دلایل لجبازی کودکان، جویا شوید

در این نوشتار از مجله سلامتی راستینه ، به لجبازی کودکان که یکی از مسائل مهم بین والدین و کودکان است خواهیم پرداخت.

والدین از رفتارهای کودکان و نوجوانان خود نگران اند و برخی اوقات متوجه نیستند که خود مقصر اینگونه رفتارها هستند.

لجبازی کودکان چیست؟
لجبازی خصیصه ای است که در اغلب کودکان مشاهده می شود.
از نوزادی تا پنج سالگی ، والدین رابطه ای تنگاتنگ با کودکان خود دارند . در واقع ارتباط منطقی و صمیمانه والدین و کودک نیز در همین دوره پایه ریزی می شود و پایداری و سلامت آن نیز تا حد بسیار زیادی به نحوه برخورد والدین در این دوره بستگی دارد.

به گفته کارشناسان : لجبازی کودکان در این زمان بدیهی است و آنها رفتار مناسبی ندارند . گاه دروغ می گویند ، اتاق خود را مرتب نمی کنند ، ناسازگاری میکنند ، باعث خجالت والدین در حضور دیگران می شوند ، هر چیزی را که می بینند می خواهند ، فراموش کار ، بی توجه و حاضر جواب هستند ، خشونت نشان می دهند و بعضی غذاها را نمی خورند .

در این مرحله از زندگی تا دوره نوجوانی، کودکان باید مهارتهای زیادی مانند: آداب غذا خوردن، کنترل ادرار ، آموزش احترام ، درخواست مودبانه، سپاسگزاری، عذرخواهی از رفتار ناشایست ، استفاده از تلفن ، انجام تکالیف مدرسه ، ارزش پول تو جیبی و غیره را فرا گیرند .

با کودک لجبازم چه کنم؟
کودک را مستقل بار بیاورید. کودک شما باید بتواند گاهی مستقل و بدون کمک والدین تصمیم بگیرد .

وادار کردن او به عجله و شتاب در انجام کارها ، خواسته یا ناخواسته باعث لجبازی کودک و مخالفت اش می شود . مثلا اگر او را به زور به حمام ببریم ، از آب فراری می شود در حالیکه می توان اجازه داد تا کودک خوب بازی کند ، سپس شستن او را در حالیکه شعر کودکانه می خواند و با اسباب بازی هایش در حمام سرگرم است پایان دهیم .

قبل از رفتن به میهمانی هم اگر به فرزندمان اجازه و زمان حاضر شدن ندهیم ، او دلزده و ناراحت خواهد شد.

با فرزندانمان همبازی شویم ، چرا که رشد دهنده شخصیت کودک است و لجبازی آنها را به مرور کاهش می دهد.

به آنها محبت کنیم زیرا محبت کردن وسیله ای مناسب است که میتواند عزّت نفس فرزندانمان را تقویت کند.

در هر محیط خانوادگی بهرحال مشکلاتی هست که منجر به بحث و گفتگو می شود . خوب است والدین از همان زمان شروع تربیت فرزند بدون برهم زدن آرامش و امنیت خانواده ، از متهم کردن یکدیگر و لجبازی کردن با هم پرهیز کنند.

سعی کنیم در برخورد با فرزندانمان از زور استفاده نکنیم . این عمل به لجبازی کودکان دامن می زند و به آنها می آموزد که قدرت ، تنها چیزی است که به حساب می آید.

قول هایی که ممکن است نتوانیم به آن ها عمل کنیم، به فرزندانمان ندهیم، چراکه این کار، باعث بی اعتمادی آنها به ما می شود.

الگویی مثبت برای فرزندانمان باشیم و هر از گاهی موقعیتی را برای موفقیت و خودی نشان دادن فرزندانمان فراهم کنیم.

به لجبازی نوجوانان اهمیت دهیم
از مسائلی که به دنبال ظهور انگیزه ی استقلال طلبی در نوجوانان به وجود می آید ، این است که آنها از پند و نصیحت ، امر و نهی کردن و تحکم گریزان اند. علت این پدیده از یک طرف عقده های حقارتی است که بویژه نوجوان ها به طور طبیعی از دوران کودکی دارند ، و از طرف دیگر بیدار شدن همان حس استقلال طلبی در آنهاست. (در واقع فرزند می‌خواهد خود را بشناسد و از وابسته بودن نجات پیدا کند)

معمولا با نوجوانی که این روحیات را دارد ، از در پند و اندرز وارد شدن و سخن گفتن از بایدها و نبایدها ، حقیقتاً درست نیست زیرا او گمان می کند انگیزه ی پند و اندرز دادن در بزرگترها ، این است که آنها خود را کامل و دارای قدرت درک می دانند و نوجوان چون کم تجربه است به همین دلیل پیوسته باید امر و نهی بشنود . از آنجا که این برخورد درست در نقطه ی مقابل حساسیت روانی اوست ، این روش نه تنها کارساز نیست ، بلکه آسیب های تربیتی را نیز به دنبال دارد.

نکته مهم در اینجاست که تذکرات زیاد و پی در پی از نظر تربیتی شیوه درستی نیست و به پیدایش لجاجت و مقاومت منفی در نوجوانان منتهی میشود. در تربیت لازم است که نصیحت و انتقاد را به حداقل رساند ، از خطاهای جزئی و کم اهمیت فرد تربیت شونده صرف نظر کرد و با بزرگواری از کنار آنها گذشت تا بتوان از موارد مهمتر جلوگیری کرد.

نکته پایانی
البته چشم پوشی نیز حدی دارد و اگر فرزند لجبازی و خطاهایش را تکرار کرد باید خواسته های او را محدود کنیم تا از اشتباهاتش جلوگیری شود.

در پایان یادآور می شویم که خوب است والدین در بعضی از اوقات اشتباهات و لجبازی کودکان و نوجوانان را نادیده بگیرند.

در برابر هر خطا به تذکر و سرزنش پرداختن ، ارزش سخن والدین را از بین می برد و سبب می شود نوجوانان به این گونه انتقادها خو بگیرند و دیگر از آنها متاثر نشوند.