عفونت دستگاه ادراری، مشکلات تهدید کننده زنان!

حدود نیمی از زنان در دوره‌ای از زندگی خود دچار عفونت دستگاه ادراری می‌شوند. این عفونت زمانی رخ می‌دهد که میکروب‌ها این دستگاه را که حامل ادرار به خارج از بدن است عفونی می‌کنند. این دستگاه شامل کلیه‌ها، مثانه و لوله‌های مرتبط با آن است. عفونت مثانه بسیار شایع بوده و معمولا اگر به موقع درمان شود چندان حاد نخواهد بود. اما اگر این عفونت به کلیه‌ها برسد، می‌تواند مسبب بیماری شدیدتری شود.

علائم عفونت دستگاه ادراری :

عفونت مثانه

اکثر عفونت‌های دستگاه ادراری، عفونت مثانه هستند. علائم آن عبارت است از:
-درد یا سوزش حین ادرار کردن
-احساس نیاز شدید و مرتب به ادرار
-درد در قسمت پایین شکم
-ادرار کدر یا بدبو
-برخی از افراد هم ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند

عفونت کلیه

اگر عفونت مثانه درمان نشود می‌تواند پخش شود و به کلیه‌ها برسد. نشانه‌های آن عبارت است از:
-درد در هر دو سمت کمر
-تب یا احساس سرما

-حالت تهوع یا استفراغ

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر یک از نشانه‌های عفونت دستگاه ادراری را داشتید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. عفونت مثانه معمولا یک مورد اورژانسی پزشکی تلقی نمی‌شود اما خطر بروز مشکلات شدیدتر مربوط به آن در برخی افراد بیشتر است. این افراد شامل زنان باردار، افراد سالخورده و مردان و نیز افرادی هستند که مشکل دیابت یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

عفونت دستگاه ادراری یا یک چیز دیگر؟

اگرچه احساس سوزش حین ادرار کردن نشانه بارز عفونت دستگاه ادراری است، اما می‌تواند به نوعی علامت عفونت قارچی واژن و یا بیماری‌های آمیزشی (STDs) هم باشد. این علائم شامل کلامیدیا، سوزاک و تریکومونیاز است. تست‌های ساده آزمایشگاهی به منظور شناسایی عفونت دستگاه ادراری ناشی از STD تجویز می‌شود. عفونت بینابینی مثانه بسیاری از علائم مشابه عفونت دستگاه ادراری را دارد. این عفونت می‌تواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد و ممکن است بعد از عفونت دستگاه ادراری آغاز شود. با انجام آزمایش مثانه‌بینی که طی آن لوله‌ای با دوربین به درون مثانه وارد می‌شود می‌توان در تشخیص این عفونت به پزشک کمک کند.

عفونت مثانه در ماه‌عسل
بعضی چیزها می‌تواند باعث ضدحال زدن به ماه‌عسل شود از جمله عفونت دستگاه ادراری. دلیلش آن است که فعالیت جنسی باعث می‌شود که باکتری وارد میزراه شود. البته این مشکل منحصر به ماه‌عسل‌ نیست. برخی از زنان اغلب هر وقت که رابطه جنسی دارند دچار عفونت مثانه می‌شوند، خصوصا زنانی که از دیافراگم برای کنترل بارداری استفاده می‌کنند بیشتر در معرض این عفونت قرار دارند.
عفونت دستگاه ادراری پنهان

هرازگاهی ممکن است عفونت دستگاه ادراری بدون بروز علائم قدیمی آن رخ دهد. در واقع فرد ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد. با این حال، آزمایش ادرار می‌تواند وجود باکتری را مشخص کند. این مشکل را به نام باکتریوری بدون علامت می‌شناسند و در بسیاری از موارد هیچ درمانی برای آن نیاز نیست. اما زنان باردار، برخی کودکان و گیرنده‌های پیوند کلیه باید به منظور پیشگیری از بروز عفونت کلیه آن را انجام دهند.

مشکلات عفونت دستگاه ادراری
خطر اصلی عفونت دستگاه ادراری درمان‌نشده این است که عفونت از مثانه پخش شده و به یک یا دو کلیه برسد. وقتی باکتری به کلیه‌ها حمله می‌کند، می‌تواند مسبب آسیب به آن شده و برای همیشه باعث کاهش کارکرد کلیه‌ها شود. در افرادی که مشکلات کلیوی دارند، این مشکل باعث افزایش خطر نارسایی کلیوی آنها خواهد شد. از طرفی شانس کمی وجود دارد که این عفونت وارد جریان خون شده و به سایر اندام‌ها برسد.

عفونت دستگاه ادراری چگونه آغاز می‌شود؟

بسیاری از انواع باکتری‌ها در روده و ناحیه تناسلی زندگی می‌کنند، اما این مسئله درباره دستگاه ادراری مصداق ندارد. در واقع، ادرار یک ماده استریل است. بنابراین وقتی باکتری دائم‌التغیری مانند ای‌.کولی به طور تصادفی وارد دستگاه ادراری می‌شود، می‌تواند مسبب عفونت دستگاه ادراری شود. باکتری معمولا در مسیر میزراه به سمت مثانه در حرکت است، در واقع جایی که ممکن است عفونت از آنجا آغاز شود. زنان نسبت به مردان نسبت به این عفونت آسیب‌پذیرترند و این احتمالا به این خاطر است که میزراه آنها کوتاه‌تر است.

چه عواملی باعث افزایش خطر عفونت دستگاه ادراری می‌شوند؟
عفونت دستگاه ادراری به طور ویژه در زنانی که به طور جنسی فعالیت بالایی دارند بیشتر رخ می‌دهد. سایر عواملی که می‌توانند خطر آن را افزایش دهند عبارتند از:
-ننوشیدن مایعات به اندازه کافی
-رفتن به دستشویی به کرات
-نگه داشتن ادرار در مثانه برای مدت طولانی

-سنگ کلیه

عفونت دستگاه ادراری در مردان

احتمال بروز عفونت دستگاه ادراری در مردان نسبت به زنان به مراتب کمتر است. وقتی این عفونت در آنها رخ می‌دهد، اغلب عامل آن یک مشکل پزشکی مانند سنگ کلیه یا بزرگی پروستات است.

تشخیص عفونت دستگاه ادراری

نخستین قدم در تشخیص عفونت دستگاه ادراری معمولا یک آزمایش ساده ادرار به نام آنالیز ادراری است. در این تست، وجود هر نوع باکتری و نیز تعداد غیرعادی سلول‌های مربوط به گلبول‌های قرمز و سفید در ادرار شناسایی می‌شود. تست کاغذی نتیجه سریعی به دنبال دارد. از طرفی پزشک شما، نمونه ادرارتان را برای کشت به منظور تأیید نوع باکتری به آزمایشگاه خواهد فرستاد. کیت‌های تست خانگی در شناسایی عفونت دستگاه ادراری بسیار تأثیرگذارند، اما ۱۰۰ درصد دقیق نیستند. برای اطمینان از هر نوع مشکلی می‌توانید درباره وجود مشکلات و علائم بیماری با پزشک صحبت کنید.

درمان عفونت دستگاه ادراری

تجویز آنتی‌بیوتیک تقریبا در اکثر موارد می‌تواند به درمان عفونت دستگاه ادراری کمک کند. پزشک به شما توصیه خواهد کرد تا مایعات زیادی بنوشید و مثانه‌تان را به طور مرتب خالی کنید تا با این کار به دفع باکتری کمک کرده باشید. عفونت‌های کلیوی اغلب با آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی هم درمان خواهند شد. اما عفونت‌ شدید کلیوی مستلزم بستری شدن در بیمارستان و انجام یک دوره تزریقات آنتی‌بیوتیک درون‌سیاه‌رگی است.

درمان بروز مکرر عفونت دستگاه ادراری
برخی از زنان به طور مکرر در معرض عفونت دستگاه ادراری هستند. اگر سه بار در سال یا بیشتر دچار آن شدید، درباره نحوه پیشگیری از آن و یا به حداقل رساندن این عفونت‌ها با پزشک صحبت کنید. گزینه‌های شما شامل موارد زیر است:
-استفاده از دوز پائینی از آنتی‌بیوتیک برای مدت طولانی
-استفاده از یک دوز مشخص از آنتی‌بیوتیک بعد از رابطه جنسی

-استفاده از آنتی‌بیوتیک در قالب خوددرمانی بلافاصله بعد از بروز علائم

تسکین علائم بدون نسخه تجویزی

داروی بدون نسخه‌ای به نام فنازوپریدین می‌تواند در تسکین درد، سوزش و التهاب دستگاه ادراری بسیار مؤثر باشد. از طرفی این دارو می‌تواند نیاز مکرر به ادرار کردن را هم کنترل کند. اما نکته اینجاست که این دارو تنها بر روی علائم جواب داده و عفونت شما را درمان نخواهد کرد. شما هم‌چنان نیازمند آن هستید که به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید درمان لازم را برای مبارزه با باکتری‌ای که منجر به عفونت دستگاه ادراری شده است انجام داده‌اید.

عفونت دستگاه ادراری و دیابت

میزان بروز عفونت دستگاه ادراری در افرادی که دیابت دارند، بنا به دلایل مختلفی به مراتب بیشتر است. نخست این‌که کارکرد سیستم ایمنی آنها ضعیف‌تر است. دوم آنکه قند خون بالای آنها می‌تواند به ادرار منتقل شده و زمینه را برای رشد باکتری فراهم آورد. هم‌چنین آسیب عصبی مرتبط با دیابت هم می‌تواند از تخلیه کامل مثانه جلوگیری کند. افرادی که دیابت دارند باید با رؤیت نخستین علائم عفونت دستگاه ادراری حتما به پزشک مراجعه کنند.

عفونت دستگاه ادراری و بارداری

در دوران بارداری، عوامل زیادی وجود دارد که باعث افزایش خطر عفونت دستگاه ادراری خصوصا عفونت کلیوی می‌شود. هورمون‌ها می‌توانند سبب بروز تغییراتی در دستگاه ادراری شده، به رحم، مثانه یا هر دو فشار وارد کرده و عبور ادرار را از کلیه‌ها و ورود به مثانه و تخلیه آن با مشکل مواجه سازند. اگر عفونت دستگاه ادراری درمان نشود می‌تواند سبب زایمان زودتر از موعد شود،‌ بنابراین اگر نسبت به این قضیه شک دارید که دچار عفونت هستید، بهتر است حتما پزشکتان را در جریان بگذارید.

عفونت دستگاه ادراری و یائسگی

استروژن دارای اثرات محافظتی در دستگاه ادراری است، اما میزان این هورمون در دوران یائسگی کاهش چشمگیری خواهد یافت. میزان کم استروژن، زمینه را برای رشد و پرورش باکتری در واژن یا میزراه راحت‌تر خواهد کرد. بنا به همین دلیل، زنان بعد از یائسگی بیشتر در معرض عفونت دستگاه ادراری قرار خواهند گرفت.

عفونت دستگاه ادراری و بستری شدن در بیمارستان
بستری شدن در بیمارستان شما را در معرض خطر عفونت دستگاه ادراری قرار می‌دهد؛ خصوصا اگر مجبور شوید از سوند استفاده کنید. سوند، یک لوله باریک است که از راه میزراه وارد آن می‌شود تا بتواند ادرار را به داخل بدن منتقل کند. باکتری‌ها هم می‌توانند از راه سوند وارد آن شده و به مثانه برسند. این مشکل اغلب برای افراد مسنی که باید برای مدت طولانی در بیمارستان بستری شوند و یا برای مدت طولانی تحت مراقبت با تجهیرات بیمارستانی باشند رخ می‌دهد.