رنگ چشم نوزاد، عوامل تاثیرگذار

رنگ چشم نوزاد به عوامل ژنتیکی و میزان ملانین موجود در رنگدانه‌ها بستگی دارد. علم پزشکی می‌گوید رنگ چشم نوزاد مخلوطی از ژنتیک هر دو والد است ولی با این حال باز هم قطعیت ندارد.

رنگ چشم نوزاد یکی از جذاب‌ترین بخش‌های رشد آن است. پدر و مادرها معمولاً در مورد رنگ چشم نوزادی که در آینده خواهند داشت، بحث می‌کنند. آیا چشم نوزاد شما یک رنگ خواهد داشت یا ممکن است مخلوطی از رنگ‌ها باشد؟

علم پزشکی می‌گوید که ظاهر نوزاد نتیجه ترکیب ژنتیک هر دو والد است. با این حال ترکیب ژنتیکی هر دو والد هم می‌تواند به روش‌های مختلفی صورت بگیرد. بنابراین راز میزان شباهت نوزاد به والدین خود، تا زمانی که به دنیا نیامده است، مشخص نمی‌شود. بعد از تولد نوزاد شما درباره سلامتی، ظاهر و شباهت او به والدینش یک ایده کلی به دست می‌آورید اما مطمئناً به سادگی نمی‌توانید در مورد رنگ چشم نوزادتان قضاوت کنید. ممکن است کمی طول بکشد تا رنگ چشم اصلی نوزاد مشخص شود مخصوصاً اگر چشم های کودک در هنگام تولد خیلی روشن و رنگی باشد.

1- ویژگی های ژنتیکی

اگرچه رفتار ژنتیکی، رنگ چشم کودک را تعیین می‌کند اما رنگ چشم کودک تنها با ژنتیک تعیین نمی‌شود و برخی مردم به اشتباه به این موضوع باور دارند.

اگر شما و همسرتان هر دو چشم‌های آبی دارید، احتمال زیادی وجود دارد که فرزند شما نیز چشمان آبی داشته باشد اما این قطعیت ندارد.

اگر والدین چشمان قهوه‌ای داشته باشند می‌توان انتظار داشت که فرزندشان نیز چشمان قهوه‌ای داشته باشد، ولی هیچ تضمینی وجود ندارد.

کودکانی که پدربزرگ و مادربزرگ با چشمان آبی دارند، به احتمال زیاد چشمان آبی دارند.

کودکانی که والدین با چشمان قهوه‌ای و آبی دارند، به احتمال 50% چشمان آبی یا قهوه‌ای دارند.

نوزادانی که با یک چشم آبی و یک چشم قهوه‌ای متولد می‌شوند، از یک بیماری نادر ژنتیکی رنج می‌برند که در این مورد باید با پزشک مشورت شود.

در تصویر زیر نمودار "احتمال رنگ چشم نوزاد" بر اساس رنگ چشم خودتان و همسرتان کشیده شده است.

۲- ملانین

ملانین رنگدانه‌ای است که رنگ پوست و مو را ایجاد می‌کند. این رنگدانه توسط سلول‌ها تولید می‌شود و نقش مهمی در رنگ چشم کودک دارد. تولید ملانین در عنبیه چشم زمانی آغاز می‌شود که چراغ‌های روشن بیمارستان به چشمان نوزاد تازه متولد شده، برخورد می‌کند. تولید ملانین کمتر، منجر به ایجاد رنگ روشن‌تر در چشم نوزاد می‌شود و ملانین بیشتر منجر به رنگ چشم تیره‌تر می‌شود. بنابراین میزان ملانین کمتر می‌تواند رنگ چشم کودک را آبی، سبز، خاکستری و یا فندوقی کند و ملانین بیش از حد باعث می‌شود نوزاد چشمانی سیاه یا قهوه‌ای تیره داشته باشد.

چه زمانی رنگ چشم نوزاد تغییر می کند؟

تغییرات رنگ چشم نوزاد معمولاً در 6 ماهگی نوزاد اتفاق می‌افتد و تا 9 ماهگی ادامه می‌یابد. در این زمان در عنبیه چشم نوزاد، ملانین به اندازه کافی ذخیره شده است و این زمان برای شما مشخص خواهد شد که رنگ چشم کودک شما چه رنگی خواهد بود. با این حال تغییرات رنگ چشم در این زمان به پایان نمی‌رسد و شما ممکن است تغییرات رنگ چشم کودک خود را تا 3 سالگی او ببینید. این تغییرات احتمالاً رنگ چشم کودک شما را تیره‌تر می‌کند و رنگ چشم او ممکن است به قهوه‌ای، سبز یا فندوقی تبدیل شود. بنابراین انتظار نداشته باشید رنگ چشم کودک شما به طور ناگهانی از سیاه به آبی یا خاکستری تغییر کند. تغییرات رنگ چشم در بعضی از کودکان حتی تا وقتی که به سن بزرگسالی می‌رسند نیز ادامه دارد.

آیا یکسان نبودن رنگ دو چشم نوزاد، نگران کننده است؟

۱- ناهم‌رنگی عنبیه (هتروکرومیا)

نا هم رنگی عنبیه یک اتفاق نادر است که در آن کودک دارای چشمانی با دو رنگ متفاوت است که در گونه هایی از آن عنبیه کودک رنگارنگ می‌شود. دلیل هر دوی این اتفاقات می‌تواند یک تغییر ژن باشد که باعث ایجاد رنگدانه بیش از حد در یکی از عنبیه‌های چشم می‌شود. علاوه بر این مصرف برخی داروهای خاص، می‌تواند این اتفاقات را تشدید کند.

۲- سندروم واردنبرگ

یکی دیگر از دلایلی که ممکن است رنگ دو چشم کودک متفاوت باشد یا رنگارنگ باشد، سندروم واردنبرگ است که بر اثر یک جهش ژنی ایجاد می‌شود و باعث می‌شود تغییرات در سطح رنگدانه‌های مو، عنبیه چشم و پوست ایجاد شود. این سندروم در برخی از نوزادان با کاهش شنوایی نیز همراه است.

روش درمان دو رنگ بودن چشم

اگر هتروکرومیا همراه با علائم دیگر باشد

هتروکرومیای جزئی معمولاً نیازی به درمان ندارد زیرا برای نوزاد مضر نیست با این حال اگر هتروکرومیا با علائم دیگر مانند تورم و التهاب همراه شد، ضروری است که ابتدا التهاب را برطرف کنید و بعد از آن نگران هتروکرومیا باشید.

کودک قادر به دیدن نیست و یا اختلال در بینایی آن وجود دارد

مواردی در هتروکرومیا وجود دارد که کودک قادر به دیدن نیست یا در بینایی اش اختلال وجود دارد، در چنین شرایطی استفاده از لنزهای رنگی توصیه می‌شود. اگر استفاده از یک لنز کار دشواری است می‌توان از دو لنز استفاده کرد که رنگ چشم‌ها را به یک رنگ مشابه متمایل کند.

به طور کلی نگران نباشید

حتی اگر هتروکرومیا را درمان نکنید هیچ تاثیری بر سلامتی فرزندتان ندارد. بسیاری از افرادی که هتروکرومیای جزئی دارند با شادی و در سلامتی زندگی می‌کنند. با این حال اگر فرزند شما احساس ناراحتی می‌کند می‌توانید همیشه از لنزهای تماسی استفاده کنید و این اختلال را پنهان کنید و در نهایت، اگر در مورد آنچه می‌خواهید انجام دهید، مطمئن نیستید با یک متخصص اطفال مشورت کنید.