زمان استقلال کودک، خودتان را کنار بکشید

زمانی که فرزندتان کودکی بیش نبود، شما همه کارهای او را انجام می دادید. زمانی که خودش را خیس می کرد پوشکش را عوض می کردید، زمانی که صورتش را کثیف می کرد شما بودید که آن را تمیز می کردید و یا حتی کمکش می کردید که بعد از غذا آروغ بزند. اما هر چه کودکتان بزرگتر می شود، یاد می گیرد که کارهایش را خود انجام بدهد : از در آوردن لباس گرفته تا خوردن صبحانه اش. گرچه مشاهده رشد استقلال کودکتان برای شما هم تلخ است و هم شیرین، اما این که کودک بتواند کارهای خود را انجام بدهد از ضروریات رشد فردی و اجتماعی اوست.

۱۲ تا ۱۸ ماهگی

اولین نشانه های استقلال کودک در حدود یک سالگی او ظهور می کنند. درک کودک از شخصیت خود ( در حدود ۱۵ ماهگی، کودک قادر است تصویر خود را در آینه تشخیص دهد و دیگر فکر نمی کند که آن تصویر متعلق به کودک دیگری است) موجب می گردد که او هر چه بیشتر به سمت مستقل شدن پیش برود. و خیلی زود همچون دیگر کودکان در مقابل همه چیز «نه» خواهد گفت. مثلاً اگر بخواهید دکمه لباسش را ببندید شما را به عقب می راند. او سعی خواهد کرد خودش دکمه های لباسش را ببندد ولی چون هنوز به حد کافی برای انجام این کار توانایی ندارد به کج خلقی روی می آورد. در واقع پافشاری او در انجام کارهایش به سبک خود، او را مطمئن می سازد که به شما وابسته نیست.

بعضی از والدین برای صرفه جویی در وقت ، قبل از رفتن به خرید از کودکشان می خواهند که تصمیم بگیرد چه لباسی را می خواهد انتخاب کند. احساس غروری که کودک از انتخاب لباس هایش به دست می آورد ارزش این همه زحمت را دارد.

در حدود ۱۳ ماهگی، کودک شما ممکن است که سعی کند لباسهایش را خود از تن در آورد و معمولاً این کار را با شلوارها و جوراب هایی شروع می کند که کمرکشی دارند و به راحتی بیرون کشیده می شوند. حتی ممکن است بر لباس هایی همچون پیراهن و پوشاکی که تا حدودی در آوردنشان سخت تر است نیز فائق آید. و وقتی شما مجبور شوید با عصبانیت برای چندمین بار جورابش را دوباره به پایش کنید، او در خیال خود به یک موفقیت مهم دست یافته و به آن افتخار می کند.یکی دیگر از مهارت هایی که در این زمان توسط کودک کسب می شود، استفاده از وسایل غذاخوری است. بعضی از کودکان در حدود ۱۳ ماهگی قاشق و چنگال را مورد استفاده قرار می دهند و قریب به تمام بچه ها تا ۱۸ ماهگی چنین کاری را می آموزند. اما از فرزندتان انتظار نداشته باشید که در انجام آن، مهارت بالایی داشته باشد چرا که صرف به دست گرفتن قاشق بدین معنی نیست که او می تواند به درستی غذا را به دهان ببرد. احتمالاً کودک شما تا حدود چهار سالگی قادر نخواهد بود از قاشق و چنگال به درستی یک بزرگسال استفاده کند بنابراین تا آن زمان انتظار بسیاری از کثیف کاری ها را داشته باشید.

۱۹ تا ۲۴ ماهگی

تا حدود ۲۰ ماهگی اکثر کودکان یاد می گیرند که چگونه لباس خود را از تن خارج کنند. این موفقیت برای او اهمیت بالایی دارد و سعی می کند مهارتش را مدام به رخ شما بکشد. به همین خاطر بارها او را خواهید دید که برای خود در خانه لخت گشت می زند! در همین زمان با یاد گرفتن این مهارت، پوشیدن لباس را نیز فرا می گیرد. اما در نظر داشته باشید که مدتی طول خواهد کشید تا از پـَسِ تی شرت یا لباس های که لازم است از روی سرش به تن کند، بر آید. علت این است که انجام چنین کاری به مهارت بالاتری نیاز دارد.کودکان زودرس معمولاً دیرتر از دیگر کودکان این مهارت ها را کسب می کنند. در این مرحله، زمانی کودک ممکن است به یادگیری دستشویی رفتن نیز علاقه نشان دهد ولی توجه داشته باشید که بعضی از کودکان علی رغم علاقه ای که نشان داده اند تا یک سال بعد هم توانایی انجام اینکار را نخواهند داشت. دو عامل بیانگر این امر است که کودک آمادگی لازم برای کسب چنین مهارتی را دارد: اول این که او باید یاد بگیرد چگونه شلوارش را در بیاورد و بپوشد. دوم این که بایستی دستشویی برود (قبل از آنکه خود را خیس کند).به علاوه باید بیاموزد که دستهایش را قبل از بیرون آمدن از دستشویی تمیز بشوید و خشک کند (شما که نمی خواهید او آلودگی را همه جا پخش کند؟)

لازم است که شما این کارها را مرحله به مرحله به او آموزش دهید و هر از چند گاهی نیز دوباره به او متذکر شوید تا آن کارها را فراموش نکند.