دفع مدفوع نوزادان، هر چیزی که باید بدانید

دفع مدفوع نوزاد شما چگونه است؟ شکم شیرخوار شما هر چند وقت یکبار کار می کند و شکل مدفوع او چگونه است؟ والدین تازه وارد به عرصه فرزند داری جواب این سؤال را نمی دانند. در این نقطه بین والدین با تجربه و والدین تازه وارد اختلاف نظر وجود دارد. والدین باید بدانند رشد فرزند آن ها با شیر مادر ، شیر خشک یا مایعات و غذاهای دیگر چگونه کنترل می شود. گاهی اوقات با دیدن برخی از تغییرات سریعاً نگران می شوید در صورتی که اگر اطلاعات داشته باشید خود را بیش از حد آشفته حال نخواهید کرد. گاهی اوقات نیز برخی از تغییرات نیازمند توجه هستند در صورتی که ناآگاهی موجب نپرداختن به این تغییرات می شود. سلامت نوزاد شما در سال های ابتدایی زندگی اش ضامن سلامتی تمام عمر اوست. با ما همراه باشید…

الگوی دفع مدفوع ( کار کردن شکم )

تفاوت گسترده ای در الگوی دفع مدفوع شیرخواران وجود دارد. این تفاوت تا حدی است که ممکن است برخی شیرخواران پس از هر وعده خوردن شیر مادر دفع مدفوع داشته باشند و یا برخی دیگر از شیرخواران یک تا دوبار در هفته مدفوع خود را دفع کنند. مسئله مهم در هر حالتی این است که مدفوع نوزاد شما پس از دفع شدن نرم و قابل دفع باشد. اگر مدفوع بیش از حد سفت و خشک باشد ، نشان از ابتلای شیرخوار به یبوست دارد و شما به عنوان والدین باید به فکر راه درمان و کمک به شیرخوار باشید. شیرخوار تازه متولد اصولاً پس از هر بار شیر خوردن دفع مدفوع دارد. این الگوی دفع مدفوع به طور میانگین ۱۰-۶ بار در طول روز تکرار خواهد شد. اما پس از ۶-۳ هفته یا بیش تر دفع مدفوع آن ها عادی شده و تعداد دفعات دفع مدفوع آن ها کم تر می شود. در صورت کم تر بودن دفع مدفوع از حالت عادی نیازی به نگرانی نیست. تنها در صورت مشاهده تغییرات ناگهانی و شدید باید راه درمانی ویژه ای را در نظر بگیرید.

دفع مدفوع در کودکان

اولین مدفوع سیاه نوزادان ( Meconium)

انتظار دیدن مدفوعی به رنگ سبز تیره تا سیاه ، قیری شکل و چسبناک شبیه به روغن موتور ماشین را در پوشک فرزند خود داشته باشید و با دیدن آن وحشت زده نشوید. این مدفوع اولین مدفوع نوزاد شما می باشد که بویی ندارد و به همین علت شما متوجه عوض کردن زمان پوشک نوزاد نخواهید شد. محتویات این مدفوع سیاه و بی بو ، مایعات آمنیوتیک رحم ، موکوس و سلول های پوست می باشد که از روده نوزاد پایین آمده اند.

تغییر شکل مدفوع نوزاد

وقتی نوزاد شما ۴-۳ روزه است ، رنگ مدفوعش کم کم روشن تر می شود و به رنگ سبز ارتشی ! در می آید. همچنین از چسبناکی آن نیز کاسته می شود. این مدفوع تغییر شکل یافته نشان دهنده این است که سیستم هاضمه فرزند شما شروع به کار کرده و با هر با خوردن شیر عکس العمل نشان می دهد. پس سیستم گوارش فرزند شما سالم است.

مدفوع حاصل از شیرخوردن سالم

اگر نوزاد شما خیلی خوب و بدون مشکل خاصی شیر بخورد ، مدفوعش به رنگ زرد یا سبز تیره متمایل می شود و ظاهری خمیر مانند به خود می گیرد. این مدفوع ممکن است به حدی روان باشد که شما آن را با اسهال اشتباه بگیرید. مدفوع حاصل از هضم شیر ممکن است مانند پنیر دلمه ای شده باشد که دانه هایی درون آن دیده می شود. هم چنین این مدفوع بوی خیلی بدی ندارد.

یبوست در نوزاد

اگر دفع مدفوع در نوزاد شما به سختی انجام می شود ، به احتمال زیاد کودک مبتلا به یبوست شده است. چهره کودک مبتلا به یبوست در هنگام دفع مدفوع ، نشان دهنده ناراحتی او خواهد بود. گاهی اوقات ممکن است به علت فشار به مقعد و رگ های اطراف آن در هنگام یبوست ، در مدفوع نوزاد شما خون دیده شود. پس از اینکه متوجه عدم کار کردن شکم نوزاد و یبوست وی شدید او را به پزشک نشان دهید. این اتفاق بیشتر برای کودکانی می افتد که از غذاهای جامد استفاده می کنند. هم چنین وقوع یبوست می تواند مربوط به شیر یا سبوس غلات باشد. عدم تحمل پروتئین شیر یا شیر خشک نیز می تواند ، کودک را مبتلا به یبوست کند.

مدفوع حاوی موکوس ( مواد چسبناک )

آیا تا به حال مدفوع نوزاد خود را به صورت لجن مانند و چسبناک ، با رگه هایی از مواد چسبنده و براق مشاهده کرده اید؟ به این مواد چسبنده و براق موکوس می گویند. این موکوس از بزاق دهان کودک نشأت می گیرد و بدون این که هضم شود پایین آمده و دفع شده است. موکوس در مدفوع نشانه ای از عفونت یا آلرژی می باشد. اگر موکوس در مدفوع با علائم دیگری همراه باشد ، یا اصلا اگر مدفوع نوزاد به مدت دو روز یا بیشتر موکوسی باشد ، نوزاد را به پزشک رجوع دهید.

خون در مدفوع

وجود خون روشن در مدفوع نشانه های متعددی دارد. در صورت مشاهده این علامت ، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

۱ - مدفوع عادی که با خون مخلوط شده باشد می تواند نشانه ای از آلرژی به پروتئین شیر ( کازئین ) باشد.

۲ - یبوست به همراه مقدار ناچیز خون می تواند نشان دهنده صدمه به مقعد و بواسیر ( هموروئید ) جزئی باشد.

۳ - اسهال به همراه خون می تواند نشان دهنده یک عفونت باکتریایی در روده باشد.

۴ - در صورت مشاهده خون سیاه در مدفوع باید بدانید که این خون حتی الامکان هضم شده است. پس این خون از سینه های مادر به هنگام شیردهی وارد دهان نوزاد شده است و جای نگرانی ندارد.

مدفوعی که چرده ی سبز رنگی دارد ، نشان دهنده این است که شما غذای خاصی غیر از شیر به نوزاد خود خورانده اید. اگر نوزاد علائم دیگری غیر از تغییر رنگ مدفوع را از خود نشان نمی دهد ، نیازی به نگرانی نیست.

مدفوع حاصل از خوردن شیر با کالری پایین

اگر مدفوع به رنگ سبز خیلی روشن به همراه کف در پوشک نوزاد مشاهده کردید ( مدفوعی شبیه به خزه های دریایی ) نشان دهنده این است که نوزاد به اندازه کافی از هر دو سینه مادر شیر نخورده است. برای بهبود این قضیه شیردهی را هر با سینه ای شروع کنید که در شیردهی دفعه قبل با همان سینه شیردهی را تمام کرده اید.

مدفوع حاصل از خوردن غذاهای فرموله ( شیر خشک )

مدفوع نوزادانی که از غذاهای فرموله استفاده می کنند ، خمیر مانند و با طیف رنگی قهوه ای است. بوی این مدفوع کمی تندتر از بوی مدفوع نوزادانی است که از شیر مادرشان تغذیه می کنند. هم چنین این بو از بوی مدفوع کودکانی که شروع به خوردن غذای تکمیلی کرده اند ملایم تر است.

مدفوع حاوی آهن بالا

اگر به نوزادتان مکمل های آهن می خورانید ، مدفوع او به رنگ سیاه یا سبز تیره در می آید. این اتفاق معمولاً رخ نمی دهد. اما در صورت بروز این رنگ ها پس از مصرف مکمل های آهن جای نگرانی نیست.

مدفوع حاصل از خوردن غذاهای جامد ( تغذیه تکمیلی )

پس از اینکه شروع به دادن غذاهای جامد و غیر از شیر به نوزاد خود کردید ، متوجه تغییراتی در مدفوع کودک خواهید شد. این تغییرات مخصوصاً زمانی شدید هستند که کودک همراه با غذای تکمیلی شیر نیز بخورد. مدفوع حاصل از غذاهای جامد قهوه ای رنگ یا قهوه ای تیره است. این گونه مدفوع هنوز شکل خمیری دارد و بدبو می باشد.

مدفوع نیمه هضم شده

برخی اوقات ممکن است مدفوع فرزندتان حاوی مواد و اغذیه هضم نشده باشد یا طیفی از رنگ ها را به خود بگیرد. مثل قرمز ، نارنجی ، آبی یا غیره. مدفوع قرمز می تواند نشان دهنده مصرف چغندر باشد. مدفوع نارنجی مربوط به مصرف هویج و …

نگران نباشید این رنگ ها در مدفوع می توانند نشان از این داشته باشد که سیستم گوارش فرزند شما برخی از این مواد غذایی را به طور کامل هضم نکرده یا اینکه کودک موفق به جویدن کامل غذای درون دهان خود قبل از بلع نشده است.

اسهال

اسهال نوزادان خیلی روان است و به نظر می رسد بیشتر از آب تشکیل شده باشد. اسهال می تواند به رنگ های سبز ، قهوه ای و زرد از بدن نوزاد دفع شود. اسهال می تواند نشانه ای از آلودگی عفونی یا آلرژی باشد و اگر مدت زیادی به طول بیانجامد و درمان نشود موجب کم آبی بدن می شود. اگر پس از ۲-۱ روز ، عوض کردن پوشک نوزاد سه ماهه یا کم سن و سال تر خود متوجه عدم درمان اسهال شدید نوزاد را به پزشک رجوع دهید.

علائم هشدار در دفع مدفوع

مشاهده مدفوع سیاه به همراه خون هضم شده که مِنِلا ( menela ) نام دارد. این گونه مدفوع بیشتر شبیه مکونیوم است اما چسبندگی کمتری دارد.

مدفوعی که قسمت اعظم آن را خون تشکیل می دهد ، نشان دهنده عفونت و آسیب روده ای شدید است.

مدفوع با رنگ خیلی روشن نشان دهنده مشکل در عملکرد کبد می باشد.

در صورت مشاهده هر یک از موارد بالا به پزشک کودک مراجعه کنید.