قرص آهن بعد از زایمان، باید مصرف شه؟

دوران پس از زایمان، دوران بسیار حساس و نیازمند مراقبت‌های خاصی است. اگر شما نیز جزء مادرانی هستید که وعده غذایی خود را به طور کامل نمی‌خورند و یا آن‌را با فرزند خود تقسیم می‌کنند. باید بدانید که نتیجه آن چیزی نخواهد بود، جز آنکه احتمالا ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای سلامت و حفظ انرژی بدن‌تان را دریافت نخواهید کرد.

خانم‌ها به دلیل عدم دریافت ویتامین‌های مورد نیاز پس از زایمان، دچار کمبود آنها می‌شوند و زنانی که به مقدار کافی گوشت و یا محصولات حیوانی استفاده نمی‌کنند، معمولاً کمبود آهن، کلسیم، ویتامین D، اسید فولیک، روی و ویتامین B۱۲ دارند. بهترین راه دریافت این ویتامین‌ها، مصرف مواد غذایی مفید و داشتن یک رژیم غذایی مناسب است.

قطعا مصرف مواد مغذی و جذب ویتامین‌ها از طریق یک رژیم غذایی صحیح، بهتر از مصرف قرص و مکمل است. علاوه بر این، خوردن غذا، یکی از لذت‌های بزرگ زندگی است. اگر مادر هستید و مشغله زندگی شما بسیار زیاد است و فرصت کافی برای خوردن مواد مغذی ضروری را ندارید بهتر است روزانه یک عدد مولتی ویتامین مصرف کنید.

نیازهای تغذیه‌ای زنان در هر دوره از زندگی آنان متفاوت می‌باشد و در هر مرحله (قبل از باردار شدن، دوران بارداری، پس از زایمان و دوران شیردهی) باید ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری را دریافت کنند. از هیچ نوع مکمل و ویتامینی بیش از مقدار مورد نیاز بدن‌تان استفاده نکنید. برخی از مکمل‌ها فقط حاوی یک نوع ویتامین و مواد مغذی هستند که از مقدار مجاز روزانه بیشتر است.

برخی از مواد مغذی اثرات سمی دارند و زمانی که در دوزهای بالا مصرف شوند، در صورت بارداری، خطرات زیادی برای جنین به وجود می‌آورند. لزوما مصرف مکمل در دوران بارداری خوب نیست و گاها حتی خطرناک هم هست؛ مثلا سطح بالای ویتامین A در دوران بارداری می‌تواند منجر به نقص مادرزادی در نوزاد شود. همیشه بهترین روش این است که تحت نظر پزشک و طبق دستور او از مکمل‌ها استفاده کنید.

جذب ویتامین در بدن

برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به سادگی جذب بدن نمی‌شوند و بسیاری از زنان در دوران تولد کودک‌شان دچار کمبود این مواد هستند. اگر شما گیاه خوار هستید و یا مقدار گوشت در رژیم غذایی شما کم است، ممکن است در معرض ابتلا به کمبود روی و ویتامین B12 نیز قرار داشته باشید؛ زیرا منابع حیوانی سرشار از این مواد مغذی هستند. مقدار این مواد را به سادگی و با انجام یک آزمایش خون می‌توان تشخیص داد.

آهن

آهن برای شکل‌گیری و عملکرد سلول‌های طبیعی قرمز خون و حمل اکسیژن در بدن، بسیار ضروری است و به رشد و تمایز سلول‌های حیاتی بدن در دوران بارداری کمک می‌کند. دریافت کم آهن موجب کم خونی می‌شود و سلامتی را به خطر می‌اندازد. کم خونی باعث خستگی فردی می‌شود و ایمنی بدن را کاهش می‌دهد. زنان به دلیل قاعدگی ماهیانه و از دست دادن خون، بیشتر در معرض ابتلا به کم خونی قرار دارند.

آهن؛ قبل از بارداری
نیاز روزانه در این دوران 18 میلی‌گرم است و گوشت قرمز بهترین منبع آهن می‌باشد. اگر چه آهن موجود در سبزی‌ها به راحتی و سرعت آهن موجود در گوشت جذب بدن نمی‌شود، ولی سایر غذاهای غنی از آهن عبارتند از: غلات غنی شده، لوبیا، حبوبات، سویا و ماهی.

اگر گیاه خوار هستید و یا دوره‌های قاعدگی سنگین دارید، مصرف یک مکمل آهن و یا مولتی ویتامین که حاوی آهن باشد را به شما توصیه می‌کنیم (البته با مشورت پزشک). سعی نکنید کم خونی خود را سرخود و با مصرف آهن درمان کنید، زیرا مصرف بیش از حد آهن نیز می‌تواند خطرناک باشد.

آهن؛ حین بارداری
در دوران بارداری نیاز بدن به آهن از ۱۸ میلی‌گرم در روز به ۲۷ میلی‌گرم افزایش می‌یابد و به همین دلیل است که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، به خانم‌های باردار توصیه می‌کند به محض اطلاع از بارداری، دست کم ۳۰ میلی‌گرم آهن در روز دریافت کنند.

از آنجا که دریافت بیشتر آهن در دوران بارداری موجب حالت تهوع یا یبوست شدید در برخی زنان می‌شود، سعی کنید برای به حداقل رساندن حالت تهوع خود، آهن را با غذا مصرف کنید. همچنین غذاهای فیبردار و آبدار بخورید تا علاوه بر کاهش حالت تهوع، یبوست را کاهش دهد.

آهن؛ پس از زایمان
در چند هفته اول پس از زایمان، نیاز بدن به آهن بسیار زیاد است. هر خانم، در زایمان طبیعی مقدار زیادی خون از دست می‌دهد که این خونریزی پنج تا شش هفته پس از زایمان نیز ادامه خواهد داشت و بیشتر خانم‌ها بعد از زایمان به کم خونی دچار می‌شوند.

بنابراین به تمامی آنها توصیه می‌شود، دست کم تا اولین هفته پس از تولد نوزادشان، مصرف ویتامین‌های دوران بارداری خود را قطع نکنند. در خانم‌های شیرده، نیاز بدن به آهن به 9 میلی‌گرم در روز کاهش می‌یابد؛ زیرا خانم‌ها در دوران شیردهی معمولا قاعدگی ندارند و خونی از دست نمی‌دهند.

اسید فولیک
فولات نوعی ویتامین B می‌باشد. مصرف فولات در طول دوره تقسیم سلولی سریع (مثل حاملگی) بسیار ضروری است و در ساخت DNA و RNA، اهمیت دارد. مطالعات نشان می‌دهد زنانی که قبل از بارداری به مقدار کافی فولات و یا اسید فولیک مصرف کرده‌اند، خطر تولد نوزاد مبتلا به نقص سیستم عصبی و تغییر شکل مغز تا ۷۰ درصد کاهش می‌یابد.

فولات به طور طبیعی در سبزیجات با برگ سبز، در میوه‌ها و در نخود و حبوبات یافت می‌شود. نان، غلات و حبوبات نیز سرشار از اسید فولیک هستند.

اسید فولیک؛ قبل از بارداری
مقدار مورد نیاز بدن خانم‌ها در روز 400 میکروگرم است و کارشناسان تغذیه به خانم‌هایی که در سن باروری هستند، حتی اگر قصد بارداری ندارند، توصیه می‌کنند روزانه دست کم 400 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند که حتی می‌تواند از طریق مکمل باشد؛ زیرا در سه ماه اول بارداری سیستم عصبی جنین شکل می‌گیرد و برای این شکل‌گیری، اسید فولیک بسیار ضروری است.

بیش از 50 درصد بارداری‌ها بدون برنامه‌ریزی شکل می‌گیرد و به همین دلیل مصرف اسید فولیک را به تمامی زنان توصیه می‌کنند. اما اگر قصد بارداری دارید، حتما با مشورت پزشک از سه ماه قبل مصرف اسید فولیک را آغاز کنید.

اسید فولیک؛ حین بارداری

در طول بارداری نیاز بدن به اسید فولیک به ۶۰۰ میکرو ‌گرم در روز افزایش می‌یابد. به طور معمول تمامی مولتی ویتامین‌ها، حاوی ۱۰۰۰ میکروگرم اسید فولیک هستند.

اسید فولیک؛ پس از زایمان

در زنان شیرده مقدار مورد نیاز بدن به اسید فولیک 500 میکرو‌گرم در روز است و اگر به نوزاد خود شیر نمی‌دهند، همان 400 میکرو‌گرم کافی است.