تفسیر آزمایش بتا اچ سی جی، دانستنی ها

خوب است بدانید که برای انجام آزمایش بتا، ناشتا بودن لازم نیست. مصرف آب مانعی ندارد و حتی قطع داروهای دیگر فرد ضروری نیست.

زمانی که جواب آزمایش خود را می گیرید، می خواهید بدانی که آیا باردار هستید یا نه، در جواب آزمایش توجه شما به مقدار هورمون hCG جلب می شود این هورمون در حین حاملگی تولید می شود. این هورمون توسط جفت که تخم را پس از لانه گزینی در رحم تغذیه می کند، ایجاد می شود . hCG اولین بار حدود ۱۱ روز پس از لقاح در خون و بین ۱۲ تا ۱۴ روز پس از لقاح در ادرار قابل اندازه گیری است . به طور طبیعی مقدار HCG هر ۷۲ ساعت دوبرابر می شود . سطح این هورمون در هفته های ۸ تا ۱۱ به حداکثر خود رسیده و سپس در ادامه حاملگی کاهش می یابد.

سطوح بالای هورمون اچ سی جی نیز دلایلی دارد که عبارتند از: حاملگی مولار، اشتباه در تخمین سن حاملگی و بارداری چندقلویی.

هورمون های HCG - LH - FSH - TSH همگی از دو بخش یا Sub Unit تشکیل می شوند : آلفا و بتا که بخش آلفا در همه ی این هورمون ها مشابه است و افتراق اینها از هم با بخش بتا صورت می گیرد .از ملاقات اسپرم واوول تخمک لقاح پیدا میکند. تخمک لقاح یافته به طرف رحم رفته ودر جدار آن لانه گزینی میکند.بین ۱۰-۳روز بعد جفت تشکیل میشود. HCG ( هر دو بخش آلفا و بتا ) توسط سلولهای تروفوبلاستیک جفت سنتز می شود و نیمه عمر آن ۳۶ - ۱۲ ساعت است .

مهمترین وظیفه این هورمون نگه داری از جسم زرد است که تولید استرادیول و پروژسترون می کند .مقدار این هورمون در حاملگی طبیعی از روز ششم تا دهم بعد از لقاح در سرم مادر بالا میرود ( حتی گاه از روز سوم لقاح هم قابل شناسایی است. )
معمولا25 -20 روز پس از آخرین قاعدگی ( و نه زودتر از آن ) مقدار این هورمون در ادرار مادر به اندازه ای میرسد که قابل اندازه گیری باشد .

بدن از چه زمانی شروع به تولید HCG می­کند؟
تست بارداری به گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) واکنش نشان می­دهد. هنگامی که تخمک بارور شده به دیواره رحم می­ چسبد، در روزهای هفتم الی نهم بارداری، بدن این هورمون را تولید می­کند.
تست­ های حساسی که HCG را در ادرار تشخیص می­دهند، در اولین روز از عقب افتادن قاعدگی، بارداری را تشخیص می­دهند در حالی که بیشتر تست­های خانگی در روز پنجم الی دهم پس از عقب افتادن قاعدگی، بارداری را تشخیص می­دهند.

معمولا چه زمانی این تست انجام میشود؟
این هورمون در حاملگی طبیعی 4 - 6 هفته بعد از شروع بارداری افزایش چشم گیر پیدا کرده وسپس کم کم افت پیدا می کند . اما در موارد حاملگی خارج رحمی - حاملگی مولار- برداشت کل رحم - کورتاژ پس از حاملگی سیر نزولی سریعتر آن را شاهد هستیم .

سایر کاربردهای تست حاملگی یا هورمون بتا اچ سی جی(Beta H.C.G)
در مردان در موارد تشخیص تومورهای بیضه و نئوپلاسم آن کاربرد دارد که همراه با آلفا فیتو پروتئین تست می شو د . در بعضی بدخیمی ها از قبیل کوریوکارسینوما - امبریونال سل کارسینوما و نیز حاملگی خارج رحمی میزان BeteHCG به شدت بالا می رود و اندازه گیری های مرتب آن برای سنجش پاسخ بیمار به شیمی درمانی ضروری است.

این آزمایش چه زمانی وبه درخواست چه کسی قابل انجام است؟
این آزمایش را هرزمان که مشکوک به حاملگی طبیعی ویا حتی موارد خارج رحمی باشیم انجام دهیم و درخواست آن بوسیله خود بیمار هم قابل قبول است.بعلاوه در موارد بدخیمی هائی که نامبرده شد ویا حین درمان آنها نیز کاربرد دارد.(برای ارزیابی چگونگی پاسخ بیمار به درمان).

چه موقع فرد میتواند مراجعه کند؟ آیا ناشتائی ویا سایر شرایط دیگری باید رعایت شود؟
ناشتا بودن لازم نیست. مصرف آب مانعی ندارد و حتی قطع داروهای دیگر فرد ضروری نیست.
این آزمایش با چه نمونه ای انجام میشود وچقدر طول میکشد؟چون هورمون ابتدا در خون ظاهر میشود سپس بعد از شروع متابولیزه شدن در ادرار آمده ودفع میشود پس آزمایش خون حساستر است وزودتر مثبت میشود.درموارد حاملگی خارج رحمی هم که حتما باید خون تست شود.مدت زمان آزمایش نیم ساعت است ودر هرساعت شبانه روز قابل انجام میباشد.
در مورد سطوح hCG نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
در ۸۵% حاملگیها مقدار این هورمون طی ۷۲-۴۸ ساعت دوبرابر می شود. هرچه سن حاملگی بیشتر می شود، زمان دوبرابر شدن این هورمون طولانی تر شده و حداکثر به ۹۶ ساعت می رسد.
در مورد مقادیر این هورمون می بایست توجه نمود. زیرا در برخی حاملگیهای طبیعی مقدار این هورمون می تواند کم باشد ولی نوزادی کاملا سالم به دنیا بیاید. سونوگرافی در هفته های 6-5 صحت بیشتری نسبت به اندازه گیری hCG دارد.
سطح هورمون hCG کمتر از mIU/ml ۵ نشاندهنده عدم حاملگی است. هر مقداری بیش از mIU/ml ۲۵ نشاندهنده وجود حاملگی می باشد.
مقدار این هورمون با واحد (milli-international units per milliliter (mIU/ml)) اندازه گیری می شود.
زمانی که سطح hCG به ۲۰۰۰-۱۰۰۰ برسد، سونوگرافی ترانس واژینال می تواند ساک حاملگی را تشخیص دهد. چون سطوح این هورمون می تواند مختلف باشد و زمان لقاح نیز به درستی مشخص نشده باشد، تشخیص با یافته های سونوگرافی تا زمانی که مقدار هورمون به ۲۰۰۰ نرسد قابل انجام نخواهد بود.تنها انجام یک نوبت آزمایش برای اندازه گیری این هورمون در بیشتر موارد کافی نیست. در مواردی که شک به سلامت بارداری وجود دارد می بایست چند آزمایش با فاصله از هم انجام شود تا بتوان یک نتیجه گیری درست انجام داد.دو نوع آزمایش hCG وجود دارد: نوع «کمی» که فقط وجود یا عدم وجود هورمون را مشخص می کند و دیگر نوع «کیفی» که مقدار آن را نیز معین خواهد نمود.

راهنمای سطوح hCG در طول بارداری
زمانها بر اساس سن حاملگی(Gestational Age) [تعداد هفته هایی که از اولین روز آخرین قاعدگی(LMP) گذشته است] می باشد:
3 هفته از LMP گذشته باشد: 50-5 mIU/ml
۴ هفته از LMP گذشته باشد : ۴۲۶-۵ mIU/ml
5 هفته از LMP گذشته باشد : 7340-18 mIU/ml
۶ هفته از LMP گذشته باشد : ۵۶۵۰۰-۱۰۸۰ mIU/ml
8-7 هفته از LMP گذشته باشد : 229000-7650 mIU/ml
۱۲-۹ هفته از LMP گذشته باشد : ۲۸۸۰۰۰-۲۵۷۰۰ mIU/ml
16-13 هفته از LMP گذشته باشد : 254000-13300 mIU/ml
۲۴-۱۷ هفته از LMP گذشته باشد : ۱۶۵۴۰۰-۴۰۶۰ mIU/ml
40-25 هفته از LMP گذشته باشد : 117000-3640 mIU/ml
زن غیر حامله :