علت توده پستانی، کدام ها سرطانی اند؟

ممکن است در حال دوش گرفتن باشید و به صورت ناگهانی یک توده که تا به حال متوجه وجود آن نشده بودید را زیر دستانتان احساس کنید. در چنین مواردی معمولا افراد به بدترین حالت ممکن فکر می کنند و دچار نگرانی و وحشت می شوند که البته می توان گفت امری طبیعی است.
با این حال خبر خوب این است که بیشتر توده های پستانی بی ضرر هستند و مشکلی جدی محسوب نمی شوند و به راحتی درمان می شوند اما به هر حال باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا بیشتر مورد بررسی قرار بگیرد. هرگز از مراجعه به پزشک احساس شرم نداشته باشید و به یاد داشته باشید که اکثر توده های پستانی خوش خیم هستند.
معاینه پزشک ممکن است تنها چند دقیقه از وقت شما را بگیرد اما گاهی مواقع انجام ندادن همین چند دقیقه معاینه موجب یک عمر پشیمانی می شود. تنها پزشک می تواند خطرناک بودن و یا نبودن یک توده پستانی را مشخص کند.
در مرحله ی اول باید در اولین فرصت بدن خود را به دقت بررسی کنید. دقت کنید که تمام جزئیات اندام های خود را به خاطر بسپرید تا اگر چنانچه در آینده تغییری در آنها به وجود آمد به سرعت بتوانید آنها را کشف کنید و برای بررسی های بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

علل و عوامل توده در سینه
عامل بروز سرطان سینه ناشناخته است. هرخانمی ممکن است به سرطان سینه مبتلا شود اما برخی خانمها در مقایسه با دیگران مستعدتر هستند. در صورت وجود موارد زیر، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه قرار دارید:
1- مادر، خواهر یا دختر شما به سرطان سینه مبتلا بوده اند.
۲- یکی از والدین، خواهر، برادر، پسر یا دختر شما دارای تغییراتی در ژن های BRCA۱ و BRCA۲ بوده اند (در بعضی موارد بروز این نوع تغییرات ژنی در خانواده هایی که یک نفر از آنها به سرطان سینه مبتلا بوده اند، مشاهده شده است).
3- اولین قاعدگی در سن 12سالگی یا زودتر رخ داده باشد.
۴- یائسگی بعد از سن ۵۵ سالگی اتفاق افتاده باشد.
5- سن بالای 50 سال، احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد (از هر 5 مورد سرطان، 4 مورد در زنان بیش از 50 سال رخ می دهد).
۶- اولین زایمان بعد از ۳۰سالگی باشد یا اینکه اصلا زایمان نداشته باشید.
7-در صورتی که قبل از 30سالگی، پرتودرمانی قفسه سینه انجام شده باشد.
۸-مصرف مقادیر بالای استروژن(هورمون زنانه) بعد از یائسگی
9-افزایش وزن بعد از یائسگی
۱۰-استفاده از قرصهای پیشگیری از بارداری شانس سرطان را به میزان کمی افزایش می دهد.
11- سابقه قبلی سرطان سینه (در سینه دیگر فرد)
برخی از مطالعات نشان می دهد که مصرف زیاد مشروبات الکلی با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه ارتباط دارد.

انواع توده‌ها کدامند؟
توده‌هایی که در پستان یافت می‌شوند، انواع مختلف دارند اما شایع‌ترین آنها که بسیاری از خانم‌ها با آن روبه‌رو می‌شوند عبارتند از: فیبروآدنوم‌ها، کیست‌ها، توده‌های ناشی از التهاب و عفونت، بیماری فیبروکیستیک ‌سینه، نکروز چربی و برخی توده‌های اختصاصی دیگر که به طور مختصر با علائم و درمان این توده‌ها آشنا می‌شویم.

علائم و نشانه ها
در اغلب موارد اولین علامت سرطان سینه، وجود یک توده در سینه است این توده غالبا در قسمت فوقانی و خارجی (سمتی از سینه که کنار بازو قرار می گیرد) سینه مشاهده و لمس می شود، معمولا بدون درد است و ممکن است رشد آهسته یا سریعی داشته باشد. سایر علائم سرطان سینه عبارتند از :
تغییر رنگ سینه، ظاهر دانه دانه پوست سینه مثل پوست پرتقال
تغییر در اندازه و شکل سینه
وجود ترشح از نوک سینه
چروکیدگی پوست سینه، تورفتگی و وارونه شدن نوک سینه در زمان تحریک
بزرگ شدن غدد زیر بغل
لازم به توضیح است که درد، لمس دردناک و سوزش سینه بدون وجود توده در سینه غالبا علائم سرطان نمی باشند و معمولا به دلایل مختلف و به صورت شایع رخ می دهند اما در هر صورت، هرگونه علامتی در سینه که بیش از چند روز به طول انجامد نیازمند بررسی و ارزیابی از سوی اعضاء تیم سلامت می باشد.

راه های تشخیص سرطان سینه
بسیاری از خانمها، یا به طور اتفاقی و یا از طریق خودآزمایی سینه، به سرطان سینه پی می برند. در بعضی موارد سرطان های سینه در بررسی های فیزیکی روتین و یا از طریق غربالگری ماموگرافی (پرتونگاری سینه) تشخیص داده می شوند. ماموگرافی، یک عکس برداری ساده به وسیله اشعه ایکس است که به منظور جستجوی توده های سرطانی به کار می رود این ابزار تشخیصی این قابلیت را دارد که قبل از این که توده قابل لمس باشد، آن را تشخیص دهد.
نکته قابل توجه این است که اغلب توده های کشف شده، سرطانی نیستند و کیست های پر از مایعی هستند که در بافت سینه وجود دارند و با سیکل های قاعدگی، بزرگتر یا کوچکتر می شوند.علاوه بر روشهایی که برای تشخیص ذکر شد بنا به ضرورت از ام آر آی و نمونه برداری از کیست یا توده هم جهت تشخیص قطعی کمک گرفته می شود.
در مواردی که نمونه گیری از توده لازم باشد غالبا محل توده توسط یک ماده بی حس کننده، بی حس می شود و توسط یک سوزن یا یک برش جراحی، بخشی از توده یا مایع درون کیست برای بررسی های آزمایشگاهی برداشته می شود.در بعضی موارد ممکن است بخشی از غدد لنفاوی زیربغل نیز برداشته شود تا میزان گسترش سرطان به نواحی اطراف بررسی شود.
توجه : هرگونه توده یا برآمدگی که با گذشت چندروز از بین نمی رود باید مورد بررسی تیم سلامت قرار گیرد.
از این درد نترسید
تغییرات فیبروکیستیک پستان از حالت‌های شایع در بین خانم‌هاست که تا ۹۹ درصد با درمان‌های غیر جراحی برطرف می‌شود. فیبروکیستیک سینه در حقیقت یک بیماری محسوب نمی‌شود بلکه بروز تغییراتی در سینه خانم‌هاست که با درد و تورم سینه‌ها قبل از عادت ماهانه و بهبود نسبی آن بعد از اتمام عادت ماهانه همراه است.
تقریبا 80 در صد ازخانم‌ها در دوره‌ای از زندگی خود این حالت را تجربه می‌کنند اما شدت آن در افراد مختلف یکسان نیست. در مواردی که درد خفیف است تجویز ویتامین‌ها و پرهیز از مواد محرکی چون قهوه، چای غلیظ، نسکافه و کاکائو در تسکین درد موثر است اما اگر درد شدید و آزار دهنده باشد داروهای دیگری تجویز خواهند شد.

این کیست‌ها اغلب خوش‌خیم هستند

کیست‌ها توده‌هایی با دیواره ظریف و حاوی مایع هستند، درست مانند یک توپ پینگ پنگ که از آب پر شده باشد. این کیست‌ها در هر جای بدن از جمله سینه می‌توانند ایجاد شوند و بسیار شایع هستند طوری که تعداد زیادی از خانم‌ها ممکن است یک یا چند کیست در یک یا هر دو سینه خود داشته باشند. کیست‌ها علت خاصی ندارند اما به نظر می‌رسد که با وضعیت هورمونی فرد در ارتباط باشند، با این حال وجود کیست لزوما به معنای اختلال هورمونی در یک خانم نیست.

خوشبختانه کیست‌ها در اغلب موارد خوش خیم هستند و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌کنند. برای درمان آنها اگر با درد همراه باشد می‌توان از داروهای خوراکی استفاده کرد.اگر کیست بزرگ باشد یا پزشک تشخیص دقیق تر را لازم بداند، اقدام به تخلیه آن با سوزن ظریف خواهد کرد که کار بسیار راحت و بدون دردی است و به صورت سرپایی انجام می‌شود. اگر کیست‌های کوچک مشکوک باشند می‌توان آنها را با هدایت سونوگرافی تخلیه کرد و نمونه را برای بررسی سلولی به آزمایشگاه فرستاد.
در اغلب موارد اقدامات فوق برای درمان کیست کافی است اما به ندرت عمل جراحی نیز لازم می‌شود؛ برای مثال درکیست‌هایی که مایع داخل آنها خونی باشد یا در کنار آنها توده‌ای دیگر نیز مشاهده شود یا اگر پس از چند بار تخلیه و به فاصله‏ کوتاه از زمان تخلیه کیست عود کند یا اگر قسمتی از آنها سفت یا توپر باشد یا اگر مشکوک به بدخیمی باشند، نیاز به جراحی وجود دارد.
این توده در زنان جوان شایع‌تر است
فیبرو آدنوم‌ها شایع‌ترین تومورهای خوش‌خیم پستانی هستند که بیشتر در زنان 20 تا 35 ساله دیده می‌شود اما در نوجوانان هم ممکن است دیده شوند. قبل از 25 سالگی فیبرو آدنوم‌های پستان از کیست‌ها شایع‌ترند و موجب اضطراب و هراس در این گروه از بانوان می‌شوند. این توده‌ها ممکن است دوطرفه (در هر دو پستان) باشند و گاهی تعداد آنها به چند عدد در هر سینه می‌رسد.
معمولا در صورتی که تشخیص فیبرو آدنوم برای پزشک مسجل باشد نیازی به عمل جراحی وجود ندارد اما اگر توده رو به رشد باشد یا اندازه آن در حدی بزرگ باشد که خارج کردن آن ترجیح داده شود، اقدام جراحی لازم می‌شود. این عمل ساده و بی‌خطر است و از نظر زیبایی نیز مشکل خاصی در سینه ایجاد نمی‌کند زیرا با یک برش بسیار کوچک انجام می‌شود و با بخیه ظریف و قابل جذب ترمیم می‌شود.
شاید سینه عفونت کرده باشد!
توده‌های التهابی بر اثر عواملی نظیر عفونت ایجاد می‌شوند. التهاب ایجاد شده در بافت پستان سبب می‌شود توده‌ یا سفت شدگی در سینه لمس شود. حتی گاهی با به داخل کشیدن پوست یا نوک سینه علائم سرطان را تقلید می‌کند.عفونت‌های بافت پستان اغلب در خانم‌های شیرده اتفاق می‌افتند اما گاهی در افراد دیگر نیز مشاهده می‌شوند. درمان اولیه این توده‌ها استفاده از آنتی‌بیوتیک است و بیماران باید سریعا به پزشک مراجعه کنند و دارو دریافت کنند چراکه این التهاب ممکن است تبدیل به آبسه شود.
در این صورت نیاز به تخلیه با عمل جراحی پیدا می‌کند. برخی اوقات عفونت‌های قارچی در سینه ایجاد التهاب می‌کنند که در این موارد نیاز به درمان با داروهای خاص وجود دارد. گاهی نیز علت التهاب ناشناخته است و میکروب خاصی را نمی توان در کشت‌های انجام شده یافت. در این مورد نیز درمان‌های خاصی وجود دارد که به خوبی بیماری را کنترل می‌کنند.
توده ای که براثر ضربه ایجاد می‌شود
اغلب در سینه‌های بزرگ بر اثر وارد آمدن ضربه، نسوج چربی آسیب دیده و به صورت توده ای بدون درد احساس می‌شود. این ضایعه نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب خود به خود از بین می‌رود اما در بعضی موارد چون با ضایعه بدخیم از نظر ظاهری قابل افتراق نیست، نیاز به نمونه‌برداری و خارج کردن دارد. باید توجه داشت هر توده‌ای که بعد از ضربه ایجاد می‌شود، نکروز چربی نیست.
گاهی ضربه عاملی برای دقت بیشتر خانم‌ها به سینه و کشف توده‌هایی می‌شود که از قبل وجود داشته اما به دلیل اینکه درد نداشته از نظر پنهان مانده‌اند بنابراین توده‌هایی که بعد از ضربه کشف می‌شوند، باید تحت بررسی کامل قرار گیرند.
فورا نمونه‌برداری کنید
مطلبی که در مورد تمام توده‌های خوش خیم باید تأکید کرد این است که تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن توده با پزشک متخصص است. اگر پزشک برای تشخیص دقیق، نمونه برداری یا عمل جراحی را توصیه کرد باید در اولین فرصت آن را انجام دهید چون ضرر یک نمونه برداری ساده بسیار کمتر از تشخیص ندادن و به تعویق انداختن درمان یک توده بدخیم (سرطانی) است. به یاد داشته باشید که سرطان سینه قابل درمان است به شرطی که در تشخیص و درمان آن اهمال نکنیم.

درمان توده در سینه
در صورتی که مشخص شود، توده سرطانی است تصمیم گیری برای درمان با مشورت با شما انجام می شود معمولا یک مشاوره جراحی یا سرطان شناسی نیز انجام می شود. تصمیم گیری در ارتباط با نوع درمان براساس موارد زیر اخذ می شود :
۱- سن
2- میزان پیشرفت و گسترش سرطان
۳- این که آیا رشد سرطان با هورمون ها افزایش می یابد
4- نوع سرطان
درمان های احتمالی جراحی شامل لامپکتومی (برداشتن بافت یا توده سرطانی) و ماستکتومی (برداشتن کل سینه) می باشد ممکن است بخشی یا تعداد زیادی از غدد لنفاوی زیر بغل هم برداشته شوند.سایر گزینه های درمانی شامل پرتودرمانی، شیمی درمانی و هورمون درمانی می باشند این روش های درمانی مختلف ممکن است.
به صورت منفرد و یا ترکیبی مورد استفاده قرار گیرند. در صورتی که عمل ماستکتومی برای شما انجام شده باشد در مورد شیوه های جراحی بازسازی و ترمیم سینه و همچنین استفاده از وسایل مصنوعی با جراح خود مشورت کنید.
نکته : در صورتی که استروژن مصرف می کنید، با نظر پزشک مصرف آنرا متوقف کنید.
پیش آگهی : میزان بقا و زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان سینه رو به بهبود است. اگر خانمها به طور منظم خودآزمایی سینه را انجام دهند بیشتر سرطان ها در همان مراحل ابتدایی تشخیص داده می شوند. امروزه به دلیل پیشرفت ابزارهای تشخیصی از جمله پرتونگاری های سینه، بیشتر سرطان ها قبل از اینکه قابل لمس باشند، آشکار می شود و این موضوع به میزان زیادی شانس معالجه موثر را افزایش می دهد.

توصیه های لازم برای پیشگیری از سرطان سینه
۱- به منظور حفظ سلامت جسم و روان، ورزش را در برنامه روزانه قرار دهید نیم تا یک ساعت پیاده روی در اغلب روزهای هفته بسیار مفید می باشد.
2- به این دلیل که سلولهای چربی استروژن آزاد می کنند خطر ابتلا به سرطان سینه در خانمهایی که بعد از دوران نوجوانی، 15-10کیلو وزن اضافه می کنند بیشتر است بنابراین حفظ وزن طبیعی در پیشگیری از بروز سرطان نقش موثری ایفا می نماید.
۳- رژیم غذایی سالم (لبنیات کم چرب - میوه و سبزی فراوان) و کاهش مصرف مشروبات الکلی در پیشگیری تاثیرگذار است.
4- برای خانمهایی که صاحب فرزند می شوند، شیردادن به نوزاد، خطر سرطان را کاهش می دهد.
۵- حتی الامکان از درمان جایگزینی هورمون استروژن به ویژه پس از یائسگی بپرهیزید زیرا خطر سرطان را افزایش می دهد.