تغذیه تکمیلی نوزاد، اصول خاصی دارد

در تغذیه تکمیلی کودک، اصولی وجود دارد که بایستی مورد توجه قرار دهید:
- نوزاد را تا شش ماهگی فقط با شیر خود تغذیه کنید. اگر مشکلی در شیردهی دارید با مشاوره مراقبان بهداشتی در مراکز بهداشتی یا پزشک کودک، مشکل را حل کنید.
- از ۱۵ روزگی قطره ویتامین A و D را شروع کنید.
- از ۶ ماهگی غذای کمکی را شروع کنید ولی سال اول هر بار بعد از شیر به او غذا بدهید تا غذا مانع دریافت شیر کافی نشود.
- از ۶ ماهگی ذخیره آهن کاهش پیدا می‌کند و هیچ غذایی نمی‌تواند نیاز آهن او را تأمین کند. به این دلیل، شربت یا قطره آهن را حتماً شروع کرده و تا دو سالگی ادامه دهید. از تغییر رنگ دندان کودک یا طعم بد این داروها نگران نباشید. کودک بعد از مدتی به طعم عادت می‌کند و دندان‌های دائمی بعدها جای دندان‌های شیری را می‌گیرند. با یک تنظیف تمیز هر بار بعد از دادن قطره، دندان‌های کودک را پاک کنید. آب یا کمی آب میوه بعد از قطره آهن به تغییر مزه دهان کودک‌تان کمک می‌کند.
- غذای کمکی را با توجه به توصیه‌های تصویری که در کارت مراقبت درج شده است تا زمانی که کودک می‌تواند غذای سفره را بخورد، دنبال کنید.
- به غذای کودک تا یک سال اول نمک اضافه نکنید. همین کار کوچک ذائقه کودک شما را به غذای کم‌نمک عادت می‌دهد و احتمال ابتلای او را در آینده به بعضی بیماری‌ها مثل افزایش فشارخون کم می‌کند.
- به کودکان کم‌وزن باید بیشتر توجه شود، چون آن‌ها بیشتر بیمار می‌شوند و بیماری‌های پی‌درپی می‌تواند برای آن‌ها خطرناک باشد. از این رو افزودن روغن یا کره به غذای این کودکان توصیه می‌شود.
- جلوی کودک نگویید غذایی را دوست ندارید. سعی کنید از همه انواع مواد غذایی با توجه به توصیه‌های کارت رشد کودک استفاده کنید. اجازه دهید کودک با طعم انواع سبزی، صیفی، میوه و… آشنا شود.
- به یاد داشته باشید تنوع و تعادل، رمز سلامت تغذیه برای همه است. با تنوع غذایی ریزمغذی ضروری بهتر به بدن می‌رسند.
- مواد غذایی باید از نظر مقدار و نوع به‌تدریج به غذای شیرخوار داده شود.
- ابتدا از یک نوع غذای ساده شروع و به‌تدریج به مخلوطی از چند نوع غذا تغییر داد.
- از مقدار کم شروع و به‌تدریج بر مقدار آن افزوده شود.
- بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف حدود ۵-۷ روز فاصله لازم است. زیرا شیرخوار باید به یک نوع غذا عادت کند و بعد غذای جدید اضافه شود. اضافه کردن یک به یک مواد سبب می‌شود اگر ناسازگاری به یک ماده غذایی داشته باشد شناخته شود. هم‌چنین دستگاه گوارش کودک فرصت پیدا می‌کند تا به غذا عادت کند.
- ابتدا باید غذا رقیق باشد، مثلاً غلظت آن کمی بیشتر از شیر مادر باشد سپس به‌تدریج بر غلظت آن افزوده شود. سفت‌کردن تدریجی غذا سبب یاد گرفتن عمل جویدن می‌شود.
- اگر در شروع غذای تکمیلی، شیرخوار به غذای خاصی بی‌میل بود، در خوردن آن نباید پافشاری کرد می‌توان یک تا دو هفته آن غذا را حذف و سپس دوباره به او داد.
- کودک را در فواصل زمانی منظم تغذیه کنید تا بدین ترتیب به یک برنامه روزانه مناسب عادت کند.
- او نباید در زمان غذا خوردن بیش از حد خسته باشد.
- در حد امکان کودک را تشویق کنید که خودش غذا بخورد. کمک بیش از حد برای غذا خوردن منجر به امتناع کودک از غذا خوردن می‌گردد.
- اگر چه امروزه امکان غذا خوردن همه افراد خانواده بر سر یک سفره کم‌تر و کم‌تر می‌شود اما بهترین توصیه آن است که حداقل یک نفر همراه با کودک غذا بخورد.
- اوقات غذا خوردن باید شاد و نشاط‌انگیز باشد و از جر و بحث‌های خانوادگی در این زمان اجتناب گردد.
- کودک باید موقع صرف غذا راحت باشد (مثلاً اگر سر میز غذاخوری می‌نشینید صندلی او به اندازه کافی بلند و وسایل غذاخوری او متناسب با سن او باشند).
- زمان غذا خوردن باید کافی باشد ولی نباید بیش از ۳۰ دقیقه طول بکشد.
- در هر وعده، بیش از حد به کودک غذا ندهید.
- از شیرینی‌ها به عنوان جایزه استفاده نکنید.
- کثیف شدن لباس و میز را به عنوان بخشی طبیعی از فرآیند تغذیه کودک بپذیرید.
- بو، طعم، و بافت غذا با شیر مادر یا شیر خشک متفاوت است و از طرفی نیز هر بار حجم معینی از آن وارد دهان می‌شود و نه به صورت جریانی مداوم. اگر کودک شما در ابتدا از خوردن غذا خودداری کرد یا آن را بیرون انداخت، نگران نشوید. بگذارید با غذایش بازی کند، در شش‌ماهگی، غذاهای انگشتی که بتواند خودش بردارد به او بدهید. همه این کارها او را تشویق خواهد کرد که این شیوه جدید و عجیب غذا خوردن را امتحان کند. بازی کردن کودک با غذا، زمان غذا خوردن را برای او شاد و دل‌پذیر می‌کند.