اقدامات قبل از بارداری، چه واکسنی باید زد؟

۱۲ هفته اول بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا در این زمان، اعضا و دستگاه‌های اصلی بدن کودک ساخته می‌شوند. پیش از آنکه متوجه بارداری خود شوید یا به پزشک‌تان مراجعه کنید، اتفاقات بسیاری ممکن است روی دهد. تصور کنید شما و همسرتان همین امروز تصمیم گرفته‌اید فرزند داشته باشید. چه می‌کنید؟ کارشناسان می‌گویند باید حداقل ۳ ماه صبر کنید! گفتگوی ما را با خانم دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص بیماری‌های زنان بخوانید.

اولین کاری که باید در این سه ماه انجام شود چیست؟
در این ۳ ماه، نخستین کاری که باید بکنید، این است که‌ با استفاده از جدول، چرخه قاعدگی خود را ثبت کنید. برای بررسی چرخه باروری خود باید حداقل دو ماه زمان شروع قاعدگی را یادداشت کنید. اگر قاعدگی نامنظم دارید باید ماه‌های بیشتری این کار را انجام دهید و برای تعیین زمان تخمک‌گذاری از یکی از روش‌های اندازه‌گیری دمای بدن یا ترشحات واژن استفاده کنید.

یکی از مشکلات خانم‌ها در این دوران کم و زیاد شدن وزن آنهاست. در این رابطه توضیح می‌دهید؟
حداقل سه ماه قبل از باردار شدن باید به وزن مناسب‌تان برسید. چاقی با افزایش عوارض بارداری همراه است و میزان ابتلا به فشار خون، مسمومیت بارداری، دیابت بارداری و نیاز به سزارین با چاقی افزایش می‌یابد. یک برنامه منظم ورزشی را آغاز کنید و آن را ادامه دهید. انجام یک فعالیت بدنی متعادل پیش از بارداری و ادامه آن در طول بارداری، به شما کمک شایانی می‌کند.

این روزها درباره اسید فولیک زیاد می‌شنویم. توصیه شما چیست؟
مصرف اسید فولیک را پیش از بارداری آغاز کنید (روزانه ۴/۰ میلی‌گرم) که از بروز اختلالات مادرزادی مغز و نخاع پیشگیری می‌کند و پایین بودن سطح آن در بدن با افزایش خطر سقط همراه است. ضمنا قبل از بارداری باید مصرف آن را آغاز کنید چون بیشترین تاثیرش در ۲۸ روز نخست بارداری است. از آنجا که ممکن است دقیقا ندانید چه زمانی باردار می‌شوید، بهتر است هم‌زمان با توقف روش جلوگیری از بارداری و در همان دورانی که سعی می‌کنید باردار شوید، مصرف آن را آغاز کنید. برخی فرآورده‌های غلات مانند برخی انواع آرد، غلات مورد مصرف در صبحانه و پاستاها با فولیک‌اسید غنی می‌شوند. مصرف روزانه یک فنجان غلات غنی شده با صبحانه همراه شیر و نوشیدن یک لیوان آب پرتقال می‌تواند نیمی از نیاز روزانه شما به اسید فولیک را برآورده کند. بهترین خوراکی‌های حاوی اسید فولیک عبارت‌اند از: میوه‌ها (مخصوصا پرتقال و توت فرنگی)، انواع بنشن (مخصوصا عدس)، سویا، فرآورده‌های غلات و سبزیجات با برگ‌های سبز تیره (کلم بروکلی، نخود فرنگی و مارچوبه). اگر کم‌خونید، آن را درمان کنید. کمبود آهن در بارداری ممکن است موجب شود بیش از حد در دوران بارداری احساس خستگی کنید. به علاوه، باید ذخیره آهن مناسبی برای جنین و زایمان داشته باشید.

می‌خواهید بچه‌دار شوید؟ ‌3 ماه صبرکنید!
آیا موضوع عفونت هم مهم است؟
بله، حتما. از محیط‌ها و افرادی که دچار انواعی از عفونت هستند، دوری کنید. دست‌هایتان را مرتب بشویید و در این دوران، ترجیحا خودتان سطل زباله را خالی نکنید؛ از تماس با مواد شیمیایی مضر در خانه و محل کار اجتناب کنید؛ گروه خونی خودتان و همسرتان را بدانید و با هم سابقه بیماری‌های خانوادگی را یادداشت کنید؛ به پزشک مراجعه کنید تا اگر لازم می‌داند برخی آزمایشات یا در صورت لزوم واکسیناسیون‌های پیش از بارداری را انجام دهد؛ در مورد تمام داروهایی که به صورت مرتب مصرف می‌کنید؛به دندانپزشک مراجعه کنید تا از سلامت دندان‌هایتان مطلع شوید چراکه وجود بیماری‌های لثه در دوران بارداری خطر به دنیا آمدن کودکی با وزن پایین را افزایش می‌دهد.ضمنا در این دوران از سیگار و سیگاری‌ها دوری کنید.

آیا پیش از بارداری باید واکسن زد؟

همه خانم‌ها قبل از بارداری باید از نظر ایمنی نسبت به سرخجه آزمایش شوند. سرخجه یک بیماری ویروسی واگیردار است که در صورت ابتلای مادر در بارداری، تهدیدی جدی برای جنین خواهد بود. بنابر این باید حداقل سه ماه پیش از بارداری واکسن سرخجه برای زنانی که ایمنی ندارند، تجویز شود. واکسن دیگری که معمولا از آن غفلت می‌شود، یادآور «دیفتری - کزاز» است که باید هر ۱۰ سال یک‌بار تزریق شود. و نکته آخر اینکه، اگر روش پیشگیری از بارداری‌تان را متوقف کرده‌اید، برای انجام هر آزمایش یا تصویربرداری - مانند عکس‌های رادیولوژی - مسوول مربوطه را در جریان قرار دهید.