درمان پای بیقرار در بارداری، چه باید کرد؟

اگر احساس برانگیختگی غیرقابل کنترل در حرکت پاهایتان می‌کنید و احساسی مثل سوزش، گزش و ناتوانی در راحت قدم برداشتن می‌کنید، شما به سندروم پای خسته مبتلا هستید. البته تنها شما نیستید که به این سندروم در دوران بارداری مبتلا هستید. ۱۶ درصد زنان باردار به این اختلال مبتلا می‌شوند. نشانه‌های این سندروم معمولاً وقتی در خواب هستید یا استراحت می‌کنید یا پشت فرمان هستید و قبل از اینکه به خواب بیفتید یا وقتی که برای مدت طولانی نشسته و فیلم تماشا می‌کنید، آشکار می‌شوند. بیشتر اوقات شما این سندروم را در پاهایتان احساس می‌کنید اما برخی زنان باردار هم هستند که چنین احساسی را در پاها، بازوها و دست‌ها و ران‌هایشان دارند. وقتی در حال حرکت هستید، فوراً این نشانه‌ها قطع می‌شوند اما وقتی ازحرکت باز می‌ایستید، علائم مجدد بازمی‌گردند. این حالت بسیار خسته‌کننده و ناراحت‌کننده است، به‌خصوص وقتی که شما برای خوابیدن تلاش می‌کنید و به ناگاه علائم به سراغتان می‌آید. اگر شب به شب دچار این سندروم می‌شوید، در درجه اول می‌بایست نگذارید خیلی خسته شوید. خوشبختانه زنانی که مبتلا به این سندروم در دوران بارداری هستند، فقط همین ۷ یا ۸ ماه احساس ناراحتی دارند و این سندروم با زایمان یا یک ماه پس از تولد کودک از بین می‌رود.

چه چیزی باعث سندروم پای خسته می‌شود؟

علاوه بر زنان باردار، مردان، زنان غیرباردار و کودکان نیز ممکن است به این سندروم مبتلا شوند. در کل معلوم نیست که چرا افراد به این سندرم مبتلا می‌شوند. اما برخی تحقیقات به فقر آهن و تغییرات هورمونی به ویژه بالا رفتن استروژن اشاره کرده‌اند.

شما در برابر این سندروم چه می‌توانید بکنید؟

- بیشتر داروهایی که برای درمان سندروم پای خسته (RLS) استفاده می‌شوند، در طول بارداری توصیه نمی‌شوند.

- بعضی وقت‌ها جوهر گنه‌گنه برای رهاسازی نشانه‌های RLS استفاده می‌شود اما آن را بدون مشورت با پزشک متخصصتان مصرف نکنید.

- حتی مصرف اندکی از کافئین می‌تواند منجر به بدتر شدن علائم سندروم پای خسته شود. - - شما باید مصرف کافئین را به کلی از وعده‌های غذایی‌تان حذف کنید.

- برخی داروها مثل داروهای سرماخوردگی، آلرژی و آنتی‌هیستامین نشانه‌های این سندروم را شدیدتر می‌کند.

- وقتی شما قبل از اینکه به خواب بروید، در تختخواب خود دراز کشیده و کتاب می‌خوانید و تلویزیون تماشا می‌کنید، به ناگاه علائم در شما بروز پیدا کرده و شدیدتر می‌شود. هر چه بیشتر در حالت درازکش باشید، بیشتر به این سندروم مبتلا خواهید ماند. در عوض می‌بایست وقتی به تختخواب بروید که واقعاً آماده خواب هستید.

- از پزشکتان درباره این سندروم مشورت بگیرید. او احتمالاً مکمل آهن، منیزیوم، ویتامین B یا فولات تجویز خواهد کرد، البته او این کار را برحسب ویتامین مورد نیاز بدنتان انجام خواهد داد.

- برخی زنان کشیدن عضلات پاها، ماساژ دادن، استفاده از کیسه آب گرم یا آب سرد، گرفتن حمام گرم یا تکینک‌های ریلکسیشن را کمک‌کننده یافته‌اند.

- اگر شما دچار مشکل در خواب شب هستید، از تختخواب بیرون بروید، چند قدم بردارید و دوباره بخوابید.

- انجام حرکات یوگا و کششی در شب نیز کمک‌کننده است. نیازی به انجام حرکات به مدت نیم ساعت نیست. فقط ۱۰ الی ۲۰ دقیقه در شب این حرکات را انجام دهید. کشش را از ناحیه باسن و کمر تا پاها ادامه دهید. شما می‌توانید حرکات یوگایی را قبل از خواب انجام دهید. سعی کنید به سندروم فکر نکنید و آن را نادیده بگیرید. در واقع نخست شما می‌بایست ذهن خود را برای غلبه به این سندروم آماده کنید.

- شنا کردن و بالا نگه داشتن پاها از سطح بدن نیز کمک زیادی به شما می‌کند.

ریلکسیشن

برای مرحله اول ریلکسیشن نخست از انگشت‌های پا شروع کنید. آنها را جمع کرده و سفت کنید تا جایی که احساس می‌کنید خون در نوک انگشت‌هایتان جمع شده است. ۴ تا ۵ ثانیه پایتان را در این حال نگه دارید. سپس آن را ریلکس کرده و به حالت اول درآوردید. این حالت را تا صورتتان ادامه دهید؛ یعنی بعد از انگشت‌ها کف پا را به حالت کشیده و سفت و بعد حالت ریلکس درآورید. بعد نوبت به مچ پا، ساق پا، زانوها و… می‌رسد. در مرحله دوم، بعد از سفت کردن و شل کردن عضلات، چشم‌هایتان را باز کنید، تا عدد ۱۰ بشماریدو به خوتان بگویید که الآن بدنی آرام‌تر دارید. هر چه قدر که نیاز دارید، این ریلکس کردن را ادامه دهید تا جایی که بالاخره به خواب بروید.

ماساژ دادن

ماساژ هم می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. از همسرتان بخواهید کل پای شما را هر شب قبل ازخواب ماساژ دهد و عضلات پایتان را برای چند دقیقه در حالت کشیده نگه دارد.

گرم کردن

دوش آب گرم به شما کمک زیادی می‌کند. همچنین می‌توانید یک کیسه آب گرم را شب‌ها بین دو زانویتان گذاشته و بخوابید.

ارگاسم

این علامت در بسیاری از زنان پس از رابطه جنسی لذت‌بخش و رسیدن به ارگاسم کاهش می‌یابد و می‌توانند با آسایش بخوابند.

موز

این میوه برای رفع سندروم پای خسته معجزه‌گر است. هر شب قبل از خواب یک عدد موز میل کنید و بعد به خواب روید. موز منبع غنی از پتاسیم است که نقش مهمی در کاهش تکانه‌های عصبی و به‌ویژه اضطراب بازی می‌کند و به گرفتگی عضلات کمک زیادی می‌کند. به طور کلی سندرم پاهای خسته اختلالی است که برخی زنان باردار به آن در این دوره مبتلا می‌شوند. این سندروم را می‌توان با حرکات ورزشی و یوگایی مناسب کاهش داد و به تأمین خواب مادر کمک کرد.