آب دادن به نوزاد شیرخوار، چقدر ضروریه؟

۱ـ شیرمادر:
بعد از شش ماهگی، شیرمادر همچنان غذای اصلی شیرخوار از نظر دریافت انرژی، مواد مغذی و مایعات است و باید بر حسب میل و تقاضای شیرخوار و به دفعات زیاد ادامه داشته باشد.

2ـ آب:
از پایان شش ماهگی حتی زمانی که کودک به مقدار کافی از شیرخوار تغذیه می‌کند ممکن است به آب نیاز داشته باشد بنابراین باید هر روز به خصوص در فصل گرما و روزهای گرم، چند نوبت آب جوشیده خنک شده به او ارائه شود.

توجه:
آب لوله‌کشی از زمان به جوش آمدن، اگر یک دقیقه جوشانده شود قابل استفاده است ولی
آب رودخانه‌ها و امثال آن را باید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه جوشاند تا تمام باکتری‌ها، لاروها، انگل‌ها و کیست‌‌های موجود در آن از بین بروند. حتی المقدور از دادن آب معدنی به شیرخواران خودداری شود چون املاح موجود در آن برای شیرخوار مناسب نیست.

۳ـ شیر پاستوریزه:

کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند معمولاً تا پایان سال دوم زندگی (24 ماهگی) نیازی به استفاده از شیر پاستوریزه ندارند (آن مقدار شیر پاستوریزه که در تهیه غذای کمکی به کار می‌رود اشکالی ندارد). حدود 23 ماهگی، برای آشنا شدن کودک به طعم شیر پاستوریزه می‌توان آن را بار اول به مقدار کم در حد 30 سی‌سی با فنجان یا لیوان به کودک ارائه و به تدریج بر مقدار آن اضافه نمود. به این ترتیب وقتی کودک کم‌کم از شیر مادر گرفته می‌شود می‌تواند از شیر پاستوریزه استفاده کند. در کودکانی که از شیرمادر محرومند و با شیر مصنوعی تغذیه می‌شوند مصرف شیرگاو (پاستوریزه یا استریلیزه پرچرب سه و نیم درصد) از پایان 12 ماهگی به بعد بلامانع است و بهتر است جایگزین شیر مصنوعی شود که آن را بعد از یک دقیقه جوشاندن و به مقدار حداکثر 500 میلی‌لیتر در شبانه روز با فنجان یا لیوان نشکن به کودک می‌دهند و سعی می‌کنند او را به تدریج از شیشه بگیرند.

معمولاً استفاده از شیرگاو قبل از پایان 12 ماهگی توصیه نمی‌‌شود.

4ـ چای، قهوه و کاکائو:
سبب کاهش جذب آهن غذای کمکی (به جز آهن گوشت) می‌شوند لذا بهتر است حتی المقدور استفادهنشوند.

۵ـ نوشیدنی‌‌های حاوی شکر زیاد:
کودک را تشنه‌تر نموده و موجب چاقی او می‌شود.

6ـ نوشیدنی‌‌های گازدار:
(سودا و نوشابه های معمولی) برای کودکان ممنوع است زیرا علاوه بر مضراتی که دارند (بی‌قراری و چاقی کودک) سبب دریافت مقدار کمتر غذا یا شیر مادر می‌شوند.

۷ـ آب میوه‌‌های طبیعی و خالص:
که از میوه های مجاز و به روش بهداشتی در منزل تهیه شده باشند، از اواسط ماه هشتم به بعد در حد 30 تا 60 سی سی در روز که با لیوان نشکن (و نه بطری) به کودک داده شود، بلامانع است. گرچه مصرف خود میوه نسبت به آب میوه ارجحیت دارد. استفاده شیرخوار از مقادیر زیاد آب میوه ممکن است سبب اسهال و یا کاهش اشتهای او به غذا و حتی شیر مادر شود. مصرف مکرر آب میوه حتی اگر رقیق هم شده باشد، خصوصاً اگر به جای فنجان توسط بطری و یا هنگام خواب به کودک داده شود، می‌تواند به مینای دندان کودک صدمه زده و نهایتاً پوسیدگی دندان ایجاد نماید. مصرف بیش از حد آب میوه به دلیل عدم دریافت مواد مغذی و پروتئین، سبب سوء تغذیه و کم خونی و حتی کوتاهی قد و در برخی موارد سبب چاقی می‌شود. آب میوه‌‌های تجارتی اکثراً حاوی سوربیتول و یا فروکتوز فراوان و مواد افزودنی هستند که می‌توانند سبب بی قراری و نفخ معده و مشکلات گوارشی شیرخواران شوند.