چگونه از شوهر خود انتقاد کنیم؟

نقادی در خصوص مشکلات زندگی مشترک یکی از راهکار های سازنده در اصلاح امور به شمار می رود،اما با وجود اهمیت بسیار تعیین کننده این امر خطیر،رعایت اصول و قواعد نقادی نیز مولفه ای برجسته است که کم توجهی به آن به پیچیده تر شدن معضلات و بحران ها منتهی خو اهد شد.

از دیر باز نقد سازنده به عنوان راهکاری موثر در بهبود وضعیت و رفع اشکالات و نارسایی ها در عرصه های گوناگون مطرح بوده است.

به عبارت دیگر طرح انتقاد به روش صحیح و اصولی می تواند به ابزاری کارآمد و اثر گذار در رفع نارسایی ها و ناکارآمدی ها تبدیل شود،هچنان که طرح انتقاد بدون لحاظ کردن اصول و آداب عنصری ضد تربیتی و حتی تخریب گر محسوب می شود.

زندگی مشترک یکی از عرصه هایی به شمار می رود که شیوه طرح انتقاد می تواند به کمال و یا زوال آن منتهی شود.

به واقع چه بسیار چشم پوشی ها و تغافل هایی که باعث استمرار مسیر نادرست و تبدیل شدن اشکالات و ایراداتی جزئی به بحران هایی عظیم شده و به همان میزان نیز چه بسیار انتقادات بجا و اصولی که منتج به برون رفت از بن بست ها و رفع خطاها ی جدی و عمیق شده است.

*الزامات نقادی چیست ؟
محمود افراشته،آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در تشریح ویژگی ها و شاخصه های انتقاد سازنده اظهار کرد:یکی از اصلی ترین مولفه ها در طرح انتقاد سازنده به کار بردن جملات و عبارات غیر مستقیم است که برداشت تحقیرآمیز و استهزا گونه از آن نشود.

وی افزود:نکته حائز اهمیت دیگر در طرح انتقاد،معطوف به موقعیت زمانی و مکانی طرح آن می شود به عبارت دیگر طرح انتقاد در جمع ودر حضور دیگران باعث تقویت جنبه های تخریبی و زدودن بار سازندگی آن می شود.

افراشته گفت:باید همیشه این اصل را مدنظر قرار داد که طرح انتقاد باید بر پایه های موضوعی استوار باشد و جمع کردن تمامی موارد مورد اشکال و طرح یکباره مواردی متعدد از انتقاد بیشتر جنبه حمله و تهاجم هویتی به خود می گیرد.

این آسیب شناس اجتماعی عنوان کرد:باید همیشه انتقاد را با زمان بندی مشخص و در طول فواصل مناسب مطرح کرد که در این شرایط ضریب هضم و پذیرش آن برای طرف مقابل تسهیل می شود.

وی افزود:اصل حائز اهمیت دیگر در طرح انتقاد بیان نقاط مثبت طرف مقابل در کنار طرح ایراد است و این اصل باعث می شود فضا و شرایط برای گفتمانی معقولانه و آرام به نحو مطلوب تری فراهم شود.

افراشته گفت:رعایت ادب،احترام و صمیمیت در انتقاد،عنصر سازنده دیگری است که علاوه بر تحکیم پایه های زندگی زناشویی،امکان موفقیت و حصول نتیجه در انتقاد را به نحو موثری فراهم می سازد.

*شاخص تشخیص نقد سازنده و اشکال تراشی های مخرب چیست؟
نفیسه میرگذر روانشناس و کارشناس امور تربیتی در مقایسه انتقاد سازنده با انتقاد مخرب گفت:انتقاد سازنده با رعایت ادب و احترام طرح می شود اما انتقاد و اشکال تراشی های مخرب با توهین،عصبانیت و تنش و درشت گویی همراه است.

وی افزود:عیب پوشی و رازداری از دیگر نشانه های انتقاد سازنده به شمار می رود اما انتقاد مخرب،اغلب با افشاگری همنشین می شود.

این روانشناس و کارشناس امور تربیتی با اشاره به لزوم در نظر گرفتن روحیات و ظرفیت روانی طرف زوجین در طرح انتقاد ،عنوان کرد:بی توجهی به ویژگی های روحی و روانی مخاطب،می تواند سازندگی و اثرپذیری را در طرح انتقاد تنزل دهد.

میرگذر گفت:لحن مشفقانه و اصلاح گر در گفتمان و ادبیات انتقاد سازنده موج می زند اما بالعکس سردی در گفتار و بیان،از خصوصیت های بارز انتقاد مخرب است.

وی با بیان لزوم توجه به اشتباه مخاطب در طرح انتقاد افزود:هدف قرار دادن و نشانه رفتن کلیت هویت و شخصیت فرد خطاکار در انتقاد،جنبه تخریبی آن را تقویت می کند.

این کارشناس امور تربیتی عنوان کرد:برای اثر بخشی انتقاد از همسر باید از عبارات تحکم آمیز و آمرانه پرهیز شود و همواره ادبیات خیرخواهانه از اصول برجسته در طرح ایراد وانتقاد قرار گیرد.

میرگذر یادآور شد:نباید از نظر دور داشت که اصلاح،همواره باید با فرصت همراه شود و به واقع در نظر گرفتن فرصت جبران خطا،اصلی ضروری در بیان و طرح انتقاد است که ضریب موفقیت آن را به نحو قابل توجهی افزایش می دهد.