درمان شب ادراری کودکان، دارویی اثر نمی‌کند

بهترین راه مقابله با این مسئله، طبیعی و بی اهمیت جلوه دادن آن و خودداری از سرزنش و تنبیه کودک است. شب ادراری معمولاً به این خاطر وجود دارد که مثانه کودک هنوز از ظرفیت کافی برخوردار نشده تا بتوان در طول شب، ادرار ترشح شده از کلیه ها را در خود نگه دارد یا اینکه توانایی کودک در پاسخ به مثانه پر، هنوز تا به آن حد تکامل پیدا نکرده که قادر باشد کودک را از خواب بیدار کند. بعضی از کودکان، بعد از رسیدن به سن پنج سالگی، باز هم به شب ادراری ادامه می دهند. وقتی خیس کردن رختخواب فقط در شب رخ دهد، آن را خیس کردن شبانه می نامند.

از هر ده کودک بزرگ تر از پنج سال یک نفر دچار شب ادراری می شود که دو سوم آن ها را پسربچه ها تشکیل می دهند که معمولاً در خانواده آن ها سابقه شب ادراری به خصوص در پدرها وجود دارد. علت شب ادراری هنوز به طور کامل معلوم نشده است اما می تواند ناشی از تفاوت زمانی در به دست آوردن کنتــرل بــر روی سامانه های عصبی، عضلانی و دستگاه هشداردهنده پرشدن مثانه، در بین کودکان باشد اگر کودکتان شب ها خود را خیس می کند ممکن است مربوط به دلایل زیر باشد:

کندی تکامل توانایی بیدار شدن، هنگام پر بودن مثانه یبوست، که می تواند باعث فشار اضافی از ناحیه رکتوم (راست روده) بر روی مثانه شود. می تواند علامت زودرسی باشد از بیماری قند، عفونت مجاری ادرار یا اضطراب های عاطفی ناشی از واقعه ای اضطراب آور یا استرس غیرمعمول به خصوص چنانچه شب ادراری ناگهانی بعد از طی دوره ای باشد که با خشکی رختخواب همراه بوده است.

اگر کودکتان به طور مکرر این اتفاق برایش روی می دهد یا چنانچه متوجه هریک از علائم زیر شدید، از پزشک او وقت مشاوره بگیرید:
خیس بودن زیرشلواری، لباس خواب در رختخواب، حتی زمانی که به طور منظم به توالت برود.
احساس فشار غیرعادی هنگام ادرار کردن، باریکی جریان ادرار یا چکیدن ادرار بعد از خاتمه آن
ادرار تیره یا صورتی رنگ یا خون آلوده بودن شورت یا لباس خواب
قرمزی و وجود بثورات در ناحیه تناسلی
مخفی کردن لباس خواب به خاطر خیس بودن آن
خیس کردن خود در روز، همانند شب

راه درمـان شب ادراری کودک
طرح زیر برای پیشگیری از شب ادراری معمولاً مؤثر واقع می شود ولی قبل از اجرای آن بهتر است با متخصص کودکان مشورت کنید.

۱. مشکل موجود را با کودکتان مطرح کنید، تأکید کنید که در این مورد هیج تقصیری متوجه او نیست.
2. او را از مصرف مایعات زیاد قبل از خوابیدن منع کنید.
۳. از اینکه روز بعد رختخوابش خشک بود او را تحسین کنید ولی چنانچه خیس بود، او را تنبیه نکنید.
این موضوع اهمیت زیادی دارد زیرا این مسئله عاطفی و هیجانی بین شما و کودکتان است.
۴. رعایت رژیم غذایی خاص: کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند. از خوردن نوشابه های دارای کافئین هم جداً خودداری شود.
5. چند ساعت پس از آن که کودک خوابید، حتماً او را بیدار کنید تا به دستشویی برود، این کار بهتر است 3 ساعت پس از خواب انجام شود.
۶. استرس های روانی، اجتماعی و عوامل اضطراب زا می تواند نقش مهمی در بروز شب ادراری داشته باشد. باید این عوامل به حداقل ممکن کاهش یابد برای این منظور ترس های کودک را شناسایی کنید و برای رفع آن ها با مشاوره در تماس باشید. ایجاد آرامش برای کودک به منظور کاهش تنش و استرس یکی از گام های مثبت برای رفع مشکل کودک است. گفتن داستان، حرف زدن با کودکان، بازی با او، تفریح و قرار دادن او در محیط های شاد از عوامل ایجاد آرامش در کودک است.
7. خجالت، کم رویی، گوشه گیری و احساس افسردگی از جمله عوارض روانی شب ادراری است که موجب افزایش اضطراب کودک و در نتیجه تأخیر در درمان او می شود.
سعی کنید مشکل کودک را به رویش نیاورید و به او اطمینان دهید که مشکلش قابل درمان است.
8. قبل از رفتن به رختخواب حتماً کودک را به دستشوئی ببرید تا مثانه اش را کاملاً تخلیه کنید.
۹. استفاده از تشک هشداردهنده (زنگ دار) برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار.

پس از اقدامات فوق در صورت عدم موفقیت برای کنترل شب ادراری می توان درمان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص شروع کرده اما باید توجه داشت که آموزش مهارت کنترل ادرار از درمان دارویی مهم تر است زیرا معمولاً با قطع دارو، شب ادراری مجدداً عود می کند.

اگر هیچ دارویی تأثیرگذار نباشد
تعداد کمی از کودکان مبتلا به شب ادراری به هیچ نوع روشی درمانی پاسخ مثبت نمی دهند. در این بچه ها، شب ادراری ممکن است تا سنین بلوغ ادامه یابد. به هر حال از هر صد نفر افراد بزرگسال، یک نفر به طور مداوم جای خود را خیس می کند تا زمانی که کودکتان با رسیدن به سن بلوغ، هنوز جای خود را خیس می کند نیازمند است که از طرف خانواده خود مورد حمایت عاطفی قرار گیرد و هنوز هم می توانید در مورد این مشکل با متخصص کودکتان صحبت کنید یا با یک متخصص با تجربه سلامت روان مشاوره کنید.