علائم و نشانه های بارداری، مراقب خودتان باشید

آمنوره (Amenorrhea)

نبود سیکل جنسی و پریود می¬تواند در اثر بارداری و یا سایر شرایط نظیر anovulation (عدم رها سازی تخم)، وزن پایین بدن، استرس، بیماری¬های مزمن و اختلالات هورمونی ایجاد شود. در صورتی که شما در وضعیت آمنوره قرار دارید، با پزشک متخصص زنان زایمان مشورت کنید.

خونریزی لانه گزینی

این وضعیت خونریزی نقطه¬ای یا ملایم در اثر قرارگیری جنین در دیواره رحم می¬باشد. این وضعیت معمولاً در هفته ۶ تا ۱۲ آبستنی روی می¬دهد. این مورد یکی از علایم متداول و معمول بارداری در حین شیردهی می¬باشد. با این حال به این مورد توجه داشته باشید که خونریزی نقطه¬ای می¬تواند بدون جایگزینی نیز ایجاد شود. سیکل¬های قاعدگی نیز ممکن است در طول شیردهی مختل و غیر معمول شود. اگر خونریزی همراه با درد باشد، در اولین فرصت به بیمارستان مراجعه کنید.

تکرر ادرار

با رشد جنین، به مثانه فشار آورده و منجر به انقباض و کوچک شدن آن می¬شود. با توجه به اینکه مثانه به سرعت پرمی¬شود، بیش از حد معمول ادرار می¬کند. تکرر ادرار می¬تواند در اثر بارداری ایجاد شود، ولی سایر شرایط نظیر دیابت، عفونت کلیه و/یا مجاری ادراری، اختلالات مثانه، بزرگ شدن رحم غیر وابسته به آبستنی و سایر موارد نیز می¬تواند منجر به چنین شرایطی شود. این وضعیت می¬تواند به سادگی در اثر خوردن بیش از حد آب و یا مصرف داروهای مدر (داروها یا موادی که منجر به افزایش برون ده ادرار می¬شوند) نیز ایجاد شود.

بزرگ شدگی رحم

پس از زایمان، رحم به تدریج به اندازه پیش از آبستنی بر می¬گردد. در روزهای اول بعد از زایمان، نوک رحم را می¬تواند در ناحیه ناف یا اندکی پایین¬تر حس کرد. پس از دو هفته، رحم به طور کامل در ناحیه لگن قرار می¬گیرد. شیردهی به سرعت این روند کمک می¬کند. این بدان معنی است که اگر شما رحم را در بالای استخوان عانه حس کنید، بدان معنی است که اندازه آن یکبار دیگر افزایش یافته است، مگر اینکه قبلاً به طور کامل منقبض نشده باشد. اگر شما باردار هستید، فرد آزمایش کننده قادر به احساس رحم در ناحیه شکم در هفته ۱۴-۱۲ بوده که در هفته ۲۰ به ناحیه ناف می¬رسد.

حرکت¬های جنین

که توسط مادر حس می¬شود. به طور معمول، مادر باردار می-تواند از حوالی هفته ۱۶ حرکت¬های نوزاد را حس کند. اگر شما زودتر از این زمان حرکت¬هایی را در ناحیه ناف حس می¬کنید، معمولاً در اثر سایر عوامل نظیر گاز یا حرکت¬های روده می¬باشد. آبستنی کاذب یا Pseudocyesis نیز می¬تواند باعث ایجاد حس داشتن نوزاد شود. از طرف دیگر، در صورتی که مادر بسیار چاق باشد، شناسایی و حس کردن حرکات واقعی جنین مشکل می¬باشد. این مورد دلیلی می¬باشد که شناسایی حرکات واقعی نوزاد تنها شاخص قابل اطمینان از بارداری می باشد.

تغییرات پوستی

بارداری می¬تواند منجر به تغییراتی در پوست شود: اما به یاد داشته باشید که سایر عوامل نیز می¬تواند منجر به بروز این حالت شوند.

- Linea nigra: خط تیره¬ای بر روی شکم می¬باشد، که از حدود هفته ۲۳ بارداری مشاهده می-شود. این خط از بالای موهای ناحیه تناسلی شروع شده و به صورت مستقیم تا ناحیه ناف ادامه می¬یابد. در برخی موارد، linea alba یا خط روش ایجاد شده و در ادامه به linea nigra تبدیل می¬شود. عقیده بر این است که حالت در اثر هورمون¬های پوستی ایجاد می¬شود و منجر به تشکیل رنگدانه¬های تیره¬ای می¬شود که ملانین نامیده می¬شوند. زنان تیره پوست بیشتر مستعد بروز چنین وضعیتی هستند. این وضعیت معمولاً پس از زایمان از بین می¬رود، پس اگر دوباره ظاهر شود، می¬تواند بیانگر بارداری مجدد شما باشد.

- Melasma: که تحت عنوان chloasma نیز نامیده می¬شود (پوشش بارداری)، شرایطی می¬باشد که در آن تکه های تیره پوست بر روی صورت ظاهر می¬شود. همانند linea nigra، این وضعیت نیز در اثر هورمون¬ها بر روی رنگدانه¬های پوست می¬باشد. Melasma همچنین می-تواند در سایر نواحی بدن نظیر بافت پستان نیز مشاهده شود. اگرچه هورمون¬های بارداری منجر به melisma می¬شوندف سایر عوامل نظیر فاکتورهای ژنتیکی، قرار گرفتن مزمن در معرض نور آفتاب، استفاده از داروها (نظیر فنی توئین و سایر داروهایی که منجر به حساسیت پوست به نور ماورابنفش می¬شوند)، بیماری آدیسون و برخی از شرایط خاص پوستی نیز می¬توانند منجر به بروز لکه¬های خاکستری بر روی پوست شوند.

- Striae Gravidarum: که بیشتر تحت عنوان Stretch marks نامیده می¬شوند. Striae gravidarum خطوط نازکی بر روی پوست ناشی از شکم در حال رشد در زمان آبستنی می-باشند (striae به معنی شیار می¬باشد و gravidarum به معنی بارداری می¬باشد). Stretch marks زمانی بر روی پوست مشاهده می¬شود که رشد آن سریعتر از تنظیم خود باشد.

با این حال، هیچ کدام از این موارد دلیل قطعی برای بارداری نمی¬باشند. موارد بعدی، علامت¬های قوی و محکم¬تری از آبستنی می¬باشند. با این حال این موارد را نیز نمی¬توانید به عنوان قوی¬ترین علایم بارداری در نظر بگیرد.

علایم احتمالی (احتمال متوسط برای بارداری)

علایم احتمالی بارداری می¬تواند در سایر افراد به جز مادر نیز مشاهده شود. این موارد نسبت به علایم پیشین قابل اعتمادتر بوده ولی در تشخیص آبستنی به طور کامل دقیق نمی¬باشند.

نمای کلی جنین: یک حلقه که ممکن است کیسه حاملگی (gestational sac) باشد می¬تواند در ناحیه پایینی شکم مادر با استفاده از سونوگرافی مشاهده شود. با این حال این وضعیت می¬تواند به مورد دیگری تبدیل شود، به همین دلیل بهتر است که پیش از تایید آبستنی جنین واقعی مشاهده شود.

انقباضات Braxton Hicks: انقباضات بدون درد (فشرده شدن) رحم تحت عنوان انقباضات Braxton Hicks نامیده می¬شود که در طی ثلث دوم آبستنی روی می¬دهد. Myomas نیز می¬تواند منجر به بروز این وضعیت شود، بنابراین مگر اینکه جنین مشاهده شود، صرف انقباض نباید به عنوان علامت بارداری در نظر گرفته شود.

علامت Chadwick's- زمانی که رنگ سرویکس، واژن و فرج از صورتی به بنفش تغییر می¬یابد، زن ممن است باردار شده باشد. این وضعیت معمولاً در هفته ۸-۶ بارداری، زمانی که در ناحیه مورد نظر برای برطرف کردن نیازهای مادر و کودک میزان عروق¬های خونی افزایش می¬یابد ظاهر می¬شود. همراه با این وضعیت تورم پاها و درد لگن منجر به تغییر در وضعیت گردش خون و لنفی می¬شود. عدم تعادل هورمونی نیز می¬تواند منجر به بروز این وضعیت شود به همین دلیل نباید به عنوان شاخص اصلی در نظر گرفته شود.

نشانه Goodell's- سرویکس در هفته ۸-۶ نرم¬تر وضعیت عادی می¬شود. عدم تعادل هورمونی نیز ممکن است منجر به بروز این نشانه¬ شود.

نشانه Hegar's-بخش پایینی رحم نرم¬تر می¬شود. بار دیگر، این مورد می¬تواند مرتبط با عدم تعادل هورمونی باشد و نه بارداری.

Ballottement- زمانی که بخش پایینی رحم توسط معاینه کننده بررسی می¬شود، حس کردن جنین در دیواره شکم می¬تواند افزایش یابد. Ballottement علامت ۱۰۰% آبستنی نمی¬باشد چرا که پولیپ¬های گردن رحم و رحم (توده¬ای از سلول¬های خوش¬خیم) نیز می¬توانند در این فرایند مشاهده شود. علایم و نشانه¬های پولیپ¬ها شامل دوره¬های شدید، خونریزی بین سیکل¬های جنسی، و خونریزی نامنظم قاعده¬گی می¬باشد.

تست¬های آزمایشگاهی- اگرچه تست¬های بارداری در ۹۸% موارد دقیق می¬باشند، با این حال نتایج بدست آمده به صورت احتمالی در نظر گرفته می¬شوند تا مثبت چرا که احتمال تشخیص اشتباه نیز وجود دارد.

انواع مختلفی از آزمایش¬ها وجود دارد که نشان دهنده بارداری احتمالی می¬باشد. تست ادرار ساده¬ترین روش می¬باشد و کیت¬هایی وجود دارد که به راحتی می¬توانید در خانه استفاده کنید. ولی حساسیت آن به اندازه تست¬های خونی نمی¬باشد.

از آنجایی که تست¬های بارداری حساس و یا دقیق نمی¬باشند، در مورد زنانی که تست بارداری آنها منفی می¬باشد، توصیه می¬شود تا تست¬ها ۱ هفته بعد در صورتی که همچنان پریود نمی¬شوند تکرار شود. افرادی که داروهای ضدبارداری خوراکی و یا ضد روان¬پریشی را دریافت می¬کنند، علیرغم عدم بارداری می¬توانند علایم مثبت را نشان دهند، بنابراین توصیه می¬شود پنج روز پیش از انجام آزمایش مصرف این داروها قطع شود. در بیماران با پروتئین اوری، هایپرتیروئیدیسم، و یا پس از یائسگی قرار دارند نیز نتایج مثبت کاذب می¬تواند مشاهده شوند به همین دلیل در این افراد باید روش¬های دیگری برای ارزیابی بارداری در نظر گرفته شود.

علایم مثبت (تایید کننده بارداری)

علایم مثبت مواردی می¬باشند که باردار بودن زن را تضمین می¬کنند. اگر شما این علایم را داشته باشید، ۱۰۰% تضمین می¬کند که شما باردار هستید. به همین دلیل، تنها این علایم می¬باشند که توسط پزشک متخصص تشخیص داده می¬شوند.

ضربان قلب جنین که جدا از مادر می¬باشد- شنیدن ضربان قلب جنین و یا مشاهده حرکات آن، نشانه قطعی باداری مادر می¬باشد. قلب جنین معمولاً در روز ۲۴ پس از بادراری شروع به تپش می¬کند ولی توسط گوشی¬های پزشکی معمولی پس از سن ۱۸ هفتگی قادر به شنیدن می¬باشد. روش داپلر قادر به تشخیص صدا در سن ۱۰ هفتگی می¬باشد و انجام اکوکاردیوگرافی نیز می¬تواند در سن ۵ هفتگی بارداری را تشخیص دهد.

حرکات جنین که توسط معاینه کننده حس شود- مادر در سن بارداری ۲۰-۱۶ هفتگی می¬تواند حرکات نوزاد را در داخل رحم خود حس کند، ولی این زمان برای فرد معاینه کننده بین هفته¬های ۲۴-۲۰ می-باشد. حس کرن جنین توسط معاینه کننده دقیق¬تر از مواردی می¬باشد که به صورت ذهنی صورت می-گیرد و تنها می¬تواند توسط مادر درک شود.

مشاهده جنین در سونوگرافی- سونوگرافی حضور جنین را از سن بارداری ۸ هفتگی می¬تواند تایید کند. در استفاده از روش¬های real-time حرکات قلب می¬تواند از سن ۶ هفتگی تشخیص داده شود.