از کجا بفهمیم جنین چرخیده است؟

وقتی صحبت از وضعیت قرار گیری جنین در حفره رحم می شود منظور غالباً ۸ هفته آخر حاملگی است ؛ چرا که قبل از این زمان به علت بزگتر بودن سر در مقایسه با بقیه قسمت های بدن و نیز حداکثر بودن حجم مایع آمنیونی ، وضعیت قرار گیری جنین در رحم برای تعیین نوع زایمان و یا انجام سزارین قابل اعنماد نیست و حدود هفته ۳۲ جنین می تواند موقعیت خود را تغییر دهد اما پس از هفته ۳۲ معمولاً وضعیت جنین تغییر نکرده و با همان وضعیت زایمان شروع خواهد شد.
از آنجا که رحم حفره ای گلابی شکل است که ته این گلابی در بالا قرار دارد و طی هفته های آخر لگن و پاهای جنین بیشترین حجم جنین را تشکیل می دهند ، لذا شایع ترین وضعیت قرار گیری جنین حالتی است که جنین به طور طولی چنان قرار گیرد که سر به سمت پایین و ته جنین در ته ( قسمت بالایی ) حفره رحمی باشد .
این وضعیت نزدیک به ۹۶ % وضعیتهای قرار گیری جنین را تشکیل می دهد و از آنجا که موقع معاینه از طریق مهبل قبل از زایمان ، سر قابل لمس خواهد بود به آن وضعیت سری ( سفالیک ) می گویند که گفتیم شایع ترین حالتی است که زایمان انجام می گیرد .
از وضعیتهای دیگر ، وضعیت بریچ یا ته جنین است که جنین به طور طولی قرار دارد و ته جنین همراه یا بدون پاها عضو نمایش است . وضعیت عرضی ، وضعیت دیگری است که جنین به صورت عرضی در رحم قرار دارد و وضعیت بسیار بدی برای زایمان طبیعی است .
در پایان بارداری اگر مایع دور جنین کافی باشد و رحم مادر مشکلی نداشته باشد و جنین هم سالم باشد اما با پا قرار گرفته باشد، از نظر تئوری در کتاب‌ها آمده پزشک می‌تواند در حین سونوگرافی و کنترل ضربان قلب جنین، چرخش خارجی انجام ‌دهد یعنی با قرار دادن دو دست روی شکم مادر، تلاش کند جنین را بچرخاند به طوری که سر جنین به سمت لگن هدایت شود. این کار بیشتر در کشورهایی که اصرار زیادی بر زایمان طبیعی دارند، انجام می‌شود و در کشور ما خیلی رایج نیست. احتمال اینکه بعد از انجام این روش جنین دوباره برگردد و به پا قرار گیرد، زیاد است اما گاهی چرخش موثر واقع می‌شود و امکان زایمان طبیعی به وجود می‌آید. این تنها روش چرخاندن جنین است و مادر هرگز نمی‌تواند کمکی به چرخش جنین کند. تنها توصیه به مادرانی که جنین شان چرخیده و تمایل دارند زایمان طبیعی داشته باشند، پیاده‌روی های طولانی ۴-۳ ساعته در هفته‌های آخر است.
حرکت کردن و قدم زدن به گشاد شدن رباط ها و مفاصل لگن کمک می کند و فضایی را برای چرخش جنین و زایمان آسان تر ایجاد می کند. پزشکان یا افرادی که کودک را به دنیا می آورند با چمباتمه زدن موافق هستند در واقع چمباتمه زدن کمک می کندکه راحتر در جنین پایین بیایید این کار را 10 تا 30 ثانیه انجام دهید و ارام بلند شوید همچنین اوقات استراحت زیادی هم باید داشته باشید نه به طوری که روی کمر بخوابید.