بی اختیاری ادراری زنان، عوامل موثر
مشکلات دستگاه ادراری جنبه ای از طیف وسیع اختلالات کف لگن می باشد که زنان را گرفتار می سازد و از نشانه های شایع و پر هزینه آن بی اختیاری ادراری است.
مشکلات دستگاه ادراری جنبه ای از طیف وسیع اختلالات کف لگن می باشد که زنان را گرفتار می سازد و از نشانه های شایع و پر هزینه آن بی اختیاری ادراری است. بی‌اختیاری استرسی ادراری (SUI) دفع بی اختیاری ادرار است که در اثر فعالیت های بدنی و یا افزایش فشار داخل شکم روی می دهد.
سرفه، عطسه، زور زدن، پریدن و دویدن از جمله وقایعی هستند که به دنبال آنها احتمال دفع بی اختیاری ادراری در افراد مبتلا به SUI وجود دارد آگاهی بیشتر از بی اختیاری استرسی ادراری نیازمند آشنایی بیشتر با بی اختیاری ادراری در زنان است به همین علت در ابتدا توضیحاتی درباره بی اختیاری ادراری زنان داده خواهد شد:
تعریف بی اختیاری ادراری
تعریف بی اختیاری ادراری قاعدتا باید کار آسانی باشد: زنانی که دچار نشت ادرار هستند باید مبتلا به بی اختیاری ادراری باشند. انجمن بین المللی بی اختیاری که وظیفه تعریف انواع اختلالات عملکردکف لگن را بر عهده دارد، اخیرا بی اختیاری ادراری را به صورت شکایت از هر گونه نشت غیر ارادی ادرار تعریف کرده است. متاسفانه در این تعریف تنوع وسیع این علامت و آشفتگی حاصل از آن لحاظ نشده است.
شیوع انواع مختلف بی اختیاری ادراری به شرح زیر است:
. بی اختیاری استرسی ادرار: ۵۰ درصد
. بی اختیاری فوریتی ادراری: ۲۰درصد
. بی اختیاری مختلط: ۳۰درصد
در مطالعه ای که توسط (Turan) بر روی ۱۲۵۰ زن بین سنین ۱۸ تا ۴۴ سال انجام شده بود شیوع بی اختیاری ادراری ۲۴ درصد ذکر شده است. در مطالعه جمعیت محوری که بر روی ۴۳۶ زن سوئیسی بین سنین ۲۰الی ۵۹ سال به مدت ۵ سال انجام شد شیوع بی اختیاری ادراری در ابتدای مطالعه ۶/۲۳ درصد ودر انتهای مطالعه ۵/۲۷ درصد بدست آمد.فیتزگرالد و همکاران در مطالعه خود بر روی ۲۰۰۰ زن شاغل شیوع بی اختیاری ادراری را ۵۷ درصد و شیوع آن را در زنان زیر ۵۰ سال ۶/۱۷ درصد ذکر کردند.
انواع بی اختیاری ادراری
1. بی اختیاری استرسی ادراری: که با بی اختیاری ادراری در زمان فعالیت مشخص می شود.2. بی اختیاری فوریتی ادراری: که با نشت غیر ارادی ادرار پیش از رسیدن به دستشویی و با احساس فوریت دفع ادرار مشخص می گردد.
2. بی اختیاری عملکردی ادراری: که به دلیل عوامل غیر مرتبط با مکانیسم فیزیولوژیک دفع ادرار رخ می دهد مثل زنی که نمی تواند با سرعت به دستشویی برود و دچار بی اختیاری ادراری می گردد.4. بی اختیاری مختلط: که هم علائم بی اختیاری استرسی ادراری و هم علائم بی اختیاری فوریتی وجود دارند.
عوامل مؤثر در ایجاد بی اختیاری اداری
سرفه، عطسه، زور زدن، پریدن و دویدن از جمله وقایعی هستند که به دنبال آنها احتمال دفع بی اختیاری ادراری در افراد مبتلا به SUI وجود دارد آگاهی بیشتر از بی اختیاری استرسی ادراری نیازمند آشنایی بیشتر با بی اختیاری ادراری در زنان است به همین علت در ابتدا توضیحاتی درباره بی اختیاری ادراری زنان داده خواهد شد:
تعریف بی اختیاری ادراری
تعریف بی اختیاری ادراری قاعدتا باید کار آسانی باشد: زنانی که دچار نشت ادرار هستند باید مبتلا به بی اختیاری ادراری باشند. انجمن بین المللی بی اختیاری که وظیفه تعریف انواع اختلالات عملکردکف لگن را بر عهده دارد، اخیرا بی اختیاری ادراری را به صورت شکایت از هر گونه نشت غیر ارادی ادرار تعریف کرده است. متاسفانه در این تعریف تنوع وسیع این علامت و آشفتگی حاصل از آن لحاظ نشده است.
شیوع انواع مختلف بی اختیاری ادراری به شرح زیر است:
. بی اختیاری استرسی ادرار: ۵۰ درصد
. بی اختیاری فوریتی ادراری: ۲۰درصد
. بی اختیاری مختلط: ۳۰درصد
در مطالعه ای که توسط (Turan) بر روی ۱۲۵۰ زن بین سنین ۱۸ تا ۴۴ سال انجام شده بود شیوع بی اختیاری ادراری ۲۴ درصد ذکر شده است. در مطالعه جمعیت محوری که بر روی ۴۳۶ زن سوئیسی بین سنین ۲۰الی ۵۹ سال به مدت ۵ سال انجام شد شیوع بی اختیاری ادراری در ابتدای مطالعه ۶/۲۳ درصد ودر انتهای مطالعه ۵/۲۷ درصد بدست آمد.فیتزگرالد و همکاران در مطالعه خود بر روی ۲۰۰۰ زن شاغل شیوع بی اختیاری ادراری را ۵۷ درصد و شیوع آن را در زنان زیر ۵۰ سال ۶/۱۷ درصد ذکر کردند.
انواع بی اختیاری ادراری
1. بی اختیاری استرسی ادراری: که با بی اختیاری ادراری در زمان فعالیت مشخص می شود.2. بی اختیاری فوریتی ادراری: که با نشت غیر ارادی ادرار پیش از رسیدن به دستشویی و با احساس فوریت دفع ادرار مشخص می گردد.
2. بی اختیاری عملکردی ادراری: که به دلیل عوامل غیر مرتبط با مکانیسم فیزیولوژیک دفع ادرار رخ می دهد مثل زنی که نمی تواند با سرعت به دستشویی برود و دچار بی اختیاری ادراری می گردد.4. بی اختیاری مختلط: که هم علائم بی اختیاری استرسی ادراری و هم علائم بی اختیاری فوریتی وجود دارند.
عوامل مؤثر در ایجاد بی اختیاری اداری
۱. سن:مطالعات بسیاری شیوع و تشدید بی اختیاری ادراری را با افزایش سن نشان داده اند. این افزایش در شیوع بی اختیاری ادراری در زنان مسن می تواند به علت شلی عضلات کف لگن و بافت همبند حمایت کننده از یورترا باشد. علاوه بر این عوامل مرتبط با سالمندی از جمله یبوست، عدم توانایی در حرکت کردن و یا اختلالات مغزی( از جمله آلزایمر) نیز می تواند احتمال بی اختیاری ادراری را در این طیف سنی افزایش دهد.
۲. ارث:براساس تحقیقات انجام شده در زمینه تاثیر ژنتیک بر آتروفی بافت همبند و ضعف عضلانی منجر شونده به بی اختیاری استرسی مشاهده شده است سابقه خانوادگی تاثیر بسزایی در بی اختیاری استرسی ادرار دارد.
۳. چاقی:مطالعات بسیاری ارتباط میان افزایش شاخص توده بدنی با افزایش احتمال بی اختیاری ادراری در زنان را نشان داده اند و نقش آن در ایجاد و یا تشدید بی اختیاری استرسی ادراری، توجه خاصی را به خود جلب کرده است. تخمین نسبت شانس ۱/۵ تا۳ برای شاخص توده بدنی بالاتر از ۲۶ کیلوگرم بر متر مربع نشان دهنده ارتباط میان چاقی و بی اختیاری ادراری می باشد.
به طوری که نسبت شانس برای زنان با شاخص توده بدنی ۲۹-۲۵ مساوی ۲، ۳۴-۳۰ مساوی ۱/۳، ۳۹-۳۵ مساوی ۲/۴ و در زنان با شاخص توده بدنی بیش از ۴۰ مساوی ۵ بود. یک مطالعه گذشته نگر بر روی زنانی که تحت جراحی لاغری قرار گرفته بودند نشان داد که کاهش وزن این زنان منجر به کاهش بی اختیاری ادراری ایشان می گردد.
۴. هیسترکتومی:براساس مطالعات انجام شده شانس ابتلا به بی اختیاری ادراری در زنانی که تحت عمل هیسترکتومی قرار می گیرند، افزایش می یابد. بیشتر بی اختیاری ادراری بدنبال هیسترکتومی یک پروسه زمانبر است که ممکن است سالها بعد از هیسترکتومی رخ دهد.
۵. حاملگی و زایمان:حاملگی و زایمان ، زنان را حداقل در سالهای جوانی در معرض خطر بی اختیاری استرسی ادراری قرار می دهند. در گروه زنانی که تا کنون زایمان نداشته اند، افرادی که سابقه حاملگی را ذکر می کنند بیشتر از افرادی که فاقد سابقه حاملگی هستند دچار نشت ادرار می شوند. و محققان شیوع بی اختیاری ادراری را تا ۶ ماه بعد از زایمان بیش از ۲۶ درصد بیان نموده اند، ولی بی اختیاری ادراری بیشتر زنان به مرور زمان بهبود می یابد.
علتی که می توان برای این ارتباط بیان نموداین است که بدنبال حاملگی و زایمان واژینال کشش و یا پارگی در بافت همبند حامی کف لگن رخ می دهد و آسیب عروقی بافت های کف لگن و یا آسیب مستقیم به مجاری ادراری بدنبال زایمان و کاهش قدرت عضله لواتورآنی و به دنبال آن نزول گردن مثانه و دنرواسیون نسبی عضلات لگن همراه با نوروپاتی پودندال منجر به بی اختیاری ادراری می گردد.
۶. استعمال دخانیات:اطلاعات اندکی در زمینه ارتباط استعمال دخانیات با بی اختیاری ادراری موجود است، بعضی شواهد ارتباطی را بین سیگار کشیدن و بی اختیاری استرسی و فوریتی ادراری نشان می دهند.
۷. نژاد:بعضی شواهد بیانگر شیوع کمتر بی اختیاری ادراری در زنان آمریکایی آفریقایی تبار نسبت به زنان قفقازی است.
۸. یبوست:یبوست مزمن یکی از ریسک فاکتورهای تشدید بی اختیاری ادراری و پرولاپس در زنان میانسال است.
۹. دریافت مایعات:در زنان مبتلا به بی اختیاری ادراری بالای ۵۵ سال ارتباط مثبتی بین دریافت مایعات و شدت بی اختیاری ادراری مشاهده شده است.
۱۰. منوپوز:تغیرات آتروفیک بدن وافت میزان استروژن در دوران منوپوز می تواند منجر به بی اختیاری ادراری در این زنان گردد. تحقیقات نشان داده است استفاده از استروژن منجر به کاهش بی اختیاری ادراری در بعضی افراد می گردد.
شیوع بی اختیاری ادراری
تخمین شیوع بی اختیاری ادراری بسیار متغیر است و مقادیری بین 2 الی 55 درصد گزارش شده است. تفاوت شیوع ذکرشده می تواند به علت تفاوت در برداشت معنی بی اختیاری ادراری و یا عدم مراجعه بیماران مبتلا به بی اختیاری ادراری به پزشک باشد.
۳. چاقی:مطالعات بسیاری ارتباط میان افزایش شاخص توده بدنی با افزایش احتمال بی اختیاری ادراری در زنان را نشان داده اند و نقش آن در ایجاد و یا تشدید بی اختیاری استرسی ادراری، توجه خاصی را به خود جلب کرده است. تخمین نسبت شانس ۱/۵ تا۳ برای شاخص توده بدنی بالاتر از ۲۶ کیلوگرم بر متر مربع نشان دهنده ارتباط میان چاقی و بی اختیاری ادراری می باشد.
به طوری که نسبت شانس برای زنان با شاخص توده بدنی ۲۹-۲۵ مساوی ۲، ۳۴-۳۰ مساوی ۱/۳، ۳۹-۳۵ مساوی ۲/۴ و در زنان با شاخص توده بدنی بیش از ۴۰ مساوی ۵ بود. یک مطالعه گذشته نگر بر روی زنانی که تحت جراحی لاغری قرار گرفته بودند نشان داد که کاهش وزن این زنان منجر به کاهش بی اختیاری ادراری ایشان می گردد.
۴. هیسترکتومی:براساس مطالعات انجام شده شانس ابتلا به بی اختیاری ادراری در زنانی که تحت عمل هیسترکتومی قرار می گیرند، افزایش می یابد. بیشتر بی اختیاری ادراری بدنبال هیسترکتومی یک پروسه زمانبر است که ممکن است سالها بعد از هیسترکتومی رخ دهد.
۵. حاملگی و زایمان:حاملگی و زایمان ، زنان را حداقل در سالهای جوانی در معرض خطر بی اختیاری استرسی ادراری قرار می دهند. در گروه زنانی که تا کنون زایمان نداشته اند، افرادی که سابقه حاملگی را ذکر می کنند بیشتر از افرادی که فاقد سابقه حاملگی هستند دچار نشت ادرار می شوند. و محققان شیوع بی اختیاری ادراری را تا ۶ ماه بعد از زایمان بیش از ۲۶ درصد بیان نموده اند، ولی بی اختیاری ادراری بیشتر زنان به مرور زمان بهبود می یابد.
علتی که می توان برای این ارتباط بیان نموداین است که بدنبال حاملگی و زایمان واژینال کشش و یا پارگی در بافت همبند حامی کف لگن رخ می دهد و آسیب عروقی بافت های کف لگن و یا آسیب مستقیم به مجاری ادراری بدنبال زایمان و کاهش قدرت عضله لواتورآنی و به دنبال آن نزول گردن مثانه و دنرواسیون نسبی عضلات لگن همراه با نوروپاتی پودندال منجر به بی اختیاری ادراری می گردد.
۶. استعمال دخانیات:اطلاعات اندکی در زمینه ارتباط استعمال دخانیات با بی اختیاری ادراری موجود است، بعضی شواهد ارتباطی را بین سیگار کشیدن و بی اختیاری استرسی و فوریتی ادراری نشان می دهند.
۷. نژاد:بعضی شواهد بیانگر شیوع کمتر بی اختیاری ادراری در زنان آمریکایی آفریقایی تبار نسبت به زنان قفقازی است.
۸. یبوست:یبوست مزمن یکی از ریسک فاکتورهای تشدید بی اختیاری ادراری و پرولاپس در زنان میانسال است.
۹. دریافت مایعات:در زنان مبتلا به بی اختیاری ادراری بالای ۵۵ سال ارتباط مثبتی بین دریافت مایعات و شدت بی اختیاری ادراری مشاهده شده است.
۱۰. منوپوز:تغیرات آتروفیک بدن وافت میزان استروژن در دوران منوپوز می تواند منجر به بی اختیاری ادراری در این زنان گردد. تحقیقات نشان داده است استفاده از استروژن منجر به کاهش بی اختیاری ادراری در بعضی افراد می گردد.
شیوع بی اختیاری ادراری
تخمین شیوع بی اختیاری ادراری بسیار متغیر است و مقادیری بین 2 الی 55 درصد گزارش شده است. تفاوت شیوع ذکرشده می تواند به علت تفاوت در برداشت معنی بی اختیاری ادراری و یا عدم مراجعه بیماران مبتلا به بی اختیاری ادراری به پزشک باشد.
منبع:
زندگی آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼