آموزش به کودکان اوتیسم، محرکش شوید

اختلال وهم گرایی بینایی (ASD) یک اختلال عصبی پیچیده و چندلایه ای است (اوتیسم)که فرد به فرد علائم و نشانه های متفاوتی دارد. این تفاوت علائم و نشانه ها باعث می شود که تعیین یک روش معین برای آموزش به کودکان مبتلا به اوتیسم به یک چالش بدل شود. اگرچه هر کودک ، به روش های آموزش واکنش های متفاوتی نشان می دهد، با این حال چند استراتژی وجود دارد که به طور عمومی به کارگرفته شده که به کودکان مبتلا به اوتیسم برای موفقیت در اهداف آموزش کمک کند. این استراتژی ها با توجه به مشخصه های مبتلایان اوتیسم اعم از تفاوت ها در ارتباطات ، مهارت های اجتماعی ، رفتار ها و مشکلات مربوط به حواس پنجگانه ساخته شده اند.

قسمت یک از چهار : استفاده از استراتژی ها برای کمک به ارتباط برقرار کردن

۱) در نظر داشته باشید که همه ی کودکان لایق و شایسته هستند.کودکان مبتلا به اوتیسم می توانند یاد بگیرند.آنها فقط یه یک راه مناسب برای دریافت اطلاعات نیاز دارند. یاد بگیرید که قبول کنید کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است همیشه تفاوت هایی داشته باشند و نباید همانند همکلاسی های سالمشان ارزش گذاری شوند. این کودکان باید متناسب با رشد و یادگیری زمان بر خودشان ارزش گذاری شوند.

۲) از دادن دستورات شفاهی طولانی یا سخنرانی خودداری کنید. این ها می توانند گیج کننده باشند چون این کودکان معمولا برای تحلیل کردن دنباله ها مشکل دارند؛ مخصوصا اگر شفاهی باشد

اگر کودک می تواند بخواند، دستورالعمل هارا بنویسید. اگر کودک هنوز درحال یادگیری است ، دستورالعمل های همراه با تصویر می تواند کمک کند

دستورات را در قدم های کوتاه بگویید.

۳) از زیرنویس در تلویزیون استفاده کنید. این می تواند هم به کسانی که می توانند بخوانند و هم کسانی که نمی توانند کمک کند.کودکانی که هنوز نمیتوانند بخوانند، بین کلمات نوشته شده و کلمات بیان شده ارتباط برقرار می کنند. به علاوه کودکان مبتلا به اوتیسم گاهی اوقات برای تحلیل کملمات بیان شده مشکل دارند. مخصوصا آنهایی که در تلویزیون بیان می شود. و کودکانی که می توانند بخوانند ، می توانند از این مزیت که کلمات را همزمان با شنیدن ببینند بهره مند شوند.

اگر یک کودک برنامه ی تلویزیونی خاصی را دوست دارد، برنامه را به همراه زیرنویس آن ضبط کنید و برنامه را وارد پروسه یادگیری خواندن کنید.

قسمت دو از چهار : از علاقه مندی های کودکان برای تسهیل روند آموزش استفاده کنید.

علاقه مندی های ویژه و اشتیاق انجام دادن آن ها می توانند به عنوان یک مزیت در موقع یاد دادن استفاده شوند. برای مثال ، اگر یک کودک ماشین هارا دوست دارد، از راندن ماشین های اسباب بازی بر روی نقاط مختلف نقشه برای یاد دادن جغرافیا استفاده کنید.

به کودکان مبتلا به اوتیسم از طریق الگو قرار دادن دوستان و همکلاسی هایشان آموزش دهید. بسیاری از این کودکان مشکلات هماهنگی احساسات، محرّک ها و دیگر صفات اجتماعی را دارند. که در بین بقیه کودکان، کاملا غیر ارادی و طبیعی است. آن ها به اینکه دیگران چه احساساتی دارند اهمیت می دهند ولی همیشه متوجه نمی شوند که چرا مردم اینگونه حس میکنند. صریح و روشن بیان کردن تفاوت های جزئی رفتارهای اجتماعی می تواند مفید باشد.

بسیاری از این کودکان توانایی یادگیری اینکه چگونه رفتارهای مناسبی داشته باشند را دارند. آن ها شاید فقط به این نیاز دارند که به جای اینکه از آن ها انتظار داشته باشیم که فقط از طریق مشاهده یاد بگیرند، تکنیک ها صریحاً به آن ها گفته شود.

کودکان خیلی کوچک در مهدکودک و پیش دبستانی می توانند کار های ساده مانند تمیز دادن رنگ ها، حروف یا دادن جواب های «آره» یا «نه» به سوال های ساده را با مشاهده کردن دوستان و همکلاسی های سالمشان که در انجام این کارها شرکت می کنند، یاد بگیرند. در نظر داشته باشید که در کارهای گروهی ، یک کودک مبتلا به اوتیسم را که در زمینه خای مشکل دارد، با یک کودک عادی که در آن زمینه خاص خوب عمل می کند را همگروه کنید. برای مثال ، اگر یک کودک مبتلا به اوتیسم با تشخیص رنگ ها از هم مشکل دارد، او را با کسی که رنگ هارا خوب از هم تشخیص می دهد ، همگروه کنید تا با مشاهده کردن همکلاسی اش که آن کار را درست انجام می دهد، یاد بگیرد که آن کار را چگونه تقلید کند.

کودکان سالمی که در دبیرستان شاگرد اول هستند و نمودی رو به رشد در مهارت های اجتماعی دارند، می توانند آموزش ببینند که الگوی همکلاسی های مبتلا به اوتیسم خود باشند. الگوی مهارت های اجتماعی برای ارتباط برقرار کردن، مانند ارتباط چشمی، سلام و احوالپرسی مناسب، به اشتراک گذاشتن ایده ها و نظرات، دادن پیشنهاد به شیوه ای مناسب، صحبت کردن با صدایی دلپذیر و … .

برای کودکان مبتلا به اوتیسم کتاب داستان بخوانید تا چگونگی رفتار مناسب در موقعیت های مختلف را یاد بگیرند. برای مثال : یک داستان درباره یک کودک که ناراحت است بخوانید و به عنوان نشانه های ناراحتی ، به اخم یا اشک اشاره کنید، تا کودک مبتلا به اوتیسم یاد بگیرد که چگونه احساساتش را بروز دهد.

بعضی از کودکان مبتلا به اوتیسم از یک تکنیک به نام «داستان های اجتماعی» که روایت های خیلی خلاصه که موقعیت های اجتماعی را توصیف می کند، بهره می برند. این داستان ها با ارائه دادن رفتارها برای استفاده در موقعیت های مختلف به این کودکان کمک می کند.

یک برنامه قابل پیشبینی درست کنید. بسیاری از کودک مبتلا به اوتیسم با یک برنامه قابل پیشبینی رشد می کنند. پس دادن این امنیت که بدانند هر روز باید انتظار چه چیزی را بکشند، برایشان سودمند است. یک ساعت عقربه ای کاملا واضح را روی دیوار نصب کنید و با چسباندن یک سری عکس نشان دهید که در هر ساعت روز چه اتفاقی قرار است بیفتد. وقتی میخواهید به ساعتی خاص اشاره کنید ، او را به این ساعت ارجاع دهید. اگر کودک با خواندن ساعت های عقربه ای مشکل دارد ( خیلی از این کودکان این مشکل را دارند)، یک ساعت دیجیتالی قرار دهید که همانقدر واضح و قابل دیدن باشد.

قسمت سه از چهار : استفاده از استراتژی ها برای کمک به مشکلات حسی

فضای آموزش را ترسیم کنید. کودکان مبتلا به اوتیسم معمولا برای مقابله و تطبیق خود با محیط های مختلف و فضاهای بی نظم مشکل دارند.

فضای آموزش خود را با قسمت های جدا وتعریف شده بسازید؛ مانند قسمت اسباب بازی ها، قسمت مهارت ها و قسمت لباس پوشیدن و … .

نشانه های فیزیکی از قسمت های تعریف شده روی زمین قرار دهید. مثل یک زیر انداز که روی آن بازی کند یا یک مربع که باچسب مشخص شده است که مخصوص خواندن است و …

ساختار خود ساخته کودکان برا یادگرفتن را مشاهده کنید. در بعضی از موارد اینکار ، یک سری اشیا،رفتار یا تشریفات خاصی را وارد میکند که به حافظه یا یادگیری کمک می کند. این می تواند برای هرکودک متفاوت باشد.

آیا برای لیست کردن حروف الفبا نیاز به راه رفتن دارد؟ آیا نگه داشتن یک ملحفه به او کمک می کند که بلند بخواند؟ هر چیزی می تواند باشد. بگذارید کودکان هر طور که دوست دارند یاد بگیرند.

محرک هارا بپذیرید. این محرک های خودساخته شامل دست زدن یا بی قراری کردن یا … است که میان کودک مبتلا به اوتیسم به کرات دیده می شود.

این کار برای تمرکز کردن این کودکان ضروری است و همینطور داشتن حس خوب بودن.

به دوستان کودک آموزش دهید که این محرک هارا بپذیرند نه اینکه سعی کنند به آنها آموزش دهند که این کار را انجام ندهند.

ممکن است در برخی موقعیت ها کودک دست به انجام محرک های پرخطری مانند گاز گرفتن ، زدن خود یا دیگران و … بزند که در این موارد باید با صحبت کردن با متخصص به یک محرک جایگزین که خطرناک نیست، برسید.

درک کنید که اگر یک کودک مبتلا به اوتیسم به یک محرک به گونه ای واکنش نشان می دهد که از نظر شما یا بقیه عجیب است، احتمالا این واکنش دلیلی دارد. مثلا اگر یک کودک مبتلا به اوتیسم، هرموقع که کسی به سرش دست می زند عصبانی می وشد ممکن است به این دلیل باشد که برایش دردناک است ( بسیاری از این کودکان آستانه تحمل درد پایینی دارند)

شاید نیاز باشد که به همکلاسی هایش توضیح دهید که اون این رفتارهارا برای خنداندن دیگران انجام نمی دهد. و این واکنش به این خاطر است که از این محرک خوشش نیامده. کودکان اوتیسمی ممکن است به طور غیر ارادی رفتارهای قلدرمعابانه ای انجام دهند و ممکن است کودکان دیگر متوجه آزاردهنده بودن رفتارشان برای کودک مبتلا به اوتیسم نشوند و واکنش های این کودکان برایشان جالب و سرگرم کننده باشد.

قسمت چهار از چهار : قوانین و بهترین تمرین ها

بدانید که هر کودک مستقل از هرگونه معلولیتی که دارد، مستحق آموزش است. برای مثال در آمریکا قانون آموزش افراد معلول و قانون آمریکایی های معلول قوانین فدرالی هستند که مدارس را مجبور می کنند که به همه افراد آموزش رایگان و قابل دسترس دهد.

قوانین کودکانی را که یکی از ۱۳ نوع معلولیت را دارند که روی آموزششان تاثیر منفی می گذارد و کسانی که به خاطر معلولیتشان به آموزش های خاص نیاز دارند را پوشش می دهد که اوتیسم تحت پوشش این قانون است.

مدارس نه تنها باید به کودک مبتلا به اوتیسم آموزش رایگان دهند بلکه باید این آموزش متناسب با ویژگی های فردی خود شخص باشد که می تواند با کودکان عادی متفاوت باشد.

هر کودکی که شامل این قانون است باید یک برنامه آموزشی-پزشکی مخصوص به خود داشته باشد که مشخص کند یک دانش آموزش به خاطر مشکلی که دارد به چه اقداماتی نیاز دارد.

اصلاحات و اقدامات منطقی برای یک کودک می تواند خیلی گسترده و متفاوت باشد. بعضی ممکن است فقط به یک ابزار مانند لپتاپ و بعضی به یک متخصص، یک گروه راهنما یا … نیاز داشته باشند.

به حریم خصوصی کودک مبتلا به اوتیسم احترام بگذارید. این وظیفه معلم است که اصلاحات مورد نیاز برنامه آموزشی شخصی کودک مبتلا به اوتیسم را بدون اینکه بقیه بدون اجازه خود شخص بدانند که او این بیماری را دارد، انجام دهد.

دانش آموزان با نیاز های ویژه معمولا مشکلات پزشکی ، برنامه های درمانی و در پرونده های تحصیلی خود دارند. که قانون آن ها را محرمانه میکند و اگر این حریم خصوصی را نقض کنید مجرم محسوب خواهید شد.

عموما حریم خصوصی دانش آموزان بر پایه «نیاز به دانستن» محدود میشود. استادان و معلمان، کارمندان قسمت های مختلف و … ممکن است نیاز داشته باشند که درباره شرایط، ویژگی ها و وضعیت کودک مبتلا به اوتیسم بدانند .

اگر شما نیاز دارید که یک قانون در سطح کلاس یا مدرسه وضع شود تا از کودک با نیاز های ویژه مراقبت کنید ( برای مثال قانون مدرسه بدون بادام زمینی برای مراقبت از کودکان دارای آلرژی) خانواده هارا از این قانون مطلع کنید و به آنها بگویید که دلیل وضع این قانون مراقبت از کودکان با نیازهای خاص است. ولی نام کودک را نبرید.

کودکان مبتلا به اوتیسم و همکلاسی هایشان ، همه از اینکه مشکل کودک مبتلا به اوتیسم را بدانند نفع می برند ولی به دلیل رعایت حریم خصوصی معلم حق ندارد که این مورد را در سطح کلاس اعلام کند.خیلی از خانواده ها خود دوست دارند که این را اعلام کنند . در ابتدای سال یک جلسه با والدین بگذارید و به آنها بگویید که اگر خواستند می توانند این موضوع را اعلام کنند.

سعی کنید محیطی با حداقل محدودیت درست کنید. قانون IDEA حکم میکند که محیط آموزش کودک مبتلا به اوتیسم باید تا حد ممکن شبیه به کودکان عادی دیگر باشد.

این محیط می تواند برای هر شخص متفاوت باشد که این متناسب با محتوای برنامه آموزش مخصوص هر کودک مبتلا به اوتیسم است. که این توسط والدین ، گروه پزشکی و مسئولین مربوط مدرسه تعیین شده است. و هر ساله بازبینی میشود و این بدین معنیست که ممکن است این شرایط تغییر کند.

در اکثر موارد این بدین معناست که کودک مبتلا به اوتیسم باید به جای کلاس های مخصوص در کلاس های معمولی درس بخوانند که این نیز با توجه به برنامه ی آموزشی-پزشکی هر فرد می تواند متفاوت باشد ولی در حالت کلی کودکان مبتلا به اوتیسم تا حد ممکن در کلاس های معمولی درس میخوانند . این تمرین «برزنی ناتوانمندان» یا «دربرداری» گفته میشود.

در این شرایط، این وظیفه معلم است که تغییرات لازم را برای حضور کودک مبتلا به اوتیسم در کلاس انجام دهد. که بسیاری از این اقدامات بستگی به برنامه آموزشی-پزشکی کودک دارد . ولی معلمان تحصیل کرده می توانند روش هایی را ایجاد کنند که هم نیاز های کودک مبتلا به اوتیسم را کاملا برآورده کند و هم به نیاز های کودکان عادی در کلاس احترام بگذارد.

تکالیف و مداخله هارا بر اساس ویژگی های شخصی بچینید. بر اساس برنامه آموزشی-پزشکی هر دانش آموز، اقداماتی که برای کودک مبتلا به اوتیسم انجام می شود باید بر اساس نیاز ها و ویژگی های شخصی او ارزشگذاری و اجرا شوند.

دانش آموز هارا فرد به فرد بشناسید. با اینکه کلیشه ها معمول هستند ولی هر کودک مبتلا به اوتیسم خاص است و نیاز های متفاوتی خواهد داشت. به عنوان یک معلم ، شما باید قابلیت های هر دانش آموز را در زمینه های مختلف آموزشی، با انجام ارزیابی های مختلف ، بفهمید.

دانستن نقاط قوت و ضعف فعلی دانش آموز، به شما کمک خواهد کرد که یک برنامه تمرینی مناسب برای هر شخص تعیین کنید. این متد در موضوعات تحصیلی ، همانند زمینه های اجتماعی و ارتباطی درست است.