میگرن در دوران بارداری، تشدید میشود؟

ارتباط میگرن و بارداری را میدانستید؟! میدانستید که میگرن و بارداری با هم رابطه دارند؟ اگر باردار هستید، شکى نیست که درد‏ها و ناراحتى‌هاى جدیدى را تجربه مى‌کنید. و اگر جزء آن دسته افرادى هستید که از میگرن رنج مى‌برید، شاید خوشحال شوید اگر بشنوید، که میگرن در دوران باردارى فروکش مى‌کند. اما اگر براى شما چنین اتفاقى رخ نداد، باز هم این مطلب به شما کمک مى‌کند تا راحت‏تر با اثرات میگرن در باردارى کنار بیایید. *دلایل بروز میگرن دلیل اصلى سردرد‌هاى میگرنى هنوز شناخته نشده است. اما به نظر مى‌رسد میگرن ناشى از تغییرات شیمیایى در سیستم عصبى و جریان خون در مغز باشد. محققان معتقدند که تحریک مفرط سلول‌هاى مغزى، باعث تحریک رهاسازى مواد شیمیایى در خون مى‌شود.

این مواد شیمیایى، رگ‌هاى خونى موجود در سطح مغز را بر‌مى‌انگیزند و در نتیجه عروق ورم کرده و باعث احساس درد مى‌شود. از طرفى هورمون استروژن نیز نقش بسزایى در سردرد‌هاى میگرنى دارد. به همین علت است که الگو‌هاى سردرد میگرنى در دوران باردارى، قاعدگى و یائستگى تغییر مى‌کنند. سروتونین نیز، که یک نوع انتقال دهنده عصبى محسوب مى‌شود، نقشى اساسى در سردرد‌هاى میگرنى دارد. تغییرات هورمونى در دوران باردارى، تنها عامل تحریک سردرد‌هاى میگرنى نیستند. در بیشتر زنان، چندین عامل باعث بروز سردرد‏ها مى‌شوند. براى مثال استرس، گرسنگى و بى خوابى، همگى مى‌توانند میگرن را تحریک کنند. ثبت زمان و چگونگى سردرد‏ها مى‌تواند به یافتن محرک‏ها کمک کند. با این کار پزشکتان نیز، بهتر مى‌تواند تصمیم بگیرد که چه روشى، مناسب درمان است.

علاوه بر این، با شناخت محرک‌هاى سردرد مى‌توانید از بروز آنها در دوران باردارى جلوگیرى کنید.

*هرگاه سردرد به سراغتان آمد، موارد زیر را یادداشت کنید:

۱- علایم به خصوص مثل اینکه درد در کدام ناحیه از سر است و جه نوع دردی دارید. هرگونه حساسیتى که پیدا مى‌کنید مثلاً حالت تهوع یا حساسیت نسبت به صدا، بو و نور را یاداشت کنید. ۲-ساعت شروع و اتمام حملات میگرنی را یاداشت کنید. ۳- غذا یا نوشیدنى‌هایى که در ٢٤ ساعت گذشته میل کرده‌اید را بنویسید. ۴- تغییرات محیط اطرافتان، مثل سفر به یک جاى جدید، تغییر در آب و هوا یا امتحان غذا‌هاى جدید در بروز حمله تاثیر گذار نبوده است؟ ۵-هرگونه روش درمانى که امتحان کرده‌اید و مؤثر بوده یا نبوده را یاداشت کنید.

*معروف ترین محرک‌هاى سردرد‌هاى میگرنى کدامند؟

- شکلات - کافئین - غذاهاى حاوى مواد نگه دارنده‌اى مانند سدیم گلوتامات (MSG) و نیترات - اسپرتیم که یک نوع شیرین کننده مصنوعى است

*چه آزمایشاتی باید انجام شود؟

از آنجایى که در دوران باردارى، فشار خون بالا نیز باعث بروز سردرد مى‌شود، پزشک ابتدا شرایط بیمار را بررسى مى‌کنند تا در تشخیص دقیق میگرن تردیدى نداشته باشند. حتماً پزشکتان را در جریان دارو هایى که مصرف مى‌کنید، حتى از نوع گیاهى و بدون نسخه، قرار دهید. همچنین هر نوع سابقه میگرن در خانواده‌تان را گزارش کنید. معمولاً پزشکان با توجه به یادداشت‌هاى مربوط به سردردتان، قادر به تشخیص میگرن هستند. انجام سى تى اسکن و رادیولوژى به هیچ وجه در باردارى توصیه نمى‌شود، زیرا براى جنین بسیار خطرناک است.

*مراعات کنید اولین قدم براى مقابله با میگرن، داشتن یک سبک زندگى سالم و مراقبت شخصى است.

در اینجا نکاتى وجود دارد، که مى‌تواند به مدیریت میگرن در دوران باردارى کمک کند: - تا جایى که امکان دارد، از محرک‌هاى شناخته شده مانند خوردن غذاى خاصى، دورى کنید. - یک برنامه زمان بندى شده و قابل پیش بینى براى غذا‏ها و میان وعده‌هایتان تهیه کنید. - آب، زیاد بنوشید. - به اندازه کافى استراحت کنید. - در کلاس‌هاى کسب آرامش شرکت کنید. - هر گاه سردرد‏ها شروع شدند، قرار دادن کیسه یخ بر روى شقیقه ها، ماساژ، و استراحت در مکانى تاریک و بى صدا را امتحان کنید.

میگرن درمان دارویی دارد؟

اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید ، بهتر است مصرف دارو را قطع کنید مگر اینکه واقعاً مصرف آنها از نظر پزشک لازم باشد. اکثر دارو‌هاى درمانى یا پیشگیرى از میگرن در دوران باردارى باید قطع شود زیرا مصرف آنها با نقص‌هاى مادرزادى نوزادان، رابطه مستقیم دارد. بقیه دارو‏ها هم با عوارض ثانویه‌ى باردارى در ارتباط هستند. براى مثال میتوانند باعث خونریزى، سقط، یا عدم رشد جنین و رحم به صورت طبیعى شوند.

*مصرف مسکن مجاز است؟

- استامینوفن یکى از دارو‌هاى کم خطر در دوران باردارى است. مصرف آسپرین توصیه نمی‌شود چون اگر نزدیک به زمان بسته شدن نطفه مصرف شود، خطر خونریزى و سقط را به همراه دارد و اگر در سه ماهه سوم باردارى، مصرف شود خطر افزایش فشار‌خون در جنین را به دنبال دارد و مصرف آن نزدیک به زایمان باعث افزایش خونریزى در مادر، هنگام زایمان مى‌شود. درباره خطرات اکثر دارو‌هاى NSAID شامل ایبوپروفن و ناپروکسن، که بدون نسخه قابل خریدارى هستند، در دوران باردارى تحقیقی در دست نیست

- از مصرف مسکن‌هاى حاوى نارکوتیک، که نوعى ماده مخدر محسوب مى‌شود، باید خوددارى کرد. مصرف این دارو در دوره‌هاى طولانى مدت، خطر اعتیاد را هم براى مادر و هم نوزاد به همراه دارد. ارگوتامین‌ها فقط براى سردرد‌هاى میگرنى تجویز مى‌شوند. اما پزشکان مصرف این قرص‏ها را نیز در دوران باردارى توصیه نمى‌کنند. مصرف آنها در سه ماهه اول باردارى، خطر نقص‌هاى مادرزادى را براى نوزاد به همراه دارند.

این قرص‏ها حتى مى‌توانند باعث تحریک انقباضات رحمى شدید و در نتیجه تولد زود هنگام نوزاد نارس شوند. تریپتان‌ها فقط براى درمان میگرن تجویز مى‌شوند. اینگونه به نظر مى‌رسد که این قرص‏ها باعث نقص‌هاى مادرزادى نمى‌شوند اما تحقیقات در این زمینه تا کنون فقط بر روى حیوانات انجام شده است درنتیجه نمى‌توان به طور قطعى نظر داد. دارو‌هاى دیگر به منظور برطرف کردن اثرات جانبى میگرن در دوران باردارى تجویز مى‌شوند. به عنوان مثال قرص‌هاى ضد تهوع براى برطرف شدن حالت تهوع ناشى از میگرن داده می‌شود.

*به منظور پیشگیری چه کنیم؟

اگر سردرد‌هاى شدید و حملات عصبى عود شونده دارید، دارو‌هاى پیشگیرى مى‌توانند از بروز سردرد جلوگیرى کنند یا حداقل درد آن را کاهش دهد. با یک متخصص اعصاب مجرب در زمینه درمان میگرن در زنان باردار صحبت کنید. او براى شما کمترین مقدار مورد نیاز دارو را تجویز مى‌کند تا به کنترل سردرد هایتان کمک کند. داروهاى بى خطرى که براى میگرن تجویز مى‌شوند، معمولاً شامل پروپرانولول یا لابتالول و وراپامیل هستند، که به ترتیب باعث عدم ترشح فاکتور بتا آدرنالین و عدم جذب کلسیم در خون مى‌شوند.

در زمان باردارى، قبل از هرگونه مصرف خودسرانه دارو یا گیاهان دارویى، با پزشکتان صحبت کنید. اگر نمى توانید دارو مصرف کنید و یا دوست دارید که مصرف نکنید، وسیله‌اى وجود دارد که شاید جالب توجه باشد. 'سفالى' اولین دستگاه تأیید شده FDA است که براى پیشگیرى از میگرن در سنین بالاى ١٨ سال کاربردى است. این دستگاه یک هدبند قابل حمل است که بر روى پیشانى قرار گرفته و ضربه‌هاى الکتریکى به پوست وارد مى‌کند. با این کار عصب‌هاى مربوط به میگرن تحریک مى‌شوند. از این دستگاه روزانه به مدت بیست دقیقه استفاده مى‌شود و در ابتدا با احساس سوزش یا حالت ماساژ همراه است.