عوامل دل درد در کودکان، کدامند؟

دل درد در خردسالان با چه عواملی پدید می آید چگونه می توانیم مانع ایجاد آن شویم چه کارهایی به ما در این زمینه کمک می کنند تسکین دل پیچه خردسالان چگونه امکانپذیر خواهد بود درمان های خانگی برای رفع و بهبود این عارضه به چه صورت هستند التهاب های مزمن روده ای در سنین پایین چگونه قابل درمان خواهد بود.

وقتی بچه‌ای دل‌درد می‌گیرد یقینا اولین کسی که نگران می‌شود و خودش را برای همه‌چیز آماده می‌کند مادر است. اما بیماری کرون یکی از بیماری‌هایی است که روده کودک را درگیر می‌کند و کودک ممکن است مجبور شود سختی‌های بیشتری را تحمل کند. به همین بهانه ما در گفتگو با دکتر حجت درخشان‌فر، متخصص کودکان و نوزادان، درباره سیر تا پیاز این بیماری پرسیدیم.

دکتر درخشان‌فر درباره این بیماری می‌گوید: بیماری کرون بیماری التهابی مزمن روده است که ممکن است هر منطقه از دستگاه گوارش از دهان گرفته تا مقعد را درگیر کند. بیماری دیگری مشابه همین بیماری وجود دارد که به آن کولیت اولسروز می‌گویند. در بیماری کرون معمولا قسمت انتهایی روده باریک و روده بزرگ درگیر می‌شوند اما ممکن است روده کوچک به تنهایی در ۴۰ درصد موارد و روده بزرگ به تنهایی در ۱۰ درصد موارد درگیر این بیماری شوند.

بیماری کرون به ندرت در اولین سال زندگی بروز می‌کند و دو پیک سنی شایع دارد که یکی در اواخر نوجوانی و دیگری بعد از 40 سالگی است. بچه‌هایی که قبل از 20 سالگی به بیماری کرون مبتلا می‌شوند، احتمال بیشتری دارد که به سایر بیماری‌های روده باریک و تنگی روده مبتلا شوند و به عمل جراحی نیاز پیدا ‌کنند.

اعضای خانواده بیمار مبتلا به کرون، دو برابر دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. این بیماری ژنتیکی و نادر است و آمار ابتلا به آن ۳ تا ۴ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است که ژنتیک و ملیت هم در ابتلا به آن تأثیر دارد.

علائم بیماری

دکتر درخشان‌فر با اشاره به اینکه بیماری کرون علائم گوارشی دارد،‌می‌گوید: معمولا این بیماری نشانه‌های بارزی دارد که در بیماری کرون خیلی شایع است. این علائم به صورت تب، بی‌حالی، خستگی زودرس،‌اختلال رشد با تأخیر سن استخوانی،‌تأخیر تکامل جنسی، عقب افتادگی رشد و کاهش توده عضلانی بدن بروز می‌کنند. همچنین امکان دارد علائم این بیماری با ضایعاتی دور مقعد، خود را نشان دهد و کودکی با نشانه فیستول مقعدی (آبسه مقعدی)به ما مراجعه کند.

درگیری معده و دوازدهه روده در این بچه‌ها ممکن است باعث استفراغ‌های مکرر و درد بالای ناف شود و در این مواقع همه ممکن است تصور کنند که با یک زخم معده ساده طرف هستند در صورتی که اگر سابقه بیماری کرون یا بیماری التهابی روده در خانواده وجود داشته باشد، باید به بیماری کرون مشکوک شد.

ممکن است کودک را با درد ناحیه شکم به ویژه موقع خوردن غذا، سر و صدا و نفخ شکم به پزشک ببرند. حتی ممکن است در مواردی، این بیماری گسترش پیدا کند و باعث ایجاد آبسه یا فیستول بین روده و مثانه شود به‌طوری که بچه همراه با ادرار، مدفوع هم دفع کند.

این بیماری علائم خارج روده‌ای هم دارد که دکتر درخشان‌فر درباره آنها می‌گوید: آفت‌های مداوم دهانی یکی از این علائم هستند و همچنین ممکن است بچه‌ها در اثر این بیماری دچار آرتریت یا التهاب مفاصل شوند و به سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا دچار شوند. پس در صورت بروز هرکدام از این علائم، کودک باید از نظر بیماری کرون بررسی شود. همچنین کودکان مبتلا به کرون ممکن است دچار نوعی کم‌خونی شوند که به درمان مقاوم است. بنابر‌این اگر کودکی با ترکیبی از این علائم به ما مراجعه کند، مثلا از نظر رشدی عقب افتاده باشد یا درد‌های شکمی داشته باشد که به درمان‌های معمول جواب نداده باشد و بعد از مدتی همراه با علائمی مانند اسهال، استفراغ، بی‌اشتهایی و کمبود وزن به ما مراجعه کند.

اگر از کودکان مبتلا به کرون آزمایش خون گرفته شود، ESR یا سدیمانتاسیون (این آزمایش میزان سرعت رسوب گلبول‌های قرمز را در لوله آزمایش به مدت یک ساعت اندازه‌گیری می‌کند( آنها ممکن است بالا بوده و پلاکت‌های‌شان افزایش پیدا کرده باشند. آزمایش‌هایی مانند آلفا تیروکسین مدفوع هم از این بچه‌ها گرفته می‌شود که معمولا میزان آن در کودکان بیمار بالا است.

بیماری کرون در دختران بزرگتر ممکن است باعث ایجاد آمنوره ثانویه یا عدم قاعدگی شوند، به این صورت که قبل از ابتلا به این بیماری چرخه قاعدگی طبیعی داشتند اما حالا قاعدگی آنها متوقف شده است.

تشخیص بیماری

این متخصص کودکان و نوزادان درباره تشخیص بیماری کرون می‌گوید: می‌توان برای تشخیص این بیماری، با ماده باریم از دستگاه گوارش کودکان عکس گرفت یا اینکه آنها را از ابتدا کولونوسکوپی کنیم تا ببینیم بیماری کرون دارند یا نه. حتی می‌توان با ام.آر.آی نواحی فعال بیماری روده‌ای را در آنها تشخیص داد.

درمان بیماری

دکتر‌درخشان‌فر با بیان اینکه رایج‌ترین درمان برای این بیماران تجویز کورتون است می‌گوید: برای مرحله اول، ما ابتدا دارو‌های مخصوص را به مدت ۳ تا ۴ هفته به کودکان می‌دهیم و پاسخ به درمان‌شان را بررسی می‌کنیم. رژیم غذایی این بچه‌ها باید سرشار از فیبر و دارای تفاله کم باشد. مکمل‌های خوراکی به آنها داده می‌شود و تزریق وریدی در کودکانی که بدحال هستند ممکن است کمک‌کند. اگر آبسه‌هایی اطراف مقعد داشته باشند، ‌احتیاج به درناژ (درمان اولیه آبسه های پوستی، برش و درناژ است) دارند که به صورت جراحی انجام می‌شود.

خطر سرطان کولون در افرادی که بیماری کرون دارند بیشتر است اما درصد آن از بیماری کولیت اولسروز کمتر است. به همین دلیل دکتر درخشان‌فر می‌گوید: امکان عود این بیماری وجود دارد و این بچه‌ها باید هر سال و یا هر دو سال یک‌بار به‌ویژه در سنین پایین کولونوسکوپی شوند تا اگر آثار عود بیماری دیده شد، دوره دیگری از درمان برای آنها شروع شود. هر چقدر زودتر این بیماری یا عود آن تشخیص داده شود، معمولا احتیاج به عمل جراحی برای عوارض آن مانند آبسه کمتر است.

اگر سابقه بیماری کرون، کولیت اولسروز یا بیماری روده‌ای در خانواده‌وجود دارد،‌حتما والدین در مراجعه به پزشک آن را مطرح کنند و به پزشک شرح حال دقیق بدهند. این موضوع باعث می‌شود پزشک به‌موقع متوجه شود و اقدامات تشخیصی را انجام دهد وگرنه تا زمانی که علائم گوارشی در کودک ظاهر شوند باید منتظر ماند و در آن زمان نیز اقدامات درمانی طول می‌کشد و ممکن است کار کودک به عمل جراحی بکشد.