کودکان چب دست، چه فرقی دارند؟

دست برتری به معنی ترجیح دادن استفاده از یک دست بر دیگری در انجام کارکردهای حرکتی مختلف است. تقریبا ۹۰ درصد از جمعیت بر اثر سلطه یابی و کنترل نیمکره چپ بر کارکردهای حرکتی در نهایت استفاده از دست راست را ترجیح می دهند. باقی جمعیت یا چپ دست می شوند یا دست ویژه، به این معنی که برای انجام عملی دیگر دست دیگر را ترجیح می دهند و عده ای نیز دو سو توان می شوند یعنی هر دو دست آن ها از مهارتی برابر برخوردار می شود.

دست برتری در کودکان به کندی ایجاد می شود و در سال های اولیه عمر همیشه کیفیت ثابت ندارد. تحقیقات نشان می دهد که کودکان ۷ تا ۹ ماهه برای گرفتن اسباب بازی از دست راست خود استفاده می کنند ولی وقتی می خواستند شی ای را دستکاری کنند از هر دو دست استفاده می کردند. تا قبل از دو سالگی اکثر کودکان در استفاده از یک دست به جای دیگری انعطاف پذیری چشمگیری نشان می دهند. با رسیدن به سن چهار سالگی اکثر آن ها استفاده از دست راست را ترجیح می دهند. برخی از متخصصین عقیده دارند که وادار سازی کودکی چپ دست به راست دستی ممکن است به بروز لکنت زبان، مشکلات خواندن یا مشکلات هیجانی منجر شود.

چپ دستی هم دارای مزایا و معایب مختلفی است. چپ دستی در برخی از ورزش ها نتایج مثبتی به بار می آورد. در افراد چپ دست نیمکره راست برتری دارد یعنی سمتی از مغز که مهارت هایی نظیر هنر، تئاتر، پیکرتراشی و روابط فضایی را کنترل می کند. ولی از سوی دیگر خطر سوانح محیطی برای افراد چپ دست بیشتر است و احتمال ابتلا به ناتوانی های یادگیری و خواندن آن ها ۱۲ بار بیشتر از راست دست ها است. به احتمال قوی دست برتر بر اثر ترکیبی از عوامل ژنتیک پیش از تولد و یادگیری ایجاد می شود.