گذراندن دوران بارداری، سالم با ورزش کردن

انجام حرکات ورزشی و تقویت عضلات پیش، حین و پس از حاملگی به خانم های محترم توصیه می شود. اگر در زندگی روزمره عادت به ورزش داشته اید، در هنگام حاملگی آن را ادامه دهید. تنها این نکته را به خاطر بسپارید که در حاملگی نباید تا حد خستگی مفرط به ورزش کردن ادامه داد.
ورزش های ایروبیک همانند پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری و شنا بسیار مناسب دوران بارداری هستند ولی باید از انجام ورزش های رزمی و بوکس در حین بارداری اجتناب کرد. انجام ورزش شنا در حاملگی به انجام ساده تر زایمان و کنترل اضافه وزن در حین بارداری کمک کرده و با کاهش وزن
خانم حامله در آب از صدمه به مفاصل زانو جلوگیری می شود.در موارد خاصی باید از انجام ورزش اجتناب کرد و یا حتماً با نظر پزشک اقدام به این کار کرد. این موارد عبارتند از: تهدید به سقط که همراه خون ریزی سه ماهه اول باشد و حاملگی های چند قلویی و بیماری قلبی و ریوی شدید و احتمال زایمان زودرس که با کوتاه شدن طول دهانه رحم همراه است.

▪ آیا در دوران حاملگی می توان به مسافرت رفت؟
به طور کلی اگر حاملگی طبیعی باشد و احتمال سقط و یا زایمان زودرس را نداشته باشیم، بله ولی خانم حامله باید هر یک ساعت یک بار به مدت یک ربع قدم بزند تا از بروز لخته در سیاهرگ های پای وی جلوگیری شود ولی در کل اگر بتوان از مسافرت های طولانی در سه ماهه اول و سوم خودداری کرد، بهتر است. در اغلب کشورهای دنیا از پرواز خانم حامله بعد از هفت ماهگی ممانعت به عمل می آورند.

▪ تغذیه هنگام حاملگی چگونه باید باشد؟
خانم حامله در ابتدای حاملگی به علت بروز تهوع و استفراغ باید از ۵ یا ۶ وعده غذایی مختصر استفاده کند که به شرح ذیل است: صبحانه و ساعت ۱۰ صبح یک میوه، ناهار مختصر و ساعت ۴ عصر یک نوع لبنیات به طور مثال، ۱۲۵ گرم ماست و شام مختصر و نوشیدن یک لیوان شیر گرم پیش از خواب.

نکته جالب توجه این است که افزایش وزن بیش از ۱۲ کیلوگرم حتی تا ۳۰ کیلوگرم در حاملگی در ایران یک امر بسیار معمولی است در حالی که باید بدانیم که بسیاری از عوارض حاملگی با افزایش وزن حین دوره بارداری افزایش می یابند که از جمله دیابت حین بارداری و بزرگ شدن جنین و افزایش احتمال زایمان دشوار و درنهایت سزارین را می توان نام برد. به طور کلی مصرف انواع ویتامین ها و آهن و کلسیم و ویتامین در حاملگی توصیه می شود.

با مصرف اسید فولیک به مقدار یک میلی گرم از سه ماه قبل از حاملگی می توان از بروز اختلالات سیستم عصبی جنین جلوگیری کرد.اغلب خانم های حامله حداقل به ۸ ساعت خواب شبانه احتیاج دارند. ممکن است عده ای به استراحت بیشتری نیاز داشته و در طول روز هم استراحت نمایند.

۱- ورزش
ورزش هم برای مادر و هم برای جنین مفید است. مهم ترین ورزش، پیاده روی در هوای آزاد است. راه رفتن باعث تقویت عضلات شکم شده و در ماه های آخر به پایین آمدن سر نوزاد در لگن نیز کمک می کند.از انجام ورزش های سنگین که خطر افتادن، زمین خوردن و ضربه را برای مادر در پی دارد، باید اجتناب کرد. شنا در بارداری اشکالی ندارد. ولی بهتر است تحت نظر پزشک خود ورزش کنید.

2- استراحت
اغلب خانم های حامله حداقل به ۸ ساعت خواب شبانه احتیاج دارند. ممکن است عده ای به استراحت بیشتری نیاز داشته و در طول روز هم استراحت نمایند.اگر شغل خانم حامله نیاز به ایستادن زیاد دارد، باید هر چند مدت یک بار، چند دقیقه بنشیند و پاهای خود را بالا نگه دارد و چشم هایش را ببندد و چند دقیقه استراحت نماید. اگر شغل خانم حامله نیاز به نشستن زیاد دارد، باید در هر ساعت چند قدمی راه برود.زنان باردار باید از پوشیدن جوراب های تنگ که جریان خون پاها را مختل می کنند و باعث بزرگ شدن سیاهرگ‌های پا و ایجاد واریس می شوند، خودداری نمایند.

۳- استحمام
معمولا خانم های حامله بیشتر عرق می کنند و به علت تغییرات هورمونی، ترشحات تناسلی بیشتری دارند. استحمام روزانه نه تنها آرامبخش است، بلکه از عفونت های مختلف نیز جلوگیری می نماید.موقع حمام کردن از آب ولرم استفاده نمایید، چرا که آب داغ خصوصا در سه ماهه اول و آخر حاملگی موجب سرگیجه می شود. دوش گرفتن هر روز به مدت کوتاه توصیه می شود.

4- مراقبت از دندان ها
به محض اطمینان از حامله بودن، به دندانپزشک مراجعه نمایید تا لثه ها و دندان‌های تان معاینه شود. حداقل یک بار در روز دندان های خود را مسواک بزنید (مخصوصا قبل از خواب). از خوردن شیرینی و آب نبات های سفت و نوشابه های رنگی و گازدار خودداری کنید.

۵- لباس خانم باردار
از ماه چهارم به بعد لباس های راحت و گشاد بپوشید. از کمربند و سینه بند تنگ استفاده نکنید.از پوشیدن جوراب های تنگ که جریان خون پاها را مختل می کنند و باعث بزرگ شدن سیاهرگ‌های پا و ایجاد واریس می شوند، خودداری نمایید.

6- مراقبت از پستان‌ها
حدود ماه سوم و چهارم حاملگی بایستی از سینه‌بندهای بزرگتر از اندازه معمول استفاده شود.از ماه پنجم حاملگی به بعد ممکن است مایع زرد و شفافی که آغوز نامیده می شود، از پستان زن باردار ترشح شود. این ترشحات ممکن است در اطراف نوک پستان بماند و خشک شود.فقط با آب ولرم نوک پستان ها را شستشو دهید، چرا که صابون و الکل باعث خشکی پوست و حتی زخم و ترک نوک پستان می شود.

۷- روابط زناشویی
اگر خانمی سابقه سقط و خونریزی، پارگی زودرس کیسه آب و یا زایمان زودرس دارد، روابط زناشویی برای او به خصوص در سه ماهه اول حاملگی بطور قابل ملاحظه ای محدود می شود. در غیر این صورت داشتن روابط زناشویی در حاملگی آزاد است.در طول ماه آخر بارداری بهتر است از آمیزش خودداری شود.یک خانم باردار، تا آخر بارداری خود نباید بیش از 10 تا 12 کیلوگرم اضافه وزن پیدا کند. چاقی زیاد ممکن است باعث بروز مشکلاتی در حاملگی و زایمان آنها شود

8- مسافرت
قبل از مسافرت با پزشک مشورت نمایید. چنانچه مسیرهای طولانی را با اتومبیل طی می کنید، هر دو ساعت یکبار از ماشین پیاده شده و چند قدم راه بروید.در اواخر حاملگی مسافرت های طولانی توصیه نمی شود.استفاده از کمربند ایمنی توصیه می شود.

۹- تغذیه
در سه ماه اول حاملگی حتی‌الامکان بر دفعات غذا خوردن خود بیافزایند و حجم هر وعده غذایی را کاهش دهند.برای تأمین کلسیم بدن، مادران روزی 2 تا 4 لیوان شیر مصرف کنند. در صورت عدم علاقه به شیر از منابع دیگر کلسیم مانند: پنیر، کشک و ماست استفاده نمایند.رژیم غذایی روزانه مادران بهتر است شامل: گوشت، لبنیات، سبزیجات و میوه جات باشد.از خوردن: شیرینی، چربی و نشاسته زیاد خودداری کنید.یک خانم باردار، تا آخر بارداری خود نباید بیش از 10 تا 12 کیلوگرم اضافه وزن پیدا کند. چاقی زیاد ممکن است باعث بروز مشکلاتی در حاملگی و زایمان آنها شود.

10- داروها
فقط داروهایی را مصرف نمایید که توسط پزشک تجویز شده است. بیشترین اثراث سوء داروها در سه ماهه اول حاملگی است.