راه های مقابله با ترس کودک، والدین بخوانند!
اگر حدس میزنید کودکتان از دندانپزشک بترسد، او را پیش از آن که با دندانپزشک روبرو شود آماده سازید...
روش های مقابله با ترس کودک
برای مقابله با ترس کودک، دو شیوه وجود دارد :
الف) شیوه پیشگیری، پیش از آن که کودک در موقعیت ترسناک قرار بگیرد، آمادگی های لازم را به او بدهید :
برای مقابله با ترس کودک، دو شیوه وجود دارد :
الف) شیوه پیشگیری، پیش از آن که کودک در موقعیت ترسناک قرار بگیرد، آمادگی های لازم را به او بدهید :
- اگر احتمال می دهید کودکتان از صدای رعد و برق بترسد، در یک روز طوفانی، او را لباس بپوشانید و به حیاط با روی بالکن ببرید و به او بگویید که حالا در آسمان برقی را خواهد دید و صدای بلندی را خواهد شنید و به این صورت با او بازی کنید.
- اگر حدس میزنید کودکتان از دندانپزشک بترسد، او را پیش از آن که با دندانپزشک روبرو شود آماده سازید، مثلا با او دکتر بازی کنید و برخی از وسایل کار دندانپزشک را به او معرفی کنید. حتما او را نزد دندانپزشک اطفال ببرید و سعی کنید درباره او با دندانپزشک صحبت کنید. هرگز نه خود و نه اطرافیانتان نزد کودک، ماجرای دندان درد و چرخ کردن دندان یا درد آمپولی را که به دندان می زنند توصیف نکنید.
- اگر کودک باید برای مدتی در بیمارستان بستری شود، او را از قبل آماده سازید و درباره آنچه در آن جا خواهد دید با او صحبت کنید. توضیحات شما باید کاملا ساده و بدون حاشیه باشد. بخصوص به هیچ وجه به او نگویید که در بیمارستان به او بسیار خوش خواهد گذشت، زیرا واقعیت ندارد.
- اگر لازم است مدتی از خانه دور باشید؛ مثلا در بیمارستان بستری شوید، حتما از قبل به کودک بگویید. برخی از مادران در چنین مواقعی یک روز به بهانه خرید کردن از خانه خارج می شوند و دیگر بر نمی گردند. این نوع غیبت، حتی اگر چند روز بیشتر نباشد، صدمه عاطفی شدیدی به کودک، مخصوصا در سنین ۲ تا ۶ سالگی وارد می سازد و کودک را دچار ترس و دلهره دائمی و بی دلیل می سازد که حتی پس از بازگشت مادر نیز برطرف نخواهد شد.
- اگر خودتان از چیزی ترسیدید، سعی کنید تا جایی که برایتان امکان دارد. خود را کنترل کنید، چون دلهره و اضطراب شما به کودک منتقل خواهد شد.
- هرگز نزد کودک از خطر احتمالی یا امکان وقوع حادثه ای صحبت نکنید، مثلا حین مسافرت با اتومبیل، هیچ گاه نگویید :
مواظب سیگارت باش، بالاخره ماشین را به آتش می کشی
جاده چه قدر لغزنده است، کنترل ماشین امکان ندارد.
نگاه کن، احتمال ریزش کوه خیلی زیاد است.این گونه حرفها سبب می شود که کودک در طول مسافرت دائما دچار دلهره و اضطراب باشد. این حساس پس از آن نیز در هر مسافرتی در او ظاهر خواهد شد.
- هرگز ترساندن کودک را مبنای تربیت او قرار ندهید. زیرا این گونه روش های تربیتی، نادرست ترین شیوه به شمار می آید. به کارگیری ترس و وحشت کودک نه تنها شما را به هدف تربیتی خود نمی رساند، بلکه کار را خرابتر می کند و شما را از هدفتان دور می سازد و مشکلات دیگری را برایتان فراهم می آورد. تا جایی که امکان دارد از ایجاد موقعیت های ناخوشانید برای برانگیختن ترس در کودکان خودداری کنید.اما گاهی اوقات، چنان که اشاره شد، ترس ها بر اثر تصادف و تحت شرایط غیر قابل پیش بینی به وجود می آیند. در این گونه موارد تدبیر ها و شیوه هایی برای کاهش ترس وجود دارد که توضیح خواهیم داد.
ب) شیوه کاهش ترس:
- اگر لازم است مدتی از خانه دور باشید؛ مثلا در بیمارستان بستری شوید، حتما از قبل به کودک بگویید. برخی از مادران در چنین مواقعی یک روز به بهانه خرید کردن از خانه خارج می شوند و دیگر بر نمی گردند. این نوع غیبت، حتی اگر چند روز بیشتر نباشد، صدمه عاطفی شدیدی به کودک، مخصوصا در سنین ۲ تا ۶ سالگی وارد می سازد و کودک را دچار ترس و دلهره دائمی و بی دلیل می سازد که حتی پس از بازگشت مادر نیز برطرف نخواهد شد.
- اگر خودتان از چیزی ترسیدید، سعی کنید تا جایی که برایتان امکان دارد. خود را کنترل کنید، چون دلهره و اضطراب شما به کودک منتقل خواهد شد.
- هرگز نزد کودک از خطر احتمالی یا امکان وقوع حادثه ای صحبت نکنید، مثلا حین مسافرت با اتومبیل، هیچ گاه نگویید :
مواظب سیگارت باش، بالاخره ماشین را به آتش می کشی
جاده چه قدر لغزنده است، کنترل ماشین امکان ندارد.
نگاه کن، احتمال ریزش کوه خیلی زیاد است.این گونه حرفها سبب می شود که کودک در طول مسافرت دائما دچار دلهره و اضطراب باشد. این حساس پس از آن نیز در هر مسافرتی در او ظاهر خواهد شد.
- هرگز ترساندن کودک را مبنای تربیت او قرار ندهید. زیرا این گونه روش های تربیتی، نادرست ترین شیوه به شمار می آید. به کارگیری ترس و وحشت کودک نه تنها شما را به هدف تربیتی خود نمی رساند، بلکه کار را خرابتر می کند و شما را از هدفتان دور می سازد و مشکلات دیگری را برایتان فراهم می آورد. تا جایی که امکان دارد از ایجاد موقعیت های ناخوشانید برای برانگیختن ترس در کودکان خودداری کنید.اما گاهی اوقات، چنان که اشاره شد، ترس ها بر اثر تصادف و تحت شرایط غیر قابل پیش بینی به وجود می آیند. در این گونه موارد تدبیر ها و شیوه هایی برای کاهش ترس وجود دارد که توضیح خواهیم داد.
ب) شیوه کاهش ترس:
چگونه باید با کودک ترسو برخورد کرد؟ چگونه می توان ترس از او را از بین برد یا حداقل کاهش داد؟ برای یافتن پاسخ این سئوالات باید به نکات زیر توجه کرد :
- هرگز کودک را به خاطر ترسش ، مسخره نکنید.
- او را مورد تهدید و سرزنش قرار ندهید.
- از گفتن جملاتی نظیر: خجالت آور است، تو دیگر بزرگ شده ای یا ببین، مگر من می ترسم؟ جدا بپرهیزید.
- با او درباره افراد شجاع صحبت کنید و برایش قصه هایی تعریف کنید که قهرمان آنها کودکانی شجاع هستند.
- نزد او از افراد ترسو انتقاد کنید و رفتار آنها را زشت بشمارید.
- تا جایی که می توانید او را به مهر و علاقه خودتان نسبت به او مطمئن سازید.
- او را از نظر بدنی و مزاجی تقویت کنید، زیرا عدم قدرت بدنی، توانایی و مقاومت فرد را کاهش می دهد.
- هرگاه عملی شجاعانه، هر قدر هم کوچک، از او سر زد، وی را تشویق کنید.
- هرگز از او توقع انجام کاری را که بیش از حد تواناییش است نداشته باشید.
- برای غلبه برترس ، چاره ای جز روبه رو شدن با آن نیست. بنابراین کودک را با چیزی که از آن می ترسد، روبه رو کنید و کوشش نکنید او را از آن دور نگاه دارید، مثلا اگر از تاریکی می ترسد، سعی نکنید با روشن گذاشتن چراغ اتاقش مشکل را حل کنید.
- برای از بین بردن ترس کودک هرگز او را ناگهان با چیزی که از آن می ترسد روبرو نکنید ، مثلا اگر کودک از آب می ترسد، هیچ گاه او را ناگهان در حوض یا استخر یا دریا رها نسازید، بلکه همیشه او را کم کم با موقعیت ترسناک آشنا سازید، به طور مثال ابتدا با او به کنار حوض استخر یا دریا بروید و غذا بخورید و بازی کنید، بعد وارد قسمت کم عمق آب شوید و پاهایتان را بشویید و با او آب بازی کنید. سپس همراه او شنها یا سنگاهای ریز و براق دریا را بیرون بیاورید و همین طور ادامه دهید. زمانی متوجه خواهید شد که او بدون وحشت در آب شنا می کند.
- همیشه او را زمانی که شرایط مطلوبی دارد و سالم و سرحال است با چیزی که از آن می ترسد روبرو کنید.
- در مقابل کودک ترسو، صبور باشید و عجله ای برای از بین بردن ترسش نداشته باشید.
- از بین بردن یا کاهش ترس کودک به زمان احتیاج دارد. این را باید قدم به قدم طی کرد، یعنی، تماس کودک را با چیزی که از آن می ترسد، به تدریج بیشتر کرد. توجه داشته باشید که تا کودک به مرحله ای عادت نکرده است، وارد مرحله بعدی نشوید. هرچه ترس کودک شدیدتر باشد، زمان بیشتری را باید برای کاهش و از بین بردن ترس صرف کنید.
- علت ترس را بیابید. گاهی اوقات شناخت علت می تواند کمک بزرگی در تخفیف ترس بکند، ولی همیشه کافی نیست.
- رفتار عاقلانه و خونسردانه پدر و مادر در برخورد با شرایط خطرناک نمونه ای از رفتار صحیح در موقعیت های خطرناک را به کودک نشان می دهد. بنابر این سعی کنید برای کودک خود الگوی مناسب باشید.
- او را مورد تهدید و سرزنش قرار ندهید.
- از گفتن جملاتی نظیر: خجالت آور است، تو دیگر بزرگ شده ای یا ببین، مگر من می ترسم؟ جدا بپرهیزید.
- با او درباره افراد شجاع صحبت کنید و برایش قصه هایی تعریف کنید که قهرمان آنها کودکانی شجاع هستند.
- نزد او از افراد ترسو انتقاد کنید و رفتار آنها را زشت بشمارید.
- تا جایی که می توانید او را به مهر و علاقه خودتان نسبت به او مطمئن سازید.
- او را از نظر بدنی و مزاجی تقویت کنید، زیرا عدم قدرت بدنی، توانایی و مقاومت فرد را کاهش می دهد.
- هرگاه عملی شجاعانه، هر قدر هم کوچک، از او سر زد، وی را تشویق کنید.
- هرگز از او توقع انجام کاری را که بیش از حد تواناییش است نداشته باشید.
- برای غلبه برترس ، چاره ای جز روبه رو شدن با آن نیست. بنابراین کودک را با چیزی که از آن می ترسد، روبه رو کنید و کوشش نکنید او را از آن دور نگاه دارید، مثلا اگر از تاریکی می ترسد، سعی نکنید با روشن گذاشتن چراغ اتاقش مشکل را حل کنید.
- برای از بین بردن ترس کودک هرگز او را ناگهان با چیزی که از آن می ترسد روبرو نکنید ، مثلا اگر کودک از آب می ترسد، هیچ گاه او را ناگهان در حوض یا استخر یا دریا رها نسازید، بلکه همیشه او را کم کم با موقعیت ترسناک آشنا سازید، به طور مثال ابتدا با او به کنار حوض استخر یا دریا بروید و غذا بخورید و بازی کنید، بعد وارد قسمت کم عمق آب شوید و پاهایتان را بشویید و با او آب بازی کنید. سپس همراه او شنها یا سنگاهای ریز و براق دریا را بیرون بیاورید و همین طور ادامه دهید. زمانی متوجه خواهید شد که او بدون وحشت در آب شنا می کند.
- همیشه او را زمانی که شرایط مطلوبی دارد و سالم و سرحال است با چیزی که از آن می ترسد روبرو کنید.
- در مقابل کودک ترسو، صبور باشید و عجله ای برای از بین بردن ترسش نداشته باشید.
- از بین بردن یا کاهش ترس کودک به زمان احتیاج دارد. این را باید قدم به قدم طی کرد، یعنی، تماس کودک را با چیزی که از آن می ترسد، به تدریج بیشتر کرد. توجه داشته باشید که تا کودک به مرحله ای عادت نکرده است، وارد مرحله بعدی نشوید. هرچه ترس کودک شدیدتر باشد، زمان بیشتری را باید برای کاهش و از بین بردن ترس صرف کنید.
- علت ترس را بیابید. گاهی اوقات شناخت علت می تواند کمک بزرگی در تخفیف ترس بکند، ولی همیشه کافی نیست.
- رفتار عاقلانه و خونسردانه پدر و مادر در برخورد با شرایط خطرناک نمونه ای از رفتار صحیح در موقعیت های خطرناک را به کودک نشان می دهد. بنابر این سعی کنید برای کودک خود الگوی مناسب باشید.
پ
منبع:
رسانه کودک
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼