پیشگیری از سرطان بیضه، عوامل ایجاد بیماری
بیضه قسمتی از سیستم تولیدمثل آقایان است. این عضو در بخشی به‌نام اسکروتوم قرار دارد و به پشت قاعده آلت تناسلی متصل است.
بیضه چیست؟
بیضه قسمتی از سیستم تولیدمثل آقایان است. این عضو در بخشی به‌نام اسکروتوم قرار دارد و به پشت قاعده آلت تناسلی متصل است.بیضه‌ها هورمون مردانه و اسپرم تولید می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها تستوسترون میباشد. سلول‌های اسپرم از بیضه‌ها به لوله‌های کوچکی به‌نام "وازدفران" منتقل و سپس وارد اپیدیدیم می‌شوند.
در تمام طول مسیر اسپرم در درون مایعی به‌نام مایع منی شناور است. این مایع توسط غدد پروستات و وزیکول سمینال تولید میشود. البته در زمان انزال، این مایع از طریق لوله پیشابراه(که از وسط آلت عبور می‌کند) به نوک آلت رسیده و از بدن خارج می‌گردد.
۱-نحوه شکل گیری بیضه‌ها: در دوره جنینی، بیضه‌ها در داخل شکم تشکیل می‌شوند و سپس در داخل کیسه بیضه قرار می‌گیرند. به‌طور‌ی‌که وقتی نوزاد پسرمتولد میشود، بیضه‌ها باید در داخل کیسه بیضه باشند. دلیل اهمیت این مساله آن است که درجه حرارت اسکروتوم یا کیسه بیضه، حدود ۱ درجه سانتی‌گراد سردتر از درجه حرارت بدن است و سلول‌های حساس اسپرم‌ساز را در دمای خنک‌تر نگهداری می‌کند. اگر بیضه‌ها در داخل شکم بمانند، به علت دمای بالاتر، سلول‌های اسپرم‌ساز از بین رفته و علاوه بر ناباروری، می‌توانند سبب ایجاد تغییر در سلول‌ها و سرطانی شدن آن‌ها شوند. برای جلوگیری ازخطرات بدخیم شدن، اگر بیضه‌ها تا سن ۱ سالگی به داخل کیسه بیضه پایین نیایند، باید اینکار با عمل جراحی انجام شود.
در سرطان بیضه: رشد غیر قابل کنترل‌سلول‌های بدخیم در بیضه، موجب سرطانی شدن آن‌ها می‌شوند. این سرطان در بیضه سمت راست، کمی شایع‌تر از سمت چپ است و از شایع‌ترین انواع سرطان در بین آقایان، محسوب می‌گردد.
حال انواع سرطان بیضه:
۱)تومور سلول‌های زایا: این تومور شایع‌ترین نوع سرطان بیضه است. سلول‌های تولید کننده اسپرم در این سرطان با هم درگیر می‌شوند.
۲)تومورهای استرومال: این تومورها در اطراف سلول‌های تولید کننده هورمون مردانه دیده می‌شوند، معمولاً خوش خیم هستند، به بیرون بیضه گسترش پیدا نمی‌کنند و با عمل جراحی به‌طور کاملاز بین می‌روند.
۳)تومورهای بیضه‌ای ثانویه که ناشی از سرطانی شدن تومورها به سایر نقاط بدن هستند: این نوع تومورها اغلب در مردان بالای ۵۰ سال دیده میشود و درمان معمول آن‌ها با جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی امکان پذیر است.
۲-علل تومورهای بیضه شامل: *استعمال سیگار و سایر مشروبات الکلی *سرطان پروستات *سرطان پوست *نارسایی کلیوی *و سرطان ریه از علائم اولیه میتوان به: -دردکمر -درد در زیر شکم -رشد و تورم دردناک پستان‌ها -کاهش میل جنسی - و رشد موهای صورت و بدن در پسران(قبل از سن بلوغ) است و علائم شایع بیماری هم:
۱)بزرگ شدن بیضه: که در واقع شایع‌ترین علامت سرطان بیضه، بزرگ شدن بیضه، بدون وجود درد است.
۲)درد در بیضه: که با نرسیدن خون(انفارکتوس) و یا خونریزی، فرد با درد در ناحیه بیضه مواجه میشود.
۳)به‌علت سرطانی شدن بیضه، اغلب بیماران درد پشت را هم تجربه می‌کنند.
۴)سرفه و تنگی نفس
۵)بی اشتهائی
۶)حالت تهوع و استفراغ
۷)درد استخوان
۸)متورم شدن پاها
۹)لمس توده
۱۰)و احساس سنگینی و درد در ناحیه ژنیتال و یا اسکروتوم میباشد.
۳-عوامل ایجاد بیماری شامل: *عوامل مادرزادی *بیضه نزول نیافته در دوران نوزادی *تجویز استروژن به مادر در دوران بارداری *وجود کریپتورکیدیسم: ( که به معنی عدم نزول بیضه به محل طبیعی خود در کیسه اسکروتوم(یا کیسه بیضه) است.) *وضعیت اقتصادی- اجتماعی: که احتمال وجود این نوع از سرطان در مردانی که از سطح بالای اقتصادی- اجتماعی برخوردارند، بیشتر است. * نهان بیضگی: که بالاترین احتمال بروز سرطان، در بیضه نزول نیافته و در نوع شکمی آن دیده میشود و کمترین احتمال آن، مربوط به نوع کشاله رانی است. *نژاد: که ثابت شده میزان بروز سرطان بیضه در بین مردان سفید پوست رواج بیشتری دارد. *آسیب‌های بافتی بیضه ناشی از ضربه و یا عفونت *اگر پدر، برادر و یا فرزندی مبتلا به سرطان بیضه باشند، احتمال ابتلا به سرطان بیضه بالاتر خواهد بود. *ایدز و عفونت HIV: عفونت اچ آی وی(ویروس ایدز) شانس ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می‌دهد. *سابقه فتق کشاله ران قبل از سن ۱۵ سالگی *بیماری‌های واگیرداری که از راه تماس جنسی، منتقل می‌شوند. از عوارض این بیماری هم این است که: -در صورت عدم تشخیص به‌موقع، ممکن است این سرطان به سایر بخش‌های بدن نفوذ کند. -کاهش و یا
عدم وجود اسپرم سازی -و در نهایت ناباروری میباشد.
۴-برای تشخیص: *معاینه بیضه‌ها، از نظر وجود تورم، درد و بزرگ شدن غدد لنفاوی *اندازه‌گیری تومور مارکرها(موادی که به‌علت وجودسرطان در خون دیده می‌شوند.) *انجام تست‌های آزمایشگاهی *سونوگرافی: که این روش به پزشک کمک می‌کند که اطلاعاتی در مورد جامد بودن توده و یا مایع بودن آن کسب کند. *عکس برداری از ناحیه شکم و لگن *رادیوگرافی از قفسه سینه *سی تی اسکن *و نمونه‌برداری (یا همان بیوپسی) از توده انجام میشود. افراد در معرض خطر هم شامل: - مردان در سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی -و افرادی که سابقه خانوادگی سرطان بیضه دارند است، این افراد باید مرتباً بیضه‌های خود را معاینه و در صورت لمس توده، سریعاً به پزشک مراجعه کنند. برای پیشگیری هم باید دانست: *عوامل خطرساز در سرطان بیضه قابل پیشگیری نیستند چرا که از بدو تولد وجود دارند. تنها راه جلوگیری از این بیماری، آن است که نهان بیضگی پسربچه‌ها در دوران کودکی معالجه شود. *انجام کلیه دستورات پزشکی در صورت ابتلا به بیماری هم، برای جلوگیری از آسیب به کبد و ریه‌ها لازم الاجراست. در صورت وجود کوچک‌ترین اختلال و مشاهده موارد غیرطبیعی در ساختار دستگاه تناسلی ادراری نوزاد پسر، باید به پزشک
مراجعه کنید. -تمامی نوزادان پسر باید از لحاظ وجود بیضه در داخل کیسه بیضه، معاینه شوند. -افرادی که در خانواده‌شان فرد مبتلا به سرطان بیضه وجود دارد، باید بیشتر مراقب باشند و معاینه گهگاهی توسط خود و سالیانه توسط پزشک را انجام دهند.
۵-درمان بیماری: اگر درمان این بیماری به‌موقع انجام شود، در حدود ۹۵% مبتلایان، تقریباً بهبودی کامل پیدا می‌کنند. در غیر این صورت، سرطان به سرعت رشد کرده و حتی به گره‌های لنفاوی داخل شکم گسترش پیدا می‌کند. حال روش‌های درمانی چیستند؟: *اولین راه رادیوتراپی: در رایوتراپی به ناحیه مورد نظر، اشعه مخصوصی تابیده میشود که باعث از بین رفتن سلول‌های سرطانی می‌گردد. این تابش در بعضی از بیماران حالتی مثل آفتاب سوختگی روی پوست را ایجاد می‌کند که با گذشت زمان ترمیم میشود. البته گاهی بیمار با احساس خستگی، تهوع و اسهال نیز ممکن است رو‌به‌رو شود. *دومین روش پرتودرمانی: در صورت سالم بودن بیضه، بیضه سالم توسط یک پوشش محافظت می‌شودکه آسیب نبیند. اگر هر دو بیضه نیاز به تابش اشعه داشته باشند،از تعداد اسپرم‌های فرد، کاسته میشود. *سومی شیمی درمانی: تجویز داروهای خاص برای از بین بردن سلول‌های سرطانی، شیمی درمانی نام دارد. در این روش معمولاً دو یا چند دارو با هم استفاده می‌شوند تا تاثیر بیشتری بر بیمار داشته باشند. عوارض جانبی شیمی درمانی عبارتند از ریزش مو، زخم در درون دهان، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ و خونریزی‌های پوستی *چهارم
عمل جراحی: در درمان با جراحی، کل بیضه و با غدد لنفاوی اطراف آن برداشته میشود ولی بیضه دیگر در صورت سالم بودن باقی می‌ماند. بیضه سالم، مرتباً از نظر ایجاد سرطان، مورد معینات پزشکی قرار می‌گیرد. *و در آخر طب سوزنی: البته از این روش در موارد نادر، استفاده میشود چرا که از نظر پزشکی، تاثیر کمتری نسبت به سایر روش‌های درمانی دارد ولی ممکن است بی تاثیر هم نباشد. -بدانیم رژیم غذایی مناسب چیست؟: رژیم غذایی خاصی نیاز نیست ولی باید مواد غذایی حاوی کلسیم، ویتامین‌ها و پروتئین‌ها در برنامه غذایی بیمار گنجانده شود *مصرف موادغذایی و مکمل‌های ویتامینی *انجام فعالیت‌‌‌‌هایی که منجر به آسیب و ضربه به بیضه نشوند. *و پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین هم آخرین توصیه ها میباشد.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼