روش جلوگیری با قرص، معایب و مزایا

قرص‌های ضد بارداری از روش‌های مورد اعتماد برای فاصله‌گذاری بین فرزندان هستند در دهه اخیر میزان هورمون استروژن و پروژستین قرص‌های جدید کم شده و لذا موارد ممنوعیت مصرف هم کمتر شده است.

منافع
قرص‌های ضد بارداری علاوه بر جلوگیری از حاملگی منافع دیگری هم دارند. مثلا:

۱- در اختلالات قاعدگی مثل حجم زیاد خونریزی

۲- دردهای قاعدگی

۳- اختلالات خُلقی قبل از قاعدگی

۴- میگرن قاعدگی

۵- زیاد بودن آندروژن خون و جوش و پرمویی آندروژنی

۶- دردهای لگنی به دلیل آندومتریوز

۷- جلوگیری و درمان کیست‌های تخمدانی فولیکولی

کاربرد دارند.

قرص‌های ضد بارداری همچنین شانس سرطان آندومتر - تخمدان - کولون را هم کمتر می‌کنند. با تمام منافعی که این قرص‌ها دارند هرگز بدون مشاوره با پزشک قرص را شروع نکنید . با توجه به موارد منع مصرف و یا مجاز بودن مصرف است که در مورد این دارو تصمیم‌گیری می‌کند.

موارد منع مصرف
سابقه ترومبو آمبولی (لخته شدن خون در رگها و حرکت آن)

بیماری فعال کبدی

سابقه تومور استروژنی (در مورد قرص‌های استروژن‌دار)

حاملگی تشخیص داده شده، ولی اگر فردی در حاملگی مراحل اولیه بوده و قرص ضد بارداری خورده معمولاً شانس ناهنجاری بالا نمی‌رود و نگرانی زیادی ندارد.

خونریزی رحمی به علت نامشخص

بالا بودن تری‌گلیسیرید در خون

سن بالای ۳۵ سال اگر در روز بیش از ۱۵ سیگار بکشد و یا میگرن داشته باشد.

در افراد که فشارخون کنترل نشده دارند.

در افراد دیابتی ممنوعیت ندارد ولی ممکن است نیاز به انسولین را بالا ببرد.

افراد چاق با BMI بالاتر از ۲۷ اگر در روش مصرف قرص خطا داشته باشند. بیشتر از افراد با وزن نرمال در معرض حاملگی به دلیل خطای روش مصرف هستند، لذا حتماً افراد چاق با دقت ویژه قرص خود را مصرف کنند.

روش مصرف
بهترین روش مصرف که خطای کمتری دارد این است که در روز اول قاعدگی شروع شده و هر ۲۴ ساعت یکبار مصرف شود تا بسته تمام شود.

در انواع ۲۱ روزه بسته بعدی را حداکثر ۷ روز بعد از پایان قرص‌ها باید شروع کرد.

اگر بسته اول قرص را پس از ۵ روز اول قاعدگی شروع کرده باشیم باید تا ۷ روز پس از شروع قرص، روش ضد بارداری دیگری هم بکار برده شود (مثلا کاندوم یا عقب‌کشی).

حین مصرف قرص، اگر یک شب فراموش شود به محض اینکه متوجه شدیم باید آن را بخوریم و شب بعد مواظب باشیم که فراموش نشود.

اگر دو قرص یا بیشتر فراموش شود در صورتی که از بسته قرص بیش از ۷ عدد باقی‌مانده باشد، بهتر است قرص را قطع کند پریود شده و مجدداً شروع کند اگر کمتر از ۷ عدد قرص مانده باشد بهتر است بسته را تمام کند و دوره بعد را بلافاصله شروع کند (بدون فاصله) و در ضمن از روزی که قرص‌ها را فراموش کرده تا ۷ روز از روش کمکی ضد بارداری دیگری استفاده کند (مثل کاندوم یا عقب‌کشی) اگر در هفته اول سیکل قاعدگی ۲ قرص را فراموش کرده و مقاربت هم داشته است.

توصیه می‌شود از روش جلوگیری پس از مقاربت استفاده کند یعنی این روش، روش کمکی باشد.

مصرف قرص‌های ضد بارداری (بجز پروژسترون تنها) در شیردهی مجاز نیست.

قرص ضد بارداری ترکیبی با داروی ضد تشنج فنوباربیتال و فنی‌توئین تداخل اثر دارد و این داروها اثر قرص ضد بارداری را کم می‌کنند. در افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند قرص پروژسترونی تنها توصیه می‌شود.

قرص ضد قارچ گریزوفولوین هم اثر قرص ترکیبی را کم می‌کند و از آنتی‌بیوتیک هایی هم که ثابت شده این اثر را دارند می‌توان به ریفامپسین Rifampcin اشاره کرد.