علل بیماری قلبی در کودکان (۱)

چاقی یكی از عوامل اصلی بیماری قلبی است. از هر سه نفر در آمریكا، یك نفر چاق است. چاقی در این كشور باعث مرگ بیش از صدهزار نفر می‌شود. چاقی دوران كودكی این روزها تبدیل به یك معضل همه‌گیر شده است. در آمریكا ۳۳-۱۶ درصد از كودكان چاق هستند و بیماری‌های مرتبط با چاقی نیز به همین صورت رشد صعودی داشته است؛ مثل دیابت نوع ۲.

كودكان چاق احتمالا در بزرگسالی نیز افراد چاقی می‌شوند. جلوگیری از چاقی در دوران كودكی و نوجوانی خطر چاقی در بزرگسالی را كاهش می‌دهد و به همین ترتیب خطراتی مثل بیماری قلبی، دیابت و... نیز كاهش می‌یابد.

چاقی چیست و چه چیزی باعث چاقی می‌شود؟
بدن ما از آب، چربی، پروتئین، كربوهیدرات، ویتامین‌ها و املاح تشكیل شده است. چاقی یعنی داشتن چربی بیش از اندازه. در برخی افراد دلیل چاقی مشخص است. آنها كالری بسیار زیادی دریافت می‌كنند و به همان نسبت كالری نمی‌سوزانند. سایر دلایل چاقی عبارتند از: عوامل ژنتیكی، سن‌وسال، جنسیت، بیماری‌ها و شیوه‌ غلط زندگی.

چاقی فرد را در یك وضعیت بحرانی و جدی قرار می‌دهد سلول‌های چربی كه در كودكی جذب می‌‌كنیم و آنها را با خود داریم تا بزرگسالی نیز همواره با ما هستند. كودكان چاق 5 برابر كودكان با وزن طبیعی و عادی در بزرگسالی در معرض چاقی هستند. رژیم گرفتن در بزرگسالی باعث كاهش اندازه سلول‌های چربی می‌شود، ‌ولی تعداد واقعی آنها را كم نمی‌‌كند.

چگونه بدانیم كه فرزندمان چاق است یا نه؟
BMI كودكان بستگی به سن و سال آنها دارد، چرا كه كودكان با رشد و بزرگ‌تر شدن، چربی‌های بیشتری را در بدن خود نگهداری می‌‌كنند. در ضمن مقدار و تعداد سلول‌های چربی در دخترها و پسرها متفاوت است. بنابراین علاوه بر سن‌وسال، جنسیت نیز در این زمینه نقش تعیین كننده دارد. BMI یك فرمول از وزن در واحد كیلوگرم است كه به قد در واحد مترمربع تقسیم می‌شود. (BMI= kg/m۲) برای یافتن BMI فرزندتان از این روش استفاده كنید.

در كودكان بسیار لاغر، BMI آنها كمتر از ۵/۱۸ می‌باشد.

كودكانی كه وزن طبیعی دارند، BMI آنها بین ۹/۲۴-۵/۱۸ است.

و در كودكان چاق، BMI آنها بالاتر از ۳۰ می‌باشد...

سیگار كشیدن
براساس آمار و ارقام مراكز كنترل بیماری‌های آمریكا ‍(CDC)، حدود سه میلیون نوجوان سیگاری در آمریكا وجود دارند و هر روز چهارهزار نوجوان دیگر به آنها اضافه می‌شوند. اغلب این نوجوانان سیگاری در دوران تحصیل و در مقطع دبیرستان سیگار كشیدن را شروع می‌كنند.

هر سال، نودهزار نفر در آمریكا جان خود را در اثر سیگار از دست می‌دهند. 75درصد از بیماری‌های قلبی در میان مردم در اثر سیگار كشیدن به وجود می‌آید. هر چه این مدت زمان طولانی‌تر باشد، خطر بروز بیماری‌ قلبی نیز بیشتر می‌شود.

سیگار كشیدن چه تاثیری روی قلب دارد؟
سیگار كشیدن باعث افزایش خطر سرطان ریه و بیماری‌های قلبی می‌شود. اغلب نوجوانانی كه به سیگار كشیدن معتاد می‌شوند، در واقع به نیكوتین سیگار اعتیاد پیدا می‌كنند. نیكوتین باعث تنگ شدن رگ‌های خونی می‌شود. حتی در نوجوانان نیز ترك سیگار كار بسیار دشواری است و درست همان علائمی را دارد كه در بزرگسالان بروز می‌كند.

اگرچه نیكوتین عامل اصلی و فعال موجود در سیگار است، اما سایر مواد شیمیایی و تركیبات مثل تار (ماده‌ای قیر مانند) و مونوكسیدكربن نیز برای سلامت قلب مضر هستند. این مواد باعث بسته شدن عروق اصلی می‌شوند و ضربان‌های قلب را دچار اختلال می‌كنند.

مواد شیمیایی موجود در سیگار و توتون باعث ایجاد پلاك‌های چربی در رگ‌ها می‌شوند و به دیواره رگ‌ها آسیب می‌رسانند. این مواد شیمیایی روی میزان فیبرینوژن و كلسترول نیز تأثیر می‌گذارند. این اتفاقات خطر تشكیل لخته‌های خونی را بالا می‌برد و منجر به حمله قلبی می‌شود.

چگونه نوجوانان را تشویق كنیم كه اصلا سراغ سیگار نروند؟
در مورد اثرات بد سیگار كشیدن با آنها صحبت كنید. زرد شدن دندان‌ها، تنفس بد، بوی بد لباس‌ها، تیره شدن رنگ پوست و كوتاه شدن نفس. آسیب دیدگی ریه‌ها و كاهش ذخیره اكسیژن در عضلات نیز از دیگر عوارض سیگار كشیدن هستند.

برای فرزندتان یك الگو باشید
اگر خودتان هم سیگار می‌كشید، بهتر است این عادت را ترك كنید و حتی اجازه ندهید دیگران نیز در خانه شما سیگار بكشند.

چگونه به نوجوان خود كمك كنیم تا سیگار نكشد؟
همواره یار و یاور آنها باشید و آنها را حمایت كنید. دلایل اینكه چرا باید سیگار را ترك كنند، به آنها بگویید مثل افزایش طول عمر و كاهش بیماری‌های حاد و مزمن. اگر خودتان هم سیگار می‌كشید به او بگویید كه بیا هر دو با هم آن را ترك كنیم. حدود نیمی از نوجوانان سیگاری، والدین سیگاری دارند. در نهایت می‌توانید از پزشك و مشاور نیز برای ترك سیگار كمك بگیرید.

ادامه دارد ...