نه، به چند روش انجام می‌شود: اگر با سونوگرافی واژینال باشد معمولا بین هفته ۶ بارداری تا هفته ۷ بارداری، از طریق سونوی شکمی یک هفته از روش قبلی دیرتر یعنی بین ۷ تا ۸ هفتگی مشخص می‌شود و اگر با دستگاه‌هایی باشد که بخواهید صدای قلب جنین خود را هم بشنوید از ۴ ماهگی به بعد مشخص می‌شود.

خلاصه

در این مقاله متوجه شدید که در چند هفتگی قلب جنین تشکیل می‌شود. قلب جنین در حدود هفته پنجم بارداری شروع به تپیدن می‌کند. تشخیص ضربان قلب در این مرحله با استفاده از سونوگرافی واژینال امکان‌پذیر است. در طول دوران بارداری و زایمان، پزشک، یا ماما بر ضربان قلب جنین نظارت می‌کنند.