عفونت ادراری در کودکان، علائم و درمان
عفونت ادراری، یک نوع وضعیت بالینی است که می‌تواند مجرای ادرار و مثانه (سیستم ادراری تحتانی) را درگیر کند.
عفونت ادراری، یک نوع وضعیت بالینی است که می‌تواند مجرای ادرار و مثانه (سیستم ادراری تحتانی) را درگیر کند. از آن جا که اغلب امکان لوکالیزه کردن عفونت وجود ندارد، عفونت سیستم ادراری به وجود مقدار قابل توجه میکروارگانیسم در سراسر سیستم ادراری (به جز یک سوم تحتانعی مجرای ادراری که معمولاحاوی باکتری است) اطلاق می‌شود.
عفونت سیستم ادراری ممکن است توام با علایم بالینی یا فاقد هرگونه علامت باشد. تعیین محل دقیق عفونت، اغلب مشکل است.
عفونت ادراری در دختران شایع‌تر از پسران است و معمولا با تب، استفراغ، دل‌درد و گاهی اسهال بروز می‌کند. گاهی شب ادراری، ادرار بدبو، تکرر ادرار و بی‌قراری و ناآرامی هنگام ادرار کردن دیده می‌شود. درمان آنتی بیوتیکی بعد از گرفتن نمونه ادرار به همراه کشت آن شروع می‌شود.
تشخیص عفونت ادراری در کودکان اغلب دشوار است زیرا کودکان با علایم غیراختصاصی نظیر تب، بی‌اشتهایی، استفراغ و تحریک‌پذیری نزدپزشک مراجعه می‌کنند.
برخلاف بزرگسالان، عفونت حاد ادراری در کودکان ممکن است به زخم‌های کلیوی و فشارخون بالای ثانویه بینجامد. بنابراین تشخیص به موقع و شروع درمان در یک عفونت اولیه یا راجعه، نقش مهمی را در پیشگیری از این عوارض بازی می‌کند. بسیاری از بیماران را می‌توان با تجویز آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی درمان کرد، هرچند که درنوزادان نارس، بیماران بدحال و افرادی که توانایی تحمل درمان خوراکی را ندارند، آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی تجویز می‌شود.
عفونت سیستم ادراری ممکن است توام با علایم بالینی یا فاقد هرگونه علامت باشد. تعیین محل دقیق عفونت، اغلب مشکل است.
عفونت ادراری در دختران شایع‌تر از پسران است و معمولا با تب، استفراغ، دل‌درد و گاهی اسهال بروز می‌کند. گاهی شب ادراری، ادرار بدبو، تکرر ادرار و بی‌قراری و ناآرامی هنگام ادرار کردن دیده می‌شود. درمان آنتی بیوتیکی بعد از گرفتن نمونه ادرار به همراه کشت آن شروع می‌شود.
تشخیص عفونت ادراری در کودکان اغلب دشوار است زیرا کودکان با علایم غیراختصاصی نظیر تب، بی‌اشتهایی، استفراغ و تحریک‌پذیری نزدپزشک مراجعه می‌کنند.
برخلاف بزرگسالان، عفونت حاد ادراری در کودکان ممکن است به زخم‌های کلیوی و فشارخون بالای ثانویه بینجامد. بنابراین تشخیص به موقع و شروع درمان در یک عفونت اولیه یا راجعه، نقش مهمی را در پیشگیری از این عوارض بازی می‌کند. بسیاری از بیماران را می‌توان با تجویز آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی درمان کرد، هرچند که درنوزادان نارس، بیماران بدحال و افرادی که توانایی تحمل درمان خوراکی را ندارند، آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی تجویز می‌شود.
تخمین شیوع دقیق عفونت‌های ادراری در کودکان دشوار است، زیرا تشخیص این بیماری تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر روش جمع‌آوری ادرار و تست‌های آزمایشگاهی مورد استفاده، قرار دارد. مهم‌ترین عوامل دخیل در شیوع این بیماری عبارتند از سن و جنس بیماران. نارس بودن و وزن کم هنگام تولد، از دیگر عواملی هستند که باعث شیوع بیشتر عفونت‌های ادراری در مقایسه با نوزادان عادی می‌شوند. عود عفونت ادراری در دختران شایع است و احتمال آن طی ماه اول پس از وقوع عفونت اولیه در بالاترین حد قرار دارد.
سبب‌شناسی
ارگانیسم‌های گوناگونی مسئول بروز عفونت سیستم ادراری هستند. ایشریشیا کولی (در ۸۰ درصد موارد) و نیز سایر ارگانیسم‌های روده‌ای گرم منفی اغلب مطرح هستند. این ارگانیسم‌ها در نواحی مقعد، پرینه و اطراف مقعد شایع هستند. تعدادی از عوامل موثر در ایجاد و پیشرفت عفونت سیستم ادراری شامل وضعیت آناتومیکی، فیزیکی، شیمیایی یا خصوصیات سیستم ادراری میزبان است.
مجاری ادراری چگونه عفونی می‌شوند؟
ادرار طبیعی فاقد باکتری است. در زمان ادرار کردن باکتری موجود در پوست یا مقعد می‌تواند به سمت بالا و مثانه حرکت کند. زمانی که این حالت رخ می‌دهد، باکتری منجر به بروز عفونت و التهاب در مثانه و درد در قسمت‌های تحتانی، شکم و پهلوها می‌شود که به این بیماری سیستیت یا عفونت مثانه می‌گویند. اگر باکتری به سمت بالا برود، سبب درگیری کلیه‌ها نیز شده و عفونت کلیه ایجاد می‌شود. عفونت معمولا همراه با درد و تب است. به‌علاوه، عفونت کلیه در مقایسه با عفونت مثانه بسیار جدی‌تر خواهد بود.
در بسیاری از اطفال وجود عفونت ادراری می‌تواند نشان‌دهنده وجود ناهنجاری در مجاری ادراری باشدکه کودک را مستعد ایجاد مشکلات دیگر می‌کند. به همین دلیل، زمانی که کودکی مبتلا به عفونت ادراری شد، آزمایشات لازم باید انجام شود. در موارد دیگر نیز ممکن است کودک به نوعی باکتری دچار شده باشد که این باکتری می‌تواند منجر به عفونت مجاری ادراری نیز شود.
تظاهرات بالینی
تظاهرات بالینی عفونت سیستم ادراری بستگی به سن کودک دارد علائم در مورد شیرخوران تازه متولد شده و در کودکان زیر ٢ سال، اختصاصی نیست و اغلب مشابه اختلالات گوارشی است. از این علایم می‌توان به نارسایی رشد، مشکلات تغذیه‌ای، استفراغ، اسهال، زردی و نفخ شکم اشاره کرد. نوزادان ممکن است دچار تب، کاهش دمای بدن یا عفونت خونی شوند. سایر علائم مشاهده شده، شامل تکرر یا تخلیه نادر ادرار، داد و فریاد در حین ادرار کردن، تحریک‌پذیری دایم، ادرار بدبو و جریان غیرعادی ادرار است. بثورات پایدار در ناحیه پوشک نیز می‌تواند نکته‌ای کلیدی جهت تشخیص باشد.
علایم کلاسیک عفونت سیستم ادراری بیشتر در کودکان بالای ٢ سال مشاهده می‌شود. این علائم شامل شب‌ادراری یا بی‌اختیاری روزانه ادرار در کودکانی که توانایی کنترل ادرار را کسب کرده‌اند، تب، بدبویی شدید ادرار، افزایش تکرر ادرار، درد هنگام دفع ادرار یا فوریت در دفع ادرار است. کودکان همچنین ممکن است از دردهای شکمی یا حساسیت زاویه دنده‌ای مهره‌ای (درد پهلو) شکایت داشته باشند. در برخی از کودکان دفع خون در ادرار دیده می‌شود و کودکان خردسال ممکن است استفراغ کنند.
تب بالا و لرز همراه با درد پهلو، درد شدید شکمی و افزایش گلبول‌های سفید خون بیانگر عفونت کلیه است هر چند در برخی موارد درد و حساسیت پهلو تنها نشانه آن در معاینه فیزیکی است.
در نوجوانی تظاهرات بسیار اختصاصی است. علایم عفونت سیستم ادراری در این دوران شامل تکرر و دفع ادرار با حجم کم و دارای خون قابل رویت است. تب معمولا وجود ندارد، عفونت سیستم ادراری فوقانی مشخصا با تب و لرز، درد پهلو و علائم عفونت سیستم ادراری تحتانی همراه بوده که غالبا ۱ تا ۲ روز پس از علایم عفونت سیستم ادراری فوقانی بروز می‌کند.
بسیاری از کودکان مبتلا به عفونت سیستم ادراری، فاقد علامت بوده یا علامت مشخص بالینی ندارند و بسیاری از شکایات ممکن است مربوط به سیستم ادراری نباشد، بدین‌جهت تعداد بسیاری از آنها از نظر عفونت سیستم تنفسی و گوارشی تحت درمان قرار می‌گیرند، پس امر مهمی است که این کودکان جهت شروع درمان شناسایی شوند.
اختلالاتی که سبب بروز مشکلات ادراری هستند
برگشت ادرار از مثانه به حالب: در این حالت زمانی که مثانه پر می‌شود، ادرار به عقب پس زده و وارد حالب‌ها و کلیه‌ها می‌شود. این اختلالات در کودکانی که دچار عفونت‌های ادراری هستند، شایع است.
انسداد ادراری: انسداد در مجاری ادراری در هر نقطه‌ای می‌تواند رخ دهد. ممکن است حالب‌ها یا پیشابراه بسیار تنگ باشند یا اینکه گیر کردن یک سنگ سبب انسداد شود. ممکن است محل اتصال حالب‌ها به کلیه‌ها یا مثانه غیرطبیعی باشد و مانع از عبور ادرار در مسیر طبیعی خود شود.
ادرار طبیعی فاقد باکتری است. در زمان ادرار کردن باکتری موجود در پوست یا مقعد می‌تواند به سمت بالا و مثانه حرکت کند. زمانی که این حالت رخ می‌دهد، باکتری منجر به بروز عفونت و التهاب در مثانه و درد در قسمت‌های تحتانی، شکم و پهلوها می‌شود که به این بیماری سیستیت یا عفونت مثانه می‌گویند. اگر باکتری به سمت بالا برود، سبب درگیری کلیه‌ها نیز شده و عفونت کلیه ایجاد می‌شود. عفونت معمولا همراه با درد و تب است. به‌علاوه، عفونت کلیه در مقایسه با عفونت مثانه بسیار جدی‌تر خواهد بود.
در بسیاری از اطفال وجود عفونت ادراری می‌تواند نشان‌دهنده وجود ناهنجاری در مجاری ادراری باشدکه کودک را مستعد ایجاد مشکلات دیگر می‌کند. به همین دلیل، زمانی که کودکی مبتلا به عفونت ادراری شد، آزمایشات لازم باید انجام شود. در موارد دیگر نیز ممکن است کودک به نوعی باکتری دچار شده باشد که این باکتری می‌تواند منجر به عفونت مجاری ادراری نیز شود.
تظاهرات بالینی
تظاهرات بالینی عفونت سیستم ادراری بستگی به سن کودک دارد علائم در مورد شیرخوران تازه متولد شده و در کودکان زیر ٢ سال، اختصاصی نیست و اغلب مشابه اختلالات گوارشی است. از این علایم می‌توان به نارسایی رشد، مشکلات تغذیه‌ای، استفراغ، اسهال، زردی و نفخ شکم اشاره کرد. نوزادان ممکن است دچار تب، کاهش دمای بدن یا عفونت خونی شوند. سایر علائم مشاهده شده، شامل تکرر یا تخلیه نادر ادرار، داد و فریاد در حین ادرار کردن، تحریک‌پذیری دایم، ادرار بدبو و جریان غیرعادی ادرار است. بثورات پایدار در ناحیه پوشک نیز می‌تواند نکته‌ای کلیدی جهت تشخیص باشد.
علایم کلاسیک عفونت سیستم ادراری بیشتر در کودکان بالای ٢ سال مشاهده می‌شود. این علائم شامل شب‌ادراری یا بی‌اختیاری روزانه ادرار در کودکانی که توانایی کنترل ادرار را کسب کرده‌اند، تب، بدبویی شدید ادرار، افزایش تکرر ادرار، درد هنگام دفع ادرار یا فوریت در دفع ادرار است. کودکان همچنین ممکن است از دردهای شکمی یا حساسیت زاویه دنده‌ای مهره‌ای (درد پهلو) شکایت داشته باشند. در برخی از کودکان دفع خون در ادرار دیده می‌شود و کودکان خردسال ممکن است استفراغ کنند.
تب بالا و لرز همراه با درد پهلو، درد شدید شکمی و افزایش گلبول‌های سفید خون بیانگر عفونت کلیه است هر چند در برخی موارد درد و حساسیت پهلو تنها نشانه آن در معاینه فیزیکی است.
در نوجوانی تظاهرات بسیار اختصاصی است. علایم عفونت سیستم ادراری در این دوران شامل تکرر و دفع ادرار با حجم کم و دارای خون قابل رویت است. تب معمولا وجود ندارد، عفونت سیستم ادراری فوقانی مشخصا با تب و لرز، درد پهلو و علائم عفونت سیستم ادراری تحتانی همراه بوده که غالبا ۱ تا ۲ روز پس از علایم عفونت سیستم ادراری فوقانی بروز می‌کند.
بسیاری از کودکان مبتلا به عفونت سیستم ادراری، فاقد علامت بوده یا علامت مشخص بالینی ندارند و بسیاری از شکایات ممکن است مربوط به سیستم ادراری نباشد، بدین‌جهت تعداد بسیاری از آنها از نظر عفونت سیستم تنفسی و گوارشی تحت درمان قرار می‌گیرند، پس امر مهمی است که این کودکان جهت شروع درمان شناسایی شوند.
اختلالاتی که سبب بروز مشکلات ادراری هستند
برگشت ادرار از مثانه به حالب: در این حالت زمانی که مثانه پر می‌شود، ادرار به عقب پس زده و وارد حالب‌ها و کلیه‌ها می‌شود. این اختلالات در کودکانی که دچار عفونت‌های ادراری هستند، شایع است.
انسداد ادراری: انسداد در مجاری ادراری در هر نقطه‌ای می‌تواند رخ دهد. ممکن است حالب‌ها یا پیشابراه بسیار تنگ باشند یا اینکه گیر کردن یک سنگ سبب انسداد شود. ممکن است محل اتصال حالب‌ها به کلیه‌ها یا مثانه غیرطبیعی باشد و مانع از عبور ادرار در مسیر طبیعی خود شود.
منبع:
شفا آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼