پز دادن کودک، نحوه برخورد صحیح

من در امتحان اجتماعی نمرۀ نوزده گرفتم، ولی تو فقط شونزده شدی. یا پدر من قوی‌تر از پدر توئه. یا من می تونم پنج بار تا خونه بدوم. من بهترین ورزشکار مدرسه هستم.
ممکن است به نظر کودکتان، لاف زدن راهی برای غلبه بر دوستان و یا تحت تأثیر قرار دادن دشمنان بیاید، ولی واقعیت آن است که هیچ‌کس، لاف زدن را دوست ندارد. این مسئله به‌ویژه دربارۀ کودکان، ناخوشایندتر است، زیرا معمولاً لاف زدن و پز دادن کودک نشانگر تزلزل شخصیتش است. او با استفاده از این روش، به جبران خودانگارۀ ضعیفش می‌پردازد.
بنابراین، در آغاز، راه‌حل‌های ما برای کاستن از رفتار نامناسب است و سپس بر روی افزایش اعتمادبه‌نفس کودک، متمرکز می‌شود.
به لاف زدن کم بی‌توجهی کنید.
برای هر کس، طبیعی و عادی است که گاهی لاف بزند. اما اگر دوستان کودک و خواهر و برادرش از لاف زدن او خسته شوند، آن را اعلام می‌کنند و شما نمی‌توانید این رفتار را نادیده بگیرید.
بر روی لاف زدن اسم بگذارید.
زمانی که لاف زدن یک کودک به‌صورت یک مشکل درآمد، به‌طور واضح بر روی کار او اسم بگذارید؛ ولی آن را دروغ گفتن نخوانید: علی، تو تمام بعدازظهر داشتی در این مورد صحبت می‌کردی که چقدر خوب بازی کردی، ولی الآن دیگه داری لاف می‌زنی. ما به تو افتخار می‌کنیم، ولی بسه.
علت را بیابید.
هنگامی‌که می‌بینید کودک، رفتار لاف زنانه‌ای را در پیش می‌گیرد، دربارۀ آن با او صحبت کنید تا دریابید که چرا کودک، لاف زدن را لازم دیده است؟
- به کودک نشان دهید که چطور لاف زدن اغلب نتیجه‌ای معکوس دارد. اگر کودک تلاش می‌کند که دیگران را تحت تأثیر قرار دهد، از او بپرسید که وقتی می‌شنود که دیگران از خودشان تعریف می‌کنند چه احساسی پیدا می‌کند و یا وقتی او شروع به لاف زدن می‌کند، دوستانش چه می‌گویند؟
- کاری کنید که کودک رفتار خودش را ببیند. یکی از جدیدترین لاف زدن‌های کودک را به‌صورت نمایشی، اجرا کنید. شما نقش کودک را بازی کنید و سپس، جایتان را باهم عوض کنید و به او واکنش خودتان را نشان دهید.
به کودک راه‌های دیگری برای تحت تأثیر قرار دادن مردم بیاموزید.
به کودکتان بگویید که اگر می‌خواهد دیگران دربارۀ او خوب فکر کنند، راه‌های بهتری برای تحت تأثیر قرار دادن آن‌ها وجود دارد. راه‌های زیر برای جلب‌توجه، مناسب هستند.
- به کودکتان بیاموزید که چطور کلمات تعارف آمیز و خوشایند بگوید. هرکسی دوست دارد که موردتوجه و تحسین قرار گیرد. نقش موقعیت‌هایی را بازی کنید که در آن کودک، می‌تواند بیاموزد که چطور به‌طور طبیعی حرف‌های خوشایند به دیگران بگوید.
- به کودک کمک کنید که مهارت‌هایی را کسب کند. به او بگویید، کسی که مدام لاف می‌زند درواقع، در حال تقاضا کردن از دیگران است که به او توجه کنند. اگر کودک، با خودش راحت باشد و به‌اصطلاح با خودش درگیری نداشته باشد، نیازمند این‌همه پس‌خوراند نخواهد بود. به او کمک کنید تا مهارت‌هایی را بیابد تا بی‌آنکه تقاضا کند، توجه کسب کند.
- به کودک بیاموزید برنده یا بازندۀ خوبی باشد. کودکان دیگر، کسانی را که عقاید جالب و درخشانی دارند و می‌دانند که چطور از دیگران تبعیت کنند، دوست دارند.
الگوی خوبی برای کودکتان باشید.
به بررسی رفتار خودتان بپردازید و ببینید آیا در مورد دارایی‌ها و انجام کارهایتان، مدام لاف می‌زنید؟ شاید تنها انعکاس رفتار خودتان را در کودک می‌بینید؟ اگر چنین است، بکوشید رفتار خودتان را تغییر دهید تا نمونۀ قابل‌تحسینی برای کودکتان باشید.
رفتار و گفتار درست را تحسین کنید.
زمانی که می‌بینید کودکتان کمتر لاف می‌زند و یا رفتار جدیدی را تمرین می‌کند، دربارۀ او اظهارنظر مثبت کنید: "چندروزه که ندیدم دیگه لاف بزنی، خیلی عالیه". یا "باید واقعاً بهت چشم‌روشنی بدم. دیدم که همۀ دوستانت داشتن از دوچرخه‌ات تعریف می‌کردن و تو حتی یک‌بار هم پز ندادی، خیلی متین رفتار کردی".
احساس عزت‌نفس ایجاد کنید.
اگر کودکتان احساس عزت‌نفس کافی داشته باشد نیازی نخواهد داشت که دارایی‌ها و کارهایش را به رخ دیگران بکشد.
- به کودکتان محبت بی‌دریغتان را ابراز کنید. کودکتان باید اطمینان یابد که او را به خاطر کسی که هست و یا کاری که انجام می‌دهد، دوست دارید. به او بگویید که دوستش دارید و افتخار می‌کنید که او فرزندتان است.
- به کودکتان کمک کنید تا مهارت‌ها، علایق و فعالیت‌هایی را پیدا کند. کودکی که مهارت‌ها و علایقی دارد، اطلاعات و تجارب بیشتری برای به اشتراک گذاشتن دارد. علاوه بر این، دربارۀ خودش احساس بهتری می‌یابد، زیرا اطلاعات و توانایی‌های ویژه‌ای دارد.
- به کودکتان کمک کنید تا دوستانی پیدا کند. دوستی یکی از مهم‌ترین ارتباطاتی است که با برقراری آن، کودک در مورد خودش می‌آموزد و اعتمادبه‌نفس پیدا می‌کند. کودکی که در دوست‌یابی مشکل دارد و یا از جمع اخراج شده است، تصویری منفی از خودش پیدا می‌کند.
- فهرستی از رفتارهای مثبت تهیه کنید. این کار روش بسیار مؤثری است؛ بااینکه برای کودکانی که برداشت خوبی از خودشان ندارند، مشکل است. از کودکتان بخواهید که تمام رفتارهایی را که در خودش دوست دارد، بنویسد. شما نیز می‌توانید فهرستی از جنبه‌های خوب او تهیه کنید.
- یک کتاب خوب تهیه کنید. به‌صورت طنز تمام رفتارهایی را که در کودک تصدیق و تحسین می‌کنید، ثبت کنید. به‌طور منظم، کتاب را با همدیگر دوره کنید. کودکتان از داشتن این‌همه نکات مثبت، تعجب خواهد کرد.
پیامدهای منفی را به‌کارگیرید.
اگر کودکتان به لاف زدن ادامه می‌دهد، به تدابیری نیازمندید که رفتار او را تغییر دهید.
- کودک را از فعالیت موردعلاقه‌اش محروم کنید. تو در این مورد که چه شناگر بزرگی هستی لاف زدی، بنابراین فردا به استخر نخواهیم رفت.
- شیء را از او بگیرید. تو آن‌قدر در مورد دوچرخه‌ای که قرار برات بخریم، لاف زدی که می خوایم خریدن اونو به تعویق بندازیم. چند هفته صبر می‌کنیم تا ببینیم می تونی بدون لاف زدن در مورد اون با دوستات صحبت کنی یا نه؟
- همبازی‌های کودک را محدود کنید. به نظر می رسه که هر وقت با رضا بازی می‌کنی باهاش مسابقۀ لاف زدن می ذاری. پس حق نداری در باقی هفته باهاش بازی کنی.