نقش استرس در بارداری، بچم دیوانه می شود؟

دوره بارداری باید با مراقبت های ویژه ایی همراه باشد. استرس در بارداری ممکن است اثرات منفی روی مادر و جنین گذاشته و سلامت آنها را به خطر اندازد. در این مقاله به تاثیرات منفی استرس و مشکلات احتمالی ناشی از آن می پردازیم.

دوران بارداری با تغییرات هورمونی همراه است که ممکن است هم بر روی سلامت مادر و هم سلامت جنین در مراحل تشکیل جنین تاثیر بگذارد. استرس در بارداری روی رشد جنین خصوصا سیستم ایمنی و رشد مغزی او تاثیر گذاشته و بسیاری از مشکلاتی که فرزندان در آینده پیدا می کنند ممکن است ریشه در دوران جنینی داشته باشد.

اثرات منفی استرس در بارداری

طی تحقیقاتی مشخص شده است که زنان بارداری که در سه ماه اول بارداری دچار بحران روحی مانند مرگ یکی از عزیزان شده اند، احتمال اینکه جنین آنها در بزرگسالی مبتلا به شیزوفرنی شوند بیشتر است.

از دیگر خطرات استرس در بارداری که بر سلامت جنین تاثیر می گذارد، احتمال تولد زود رس است. تولد زود رس سلامت نوزاد را به خطر می اندازد زیرا ممکن است بعضی اندام های داخلی هنوز شکل نگرفته باشد. همچنین این نوزادان اغلب دچار کاهش وزن می شوند.

در ماه های اول بارداری جنین به طور کامل در بدن مادر محافظت نمی شود، زیرا هم در حال رشد است و هم سد محافظتی به طور کامل تشکیل نشده است.

تاثیر استرس بر روی تغذیه زنان باردار

استرس در اکثر موارد با اختلالات تغذیه ای همراه است. بسیاری افراد در زمان هایی که با گرفتاری های کاری، فشار های روحی و استرس های شدید مواجه می شوند به غذا خوردن روی می آورند و عده ای دیگر ممکن است دچار بی اشتهایی شوند. در زنان باردار نیز استرس روی میزان غذا خوردن آنها تاثیر می گذارد. اختلالات تغذیه ای در دوران بارداری یکی از دلایل سقط جنین و مرگ نوزادان است. با توجه به اثرات منفی چاقی در دوران بارداری بسیار از زنان وقتی دچار اختلال پر خوری می شوند بر میزان استرسشان افزوده شده و بلافاصله بعد از غذا خوردن استفراغ می کند. در حالتی دیگر نیز به دلیل ترس از چاقی دوران بارداری به اندازه کافی غذا نمی خورد و در نتیجه دچار ضعف بدنی شدید شده که در رشد کودک نیز تاثیر منفی می گذارد.

کودکان بیش فعال

بسیار از زنانی که در دوران بارداری استرس شدید را تجربه کرده اند، کودکان بیش فعال دارند. این کودکان بیشتر در معرض آسیب های ذهنی بوده و همچنین قدرت یادگیری کمتری دارند. همچنین احتمال اینکه این کودکان در آینده دچار مشکلات روحی، وسواس و فوبیا شوند بیشتر است.

احتمال دختر زایی با استرس

کروموزم های مردان در ماه های اول بسیار ضعیف بوده و در شرایط نا مساعد کمتر دوام می آورد. بنابراین احتمال سقط جنین پسر در ماه های اول که استرس در بارداری رخ می دهد بیشتر است. و در مقابل جنین دختر مقاوم تر بوده و احتمال سقط جنین دختر کمتر از جنین پسر است.

توصیه ها

با توجه به تاثیرات منفی گفته شده استرس بر سلامت جنین و مادر لازم است که قبل از اقدام به بارداری تمام جوانب آن در نظر گرفته شود. نباید نقش مردان را در این دوره نادیده گرفت. آنها می توانند با فراهم کردن شرایط مناسب، امنیت روحی را برای همسرانشان فراهم آورند. بهتر است زنانی که سابقه اختلالات وسواسی، استرس و یا افسردگی دارند قبل از اقدام به بارداری حتما با یک متخصص مشورت کنند و در طی این دوران به مشاور و روانشناس مراجعه کنند.

همچنین انجام تمرینات ورزشی سبک، تمرینات تنفسی و ذهنی می توانند تا حدودی در کاهش استرس در بارداری موثر باشد و از طرفی این تمرینات به داشتن زایمان راحت نیز کمک می کند. ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و یوگا در این دوران پیشنهاد می شود.

به این زنان پیشنهاد می شود از شرایط استرس زا دوری کنند. داشتن تغذیه مناسب در دوره بارداری می تواند در آرامش ذهن تاثیر مثبت بگذارد. توصیه می شود که از میوه، سبزیجات، لبنیات، آب میوه های طبیعی استفاده شود و مصرف غذاهای فست فودی، نوشابه، کافئین و سیگار در این دوران ممنوع است.

استراحت و خواب کافی نیز نقش مهمی در آرامش ذهنی و کاهش استرس دارد. در طی دوران بارداری داشتن حداقل ۸ ساعت خواب در طی شبانه روز الزامی است. پیشنهاد می شود که زنان فعالیت های سنگینشان را در این دوره محدود کنند.

همچنین توصیه می شود که زنان باردار بیشتر اوقاتشان را به فعالیت های دلخواهشان اختصاص دهند. خواندن کتاب، گردش و دیگر فعالیت های تفریحی می تواند به حفظ روحیه سالم، آرامش فکری و کاهش استرس کمک کند.