درمان اختلالات تخمک گذاری، مواد غذایی فوقالعاده مفید
این سندروم از شایع ترین اختلالات غدد درون ریز زنان در سنین باروری و همچنین شایع ترین علت ناباروری ناشی از اختلالات تخمک گذاری است.
سندرم تخمدان پلی کیستیک یا به اختصار، PCOS (polycystic ovary syndrome) ، با میزان شیوع حدود ۱۱ درصد در جوامع مختلف ظاهرا شایعترین بیماری اندوکرین در زنان در سن باروری است. شیوع دقیقی از این سندروم در کشورمان تعیین نشده اما گزارشهای پراکنده از شیوع ۷ تا۲۰ درصدی وحتی ۴۰ درصدی آن در میان زنان در سنین باروری حکایت دارد.
این سندرم با وجود دو معیار از سه معیار عدم تخمک گذاری یا الیگواوولاسیون، شواهد بالینی یا آزمایشگاهی افزایش سطوح آندروژن ها (گروهی از هورمونهای جنسی که مهمترینشان تستوسترون است) و نمای تخمدان پلی کیستیک در سونوگرافی تشخیص داده می شود. این سندروم از شایع ترین اختلالات غدد درون ریز زنان در سنین باروری و همچنین شایع ترین علت ناباروری ناشی از اختلالات تخمک گذاری است. این سندرم میتواند با عوارض مختلفی در فرد مبتلا همراه باشد که مهم ترین عوارض آن در سنین نوجوانی و دوران بلوغ به صورت آمنوره (فقدان عادت ماهانه)، الیگومنوره، رشد بیش از حد موهای زائد (هیرسوتیسم)، آکنه و چاقی بروز می کند.
این سندرم با طیف وسیعی از اختلالات تولید مثلی، متابولیکی و روان شناختی همراه است و مبتلایان به آن در مقایسه با افراد سالم در خطر بالایی برای ابتلا به دیابت نوع دو، پر فشاری خون، بیماریهای قلبی و عروقی، سرطان آندومتر و دیابت بارداری در سال های آتی زندگی خود روبرو هستند. گرچه فرضیات مختلفی برای علت این بیماری مطرح شده هرچند که اتیولوژی این سندروم هنوز نامشخص است. یک فرضیه، ناهنجاری در بخش های فعال اندوکرینی زنان شامل تخمدان ها، غدد فوق کلیوی، محور هیپوتالاموس- هیپوفیز و بافت های حساس به انسولین مانند بافت چربی را علت این سندروم میداند.
بنظر میرسد که بافت چربی - خصوصا بافت چربی احشایی که حساس به انسولین است - از طریق ایجاد مقاومت انسولینی و شرایط التهابی مزمن میتواند در سبب شناسی PCOS و عوارض متابولیکی و قلبی-عروقی ناشی از آن نقش داشته باشد. این در حالتی است که چاقی و بویژه چاقی احشایی در افراد مبتلا به PCOS شیوع بالای ۱۰ تا ۵۰ درصدی دارد.
در واقع میتوان یک مثلث با ۳ راس چاقی، مقاومت انسولینی و اختلال در سنتز آندروژن ها را در بیماران PCOS متصور شد. چرا که چاقی به واسطه ی ایجاد مقاومت انسولینی میتواند با مکانیسم های خاص سبب اختلال در سنتز اندروژن ها شود و یا از طریق واسطه های التهابی سنتز شده توسط بافت چربی بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر عملکرد و ترشحات هیپوتالاموس و تخمدان ها تاثیر گذار باشد.
محققان بر این باورند که مدیریت وزن، اولین خط درمان برای زنان مبتلا به PCOS با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۲۵ است. در حال حاضر درمان رایج در مبتلایان به این سندروم شامل ترکیب همزمانی از داروها از جمله داروی کاهنده ی مقاومت انسولینی (متفورمین) و قرصهای هورمونی (همچون سیپروترون کامپاند) و داروهای کاهنده ی چربی خون (استاتین ها) است. با این اوصاف، از دو منظر میشود به راهکارهای تغذیه ای در قبال این سندروم نگاه کرد. یکی از منظر کالری مصرفی و درشت مغذیها و دیگری از این نگاه که زنان مبتلا به این سندروم نیز همچون مبتلایان به سایر بیماری های مزمن، دچار کمبود برخی ریزمغذی ها نیز هستند.
کالری و ترکیب درشت مغذیها در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS
توجه به تنظیم یک رژیم غذایی متعادل و متناسب با مشکل افراد مبتلا به PCOS از اهمیت زیادی برخوردار است.چرا که گاهی رژیم های غیر اصولی کاهش وزن، اختلالات روحی همچون افسردگی و بدنبال آن عدم پیروی بیمار از رژیم را به دنبال دارند. تاکنون مطالعات زیادی در مورد تاثیر رژیم های غذایی با مقادیر مختلف کالری و ترکیبات مختلف از درشت مغذیها در بهبود علائم تخمدان پلی کیستیک انجام شده است.
آنچه از مجموع مشاهدات و نتایج مطالعات جمع بندی شده است حاکی از این حقیقت است که رژیم های کم کالری (بدون در نظر گرفتن ترکیب درشت مغذیها در رژیم غذایی) و کاهش 10-5 درصد از وزن اولیه ی بدن در بهبود علائم تخمدان پلی کیستیک، افزایش اثربخشی درمان ها و کاهش عوارض بیماری و حتی بازگشت قدرت باروری بسیار موثراست.
در مورد ترکیب مناسب درشت مغذیها در رژیم غذایی در این افراد نیز باید گفت که ترکیب متعادل از انواع درشت مغذیها در رژیم غذایی این افراد همچون افراد دیگر، بنظر ترکیب مطلوبی می آید، چرا که کاهش بیش از حد کربوهیدارت و پروتئین و چربی یا افزایش غیرعلمی درصد آنها در رژیم همچون رژیم های پرپروتئین خاص یا رژیمهای کتوژنیک یا پرکربوهیدرات، عوارض جدی شناخته شده ی مختص خود را بر سلامت افراد برجا میگذارند که از جمله ی آنها اختلالات متابولیکی، ریزش مو، عوارض قلبی-عروقی، گوارشی و حتی کلیوی را میتوان نام برد.
تنظیم اشتها نیز در زنان مبتلا به PCOS به دلیل مشکل مقاومت انسولینی در این خانم ها و عدم تنظیم درست قندخون، تا حدودی با چالش های جدی روبروست. لذا توصیه به مصرف غذاهایی با شاخص گلایسمی پایین (کربوهیدارت های پیچیده که قندخون را دیرتر بالا میبرند و آهسته تر هضم میشوند) و محتوای کربوهیدارتی پایین و پرهیز از مصرف نامتعادل قندهای ساده میتواند علائم و عوارض متابولیکی را حتی در افراد لاغر مبتلا به PCOS بهبود ببخشد. شاید در مورد ترکیب درشت مغذیها در رژیم غذایی زنان PCOS هنوز اتفاق نظر قاطعی وجود نداشته باشد ولی توافق کلی بر کاهش وزن متعادل و متناسب در جهت بهبود علائم و عوارض، افزایش اثر بخشی درمانها و حتی بازگشت قدرت باروری در زنان با BMI بالای 25 (دچار اضافه وزن و چاقی) در میان محققان وجود دارد.
ریزمغذی ها در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS
روی: دخالت عنصر روی دربلوغ جنسی و عملکرد غدد جنسی به اثبات رسیده است.روی یک عنصر حیاتی برای بدن است که در ساختمان بیش از ۳۰۰ نوع آنزیم حضور دارد.نقش روی در ارتباط با ساختمان انسولین، سنتز، ذخیره سازی، ترشح و عملکرد آن نیز شناخته شده است.
محققان تاثیر کمبود روی در مقاومت انسولینی، عدم تحمل گلوکز وکاهش ترشح انسولین را که در صورت تداوم کمبود روی منجر به دیابت میشود، بررسی کرده اند و حتی مکمل یاری روی در برخی مطالعات توانسته حساسیت انسولینی را در بیماران دیابتی نوع ۲ بهبود ببخشد. با توجه به نقش مقاومت انسولینی در علت یابی بیماری PCOS، بررسی ها نشان دهنده ی آن است که در زنان مبتلا به این سندروم، دریافت روی از رژیم غذایی، پایین تر از زنان سالم است. لذا در این بیمارن توصیه به افزایش مصرف غذاهای غنی از روی همچون غذاهای دریایی و آجیل توصیه میشود تا به کاهش عوارض متابولیکی ناشی از مقاومت انسولینی در این بیماران کمک کند.
منیزیم: منیزیم دومین یون داخل سلولی در بدن انسان از نظر فراوانی است و در بیش از ۳۰۰ واکنش آنزیمی در بدن دخیل است. کمبود منیزیم در ارتباط با بیماری های متابولیکی همچون دیابت نوع ۲، چاقی، سندروم متابولیک، مقاومت انسولینی، اختلالات چربی و بیماریهای قلبی-عروقی است. منیزیم نقش مهمی در تنظیم قندخون و متابولیسم انسولین ایفا میکند. انسولین نیز بر غلظت منیزیم خون بطور متقابل تاثیر میگذارد. تا جاییکه مکمل یاری با منیزیم در مطالعات، بهبود مقاومت انسولینی را در پی داشته و منجر به کاهش خطر دیابت، اختلالات چربی خون، پرفشاری خون و التهاب بدن میشود. دریافت منابع غذایی این عنصر مهم و حیاتی نیز در میان زنان مبتلا به PCOS پایین گزارش شده است. سبوس گندم و برنج و جو، بادام، مغزها، بذر کتان و دانه های کنجد، تخم کدو و هندوانه و آفتابگردان، سبزیهای سبز برگ تیره، دانه سویا، موز و ماهی منابع خوب منیزیم در رژیم غذایی هستند.
اسیدهای چرب اومگا ۳: محققان پیشنهاد کرده اند که PCOS همچون بسیاری از بیماری های مزمن، یک وضعیت التهابی خفیف در بدن است که با افزایش سطح فاکتورهای التهابی همراه است. اثرات ضدالتهابی اسیدهای چرب اومگا۳ در مطالعات متعدد و در بیماری های مختلف به اثبات رسیده است و حتی کمبود دریافت این اسیدهای چرب در ایجاد بسیاری از بیماری های مزمن نقش دارد. توجه به این نکته نیز قابل توجه است که شیوع اختلالات افسردگی و خلقی در زنان مبتلا به PCOS بطور قابل توجهی بالاتر از زنان دیگر است که اختلالات هورمونی حاضر در این بیماری میتواند یکی از دلایل این مشکلات باشد. شایان ذکر است که کمبود اسیدهای چرب اومگا ۳ در رژیم غذایی بیماران مبتلا به افسردگی (فارغ از سایر اختلالات)، در اکثر مطالعات دیده شده است. بررسیهای رژیم غذایی در زنان مبتلا به PCOS نیز، موید دریافت کمتر منابع غذایی اومگا ۳ در این زنان در مقایسه با سایر زنان است.
اسیدهای چرب اومگا۳ اثرات مطلوبی بر سطح لیپیدهای سرمی و انسولین و حساسیت به آن در زنان مبتلا به PCOS دارد. لذا در این زنان توصیه به مصرف منابع غذایی این اسیدهای چرب، همچون روغن ماهی، کلزا، کاتن، ماهی های همچون ماهی آزاد، ساردین، تون، قزل آلا، گردو، سویا و تخم مرغ (البته با رعایت اعتدال) میشود که علاوه بر اثرات مفید در تخفیف علائم بیماری، در بهبود علائم افسردگی و خلقی در این زنان نیز سهیم است.
کلسیم و ویتامین D: کلسیم و ویتامین D، دو عامل کمک کننده در بهبود مشکل مقاومت انسولینی هستند که اکثر زنان مبتلا به PCOS با آن دست و پنجه نرم میکنند. شرایط جغرافیایی اکثر مناطق کشورمان و الگوی نادرستی که در تغذیه ی زنان در پیش گرفته شده (که البته به نظر میرسد در سالهای اخیر این الگوی غذایی در حال تغییر و بهبود است) زنان ایرانی را در معرض کمبود دریافت کلسیم و ویتامین D از رژیم غذایی قرار داده است.
هر چند منبع عمده ی تامین ویتامین D بدن، نور بی واسطه ی آفتاب و سنتز ویتامین D از کلسترول موجود در زیر پوست است اما دریافت مواد غذایی غنی شده با ویتامین D هم میتواند تا حدی این کمبود را جبران کند. از طرفی منابع غذایی غنی از کلسیم نیز در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS کمتر از زنان دیگر دیده میشود. دریافت کم کلسیم و ویتامین D حتی میتواند در اختلالات خلقی و افسردگی معمول در زنان مبتلا به PCOS دخیل باشد. کلسیم و ویتامین D نقش های بیولوژیک مرتبط با یکدیگر در بدن دارند و جذب کارای کلسیم مرهون حضور مقادیر کافی ویتامین D در بدن است. منابعی همچون لبنیات، ماهی، کلم، لوبیا، شیر سویا، شلغم، بادام، پرتقال، انجیر و سبزیجات با برگ های سبز تیره، میتوانند تامین کننده ی کلسیم در رژیم غذایی این زنان باشند.
این سندرم با وجود دو معیار از سه معیار عدم تخمک گذاری یا الیگواوولاسیون، شواهد بالینی یا آزمایشگاهی افزایش سطوح آندروژن ها (گروهی از هورمونهای جنسی که مهمترینشان تستوسترون است) و نمای تخمدان پلی کیستیک در سونوگرافی تشخیص داده می شود. این سندروم از شایع ترین اختلالات غدد درون ریز زنان در سنین باروری و همچنین شایع ترین علت ناباروری ناشی از اختلالات تخمک گذاری است. این سندرم میتواند با عوارض مختلفی در فرد مبتلا همراه باشد که مهم ترین عوارض آن در سنین نوجوانی و دوران بلوغ به صورت آمنوره (فقدان عادت ماهانه)، الیگومنوره، رشد بیش از حد موهای زائد (هیرسوتیسم)، آکنه و چاقی بروز می کند.
این سندرم با طیف وسیعی از اختلالات تولید مثلی، متابولیکی و روان شناختی همراه است و مبتلایان به آن در مقایسه با افراد سالم در خطر بالایی برای ابتلا به دیابت نوع دو، پر فشاری خون، بیماریهای قلبی و عروقی، سرطان آندومتر و دیابت بارداری در سال های آتی زندگی خود روبرو هستند. گرچه فرضیات مختلفی برای علت این بیماری مطرح شده هرچند که اتیولوژی این سندروم هنوز نامشخص است. یک فرضیه، ناهنجاری در بخش های فعال اندوکرینی زنان شامل تخمدان ها، غدد فوق کلیوی، محور هیپوتالاموس- هیپوفیز و بافت های حساس به انسولین مانند بافت چربی را علت این سندروم میداند.
بنظر میرسد که بافت چربی - خصوصا بافت چربی احشایی که حساس به انسولین است - از طریق ایجاد مقاومت انسولینی و شرایط التهابی مزمن میتواند در سبب شناسی PCOS و عوارض متابولیکی و قلبی-عروقی ناشی از آن نقش داشته باشد. این در حالتی است که چاقی و بویژه چاقی احشایی در افراد مبتلا به PCOS شیوع بالای ۱۰ تا ۵۰ درصدی دارد.
در واقع میتوان یک مثلث با ۳ راس چاقی، مقاومت انسولینی و اختلال در سنتز آندروژن ها را در بیماران PCOS متصور شد. چرا که چاقی به واسطه ی ایجاد مقاومت انسولینی میتواند با مکانیسم های خاص سبب اختلال در سنتز اندروژن ها شود و یا از طریق واسطه های التهابی سنتز شده توسط بافت چربی بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر عملکرد و ترشحات هیپوتالاموس و تخمدان ها تاثیر گذار باشد.
محققان بر این باورند که مدیریت وزن، اولین خط درمان برای زنان مبتلا به PCOS با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۲۵ است. در حال حاضر درمان رایج در مبتلایان به این سندروم شامل ترکیب همزمانی از داروها از جمله داروی کاهنده ی مقاومت انسولینی (متفورمین) و قرصهای هورمونی (همچون سیپروترون کامپاند) و داروهای کاهنده ی چربی خون (استاتین ها) است. با این اوصاف، از دو منظر میشود به راهکارهای تغذیه ای در قبال این سندروم نگاه کرد. یکی از منظر کالری مصرفی و درشت مغذیها و دیگری از این نگاه که زنان مبتلا به این سندروم نیز همچون مبتلایان به سایر بیماری های مزمن، دچار کمبود برخی ریزمغذی ها نیز هستند.
کالری و ترکیب درشت مغذیها در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS
توجه به تنظیم یک رژیم غذایی متعادل و متناسب با مشکل افراد مبتلا به PCOS از اهمیت زیادی برخوردار است.چرا که گاهی رژیم های غیر اصولی کاهش وزن، اختلالات روحی همچون افسردگی و بدنبال آن عدم پیروی بیمار از رژیم را به دنبال دارند. تاکنون مطالعات زیادی در مورد تاثیر رژیم های غذایی با مقادیر مختلف کالری و ترکیبات مختلف از درشت مغذیها در بهبود علائم تخمدان پلی کیستیک انجام شده است.
آنچه از مجموع مشاهدات و نتایج مطالعات جمع بندی شده است حاکی از این حقیقت است که رژیم های کم کالری (بدون در نظر گرفتن ترکیب درشت مغذیها در رژیم غذایی) و کاهش 10-5 درصد از وزن اولیه ی بدن در بهبود علائم تخمدان پلی کیستیک، افزایش اثربخشی درمان ها و کاهش عوارض بیماری و حتی بازگشت قدرت باروری بسیار موثراست.
در مورد ترکیب مناسب درشت مغذیها در رژیم غذایی در این افراد نیز باید گفت که ترکیب متعادل از انواع درشت مغذیها در رژیم غذایی این افراد همچون افراد دیگر، بنظر ترکیب مطلوبی می آید، چرا که کاهش بیش از حد کربوهیدارت و پروتئین و چربی یا افزایش غیرعلمی درصد آنها در رژیم همچون رژیم های پرپروتئین خاص یا رژیمهای کتوژنیک یا پرکربوهیدرات، عوارض جدی شناخته شده ی مختص خود را بر سلامت افراد برجا میگذارند که از جمله ی آنها اختلالات متابولیکی، ریزش مو، عوارض قلبی-عروقی، گوارشی و حتی کلیوی را میتوان نام برد.
تنظیم اشتها نیز در زنان مبتلا به PCOS به دلیل مشکل مقاومت انسولینی در این خانم ها و عدم تنظیم درست قندخون، تا حدودی با چالش های جدی روبروست. لذا توصیه به مصرف غذاهایی با شاخص گلایسمی پایین (کربوهیدارت های پیچیده که قندخون را دیرتر بالا میبرند و آهسته تر هضم میشوند) و محتوای کربوهیدارتی پایین و پرهیز از مصرف نامتعادل قندهای ساده میتواند علائم و عوارض متابولیکی را حتی در افراد لاغر مبتلا به PCOS بهبود ببخشد. شاید در مورد ترکیب درشت مغذیها در رژیم غذایی زنان PCOS هنوز اتفاق نظر قاطعی وجود نداشته باشد ولی توافق کلی بر کاهش وزن متعادل و متناسب در جهت بهبود علائم و عوارض، افزایش اثر بخشی درمانها و حتی بازگشت قدرت باروری در زنان با BMI بالای 25 (دچار اضافه وزن و چاقی) در میان محققان وجود دارد.
ریزمغذی ها در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS
روی: دخالت عنصر روی دربلوغ جنسی و عملکرد غدد جنسی به اثبات رسیده است.روی یک عنصر حیاتی برای بدن است که در ساختمان بیش از ۳۰۰ نوع آنزیم حضور دارد.نقش روی در ارتباط با ساختمان انسولین، سنتز، ذخیره سازی، ترشح و عملکرد آن نیز شناخته شده است.
محققان تاثیر کمبود روی در مقاومت انسولینی، عدم تحمل گلوکز وکاهش ترشح انسولین را که در صورت تداوم کمبود روی منجر به دیابت میشود، بررسی کرده اند و حتی مکمل یاری روی در برخی مطالعات توانسته حساسیت انسولینی را در بیماران دیابتی نوع ۲ بهبود ببخشد. با توجه به نقش مقاومت انسولینی در علت یابی بیماری PCOS، بررسی ها نشان دهنده ی آن است که در زنان مبتلا به این سندروم، دریافت روی از رژیم غذایی، پایین تر از زنان سالم است. لذا در این بیمارن توصیه به افزایش مصرف غذاهای غنی از روی همچون غذاهای دریایی و آجیل توصیه میشود تا به کاهش عوارض متابولیکی ناشی از مقاومت انسولینی در این بیماران کمک کند.
منیزیم: منیزیم دومین یون داخل سلولی در بدن انسان از نظر فراوانی است و در بیش از ۳۰۰ واکنش آنزیمی در بدن دخیل است. کمبود منیزیم در ارتباط با بیماری های متابولیکی همچون دیابت نوع ۲، چاقی، سندروم متابولیک، مقاومت انسولینی، اختلالات چربی و بیماریهای قلبی-عروقی است. منیزیم نقش مهمی در تنظیم قندخون و متابولیسم انسولین ایفا میکند. انسولین نیز بر غلظت منیزیم خون بطور متقابل تاثیر میگذارد. تا جاییکه مکمل یاری با منیزیم در مطالعات، بهبود مقاومت انسولینی را در پی داشته و منجر به کاهش خطر دیابت، اختلالات چربی خون، پرفشاری خون و التهاب بدن میشود. دریافت منابع غذایی این عنصر مهم و حیاتی نیز در میان زنان مبتلا به PCOS پایین گزارش شده است. سبوس گندم و برنج و جو، بادام، مغزها، بذر کتان و دانه های کنجد، تخم کدو و هندوانه و آفتابگردان، سبزیهای سبز برگ تیره، دانه سویا، موز و ماهی منابع خوب منیزیم در رژیم غذایی هستند.
اسیدهای چرب اومگا ۳: محققان پیشنهاد کرده اند که PCOS همچون بسیاری از بیماری های مزمن، یک وضعیت التهابی خفیف در بدن است که با افزایش سطح فاکتورهای التهابی همراه است. اثرات ضدالتهابی اسیدهای چرب اومگا۳ در مطالعات متعدد و در بیماری های مختلف به اثبات رسیده است و حتی کمبود دریافت این اسیدهای چرب در ایجاد بسیاری از بیماری های مزمن نقش دارد. توجه به این نکته نیز قابل توجه است که شیوع اختلالات افسردگی و خلقی در زنان مبتلا به PCOS بطور قابل توجهی بالاتر از زنان دیگر است که اختلالات هورمونی حاضر در این بیماری میتواند یکی از دلایل این مشکلات باشد. شایان ذکر است که کمبود اسیدهای چرب اومگا ۳ در رژیم غذایی بیماران مبتلا به افسردگی (فارغ از سایر اختلالات)، در اکثر مطالعات دیده شده است. بررسیهای رژیم غذایی در زنان مبتلا به PCOS نیز، موید دریافت کمتر منابع غذایی اومگا ۳ در این زنان در مقایسه با سایر زنان است.
اسیدهای چرب اومگا۳ اثرات مطلوبی بر سطح لیپیدهای سرمی و انسولین و حساسیت به آن در زنان مبتلا به PCOS دارد. لذا در این زنان توصیه به مصرف منابع غذایی این اسیدهای چرب، همچون روغن ماهی، کلزا، کاتن، ماهی های همچون ماهی آزاد، ساردین، تون، قزل آلا، گردو، سویا و تخم مرغ (البته با رعایت اعتدال) میشود که علاوه بر اثرات مفید در تخفیف علائم بیماری، در بهبود علائم افسردگی و خلقی در این زنان نیز سهیم است.
کلسیم و ویتامین D: کلسیم و ویتامین D، دو عامل کمک کننده در بهبود مشکل مقاومت انسولینی هستند که اکثر زنان مبتلا به PCOS با آن دست و پنجه نرم میکنند. شرایط جغرافیایی اکثر مناطق کشورمان و الگوی نادرستی که در تغذیه ی زنان در پیش گرفته شده (که البته به نظر میرسد در سالهای اخیر این الگوی غذایی در حال تغییر و بهبود است) زنان ایرانی را در معرض کمبود دریافت کلسیم و ویتامین D از رژیم غذایی قرار داده است.
هر چند منبع عمده ی تامین ویتامین D بدن، نور بی واسطه ی آفتاب و سنتز ویتامین D از کلسترول موجود در زیر پوست است اما دریافت مواد غذایی غنی شده با ویتامین D هم میتواند تا حدی این کمبود را جبران کند. از طرفی منابع غذایی غنی از کلسیم نیز در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS کمتر از زنان دیگر دیده میشود. دریافت کم کلسیم و ویتامین D حتی میتواند در اختلالات خلقی و افسردگی معمول در زنان مبتلا به PCOS دخیل باشد. کلسیم و ویتامین D نقش های بیولوژیک مرتبط با یکدیگر در بدن دارند و جذب کارای کلسیم مرهون حضور مقادیر کافی ویتامین D در بدن است. منابعی همچون لبنیات، ماهی، کلم، لوبیا، شیر سویا، شلغم، بادام، پرتقال، انجیر و سبزیجات با برگ های سبز تیره، میتوانند تامین کننده ی کلسیم در رژیم غذایی این زنان باشند.
منبع:
زندگی آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼