خونریزی واژینال در بارداری، علت و راهکار

خونریزی واژینال در دوران بارداری، به خصوص در سه ماهۀ اول موضوعی شایع است و معمولاً نشانۀ وجود مشکل نیست. اما از آنجا که خونریزی در برخی موارد می‌تواند نشانۀ مشکلی جدی باشد، ضروری است که علت اصلی خونریزی توسط پزشک بررسی شود. به همین دلیل، در صورت هر گونه خونریزی واژینال برای حفظ سلامت خود و فرزندتان بهتر است با پزشک تماس بگیرید. در این مطلب با دلایل خونریزی در سه ماهۀ اول و آخر بارداری و اقدامات پس از آن آشنا خواهید شد.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

-دلایل خونریزی در سه ‌ماهۀ اول بارداری

-دلایل خونریزی در اواخر بارداری

-اقدامات و راهکارهایی پس از خونریزی

دلایل خونریزی در سه ‌ماهۀ اول بارداری

بسیاری از زنان در طول سه ماهۀ اول بارداری خود ممکن است نوعی از خونریزی واژینال را تجربه کنند. برخی از دلایل خونریزی واژینال در سه ماهۀ اول بارداری شامل موارد زیر است:

لانه‌گزینی جنین:

پس از شش تا ۱۲ روز بعد از لقاح، زنان باردار ممکن است خروج لکه‌های خونی از واژن را مشاهده کنند. این لکه‌ها معمولاً کم‌رنگ و ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه پیدا کند. دلیل به وجود آمدن این لکه‌ها، لانه‌گزینی تخمک بارور در رحم مادر است. از آنجا که بیشتر زنان متوجه بارداری خود نمی‌شوند، ممکن است این لکه‌ها را با شروع عادت ماهانه اشتباه بگیرند. این خونریزی معمولاً با علائم دیگری همراه نیست.

سقط جنین:

از آنجا که سقط جنین در ۱۲ هفتۀ اول بارداری شایع است، این احتمال وجود دارد که خونریزی طی این مدت نشانه‌ای از سقط جنین باشد، اما این بدین معنی نیست که اگر فرد در سه ماهۀ اول خونریزی واژینال داشته باشد، فرزندش سقط شده است، به خصوص اگر علائم دیگر سقط جنین مانند انقباض و درد‌های شدید پایین شکم یا خروج بافت از واژن را نداشته باشد.

حاملگی خارج رحم:

عارضۀ حاملگی خارج از رحم هنگامی رخ می‌دهد که تخمک بارور، خارج از رحم و معمولاً در لوله‌های رحمی لانه‌گزینی می‌کند. این اتفاق می‌تواند باعث خونریزی شود، اما میزان شیوع آن کمتر از سقط جنین است. این شرایط بسیار خطرناک است، چون تخمک بارور نمی‌تواند به درستی خارج از رحم رشد کند. در چنین حالتی تخمک باید از بدن مادر خارج شود که از طریق عمل جراحی یا با استفاده از مصرف دارو امکان‌پذیر است.

تغییرات در دهانۀ رحم:

در دوران بارداری خون بیشتری در دهانۀ رحم جریان پیدا می‌کند. رابطۀ جنسی یا معاینات پزشکی مانند پاپ‌اسمیر که باعث تماس با دهانۀ رحم می‌شود، می‌تواند باعث خونریزی واژینال شود. این نوع خونریزی جای نگرانی ندارد و معمولاً بعد از مدت کوتاهی رفع می‌شود.

عفونت:

هر نوع عفونتی در واژن یا دهانۀ رحم یا عفونت‌های آمیزشی مثل کلامیدیا، سوزاک، هرپس و تبخال تناسلی ممکن است باعث خونریزی واژن در سه ماهۀ اول بارداری شود. در صورت وجود هر نوع عفونتی، پزشک باید هرچه سریع‌تر نسبت به درمان آن اقدام کند.

دلایل خونریزی در اواخر بارداری

هر نوع خونریزی غیرطبیعی در اواخر بارداری می‌تواند بسیار خطرناک باشد، زیرا ممکن است نشانه‌ای از وجود یک مشکل در سلامت مادر یا جنین باشد. به همین دلیل، بهتر است در صورت هر نوع خونریزی در سه ماهۀ دوم و سوم بارداری، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. برخی از دلایل خونریزی واژینال در اواخر بارداری شامل موارد زیر است:

شروع زایمان:

خروج بخشی از مخاط موجود در دهانۀ رحم یا موکوس در دوران بارداری نشانۀ آمادگی رحم برای زایمان است. ممکن است این اتفاق چند روز قبل از آغاز درد زایمان یا هنگام زایمان رخ دهد.

جدا شدن زودرس جفت:

در موارد معدود، ممکن است پیش از زمان زایمان یا هنگام زایمان، جفت زودتر از موعد از دیوارۀ رحم جدا شود. این مشکل می‌تواند باعث خونریزی شود. جدا شدن زودرس جفت می‌تواند وضعیت خطرناکی برای مادر و جنین باشد. سایر علائم جدا شدن زودرس جفت شامل درد شکم و پشت، حساس شدن رحم و خروج لخته از واژن است.

جفت سرراهی:

این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که جفت در پایین رحم قرار گرفته است و بخشی از دهانۀ رحم و کانال زایمان یا تمام آن را مسدود کرده باشد. خونریزی از جفت سر‌راهی که ممکن است بدون هر گونه دردی باشد، بسیار خطرناک است و نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارد.

پارگی رحم:

در موارد خیلی نادر ممکن است زخم ناشی از سزارین قبلی مادر بر اثر رشد رحم، پاره شود و خونریزی ایجاد کند. این مشکل می‌تواند زندگی مادر و جنین را تهدید کند و نیاز به سزارین فوری برای درمان است.

عروق سرراهی جنین:

در شرایط خیلی معدود، ممکن است عروق خونی جنین در بند ناف یا جفت، از مقابل دهانۀ رحم و ابتدای کانال تولد رد شود. این شرایط بسیار خطرناک است و امکان دارد باعث پاره شدن عروق خون‌رسان به جنین، خونریزی شدید و همچنین کمبود اکسیژن جنین شود. علائم این وضعیت خونریزی شدید و همچنین ضربان نامنظم قلب جنین است.

زایمان زودتر از موعد:

خونریزی واژینال در اواخر بارداری ممکن است نشانۀ آماده شدن بدن برای زایمان باشد. در این حالت چند روز یا چند هفته قبل از شروع زایمان، ترشحاتی که دهانۀ رحم را مسدود کرده‌اند، شروع به خارج شدن می‌کند و معمولاً همراه با کمی خونریزی خواهد بود. اگر خونریزی و علائم زایمان پیش از هفتۀ ۳۷ بارداری باشد، احتمال زایمان زودرس بالاست و باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم زایمان زودرس شامل انقباضات رحم، ترشحات واژینال، فشار شکمی و درد در پایین کمر است.

اقدامات و راهکارهایی پس از خونریزی

از آنجا که خونریزی واژینال در تمام دوران بارداری می‌تواند نشانۀ یک مشکل جدی باشد، در صورت خونریزی حتماً به پزشک مراجعه کنید. بهتر است از پد یا نواربهداشتی استفاده کنید تا بتوانید میزان خونریزی را متوجه شوید. همچنین بهتر است نوع خونریزی شامل رنگ خون و وجود لخته را نیز در آن بررسی کنید. بهتر است هر نوع بافتی را که هنگام خونریزی ممکن است از واژن شما خارج شود، همراه داشته باشید تا برای آزمایش در اختیار پزشک قرار دهید. پزشک برای تشخیص دقیق علت خونریزی، احتمالاً نیاز به معاینۀ واژن یا لگن، انجام سونوگرافی شکمی یا واژینال به همراه آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون خواهد داشت. پزشک در مورد نشانه‌های دیگری مانند گرفتگی عضلانی، درد و سرگیجه از شما سوال‌هایی خواهد پرسید. اگر هر یک از علائم زیر را در کنار خونریزی داشتید، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید:

-درد شدید یا گرفتگی در پایین شکم

-خونریزی شدید، حتی بدون وجود هیچ دردی

-ترشحات واژینال حاوی مقداری بافت‌

-تب بیشتر از ۳۸ درجه همراه با لرز یا بدون آن

-سرگیجه یا از حال رفتن

-وقتی خونریزی دارید، به هیچ عنوان رابطۀ جنسی نداشته باشید و از تامپون نیز استفاده نکنید.