علت بزرگ شدن رحم زنان چیست؟

دستگاه تولید مثل زنان یک عضو خیلی مهم دارد که اتفاقاً بسیار هم حساس است و در صورت ورود هر گونه ضربه، آلودگی، ویروس یا کم و زیاد شدن هورمونی در فعالیت و عملکردش مشکل پیش می‌آید. این عضو حساس رحم است که اندازه آن به اندازه یک مشت است و مهمترین وظیفه‌اش نگهداری از جنین در صورت شکل گیری آن است. یکی از مشکلاتی که زنان ممکن است با آن درگیر شوند بزرگ شدن رحم است دلایل و علائم خاص خود را دارد و در این مطلب به آن پرداخته شده است.

علل بزرگ شدن رحم زنان چیست؟

این بیماری به عنوان عارضه ثانویه بیماری دیگری بروز می‌کند. در واقع بیماری‌هایی هستند که می‌توان آنها را از علل بزرگ شدن رحم زنان نام برد مانند فیبروم، آدنومیوز، سرطان اندومتر، سندرم تخمدان پلی‌کستیک، اندومتریوز و ... . بسیاری از این بیماری‌ها بین بیست تا شصت درصد زنانی که در سن چهل تا پنجاه سالگی هستند را درگیر می‌کند. علاوه بر این ها یائسگی نیز از جمله دلایل بزرگش شدن رحم در زنان است. 

فیبروم ها

فیبروم، یکی از شایع‌ترین دلایل بزرگ شدن رحم در زنان است. اما خوشبختانه فیبروم‌ها غیر سرطانی و توده‌هایی کوچک هستند که گاهی می‌توانند وزن محسوس داشته باشند. آن‌ها در امتداد دیواره‌های رحم یافت می‌شوند.

بر اساس گزارش دفتر سلامت زنان وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده، بین 20 تا 80 درصد از زنان قبل از سن 50 سالگی به فیبروم مبتلا می‌شوند و این فیبروم‌ها در زنانی که در 40 سالگی و اوایل 50 سالگی هستند شایع‌تر است.

فیبروم‌ها ممکن است بدون علامت باشند یا باعث درد و سیکل‌های قاعدگی سنگین شوند. آن‌ها همچنین به مثانه و راست‌روده فشار وارد می‌کنند و باعث تکرر ادرار و فشار رکتوم می‌شوند. فیبروم‌ها اگر بیش از حد بزرگ شوند، ممکن است باعث بزرگ شدن رحم شوند.

آدنومیوز

آدنومیوز، یک بیماری غیر سرطانی است که علائمی شبیه فیبروم را ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که پوشش داخلی رحم مستقیما در دیواره عضلانی رحم قرار بگیرد. در طول چرخه قاعدگی، سلول‌های عضلانی خونریزی می‌کنند و باعث درد و تورم می‌شوند.

آدنومیوم قسمت متورم دیواره رحم است. پس از معاینه، آدنومیوم مانند یک فیبروم است و حتی ممکن است در سونوگرافی با فیبروم اشتباه گرفته شود. آدنومیوز ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند، اما در موارد شدید، می‌تواند منجر به خونریزی شدید و گرفتگی در دوران قاعدگی شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) هم یکی دیگر از علت‌های بزرگ شدن رحم در زنان است. تخمدان پلی‌کیستیک در نتیجه عدم تعادل هورمونی در قاعدگی و ریزش پوشش آندومتر رحم ایجاد می‌شود و از هر 10 زن که در سن باروری قرار دارند، 1 نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

به طور معمول پوشش آندومتر در طول چرخه قاعدگی می‌ریزد، اما در برخی از زنان، پوشش آن به طور کامل دور ریخته نمی‌شود و در چرخه ماهانه آن‌ها اختلال ایجاد می کند. تجمع پوشش آندومتر باعث التهاب و بزرگ شدن رحم می‌شود.

سرطان آندومتر

بر اساس گزارش موسسه ملی سرطان، سرطان آندومتر اغلب در زنان 55 تا 64 ساله تشخیص داده می‌شود و یکی از علائم آن بزرگ شدن رحم است، البته این بزرگ شدن رحم می‌تواند نشان‌دهنده سرطان در مرحله پیشرفته باشد.

یائسگی

پیش‌یائسگی که مرحله قبل از یائسگی زن است، یکی دیگر از دلایل بزرگ شدن رحم به شمار می‌رود و به دلیل نوسانات سطح هورمون‌ها رخ می‌دهد. سطوح ناهماهنگ هورمون در این دوره از زندگی زنان ممکن است باعث بزرگ شدن رحم شود. در بیشتر مواقع، پس از رسیدن به یائسگی، رحم به اندازه طبیعی خود باز می‌گردد.

کیست تخمدان

کیست‌های تخمدان، کیسه‌هایی پر از مایع هستند که روی سطح تخمدان یا درون آن رشد می‌کنند و در بیشتر موارد، بی‌ضرر هستند. اما اگر کیست‌ها بیش از حد بزرگ شوند، می‌توانند باعث بزرگ شدن رحم و همچنین عوارض جدی‌تر شوند.

اگر کیست‌ها بیش از حد بزرگ شوند، می‌توانند باعث بزرگ شدن رحم و همچنین عوارض جدی‌تر شوند.

علائم بزرگ شدن رحم زنان

بزرگ شدن رحم در زنان هم علائم ظاهری دارد و هم علائم بالینی مانند درد، خونریزی و ... این علائم به این ترتیب هستند:

• ناهنجاری‌های چرخه قاعدگی مانند خونریزی شدید و گرفتگی عضلات
• توده‌ای در قسمت تحتانی شکم
• کم‌خونی ناشی از خونریزی بیش از حد قاعدگی
• ضعف عمومی و رنگ‌پریدگی
• افزایش وزن در خط کمر به دلیل رشد بیش از حد رحم
• علائم فشار روی رحم و ساختارهای اطراف آن
• گرفتگی در ناحیه لگن
• یبوست
• تورم و گرفتگی در پاها
• کمردرد
• تکرر ادرار و نیاز فوری به ادرار کردن
• ترشحات آبکی
• خونریزی بعد از یائسگی
• درد هنگام مقاربت جنسی

علائم بزرگ شدن رحم بسته به علت آن‌ها متفاوت است.

تشخیص علت بزرگ شدن رحم در زنان

همانطور که گفته شد بزرگ شدن رحم در زنان ممکن است به دلایل بیماری‌هایی دیگر مانند فیبروم، کیست تخمدان و .... باشد. به همین دلیل زمانی که بیماری با شکایت درد شکمی و بزرگ شدن شکم به پزشک زنان مراجعه می‌کند؛ متخصص برای یافتن مشکل نیاز دارد علت بزرگ شدن رحم را پیدا کند. در بسیاری از موارد با یافتن علت این بیماری و با کنترل و مدیریت علت اصلی، بزرگ شدن رحم نیز کنترل و درمان می‌شود. پزشک برای رسیدن به این تشخیص از معاینه فیزیکی، گرفتن شرح حال و تصویر برداری بهره می‌گیرد.

عوارض بزرگ شدن رحم در زنان

اگر علائم بیماری زمینه‌ای بدتر شود یا تحت درمان قرار نگیرد، علل بزرگ شدن رحم ممکن است منجر به عوارض شود. عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• هیسترکتومی (برداشتن تمام یا بخشی از رحم)
• از دست دادن باروری
• سقط جنین و سایر عوارض بارداری
• عفونت ناشی از التهاب رحم

درمان علت بزرگ شدن رحم در زنان

بیشتر علل بزرگ شدن رحم در زنان نیازی به درمان ندارند، اما برخی از زنان ممکن است برای تسکین درد به دارو نیاز داشته باشند. قرص‌های ضد بارداری و دستگاه‌های داخل رحمی (آی یو دی) حاوی پروژسترون می‌توانند علائم خونریزی شدید قاعدگی را کاهش دهند. در موارد بسیار شدید، برخی از زنان ممکن است نیاز به هیسترکتومی داشته باشند.

در مورد سرطان رحم، برداشتن رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها با جراحی، ممکن است یک روش درمان باشد. پس از جراحی، ممکن است نیاز باشد شخص تحت شیمی‌درمانی و پرتودرمانی قرار بگیرد.

خلاصه

در این مطلب متوجه شدیم که علت بزرگ شدن رحم در زنان از عوارض بیماری‌هایی مانند آندومتریوز، کیست تخمدان و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و ... بازمی‌گردد. این بیماری با درد، خونریزی و بزرگ شدن شکم و موارد دیگر بروز می‌کند و با تشخیص بیماری که منجر به این مشکل شده است می‌توان آن را کنترل و درمان کرد. پزشکان برای تشخیص بزرگ شدن رحم و چرایی ان از معاینه فیزیکی، سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن استفاده می‌کنند.