ترس کودک از دکتر، ریشه‏ هاى اعتماد کجاست؟

اطفال معمولاً نگرانى خاصى از مراجعه به پزشک دارند که این ترس وصف‏ ناپذیر است. اما باید دید آیا پزشک به کودک صدمه میرساند؟ آیا کودک مجبور است لباسش را در آورد؟ آیا پزشک حتما به وى آمپول میزند؟ اینها همه تصورات باطلى است که ممکن است در ذهن کودک وجود داشته باشد.

عکس‏ العمل کودکان در مقابل دیدار پزشک بسیار متفاوت است. برخى بسیار خجالتى و ساکت میشوند ، برخى جیغ میزنند ، داد م‏یکشند و میلرزند و تعداد اندکى میخندند یا ریسه میروند.

کودکان بیمار ممکن است احساس گناه کنند زیرا فکر مى ‏کنند کارى انجام داده‏ اند که باعث بیمارى و دردشان شده و مستحق تنبیه هستند.

کلید اصلى حل این مشکل و برطرف کردن ترس دوران کودکى از ملاقات پزشکى، شناسایى این ترس و گفتگوى زیاد در مورد آن با کودک است. با وجود آنکه تعداد کمى از کودکان مشکلى با این موضوع ندارند ، بسیارى از آنها بخصوص سنین ۱ تا ۶ سال از دیدن افراد بیگانه و حتى پزشک نگران مى‏شوند.

در اینگونه مواقع لازم است والدین ذهن کودکان را پرورش دهند و با استفاده از کتاب داستان‏هاى مصوّر ، چگونگى ملاقات کودکان با پزشک را براى فرزند خود توضیح دهند. حتى باید براى کودک وسایل پزشکى بخرند و آنها را به کودک نشان دهند تا ترسش فرو ریزد.

مادران باید کودک را قبل از مراجعه به پزشک آماه کنند و شب قبل و حتى در راه مطب همه چیز را برایش توضیح دهند. وقتى او آماده شد، با اطمینان و اعتماد مى ‏تواند با این مسئله برخورد کند. والدینى که با کودک در مورد ملاقات مفید با پزشک صحبت مى‏کنند ، بی تردید یک ارتباط خوب را پایه ‏ریزى مى‏ نمایند. یک نگرش مثبت ، مراجعه به پزشک را لذت‏بخش مى‏ کند. در واقع والدین مى‏توانند با گفتن جملاتى نظیر « ما امروز پیش پزشک مى‏رویم که ببینیم تو چقدر رشد کرده ‏اى»، دکتر رفتن را موجه‏ تر کنند.

در شرایط ایده ‏آل مى‏توان امکانى فراهم آورد تا ملاقات‏هاى مقدماتى صورت گیرد ، یعنى ملاقات‏هاى ۵ تا ۱۰ دقیقه‏اى با پزشک که ضمن آن کودک و والدینش امکان گفتگوى غیررسمى را با وى داشته باشند. در طى این ملاقات‏ها والدین ممکن است در مورد سابقه و روش‏هاى درمانى پزشک تحقیق کنند. ارتباط متقابل بین کودک و پزشک را بررسى نمایند و یا در مورد سوابق پزشکى کودک بحث کنند. این ملاقات‏ها باعث میشود کودکان بدون کمترین اضطرابى با پزشک رو به ‏رو شوند.

زمانى که کودکان بدانند هیچ اتفاق خاصى نمی ‏افتد، احساس راحتى میکنند و در واقع ترس‏شان از بین مى‏ رود. والدین مى‏توانند براى تصمیم‏ گیرى در انتخاب پزشک از کودک‏شان کمک بگیرند. در هر ملاقات با پزشک ، صداقت داشتن بهترین سیاست است. والدینى که به کودک‏شان آنچه را انتظار دارد میگویند، ریشه‏ هاى اعتماد را محکم ‏تر مى‏کنند. اگر ملاقات پزشک براى ارزیابى دوره‏اى سلامت کودک باشد، او باید رشد کودک را اندازه گرفته و سلامتى‏اش را کنترل کند. اطمینان داشته باشید که با وجود شرایط فوق، کودکان حتما به پزشک مراجعه مى‏کنند. اگر ملاقات پزشک براى تشخیص و درمان بیمارى است، براى کودک توضیح دهید که دکتر نیاز دارد براى کمک به وى آزمایشاتى را انجام دهد.

زمانى که نیاز به واکسن زدن یا خون گرفتن باشد، به کودک بگویید که آمپول درد کمى دارد و خیلى زود خوب مى‏ شود. اگر کودک به آنچه توقع دارد، رسیده باشد ترسش کمتر میشود.

آماده کردن کودک براى دیدار پزشک بسیار اهمیت دارد. والدین باید توضیح دهند که پزشک مى‏ خواهد سوابق بیمارى وى را بشنود ، بنابراین باید به پزشک بگوید چگونه بیمارى شروع شده ، علایم آن چه بوده و آیا شخص دیگرى در مدرسه یا همسایگى آنها این بیمارى را داشته یا خیر؟

سوابق بیمارى بسیار اهمیت دارد و اغلب ، اهمیت آن از دادن آزمایش براى تشخیص بیمارى بیشتر است. پزشک معمولاً براى طفل و خردسال توضیح می دهد که بیمارى چگونه به وجود آمده تا هر گونه تشویش و نگرانى او را از بین ببرد.

یافتن پزشک متخصص کودکان خیلى مشکل نیست . بیشتر پزشکان که کودکان را معالجه مى ‏کنند ، بر اساس انتخاب عمل مىی کنند نه شانس و طبیعتا شما به دنبال پزشکى هستید که مطلع ، صبور و علاقه‏ مند به کارش بوده و با کودکان ارتباط خوبى داشته باشد.

حال اگر کودک‏تان کمى بزرگ است، از او بخواهید در انتخاب پزشکش به شما کمک کند.

پیشنهادات ذیل براى کمک به کودک شما ارائه شده تا بر ترسش از پزشک غلبه کند.

- اول از همه ، پزشکى را انتخاب کنید که بچه‏ ها را دوست داشته باشد.

- در مورد مراجعه به پزشک با کودک‏تان صحبت کنید. سعى کنید با استفاده از وسایل پزشکى دکتر رفتن را تجربه نمایید.

- هرگز ، هرگز ، هرگز نگویید « اگر بچه بدى باشى، دکتر به تو آمپول می ‏زند. » تهدیدهاى دیگر را نیز با استفاده از لفظ پزشک به کار نبرید ، زیرا کودک باید بداند آمپول زدن تنبیه نیست.

- ملاقات‏هاى مقدماتى با پزشک ترتیب دهید تا اضطراب کودک کاهش یابد.

- آشنایى با مطب و پزشکى که کودک مى‏تواند با آن احساس راحتى کند ، بسیار اهمیت دارد.