شربت اشتها آور برای کودکان، عوارض دارند؟

یکی از دغدغه های مشترک و رایج میان اکثر مادران، غذا نخوردن و بی اشتهایی فرزندانشان است. زمانی که کودک بی اشتها می شود، اولین چیزی که به ذهن مادر و اطرافیان می رسد، خوراندن داروی اشتها آور به کودک است. در برخی موارد، این کار حتی بدون تجویز پزشک انجام می شود. نگرانی مادران برای حفظ سلامتی کودک است، غافل از اینکه این داروها شیمیایی است و عوارض و مضراتی را برای سلامتی کودک در پی دارد. در ابتدا با مراجعه به پزشک باید علت این بی اشتهایی مشخص شود.

چگونگی افزایش اشتها با داروهای اشتها آور
معمولا داروهای اشتها آور نوعی آنتی هیستامین هستند که یکی از تأثیرات آن افزایش اشتها است. برای مثال داروی آنتی هیستامین و ضد آلرژی سیپروهپتادین، داروهایی است که برای درمان آلرژی های غذایی، فصلی، خفیف پوستی، و آلرژی های مربوط به خون و پلاسما تجویز می شود. سیپروهپتادین یکی از معروف ترین داروهای است که برای افزایش اشتها مورد استفاده قرار می گیرد، در حالی که تأثیر آن بر اشتها تنها یکی از عوارض این دارو است، و همانطور که گفته شد کاربردهای سیپروهپتادین چیز دیگری است.

عوارض داروهای اشتها آور بر کودکان
سیپروهپتادین بر دستگاه اعصاب مرکزی اثر می گذارد و باعث بروز عوارض متعددی می شود. عوارض داروهای اشتها آور بر سلامت کودکان عبارتند از: گیجی، خواب آلودگی، نداشتن تمرکز، نخوابیدن کودک به علت هیجان زیاد، بی قراری، تپش قلب، کاهش فشار خون، اثر بر عملکرد کبد، اسهال، یبوست، و استفراغ. در صورت مصرف بیش از حد و بروز مسمومیت، اختلال دفع ادرار و کاهش هشدارهای مغزی نیز می تواند از سایر عوارض این داروها باشد. مصرف زیاد این دارو در کودکان می تواند منجر به توهم، مشکل های قلبی، ریوی، و حتی مرگ شود.

سن مجاز مصرف داروهای اشتها آور برای کودکان
مصرف داروهای اشتها آور در کودکان زیر 2 سال از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)ممنوع اعلام شده است. این نوع داروها در کودکان 2 تا 4 سال نیز به دلیل احتمال ایجاد مسمومیت مجاز نیست. کودکان بالای 4 سال، تحت نظر پزشک، و برای مدت کوتاه می توانند از این داروها استفاده کنند.

چگونگی افزایش اشتها با داروهای اشتها آور گیاهی
داروهای اشتها آور گیاهی معمولا از عصاره گیاهان یا میوه ها تهیه می شوند. مصرف این گونه دارو ها خطری ندارد. مثلا اگر دارو از عصاره انار تهیه شده باشد، به دلیل ترش بودن کودک احساس گرسنگی خواهد کرد. با این حال مصرف خودسرانه و طولانی مدت داروهای گیاهی نیز به هیچ عنوان توصیه نمی شود. در صورت نیاز به مصرف این نوع داروهای گیاهی به متخصص طب سنتی مراجعه کنید.

علل مختلف بی اشتهایی
بی اشتهایی ممکن است دلایل بسیاری داشته باشد. از جمله دلایل بی اشتهایی می توان به عفونت، دندان در آوردن کودک، تب، اسهال، بیماری های هورمونی، تیروئید، دیابت، کم خونی، فقر آهن، کمبود روی، کمبود ویتامین D3، عوامل ژنتیکی و ... اشاره کرد. تشخیص علت این بی اشتهایی بسیار ضروری است. زیرا اگر کودک به یک عفونت ادراری ساده مبتلا شود، حتی استفاده از داروهای اشتها آور گیاهی می تواند علائم بیماری را پنهان کند. در این صورت ممکن است روند تشخیص بیماری در کودک به تعویق بیفتد و زمانی متوجه بیماری شوید که دیگر خیلی دیر شده است.

منحنی رشد؛ مهم ترین معیار اشتها و تغذیه کودک
والدین باید منحنی رشد را ملاک رشد کودک قرار دهند، نه مشاهدات و نظر شخصی خود و اطرافیان. اگر این منحنی بالا رونده باشد، به آن معناست که کودک سوءتغذیه ندارد. ولی اگر روند نزولی باشد، باید حتما کودک را نزد پزشک برده تا علت این روند نزولی مشخص شود.

در سال اول کودک بسیار سریع رشد می کند. به گونه ای که در پایان ۳ سالگی وزن کودک به ۳ برابر وزن هنگام تولدش می رسد. و قدش هم بین ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر رشد می کند. اما در سال دوم، رشد کودک به نصف این میزان می رسد و در سال سوم، رشد قدی و وزنی سرعت زیادی ندارد. در حقیقت بعد از ۳ سالگی فرآیند رشد به گونه ای است که اگر کودک در سال ۸ سانتی متر قد کشید و ۲ تا ۳ کیلوگرم وزن اضافه کرد، عالی ترین رشد را داشته است.

اشتباه مادران در غذا دادن به کودک
متاسفانه بسیاری از مادران به زور، با دادن پاداش، یا شیوه های نادرست دیگر، بچه را وادار به خوردن غذا می کنند. با این کار سیستم طبیعی رفع نیاز کودک را به هم می ریزند و کودک از غذا خوردن متنفر می شود یا خاطره بدی از آن در ذهنش باقی می ماند. برخی از مادران نیز برای افزایش اشتهای کودک، انواع مکمل های مولتی ویتامین و یا شربت های اشتها آور به خورد کودک می دهند.