اصلاح رفتار کودک، همش اعصاب نداره!
محمد امین که ۳ سال دارد خیلی عصبانی است، جایی که می روند اصلاً حساب نمی برد، قصه های وحشتناکی که...
محمد امین که ۳ سال دارد خیلی عصبانی است، جایی که می روند اصلاً حساب نمی برد، قصه های وحشتناکی که در آنها حیوانات، همدیگر را می درند را دوست دارد، حیواناتِ اسباب بازی اش را به جان هم می اندازد و آنها را به شدت به هم می کوبد، با صدای بلند جواب می دهد و وسایلش را پرت می کند.
• رفتارهای نامناسب والدین
- وقتی اذیت می کند اطرافیان او را تهدید می کنند: گوشَت را می بُرم، در دهانت فلفل می ریزم، تو را به نمکی می دهیم و ... .
- مادرش می گوید: خفه ات می کنم، تو را در حمام جا می کنم، می روم قبرستان تا از دستم راحت شوی.
- گاهی اوقات او را از صدای جاروبرقی، مته و ... و یا یکی از بستگان می ترسانند.
- وقتی مادرش به او می گوید بی ادب، او هم برمی گردد و همین عبارت را به مادرش می گوید.
- اطرافیان پیشنهاد می دهند اگر فرزند دیگری بیاورد محمدامین خوب خواهد شد.
• توصیه های روانشناس
- استفاده از ابزاری مثل قهر کردن، محروم کردن، نصیحت، تذکر، امر و نهی، توهین و تنبیه بدنی به ویژه اگر به صورت افراطی استفاده شوند فقط و فقط در حد قرص مسکن بوده، مشکل را حل نمی کنند پس بهتر است آنها را حذف کرده و یا کمتر استفاده کنید. استفاده زیاد از این ابزار، آسیب هایی به دنبال خواهد داشت که از آن جمله اند:
۱- ممکن است کودک از همان ابزار علیه شما استفاده کند و شما عملاً خلع سلاح خواهید شد و اگر اعتراض کنید خواهد گفت اگر این حرف ها بد هستند پس چرا به من می گویید.
۲- این کار در کودک احساس گناه ایجاد خواهد کرد.
۳- استفادۀ زیاد از این ابزار به مرور ارزش خود را از دست داده، برای کودک عادی خواهند شد.
۴- با او وارد یک جدال روانی می شوید و چون انرژی بیشتری دارد برنده خواهد بود.
• دلایل عمدۀ پرخاشگری
الف) عوامل قبل از تولد
از عوامل قبل از تولد می توان به حاملگی ناخواسته همراه با اقدام به سقط، استرس زیاد مادر، سن حاملگی زیر 18 سال یا بالای 35 سال، سوء تغذیه، مصرف مواد مخدر، بحث های زناشویی و ... اشاره نمود.
ب) عوامل حین تولد
از عوامل حین تولد می توان به زایمان سخت یا زایمان به کمک فورسپس یا قاشقک، وزن زیر دو کیلوی نوزاد، زردی طولانی، چروک یا کبود بودن نوزاد، گریه نکردن و ... اشاره کرد.
ج) عوامل بعد از تولد
تشنج، ریسه رفتن، آسیب ها و تصادفات، بیهوشی های متعدد و طولانی، اختلالات هورمونی مثل اختلالات تیروئیدی، کمبود کلسیم و آهن و ... و یادگیری و دریافت تقویت برای رفتار پرخاشگرانه از طرف دیگر.
کودکان پرخاشگری را از والدین خود یاد می گیرند!
- از مهم ترین عوامل مؤثر در ایجاد پرخاشگری، فضای تربیتی، روانی و اجتماعی رشد کودک است. از جمله، عدم ارتباط عاطفی والدین با هم و با کودک، احترام نگذاشتن به شخصیت کودک، وجود امر و نهی و نصیحت، وجود الگوهای منفی در خانواده، نقش منفی بستگان نزدیک کودک به ویژه اگر با هم و یا در نزدیکی هم زندگی می کنند.
- اگر شرایط لازم برای فرزندآوری ندارید از آوردن فرزند دیگر که فکر می کنید به درمان پرخاشگری کودک کمک خواهید کرد پرهیز نمائید. یا قبل از فرزندآوری با یک مشاور صحبت کنید.
- گاهی اوقات اطرافیان نزدیک کودک مثل پدربزرگ، مادربزرگ، عمو، دایی و ... با رفتارهایی که دارند پرخاشگری را در کودک تشدید می کنند مثلاً خیلی سر به سرش می گذارند، به او القاب ناشایست می دهند، مقایسه می کنند، خیلی امر و نهی می کنند، لوسش می کنند و ... .
این جاست که کودک در انتخاب و پذیرش پیام ها دچار مشکل می شود و نمی داند باید به حرف پدر و مادرش و یا به توصیه ها و تذکرات اطرافیان گوش دهد و این به اصطلاح چند تربیتی شدن، مشکلاتی را نظیر پرخاشگری، بیش فعالی و ... به دنبال دارد.
پس ارتباط را با این اقوام و یا دوستان کاهش دهید. البته اتفاق دیگری که می افتد این که والدین به ویژه مادر بعد از ترک این محیط و رفتن به خانه با رفتارهای جدید کودک مواجه می شوند که دوباره باید برای اصلاح آن تلاش نمایند و این کار درگیری والدین با هم و با کودک را نیز بیشتر می کند.
- با کمک گرفتن از مشاور یا روانشناس در جهت تنظیم قوانین تربیتی و انضباطی اقدام نمایید.
- در اجرای قوانین انضباطی و تربیتی هماهنگ عمل کنید و همدیگر را متهم نکنید.
- به عنوان پدر، حضور فیزیکی و عاطفی خود را با همسر و فرزندان افزایش دهید.
- اگر خودتان مشکلاتی مثل پرخاشگری، افسردگی، وسواس، اضطراب و ... دارید نسبت به درمان آنها اقدام کنید.
- کودک را در یک کلاس ورزشی ثبت نام کنید.
- به او آموزش دهید وقتی عصبانی می شود تنفس عمیق بکشد یعنی هوا را به مدت سه ثانیه از راه بینی بگیرد و آرام آرام به مدت شش ثانیه از دهان خارج نماید و این کار را چند بار تکرار نماید.
- محیط خانه را شاد کنید، با هم باشید، با هم غذا میل کنید، با هم بخندید و ... .
- کیسۀ بوکسی تهیه کنید تا به آن مشت بزند و انرژی هایش تخلیه شوند.
- وقتی عصبانی می شود بالشی به او بدهید تا آن را بغل کند، فشار دهد و داد بزند.
- گوشی موبایل را از دسترس کودک دور کنید امواج ناشی از آن می تواند زمینه های پرخاشگری را در کودک ایجاد نماید.
- زمانی که سر و صدا می کند، جیغ می کشد و قیافه اش بهم ریخته است از او عکس بگیرید و زمانی هم که آرام است، می خندد، مشکلی ندارد و قیافه اش خندان است باز هم از او عکس بگیرید و در زمانی مناسب عکس ها را به او نشان دهید.
- هیچوقت به رفتارش اشاره مستقیم نکنید زیرا او را ناخواسته وادار به انجام آن کار خواهید کرد. مثلاً وقتی چیزی در دستش است و احساس می کنید می خواهد آن را پرت کند هرگز نگویید: آن را پرت نکنی، چون اگر بگویید آن را پرت خواهد کرد حتی اگر آن قصد را نداشته باشد. بلکه به او بگویید: آن را روی میز می گذاری یا به من می دهی؟
یا وقتی جیغ می زند نگویید: جیغ نزن همسایه ها همه می فهمند، بد است. اگر این حرف را بزنید او را وادار خواهید کرد تا بلندتر جیغ بکشد. بلکه بگویید اگر آرام بگویی به حرفت گوش می کنم و گرنه حرف های تو را نمی شنوم و تا زمانی که آرام صحبت نکرده است هیچ صحبتی با او نکنید.
- اگر فیلم یا سی دی پرخاشگرانه نگاه می کند آنها را جمع کنید.
- اگر گرسنگی عامل عصبانیت اوست نگذارید گرسنه بماند.
- اگر به او قولی می دهید به آن عمل کنید. البته قبل از آنکه قول بدهید فکر کنید می توانید به آن عمل نمایید یا خیر؟ اگر قول بدهید و عمل نکنید او را ناکام کرده اید که از دلایل مهم پرخاشگری محسوب می شود.
مثلاً اگر به او قول می دهید در صورتی که خواهرش را اذیت نکند او را به پارک خواهید برد، اما موقعی که قرار است به قولتان عمل کنید می گویید خسته ام، کار دارم، الان نمی توانم و ... . این کار و بدقولی شما، کودک را عصبانی خواهد کرد، به ویژه اگر سابقۀ بدقولی نیز داشته باشید.
- کودکانی که پرخاشگر هستند یا هیجاناتی دارند که تخلیه نمی شود در نقاشی هایشان از خطوط خیلی پر رنگ استفاده می کنند، مداد را خیلی فشار می دهند، رنگ آمیزی آنها با هیجان و خیلی پر رنگ است و خطوط نوک تیز بیشتری می کشند.
- اگر همچنان عصبانیت های او ادامه دارد، جهت بررسی وضعیت هورمونی و سیستم عصبی، او را به متخصص اعصاب و روان ارجاع دهید. لازم به توضیح است در کودکانی که کم خونی داشته و یا اختلالات تیروئیدی دارند پرخاشگری بیشتر دیده می شود.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼