انسداد روده در کودکان، چه علائمی دارد؟

به دلیل اهمیت بیماری انسداد روده و شیوع زیاد آن در بین نوزادان و کودکان،‌علائم بروز آن را در کودکان هم بررسی کنیم. به همین دلیل از دکتر حسن‌علی صابری،‌متخصص کودکان و نوزادان درباره‌ی انسداد روده در کودکان پرسیدیم.

دکتر صابری،‌با اشاره به اینکه می‌توان انسداد روده را در دو نوع انسداد مکانیکی و انسداد فلجی بررسی کرد، می‌گوید:« انسداد مکانیکی به این صورت است که مسیر عبور مدفوع و گاز معده در روده، به هر علتی بسته شده باشد. در انسداد فلجی، مسیر روده بسته نمی‌شود بلکه به علت فلج اعصاب و عضلات روده، انقباض طبیعی روده‌ها مختل می‌شود. دلایل انسداد روده در سنین مختلف، متفاوت است.»

سفت شدن مدفوع در روده‌ها
دکتر صابری شایع‌ترین دلیل انسداد روده‌ها در کودکان بالاتر‌از 3 ماه، سفت شدن مدفوع در روده‌ها که در این موارد معمولا کار بچه‌ها به بیمارستان می‌کشد.

انگل‌های دردسر‌آفرین
انگل‌های روده‌ای مانند آسکاریس که در مواردی می‌توانند انسداد روده ایجاد کنند که باید با دارو‌های ضد‌انگل و رعایت مواد بهداشتی درمان شوند.

چرخش‌های روده
چرخش‌های روده در هر سنی می‌تواند بروز کند و تنها راه درمان آن جراحی است. انسداد روده در هر قسمتی علائم مخصوص به خود را دارد. برای مثال اگر پایین‌تر از دوازدهه(شامل روده‌ی بزرگ،‌روده‌ی کوچک و مقعد) بروز کند، کودک حتما استفراغ صفراوی خواهد داشت و شکمش ورم می‌کند و بزرگ می‌شود. اگر انسداد روده در بالا‌تر از دوازدهه (مری و معده) بروز کند، استفراغ شایع‌تر است.

در‌هم‌روی روده‌ها
انواژیناسیون یا در‌هم‌روی روده‌ها هم یکی دیگر از علت‌های انسداد روده است. در این حالت قسمتی از روده‌ی کوچک داخل روده‌ی بزرگ شده است و دل‌درد، استفراغ، دفع مدفوع خونی از علائم آن هستند. متخصصان می‌توانند این‌حالت روده‌ها را با اقدام رادیولوژی درست کنند اما در صورتی که این مشکل حل نشود، کودک باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.

دیابت و کم‌کاری تیروئید
همچنین گاهی دیابت و کم‌کاری تیروئید هم می‌توانند عامل انسداد روده‌ها باشند که برای درمان انسداد روده‌ها در این بچه‌ها، باید ابتدا بیماری‌های زمینه‌ای آنها درمان شود.

عمل‌های جراحی شکمی
عمل‌های جراحی شکمی هم یکی دیگر از علت‌های بروز انسداد روده است. کودکانی که جراحی می‌شوند، طبیعی است که تا مدت کمی روده‌هایشان حالت فلجی داشته باشد. بنابر‌این پزشکان بعد از عمل، کارایی روده‌ها را از روی اشتهای بیمار و دفع گاز معده چک می‌کنند. اگر روده‌ها تنها چند روز بعد از عمل جراحی این‌حالت را داشته باشند، طبیعی است اما اگر این حالت همچنان طول بکشد و ادامه پیدا کند، ممکن است او دچار چسبندگی بعد از عمل شده باشد.

مدفوع باقی‌مانده در روده
گاهی مدفوع باقی‌مانده و سفت شده در روده می‌تواند موجب انسداد روده شود که در این صورت کودک باید تنقیه شود تا مدفوع باقی‌مانده در روده‌هایش خارج شود. درمان خوراکی و استفاده از ملین‌ها برای رفع انسداد روده، تنها در مواردی استفاده می‌شود که عامل آن سفت شدن مدفوع باشد. رژیم غذایی پر‌فیبر و خوردن مایعات زیاد هم برای جلوگیری از سفت شدن مدفوع بسیار موثر است.

بنابر‌این دکتر صابری توصیه می‌کند:«والدین باید به محض دیدن علائمی مانند بزرگ شدن غیر‌طبیعی شکم کودک، استفراغ صفراوی، درد شکم،‌بی‌قراری، گریه و عدم دفع گاز و مدفوع به پزشک مراجعه کنند چون در اکثر موارد، انسداد‌روده تنها با عمل جراحی درمان می‌شود.»