اعتیاد کودکان به مواد مخدر، هر روز اسم های جدید

هر روز خبر جدیدی درباره اعتیاد به گوش می‌رسد، خبرهایی درباره مواد مخدر جدید که نگرانی‌های زیادی را برای خانواده‌ها به همراه می‌آورند؛ از مواد اعتیادآور خوراکی و در قالب آدامس و شکلات گرفته تا انواع عطرها و تازگی هم خبری آمده از این که دستمال‌هایی هستند که درصورت تماس با آنها، مواد مخدر وارد پوست می‌شوند و فرد را به اعتیاد مبتلا می‌کنند.

هجوم این خبرها در صورتی که بعضی از آنها حتی به تایید مراکز رسمی هم نمی‌رسد و تنها شایعاتی هستند که افکار عمومی را نگران می‌کنند، می‌تواند باعث شود اخبار واقعی و هشدارهای ضروری درباره مواد مخدر و روانگردان‌ها، بین این اخبار جعلی گم شود. این نظر «دکتر حسام‌الدین معصومیان شرقی»، روانشناس و کارشناس اعتیاد به موضوع مواد مخدر جدید و نگرانی درباره آنها اشاره می‌کند.

به شایعات دامن زده نشود

هر زمان موضوعی درباره مواد اعتیادآور مطرح می‌شود و حتی زمانی بود که می‌گفتند اگر نوع خاصی از گل را بو بکشید، معتاد خواهید شد. این درحالی است که اگر قرار گرفتن در معرض اعتیاد این طور بود که با هر بار تماس حتی ناخودآگاه، فرد دچار اعتیاد می‌شد، بیمارانی که در بیمارستان به آنها مورفین تزریق شده بود، همگی معتاد می‌شدند. مساله اینجاست که در کنار آسیب‌زا بودن بسیاری از مواد، آنچه مهمتر است، عنصر روانی است، یعنی فرد باید خودش بخواهد و تمایل داشته باشد که به سمت استفاده از مواد مخدر برود و در این صورت است که باز هم به آن روند ادامه داده و در چرخه اعتیاد می‌افتد. این تفکر، از هر چیزی می‌تواند آسیب‌رسان‌تر باشد و در غیر این صورت، اگر هزاران ماده مخدر هم وجود داشته باشد، در جایی که خود شخص نخواهد به آن مبتلا شود، این اتفاق برایش نمی‌افتد.

خانواده‌ها نگران نباشند، هوشیار باشند

در این میان، توصیه‌ای که می‌شود به خانواده‌ها داشت این است که به جای نگرانی، به جای کنترل بیش از حد و به جای این که فرزندشان را از ترس این که در دام اعتیاد بیفتد از هر فعالیت و معاشرتی بازدارند، بهتر است هوشیار باشند. این هوشیاری و آگاهی باعث می‌شود در فضایی سالم و صمیمی با فرزندانشان درباره خطرات و مضرات ابتلا به اعتیاد صحبت کنند. در این صورت دیگر لازم نیست هر روز نگران ورود ماده جدیدی به بازار و بررسی صحت و سقم آن باشند، بلکه همین که فرزندشان را با دادن آگاهی، در برابر اعتیاد واکسینه کرده باشند، خیال آنها را راحت می‌کند. ما نمی‌توانیم هر روز به دنبال این باشیم که کدام حرف شایعه است و کدام صحت دارد، اما می‌توانیم به طور کلی فرزندانمان را آگاه کنیم که در برابر هر نوع ماده مخدر یا روانگردان، از خودشان محافظت کنند. مانند همین مورد اخیر که تا تحقیقات ثابت نکرده باشد، نمی‌توان گفت دستمال‌هایی هستند که افراد را به اعتیاد مبتلا می‌کنند یا نه، اما می‌شود از همین فرصت به عنوان بهانه‌ای استفاده کرد و به طور کلی درباره مضرات اعتیاد در جمع خانواده سخن گفت.

قبح مواد مخدر را نریزیم

درست است که اعتیاد از شیوه‌های سنتی گذر کرده و هر روز شیوه‌های جدیدی به خودش می‌گیرد، اما این نباید باعث شود بدبینی و اضطراب بر والدین حاکم شود. بهتر است به جای این مساله، منشا و سرچشمه شادی را به نوجوانان بدهیم، باید خانواده‌ها به فرزندانشان عشق بدهند، برای آنها فضاهای آموزشی و ورزشی فراهم کنند که به تخلیه هیجانی بپردازند، فضایی صمیمانه برای گفتگو ایجاد کنند که آنها بتوانند از تازه‌ترین شنیده‌هایشان در جمع‌های دوستانه سخن بگویند، اینهاست که می‌تواند به جامعه و خانواده کمک کند نه این که هر روز آنها را با اسم و نام و نشان جدیدی از مواد مخدر یا روانگردان بترسانیم و اتفاقا از این طریق، قبح این مسائل را هم بیشتر بریزیم و به عادی‌سازی آن کمک کنیم.

باید به تحقیقات استناد کرد

در عین حال، «دکتر یسنا به‌منش»، کارشناس داروها و سموم نیز درباره احتمال ورود دستمال‌ها و برچسب‌های آلوده به مواد مخدر به بازار می‌گوید: تا زمانی که مراجع قانونی و مراکز تحقیقاتی، اعلام نکرده باشند که موضوعاتی مانند احتمال انتقال اعتیاد از طریق دستمال‌ها یا موارد مشابه صحت دارد، نمی‌توان درباره آن حرفی زد. برای اظهارنظر قطعی درباره این که این قبیل چیزها می‌توانند افراد را به اعتیاد مبتلا کنند یا نه، نمی‌توان از روی حدس و گمان و شایعات سخن گفت بلکه باید منتظر بود که در آزمایشگاه‌ها چنین نتیجه‌ای حاصل شود و بعد باب این موضوع در جامعه باز شود. چنین مواردی، نیازمند این هستند که حتما با جدیدترین مطالعات و در آزمایشگاه‌های معتبر مورد بررسی قرار بگیرند و بعد از آن بتوان به خانواده‌ها درباره آن هشدار داد.