نوزادان با شکاف کام، نحوه صحیح شیردهی

تغذیه نوزاد مبتلا به شکاف کام و شکاف لب(کام شکری و لب شکری):

این ناهنجاری مادرزادی نسبتا شایع است و در هر دو جنس دختر و پسر دیده می شود. تغذیه این شیرخواران از پستان مادر همانند سایر کودکان شامل این مراحل است:

گرفتن نوک و هاله پستان در دهان، ایجاد خلاء، فشار آرواره ها و زبان و حرکات منظم آن ها، دوشیدن شیر و بالاخره جریان یافتن شیر در عقب دهان و حلق نوزاد اگر شکاف کام وسیع باشد و بخش اعظم سقف دهان را درگیر کرده باشد، مراحل بالا به خوبی و هماهنگ دنبال نمی شود و نیازمند به کارگیری روش های ویژه ای هستند. اگر شکاف کام کوچک باشد و یا فقط شکاف لب وجود داشته باشد، می توان در وضعیت نشسته، نوزاد را زیر پستان گذاشت و مستقیما به این شکل تغذیه نوزاد را انجام داد.

محاسن تغذیه با شیر مادر برای اینگونه شیرخواران:

۱)ارتباط عاطفی عمیق : تولد چنین نوزادی ممکن است برای مادر همراه با غم و اندوه باشد، لذا اطرافیان باید کمک کنند تا مادر بتواند خودش به طور مستقیم نوزادش را شیر دهد.

۲)کاهش عفونت های مختلف : ابتلا به عفونت گوش در میان نوزادانی که با شکاف کام متولد می شوند، شیوع بیشتری دارد زیرا هنگام بلع شیر، مجرای بین حلق و گوش آن ها(شیپور استاش) به راحتی پر از مایع می شودلذا در این شیرخواران تغذیه با شیر مادر به علت وجود عوامل ایمنی زا و ضد میکروبی از یک طرف و وضعیت نشسته هنگام مکیدن پستان مادر از طرف دیگر، به میزان قابل توجهی از ابتلا به عفونت های تنفسی جلوگیری می کند و این گونه عفونت ها به مراتب کمتر از وقتی است که تغذیه با بطری و شیر مصنوعی(شیر خشک) انجام شود.

۳)رشد مناسب تر فک و صورت : به دلیل اینکه تغذیه مستقیم از پستان مادر نیازمند حرکات خاصی در زبان و فک و لثه ها می باشد، این نوع تغذیه رشد فک و صورت را تحریک می کند. روش تغذیه: نوزادانی که فقط به لب شکری مبتلا هستند معمولا مشکلی برای شیر خوردن مستقیم از پستان مادر ندارند، زیرا شکاف توسط هاله و بخشی از بافت پستان پر می شود و یا مادر می تواند آن را با انگشت مسدود نماید. شیرخوارانی که شکاف کام دارنددر شیر خوردن از پستان دچار مشکل هستند زیرا سوراخ موجود بین دهان و بینی مانع از ایجادخلاء در دهان می شود و در این موارد مادر باید شیرخوار را در حالت نشسته رو به روی خود، در بغل بگیرد و پستان را در دهان او نگه دارد. شیرخوار به تدریج یاد خواهد گرفت که چگونه پستان مادر را بمکد. اگر شکاف کام یک طرفه باشد شیرخوار یاد می گیرد که هاله پستان را طوری به دهان بگیرد که سوراخ مربوطه را پر کند و با کمک آرواره و زبان شیر را به دهانش جاری سازد. اگر نوزاد نتواند به این طریق شیر کافی برای رشدش را دریافت کند، مادر باید شیرش را بدوشد و با قاشق یا سرنگ به او بدهد.

اگر مادر بخواهد در حالت خوابیده به کودکش شیر بدهد، باید سر او را بالاتر از سطح بدنش قرار دهد. توجه کنید که این نوزادان هنگام شیر خوردن هوای زیادی می بلعند و لازم است هوای بلع شده را به دفعات از معده آنها خارج کرد. در حال حاضر امکان عمل جراحی موقت با پوشاندن سقف دهان با مواد مصنوعی در همان هفته های اول بعد از تولد وجود دارد تا بالاخره در حدود یک سالگی جراحی نهایی انجام شود. تغذیه نوزاد مبتلا به سندرم داون با شیر مادر: نوزادانی که با این عارضه متولد می شوند دچار انواع گوناگونی از ناهنجاری ها هستند که ممکن است در همان روزهای اول باعث مرگ آنان شود. اما آنهایی که زنده می مانند مشکلات زیادی را برای خانواده، اجتماع و خود ایجاد می کنند؛ بنابراین توصیه می کنیم تحت نظر پزشک آزمایشات تشخیصی لازم را در دوران بارداری انجام دهید تا در صورت وجود مشکل، از تولد کودک مبتلا به این سندرم جلوگیری نمایید.

در هر حال اگر نوزاد شما مبتلا به این مشکل است، مطالب زیر را با دقت مطالعه کنید. آنچه که در این کودکان به طور واضح به چشم می آید، شل بودن عضلات، خواب آلودگی، بی تفاوتی و علاقه نداشتن به شیر خوردن است. بنابراین این شیرخواران در درست گرفتن پستان در دهان و نیز ایجاد هماهنگی در مکیدن و بلعیدن و نفس کشیدن با مشکلاتی مواجه هستند. لذا ممکن است هنگام شیر خوردن زودتر خسته شوند و حتی دچار خفگی گردند. این شیرخواران هنگام گرسنگی ممکن است گریه نکنند. همچنین هنگامی که بیدارند علاقه بیشتری به شیر خوردن دارند؛ بنابراین از روش های زیر برای بیدار کردن آن ها استفاده کنید:

۱) لباس هایش را آرام آرام کم کنید و با او صحبت کنید و وی را حرکت دهید.

۲) کهنه او را تعویض کنید و نیز کف پاهایش را مالش دهید.

۳) کمی صبر کنید تا از خواب بیدار شود و یا نیمه بیدار باشد، حالا آماده شیر خوردن است.

برای تشویق شیرخوار به مکیدن بیشتر به توصیه های زیر عمل نمایید:

۱) نوک پستان را به گونه ها و لب های او بمالید تا برای گرفتن آن تحریک شود. ۲) انگشت خود را داخل دهانش ببرید و لثه اش را ماساژ دهید تا عمل مکیدن شروع گردد. ۳) گلوی نوزاد را درست در خط وسط و به طور عمودی مالش دهید تا عمل بلع در او تحریک شود. باید به شیرخوار اجازه بدهید در مدت بیشتر و به دفعات مکرر شیر بخورد تا به مقدار مورد نیازش شیر دریافت کند. در این کودکان، طرز در آغوش گرفتن و به پستان گذاشتن بسیار مهم است.

یعنی: ۱) در حالت خوابیده به پهلو، قفسه سینه شما و شیرخوار کاملاً به هم چسبیده و شیرخوار را خوب در بغل بگیرید. ۲) قبل از آن که شیرخوار را به سمت خود بیاورید باید دهان او کاملاً باز باشد. ۳) هنگام شیردهی، لب های نوزاد باید از هم جدا باشد، زبان روی لثه و فک پایین قرار بگیرد و لب پایین به سمت بیرون برگشته باشد. ۴) برای کمک به شیرخوار بهتر است مادر علاوه بر نگهداشتن پستان خود با دست، چانه نوزاد را نیز نگه دارد.